SECAM (ад па-француску : Sequentiel couleur a memoire ? пасьлядо?ны колер з памяцьцю) ? сыстэма каляровага аналягавага тэлебачаньня . Упершыню была прымененая ? Францы? .

Геаграф?я распа?сюджваньня [ рэдагаваць | рэдагаваць крын?цу ]

Сыстэма SECAM у цяперашн? час зья?ляецца асно?най сыстэмай каляровага аналягавага тэлебачаньня ? Расе? ? Францы? . Акрамя Расе? ? Францы? яна таксама ?жываецца ? шэрагу кра?на?, Манака, Люксэмбургу, ?ране ? былых француск?х калён?ях ? заморск?х валадарствах, кра?нах СЭВ у Э?ропе , Афрыцы , Па?днёвай Амэрыцы ? Аз?? . З падзеньнем СССР ва ?сходняй Э?ропе сыстэма SECAM была паступова выцесьненая сыстэмай PAL .

У цяперашн? час этэрнае вяшчаньне тэлев?з?йных канала? у Расе? вядзецца ? сыстэме SECAM, аднак у сетках кабельнага вяшчаньня пераважная большасьць аналягавых тэлев?з?йных канала?, у тым л?ку ? прадста?леных у адкрытым этэры, перадаецца ? сыстэме PAL.

Тэхн?чныя асабл?васьц? [ рэдагаваць | рэдагаваць крын?цу ]

Як ? ?сё аналягавыя тэлев?з?йныя стандарты , SECAM зья?ляецца адаптаваным ? сумяшчальным з больш старым манахромным (чорна-белым) тэлевяшчаньнем . У адаптаваных аналягавых стандартах каляровага тэлевяшчаньня дадатковы сыгнал каляровасьц? перадаецца ? высокачашчыннай вобласьц? спэктру манахромнага тэлесыгналу.

Як вядома, з прыроды зрок? чалавека, адчуваньне колеру складаецца з трох складн?ка?: чырвонага ( R ), зялёнага ( G ) ? с?няга ( B ) колера?. Такую каляровую мадэль пазначаюць абрэв?ятурай RGB . На аснове псыхаф?зыяляг?чных дасьледаваньня? было ?сталявана, што здольнасьць чалавечага зроку адрозьн?ваць розныя колеры розная, да таго ж, адсутнасьць колеру на дробных дэталях малюнка, як? рухаецца, амаль неза?важная. Таму, а таксама, для сумяшчальнасьц? з чорна-белым тэлебачаньнем, замест трох сыгнала? асно?ных колера? перадаюцца манахромны сыгнал Y ? колераразнасныя сыгналы R-Y ? B-Y . У сыстэме SECAM выкарыстаюць каляровую мадэль YDbDr (разнав?днасьць YUV ).

Сыгнал каляровасьц? у стандарце SECAM перадаецца ? частотнай мадуляцы? (ЧМ), па адным каляровым складн?ку ? адным тэлев?з?йным радку, па чарзе. У якасьц? як?я адсутн?чаюць радко? выкарыстаюць папярэдн? сыгнал R-Y або B-Y адпаведна, атрымл?ваючы яго з памяц?. Так, кал? перадатчык перадае тольк? сыгнал R-Y , службовец для ?зьдзеяньня на чырвоныя люм?нафоры аднаго радка, памяць прыводз?ць у дзеяньне с?н?я люм?нафоры, перадаючы на ?х тыя жа каляровыя зьмены, што был? ? папярэдн?м радку, кал? прыма?ся сыгнал B-Y . Працягласьць запам?наньня ро?ная часу перадачы аднаго радка. Так?м чынам, у тэлебачаньн? з раскладаньнем на 625 радко? працягласьць запам?наньня складае 64 мкс.

У аналягавых тэлев?з?йных прымачах для рэал?зацы? памяц? выкарысто?ваецца л?н?я затрымк? . Падчас зваротнага ходу промня пасьля кожнага радка вырабляецца падвойная камутацыя, каб нак?раваць прыходны сыгнал на якая адпавядае электронную гармату, а сыгнал, што выходз?ць зь л?н?? затрымк?, нак?раваць на электронную гармату, якая непасрэдна атрымл?вала прамы сыгнал падчас перадачы папярэдняга радка. Пакольк? стварэньне л?н?? затрымк?, па якой праходз?? бы электрычны сыгнал цяжка ? с?лу занадта вял?кага прамежку часу ? 64 мкс, замест электрычных сыгнала? выкарысто?ваецца ультрагук . Сыгналы з частатой, зьменл?вай ад нуля да 1,5 Мгц, спараджаюць на ?ваходзе л?н?? затрымк? як?я адпавядаюць мэхан?чныя ваганьн?, як?я на м?наньне затрачваюць 64 мкс. Затым яны ?зно? пера?творацца ? электрычныя сыгналы. Л?н?я затрымк? ?я?ляе сабой сталёвы або шкляны стрыжань. Т.о. у л?н?? затрымк? да кожнага канца сталёвага стрыжня прымацаваны п’езаэлектрычны крышталь. Усталяваны на ?ваходзе крышталь пера?творыць электрычныя сыгналы ? мэхан?чныя ваганьн?. Гэтыя ваганьн? распа?сюджваюцца ?здо?ж стрыжня ? праз 64 мкс дасягаюць другога п’езаэлектрычнага крышталя, дзе спараджаюць электрычныя сыгналы той жа формы, як?я был? прыкладзеныя на ?ваход.

Аб’екты?на, каляровы тэлев?з?йны малюнак у стандарце SECAM мае ? два разу меншае дазвол па вэртыкал?, чым манахромны малюнак. Суб’екты?на, у с?лу большай адчувальнасьц? вока да яркасага складн?ку, на сярэднестатыстычных малюначках такое пагаршэньне амаль не прыкметна. Ужываньне л?чбавай апрацо?к? сыгналу яшчэ больш згладжвае гэты недахоп.

Ужываньне частотнай мадуляцы?, пачарговай перадачы каляровага сыгналу ? каляровай мадэл? YDbDr зья?ляецца адметнай асабл?васьцю SECAM ад ?ншых тэлев?з?йных аналягавых стандарта?. Тое, што ? SECAM, у адрозьненьне ад сыстэм PAL ? NTSC , сыгналы каляровасьц? перадаюцца па чарзе, мадулюючы паднясучую па частаце, дазваляе захаваць каляровы фон малюнка бяз зьмен пры фазавых або ампл?тудных скажэньнях.

Паводле ?себаковых дасьледаваньня?, праведзеных у 1965?66 г. у ДСКТ-2 ( Дасьведчаная станцыя каляровага тэлебачаньня ) тых ? ?ншых сыстэм, пры выбары лепшай для шырокага ?караненьня яе ? СССР, н? адна з двух сыстэм не паказала вырашальных тэхн?чных або эканам?чных пераваг перад ?ншай. Перавагай сыстэмы SЕСАМ была меншая адчувальнасьць да скажэньня? пры перадачы па м?жгародных л?н?ях ? пры в?дэазап?се; недахопам ? ускладненьне апаратуры пры м?ксаваньн? сыгнала?.

Вэрс?? SECAM [ рэдагаваць | рэдагаваць крын?цу ]

У сьвеце выкарысто?ваюцца некальк? мадыф?кацыя? стандарту SECAM. Спосабы перадачы калярова-разнастайных сыгнала? ва ?с?х выпадках аднолькавыя, ?л?чваючы прадскажэньн?, а адрозьн?ваюцца тольк? мэтадам кадаваньня манахромнага в?дэасыгналу, кадаваньнем гуку ? шырынёй спэктру. На самай справе, мог адрозьн?вацца яшчэ ? спосаб апазнаваньня колеру ? пакольк? ? кожным радку перадаецца тольк? адз?н сыгнал, дэкодэр пав?нен прав?льна вызначаць, як? менав?та. Для гэтага мог ужывацца спосаб, аналяг?чны ≪выбл?скам≫ у сыстэмах PAL ? NTSC ? у нябачнай частцы радка, у канцы якой зрушэньне ?мпульсу перадавалася нямадул?раванай паднясучай, ? выпадку SECAM альбо 4,406 Мгц, альбо 4,25 Мгц, па значэньн? частаты ? адбывалася апазнаваньне. ?ншы спосаб ? перадача адмыслова мадуляваных сыгнала? у канцы кадравага якога гасяць ?мпульс, дзе паднясучыя прымал? крайн?я магчымыя значэньн? праз радок, што спрашчала апазнаваньне, асабл?ва, ва ?мовах перашкод. У цяперашн? час гэты спосаб альбо не выкарысто?ваецца, альбо зья?ляецца рэзэрвовым, напрыклад, у Расе? перадаюцца абодва сыгналу адначасова, а ? Францы? ? тольк? першы варыянт. Але зыходна асно?ным бы? друг? варыянт, ? кал?сьц? ? СССР ? кра?нах па?ночнай Афрык? выкарысто?ва?ся тольк? ён.

Варыянт MESECAM ( па-ангельску : Middle East SECAM ? SECAM Бл?зкага ?сходу) не зья?ляецца стандартам ? выкарысто?ваецца тольк? пры зап?су на магн?тную стужку ? фармаце VHS на в?дэамагн?тафоны, прызначаныя для стандарту PAL . Пры зап?се на магн?тную стужку ва ?с?х бытавых стандартах калярова-разнастайнаму сыгналу адводз?цца вобласьць н?жэйшых частот, а спэктар у цэлым апыняецца ?нвэртаваным, у пара?наньн? са спэктрам зыходнага тэлесыгналу. Ап?саны стандартам працэс апрацо?к? цьветорознастных сыгнала? для сыстэмы SECAM уключае дзяленьне паднясучых на 4 ? прыгнечаньне верхняй бакавой паласы. У варыянце MESECAM для спрашчэньня схемы в?дэамагн?тафона выкарысто?ваецца тая жа схема апрацо?к? сыгналу, што ? для стандарту PAL ? сыгнал перанос?цца ? вобласьць н?зк?х частот з дапамогай дадатковага гетэрадз?на, пры гэтым у фармаце PAL захо?ваюцца ня тольк? частотныя, але ? фазавыя суаднос?ны сыгнала?, для SECAM захаваньне фазы не абавязкова.

Г?сторыя [ рэдагаваць | рэдагаваць крын?цу ]

• 1956 год ? пачатак распрацо?к? стандарту ? Францы?
• 1961 год ? распрацаваная першая вэрс?я стандарту SECAM I, у гэтай вэрс?? каляровыя паднясучыя перадавал?ся на адной частаце
• 1965 год ? SECAM III (ён жа SECAM Optimised) прадста?леная на асамбле? CCIR (М?жнародны кансультаты?ны кам?тэт па радыё). Гэта ? ёсьць стандарт SECAM, як? выкарысто?ва?ся апошн?м часам (≪III≫ больш не паказваецца). У гэтым жа годзе ? СССР распрацаваны ? запатэнтаваны ?ласны палепшаны стандарт НIIР (ён жа SECAM-IV, ён жа NIR або NIIR).
• 1967 год ? пачалося каляровае тэлев?з?йнае вяшчаньне ? стандарце SECAM (SECAM-III) у Францы? ? СССР

?снуе ходкае меркаваньне, што стандарт SECAM бы? прыняты ? СССР па пал?тычных матывах, у п?ку ЗША зь ?х стандартам NTSC. На самай справе, выбар ажыцьця?ля?ся на канкурэнтнай аснове з чатырох варыянта?, як?я ?снавал? тады (НIIР, PAL, SECAM ? NTSC). Пара?наньне праводз?лася шляхам трансьляцы? сыгнала? па ?сных тады радыёрэлейных л?н?ях (не самай падыходзячай якасьц?) ? зап?сы на в?дэамагн?тафон ≪Кадар-1Ц≫. Л?чыцца, што SECAM у гэтых умовах паказа? найлепшую якасьць. Стандарт НIIР тады бы? тольк? ? макеце ? патэнцыйна мог пера?зыходз?ць сва?х канкурэнта?. Кал? стала в?давочна, што выбар можа спын?цца на айчыннай сыстэме НIIР, французы ?стотна зьн?з?л? кошт л?цэнз?? на SECAM, да таго ж апаратура SECAM была гатовая да сэрыйнай вытворчасьц?. Гэта ? стала вырашальным фактарам пры прыняцьц? новага стандарту ? СССР.

Таксама ?снуе вэрс?я, што вырашальным фактарам у карысьць SECAM бы? той факт, што ? дэкодэрах SECAM не патрабуецца кварцавы рэзанатар ? дэф?цытны ? дараг? на той момант радыёкампанэнт, а да ?льтрагукавой л?н?? затрымк? прад’я?лял?ся больш сьц?плыя патрабаваньн? па дакладнасьц?, чым у стандарце PAL.

Гэтак жа маюцца стандарты, як?я пазначаюцца л?тарам? ад A да N. Гэта стандарты тэлевяшчаньня, розныя камб?нацы? гэтых л?тар пазначаюць дыяпазон вяшчаньня. Да прыкладу, абрэв?ятура D/K будзе азначаць што ? гэтым стандарце будзе вяшчаньне як у мэтровым дыяпазоне, так ? ? дэцымэтровым.