Вось зла ( англ. : Axis of evil ) ? ?дэалаг?чнае кл?шэ ? пал?тычная метафара ? ЗША , пад як?м маюць на ?вазе кра?ны, падазраваныя ? супрацо?н?цтве з м?жнародным? тэрарыстычным? арган?зацыям? альбо ная?насц? збро? масавай паразы .

Да шэрагу так?х кра?на? належаць:

1. ?рак (Рэжым С. Хусейна спын?? ?снаванне ? 2003 г., у ходзе амерыканскага ?варвання)
2.   ?ран
3.   КНДР
4.   Куба
5. Л?в?йская Арабская Джамах?рыя (Спын?ла сваё ?снаванне ? вын?ку грамадзянскай вайны ? замежнай ?нтэрвенцы? ? 2011 годзе)
6.   Беларусь
7.   З?мбабвэ
8.   М’янма

Упершыню тэрм?н ≪вось зла≫ бы? выкарыстаны прэз?дэнтам ЗША Джорджам Бушам у штогадовым звароце да Кангрэсу 29 студзеня 2002 году ^[1] для ап?сання рэжыма?, як?я спансуюць, на думку ЗША, тэрарызм ц? распрацо?ваюць зброю масавага паражэння (будучы здольным? перадаць яе тэрарыстам). У сваёй прамове ? якасц? так?х дзяржа? Буш згада? ?рак , ?ран ? КНДР . ?нфармацыя аб распрацо?цы да таго часу вышэйзгаданым? кра?нам? збро? масавага паражэння шырока распа?сюджвалася амерыканскай дыпламатыяй. КНДР не адма?ляла факту распрацо?к? ядзернай збро?. ?рак адма?ля?, але был? вядомыя факты прымянення ?м х?м?чнай збро? супраць курдск?х плямёна?. Ужо да моманту гэтай прамовы тагачаснае ?рад ?рака неаднаразова адма?лялася ад супрацо?н?цтва ? высыла? ?нспектара? МАГАТЭ , задача як?х была праверыць выкананне кра?най патрабавання? па яе зн?шчэнню. Акрамя таго, ?рак абвясц?? аб выплаце 25 тыс. долара? кожнай сям’? палесц?нскага тэрарыста-самазабойцы. У той жа час, у ходзе ?варвання ЗША ? ?рак ? акупацы? яго тэрыторы? зброя масавай паразы, ная?насць якой была выкарыстана як падстава для нападу, так ? не была знойдзена. На за?вагу з гэтай нагоды 16 снежня 2003 года Джордж Буш адказа?: ≪А якая розн?ца?≫ ^[2] .

У 2006 годзе КНДР правяла выпрабаванн? ядзернай збро?, у 2009 ? 2013 гадах прайшл? новыя выпрабаванн? ^[3] , у 2016 годзе выпрабаваная вадародная бомба ^[4] . Стварэнне атамнай прамысловасц? ? ?раку больш не ?я?лялася магчымым з-за вайны. Буда?н?цтва атамнай электрастанцы? працягваецца тольк? ? ?ране (з 1995 года ? пры ?дзеле Рас?? ), ? ЗША па-ранейшаму абв?навачваюць гэтую дзяржаву ? распрацо?цы ядзернай збро?.

Крыху пазней намесн?к Дзяржа?нага сакратара ЗША Джон Болтан далучы? да ≪вос?≫ яшчэ тры дзяржавы: Кубу , Л?в?ю ? С?рыю ^[5] . У 2005 годзе Кандал?за Райс выступ?ла з прамовай, у якой аднесла Кубу, ?ран, КНДР, Беларусь , З?мбабвэ ? М’янму да ≪Апора тыран??≫ ? ≪самых антыамерыканск?х рэжыма?≫.

Тэрм?н узыходз?ць да двух ?ншых г?старычных тэрм?на?: падчас Другой сусветнай вайны тэрм?нам ≪вось≫ у англамо?най асяроддз? пазначал?ся кра?ны фашысцкага блока ; у 1980-я гады прэз?дэнт ЗША Рональд Рэйган увё? ва ?жыванне тэрм?н ≪ ?мперыя зла ≫ ? аднос?нах да Савецкага Саюзу .

У лютым 2002 года КНДР абвясц?ла ≪?мперыяй зла≫ сам? Злучаныя Штаты ? як кра?ну, якая валодае самым магутным запасам збро? масавай паразы ? свеце ? тым самым уя?ляе пагрозу м?ру ? стаб?льнасц? на планеце ^[6] .

У проц?вагу ≪вос? зла≫, Уга Чавес у пачатку 2006 года увё? тэрм?н ≪ вось дабра ≫, для абазначэння саюза Венесуэла ? Куба ? Бал?в?я ? самых леванастроенных дзяржа? Лац?нскай Амерык? .

Гл. таксама [ прав?ць | прав?ць зыходн?к ]

• ?мперыя зла
• Кра?ны-?зго?
• Сп?с недружалюбных кра?н
• Вось супрац?ву

Зноск?

Спасылк? [ прав?ць | прав?ць зыходн?к ]

• 2002 State of the Union Address
• ≪AXIS OF EVIL≫ Арх?вавана 31 кастрычн?ка 2013.
• ≪US expands 'axis of evil'≫
• ≪How to defeat the Axis of Evil≫
• Axis of Evil Comedy Troupe
• Lullabies from the Axis of Evil Арх?вавана 28 л?стапада 2011.
• Global Axis of Evil Parody map