Ганна Андрэе?на Ахматава

З В?к?педы?, свабоднай энцыклапеды?
Ганна Андрэе?на Ахматава
руск. : Анна Андреевна Ахматова
Асаб?стыя звестк?
?мя пры нараджэнн? руск. : Анна Андреевна Горенко
Дата нараджэння 11 (23) чэрвеня 1889 [1] [2] […]
Месца нараджэння
Дата смерц? 5 сакав?ка 1966 ( 1966-03-05 ) [4] [2] […] (76 гадо?)
Месца смерц?
Пахаванне
Грамадзянства
Бацька Andrey Gorenko [d]
Мац? Inna Stogova [d]
Муж М?калай Сцяпанав?ч Гум?лё? , Уладз?м?р Шылейка ? М?калай М?калаев?ч Пун?н
Дзец? Ле? М?калаев?ч Гум?лё?
Альма-матар
Прафес?йная дзейнасць
Род дзейнасц? п?сьменн?ца , перакладчыца , л?таратурная крытык , паэтка , а?тар , л?таратуразна?ца
Гады творчасц? 1911 ? 1966
К?рунак акме?зм
Жанр паэз?я
Мова твора? руская
Прэм??
Узнагароды
медаль «За абарону Ленінграда» медаль «За доблесную працу ў Вялікай Айчыннай вайне 1941—1945 гг.» медаль «У памяць 250-годдзя Ленінграда»
Подп?с Выява аўтографа
Лагатып Вікікрыніц Творы ? В?к?крын?цах
Лагатып Вікісховішча  Медыяфайлы на В?к?схов?шчы
Лагатып Вікіцытатніка Цытаты ? В?к?цытатн?ку
Ганна Ахматава. Партрэт Пятрова-Водк?на

Ганна Андрэе?на Ахматава (?мя пры нараджэнн? Ганна Андрэе?на Гарэнка , 11 (23) чэрвеня 1889 , Адэса , Рас?йская ?мперыя  ? 5 сакав?ка 1966 , Дамадзедава , Маско?ская вобласць , РСФСР ) ? руская паэтка , п?сьменн?к , л?таратуразна?ца , л?таратурны крытык , перакладчык .

Акрамя мастацкай творчасц? Ахматава вядомая сва?м траг?чным лёсам. Хоць сама яна не была ? зняволенн? або выгнанн?, был? рэпрэсаваныя двое бл?зк?х ёй людзей (яе муж у 1910 ? 1918  гг. М. С. Гум?лё? расстраляны ? 1921 годзе; М. М. Пун?н , спадарожн?к яе жыцця ? 1930-я гады, тройчы арышто?ва?ся, заг?ну? у лагеры ? 1953  г.) ? адз?ны сын Л. М. Гум?лё? (правё? у зняволенн? ? 1930 ? 40-х ? ? 1940?50-х гг. больш за 10 гадо?). Досвед жонк? ? мац? ≪ворага? народа≫ адлюстраваны ? адным з найбольш вядомых твора? Ахматавай ? паэме ≪Рэкв?ем≫ .

Прызнаную клас?кам рускай паэз?? яшчэ ? 1920-я гг., Ахматаву замо?чвалi, падводзiлi пад цэнзуру ? ганеннi (нават iснавала ≪персанальная≫ пастанова ЦК КПСС 1946  г., якая не была адмененая пры яе жыцц?), шматл?к?я творы не был? надрукаваныя не тольк? пры жыцц? а?тара, але ? на працягу больш за двух дзесяц?годдзя? пасля яе смерц?. Пры тым яе ?мя аж да канца жыцця атачала слава ? шырок?х колах прых?льн?ка? паэз??, як у Рас??, так ? ? эм?грацы?.

Б?яграф?я [ прав?ць | прав?ць зыходн?к ]

Нарадз?лася ? адэск?м раёне Вял?к? Фантан , у сям'? ?нжынера-механ?ка флота ? адста?цы. У 1890 годзе сям'я пераехала ? Царскае сяло . Першы верш надрукавала ? 1911 годзе. У маладосц? належала да акме?ста? (зборн?к? ≪Вечар≫, 1912, ≪Пацерк?≫, 1914). Характэрным? рысам? творчасц? Ахматавай можна назваць адданасць маральным асновам быцця, тонкае разуменне пс?халог?? пачуцця, асэнсаванне агульнанародных трагедый 20 стагоддзя, звязанае з асаб?стым? перажыванням?, iмкненне да клас?чнага стылю паэтычнай мовы .

А?таб?яграф?чная паэма ≪ Рэкв?ем ≫ (1935-40; апубл?каваная ? 1987) ? адно з першых паэтычных твора?, прысвечаных ахвярам рэпрэс?й 1930-х гадо?.

У ≪ Паэме без героя ≫ (1940?1965, цалкам апубл?каваная ? 1976) ? Ахматава паспрабавала ?знав?ць эпоху ≪срэбнага стагоддзя≫ рускай л?таратуры. Акрамя паэтычных твора? пяру Ахматавай належаць артыкулы аб творчасц? А. С. Пушк?на , успам?ны аб сучасн?ках.

Памерла ? Дамадзедаве (Падмаско?е), пахаваная ? Камарове , пад Санкт-Пецярбургам .

Пачынаючы з 1922 года кн?г? Ганны Ахматавай праходзiл? праз жорсткую цэнзурную пра?ку. Усе зборн?к? яе верша?, як?я выйшл? ? свет з 1922 па 1966  гг., нельга назваць у по?най меры а?тарск?м?.

Першае давол? по?нае ? навукова пракаментаванае пасмяротнае выданне: Ганна Ахматава. Вершы ? паэмы. Л., 1976. Пад рэдакцыяй акадэм?ка У. М. Жырмунскага . Вял?кая серыя Б?бл?ятэк? паэта .

Жыццё ? творчасць [ прав?ць | прав?ць зыходн?к ]

У 1900 ? 1905  гадах вучылася ? Царскасельскай г?мназ??. У 1906 ? 1907  гадах вучылася ? К?е?скай Фундуклее?скай г?мназ??. У 1908 ? 1910  гадах вучылася на К?е?ск?х вышэйшых жаночых курсах ? на Вышэйшых г?сторыка-л?таратурных курсах Раева ? Пецярбургу.

Першы верш нап?сала ? 11 гадо?. Бацька забаран?? падп?сваць вершы прозв?шчам Гарэнка, ? яна ?зяла дзявочае прозв?шча прабабул? па жаночай л?н?? Праско?? Федасее?ны Ахматавай (у замужжы ? Матав?лавай), якая памерла ? 1837 годзе. Па бацьку Праско?я Федасее?на паходз?ла са старада?няга дваранскага роду Ахматавых (вядомых з XVI стагоддзя), па мац? ? са старада?няга татарскага роду князё? Чагадаевых, абруселага ? XVII стагоддз?.

1910  ? у красав?ку выйшла замуж за М.Гум?лёва .

Ганна Ахматава на малюнку Мадыльян?. 1911

1910 ? 1912 двойчы пабывала ? Парыжы , падарожн?чала па ?тал??. Уражанн? ад гэтых паездак, ад знаёмства ? Парыжы з Амедэо Мадыльян? несумне?на аказал? вял?к? ?плы? на творчасць паэтэсы.

1911  ? першыя публ?кацы? пад ?мем ≪Ганна Ахматава≫ (раней, у 1908, за подп?сам ≪Ганна Г.≫ Гум?лё? апубл?кава? у Парыжы адз?н яе верш у часоп?се ≪С?рыюс≫, як? сам выдава?). У сакав?ку 1912 года выйшла першая кн?га, зборн?к ≪Вечар≫, у выдавецтве ≪Цэх? паэта?≫ тыражом 300 асобнiка?. У кастрычн?ку 1912   года нарадз??ся сын Ле? М?калаев?ч Гум?лё? . Вясной 1914  года выходзяць ≪Пацерк?≫ у выдавецтве ≪Г?пербарэй≫ немалым па тых часах тыражом ? 1000 асобнiка?. Да 1923 года было зроблена 8 перавыдання?.

1917  ? трэцяя кн?га ≪Белая зграя≫ тыражом у 2000 ас. у выдавецтве ≪Г?пербарэй≫.

1918  ? адбы?ся развод з Гум?лёвым, у жн??н?.

1918  ? выходз?ць замуж за вучонага-ас?ролага ? паэта У. К. Шылейка .

1921  ? у красав?ку ? выдавецтве ≪ Петропал?с ≫ выходз?ць зборн?к ≪Трыпутн?к≫ тыражом 1000 ас.

1921 , лета ? расстаецца з У. К. Шылейка.

1921  ? у ноч з 3 на 4 жн??ня арыштаваны, а затым, праз тры тыдн?, расстраляны М?калай Гум?лё?.

1921  ? у кастрычн?ку свет пабачыла пятая кн?га ≪Anno Domini MCMXXI≫ (≪У лета гасподне 1921≫) у выдавецтве ≪Петропал?с≫.

1922  ? фактычна станов?цца жонкай мастацтвазна?цы М. М. Пун?на [11] .

8 чэрвеня 1926  ? аформлены развод з У. К. Шылейка, як? зб?ра?ся ?зяць шлюб другi раз з У. К. Андрэевай. Пры разводзе ?першыню аф?цыйна атрымала прозв?шча Ахматава (раней па дакументах нас?ла прозв?шчы сва?х мужо?).

22 кастрычн?ка 1935  ? арыштаваныя, а праз тыдзень вызваленыя М. М. Пун?н ? Л. М. Гум?лё?.

1938  ? арыштаваны ? асуджаны да 5 гадо? выпра?ленча-працо?ных лагера? сын ? Л. М. Гум?лё?.

З 1923 па 1934 практычна не друкавалася. Па сведчанн? Л. К. Чуко?скай (≪Зап?ск? аб Ганне Ахматавай≫) шматл?к?я вершы тых гадо? был? згубленыя ? пераездах ? падчас эвакуацы?.

Сама Ахматава ? нататках ≪Сц?сла аб сабе≫ 1965 п?сала аб гэтым так: ≪З сярэдз?ны 20-х гадо? мае новыя вершы амаль спын?л? друкаваць, а старыя ? перадруко?ваць≫.

1935 ? 1940 нап?саная паэма ≪Рэкв?ем≫.

1938  ? расстаецца з М. М. Пун?ным.

1940  ? новы, шосты зборн?к: ≪З шасц? кн?г≫.

1941  ? вайну сустрэла ? Лен?нградзе . Пазней па патрабаванн? дактаро? была эваку?раваная спачатку ? Маскву, пасля ? Чыстапаль , адтуль праз Казань ? у Ташкент . У Ташкенце выходз?ць зборн?к верша? Ганны Ахматавай.

1943  ? канчаецца тэрм?н адбыцця пакарання Льва Гум?лёва ? Нарыльсклагу . Пачалася ягоная высылка ? Запаляр'е. У канцы 1944 ён сыходз?ць добраахвотн?кам на фронт, дайшо? да Берл?на, пасля вайны вярну?ся ? Лен?нград ? абаран?? дысертацыю.

1945  ? 15 мая Ахматава вяртаецца з эвакуацы? ? Маскву.

1946  ? Выйшла пастанова ЦК ≪Аб часоп?сах ?Звезда“ ? ?Ленинград“≫, у як?м рэзкай крытыкуецца творчасць Ганны Ахматавай ? М?ха?ла Зошчанкi. Абодва был? выключаныя з Саюза савецк?х п?сьменн?ка?.

1949  ? 26 жн??ня арыштаваны М. М. Пун?н. 6 л?стапада арыштаваны Л. М. Гум?лё?. Прысуд ? 10 гадо? лагера?.

На працягу ?с?х гадо? арышту сына Ганна Ахматава не пак?дала спроб вызвал?ць яго. Спробай (ня?далай) прадэманстраваць лаяльнасць да рэжыму з'я?лялася публ?кацыя цыклу верша? ≪Слава М?ру≫ (1950). На далей Ахматава нязменна выдаляла гэты цыкл з ус?х сва?х зборн?ка?.

1951  ? 19 студзеня па прапанове А. А. Фадзеева адно?леная ? Саюзе савецк?х п?сьменн?ка?.

1953  ? у жн??н? памёр у лагеры Абезь ( Ком? ) М. М. Пун?н.

1956  ? вяртаецца са зняволення рэаб?л?таваны пасля XX з'езду Л. М. Гум?лё?, як? памылкова л?чы?, што мац? не рабiла досыць выс?лка? дзеля яго вызвалення; з гэтага часу аднос?ны пам?ж ?м? был? напружаныя.

1962  ? Ганна Андрэе?на нам?наваная на Нобеле?скую прэм?ю па л?таратуры .

1964  ? у ?тал?? атрымала прэм?ю ≪Этна-Таарм?на≫.

1965  ? дыплом ганаровага доктара Оксфардскага ?н?верс?тэта .

1965  ? выдадзены зборн?к ≪Бег часу≫.

5 сакав?ка 1966  ? памерла ? санаторы? ? прысутнасц? дактаро? ? сясцёр, як?я прыйшл? ? палату, каб агледзець яе ? зрабiць кардыяграму ? Дамадзедава (Падмаско?е).

7 сакав?ка 1966  ? у 22:00 па Усесаюзным радыё перадаюць паведамленне аб смерц? выб?тнай паэткi Ганны Ахматавай. Пахаваная ? Камарова , пад Лен?нградам .

Адрасы ? Санкт-Пецярбургу ? Петраградзе ? Лен?нградзе [ прав?ць | прав?ць зыходн?к ]

Помн?к?, музе? [ прав?ць | прав?ць зыходн?к ]

Паштовая картка СССР з арыг?нальнай маркай , мастак Ю.Арцымене?, 1989

Пецярбург [ прав?ць | прав?ць зыходн?к ]

У Пецярбурзе ёсць помн?к? Ахматавай ? у двары ф?лалаг?чнага факультэта ?ЛГУ ? ? садзе перад школай на вул?цы Па?стання .

5 сакав?ка 2006 года, да саракавых угодак са дня смерц? Ганны Андрэе?ны ? Санкт-Пецярбурзе ? садзе побач з Фантанным домам бы? адчынены трэц? помн?к Ганне Ахматавай (скульптар Вячасла? Бухае? (сам помн?к ? дарунак М?калая Нагорскага ).

У Фантанным доме, дзе размешчаны л?таратурна-мемарыяльны музей паэткi, яна пражыла 30 гадо?, а сад ля дома звала ≪маг?чным≫. Па яе словах, ≪сюды прыходзяць цен? пецярбуржскай г?сторы?≫ .

У снежн? 2006 года ? Санкт-Пецярбургзеу адкрыл? помн?к Ганне Ахматавай, размешчаныякi стаiць праз Няву насупраць следчага ?залятара ≪Крыжы≫ , дзе яна наказвала яго размясц?ць. У 1997 годзе планавалася разб?ць Ахмата?ск? сквер на гэтым месцы, аднак планам не наканавана было спра?дз?цца.

Творы [ прав?ць | прав?ць зыходн?к ]

  • Анна Ахматова. ≪Вечер≫ 1912.
  • Анна Ахматова. ≪Чётки≫ 1914?1923 ? 9 изданий.
  • Анна Ахматова. ≪Белая стая≫ 1917, 1918, 1922 г.
  • Анна Ахматова. ≪Подорожник≫ 1921.
  • Анна Ахматова. ≪Anno Domini MCMXXI≫ изд. ≪Петрополис≫, П., 1922; Берлин, 1923 г.
  • Анна Ахматова. Из шести книг. Л. 1940.
  • Анна Ахматова. Избранное. Стихи. Ташкент. 1943.
  • Анна Ахматова. Стихотворения. М. 1958.
  • Анна Ахматова. Стихотворения. 1909?1960. М. 1961.
  • Анна Ахматова. Requiem. Тель-Авив. 1963. (без ведома автора)
  • Анна Ахматова. Requiem. Мюнхен. 1963.
  • Анна Ахматова. Бег времени. М.-Л. 1965.
  • Анна Ахматова. Избранное. М. 1974.
  • Анна Ахматова. Стихи и проза. Л. 1977.
  • Анна Ахматова. ≪Записные книжки. 1958?1966≫ . 1996.

Беларуск?я пераклады [ прав?ць | прав?ць зыходн?к ]

Вершы Ахматавай пераклал? Вас?ль Зуёнак , Валянц?н Рабкев?ч , Уладз?м?р Свяжынск? , Ра?са Барав?кова [12] , Георг?й Л?хтаров?ч ? ?ншыя.

  • Ахматава Г. [Вершы] / Перакл. В. Рабкев?ча // Далягляды: Л?таратурны зборн?к. Мн., 1978.
  • Прызнанне: вершы паэта? Лен?нграда: [пераклад з рускага / укладанне С. Грахо?скага, Б. Кежуна, Л. Ха?става]. ? М?нск : Мастацкая л?таратура, 1979. ? 318, [1] с. ? (Паэз?я народа? СССР).
  • Ахматава Г. [Вершы] / Перакл. В. Рабкев?ча // Братэрства: Л?таратурны зборн?к. Мн., 1982.
  • Ахматава Г. Выбраная паэз?я. / Перакл. Г. Л?хтаров?ча ? М?нск : Зм?цер Колас, 2020. ? (Паэты планеты).

Ц?кавыя факты [ прав?ць | прав?ць зыходн?к ]

Вядомая ≪Зялёная будка≫ ? дача Ганны Ахматавай у пасёлку Л?тфонду ? Камарове ( Лен?нградская вобласць ) была ?першыню абрабаваная ? 2008 годзе. Пры жыцц? паэткi н?хто не спрабава? пракрасц?ся на дачу з мэтай здзяйснення крадзяжу , або ?ншага злачынства [13]

Зноск?

  1. ↑ а б Краткая литературная энциклопедия ? М. : Советская энциклопедия , 1962.
  2. ↑ а б Roux P. d. Nouveau Dictionnaire des œuvres de tous les temps et tous les pays ? 2 ? Editions Robert Laffont , 1994. ? Vol. 1. ? P. 32. ? ISBN 978-2-221-06888-5
  3. ↑ Ахматова Анна Андреевна // Большая советская энциклопедия : [в 30 т.] / под ред. А. М. Прохоров ? 3-е изд. ? М. : Советская энциклопедия , 1969. Праверана 28 верасня 2015.
  4. ↑ Ахматова Анна Андреевна // Большая советская энциклопедия : [в 30 т.] / под ред. А. М. Прохоров ? 3-е изд. ? М. : Советская энциклопедия , 1969. Праверана 27 верасня 2015.
  5. ↑ http://russiapedia.rt.com/prominent-russians/literature/anna-akhmatova/
  6. ↑ http://www.britannica.com/EBchecked/topic/11577/Anna-Akhmatova
  7. ↑ http://www.cambridge.org/be/academic/subjects/literature/english-literature-1900-1945/poetry-and-politics-19001960
  8. ↑ http://www.cambridge.org/us/academic/subjects/literature/english-literature-1900-1945/poetry-and-politics-19001960
  9. ↑ http://www.broadwayworld.com/article/Von_Stade_Hosts_New_Season_Of_NY_Festival_Of_Songs_Radio_Series_20100429
  10. ↑ http://www.tandfonline.com/doi/pdf/10.1080/14735788009366445
  11. ↑ Черных В. А. Летопись жизни и творчества Анны Ахматовой ? М.: Индрик, 2008. ? С. 166.
  12. ↑ Галасы з-за небакраю: анталог?я паэз?? свету ? беларуск?х перакладах ХХ ст. Склад. М. Скобла. ? Мн.: Л?марыус 2008. ? 896 с.
  13. ↑ Арх??ная коп?я (недаступная спасылка) . Арх?вавана з першакрын?цы 6 лютага 2008. Праверана 23 чэрвеня 2009.

Л?таратура [ прав?ць | прав?ць зыходн?к ]

  • Виноградов В. В. О поэзии Анны Ахматовой (стилистические наброски). ? Л., 1925.
  • Гончарова Н. ≪Фаты либелей≫ Анны Ахматовой. ? М.-Спб.: Летний сад; Российская государственная библиотек, 2000. ? 680 с.
  • ≪Любовная лирика Ахматовой≫ Гурвич И.
  • Далош Д. Гость из будущего. Анна Ахматова и сэр Исайя Берлин. История одной любви. ? М.: Текст, 2010.
  • Добин Е. С. Поэзия Анны Ахматовой. ? Л., 1968.
  • Жирмунский В. М. Творчество Анны Ахматовой. ? Л., 1973.
  • Жолковский А. К. Анна Ахматова ? пятьдесят лет спустя (недаступная спасылка) (недаступная спасылка) // Звезда. ? 1996 . ? № 9. ? С. 211?227.
  • Иванов Вяч. Вс. Беседы с Анной Ахматовой
  • Казак В. Лексикон русской литературы XX века = Lexikon der russischen Literatur ab 1917. ? М.: РИК ≪Культура≫, 1996. ? 492 с. ? 5000 экз. ? ISBN 5-8334-0019-8
  • Лосиевский И. Я. Анна Всея Руси: Жизнеописание Анны Ахматовой. ? Харьков: Око, 1996.
  • Мандельштам Н. Об Ахматовой. ? М.: Новое издательство, 2007.
  • Озеров Л. Мелодика. Пластика. Мысль // Литературная Россия. ? 1964. ? 21 авг.
  • Павловский А. Анна Ахматова. Очерк творчества. ? Л., 1966.
  • Памятники культуры. Новые открытия. 1979. ? Л., 1980 (ежегодник).
  • Тарасенков А. Н. Русские поэты XX в. 1900?1955. Библиография. ? М., 1966.
  • Тименчик Р. Д. Анна Ахматова в 1960-е годы. ? М.: Водолей Publishers, 2005.
  • Троцык О. А. Библия в художественном мире Анны Ахматовой. ? Полтава: ПОИППО, 2001.
  • Чуковская Л. К. Записки об Анне Ахматовой. в 3 т. ? Paris: YMCA-Press, 1976.
  • Черных В. А. Летопись жизни и творчества Анны Ахматовой ? М.: Индрик, 2008.
  • Щеглов Ю. К. Черты поэтического мира Ахматовой Арх?вавана 1 чэрвеня 2008.
  • Эйхенбаум Б. Анна Ахматова. Опыт анализа, П., 1923
  • Эйхенбаум Б. Статьи о поэзии. ? Л., 1969.

Спасылк? [ прав?ць | прав?ць зыходн?к ]

Партал ≪ Персанал?? ≫
q: Ганна Ахматава ? В?к?цытатн?ку
s: Ганна Ахматава ? В?к?крын?цах
commons: Ганна Ахматава на В?к?схов?шчы
Узята з " https://be.wikipedia.org/w/index.php?title=Ганна_Андрэе?на_Ахматава&oldid=4752905 "