Чэсла? Немэн
(сапра?днае ?мя:
Чэсла? Юл?юш Выдрыцк?
,
па-польску
:
Czesław Niemen, Czesław Juliusz Wydrzycki
; 16 лютага 1939,
Старыя Вас?л?шк?
? 17 студзеня 2004,
Варшава
) ? выб?тны польск? музыка, кампазытар ? сьпявак беларускага паходжання.
Нарадз??ся 16 лютага 1939 году ?
Старых Вас?л?шках
на
Гарадзеншчыне
(цяпер
Шчучынск? раён
).
Навуча?ся ?
музыкальнай пэдагаг?чнай вучэльн?
?
Горадн?
, па клясе
домры
. Як узгадва? аднакурсн?к ? сябра Немэна М?калай Шышыг?н, Чэсла? бы? выключна адукаваным чалавекам, але вельм? сумава? па сва?х Старых Вас?л?шках, адкуль бы? родам, ? часта зьяжджа? туды, прапускаючы занятк?. Пасьля году навучаньня Немэн бы? выключаны з вучэльн?
[6]
.
У
1958
годзе сям’я Выдрыцк?х пераехала ?
Гданьск
, дзе Чэсла? паступ?? у вышэйшую музычную школу. У пачатку
1960-х
ён ужо пача? выступаць на польскай эстрадзе, а ?
1962
ста? удзельн?кам ансамбля
Niebiesko-Czarni
, дзе бы? ня тольк? вакал?стам, але ? склада? песьн?. Група карысталася посьпехам як у Польшчы, так ? за яе межам? ? нават выступала ? парыскай ≪Ал?мп??≫. Менав?та ? гэты пэрыяд Выдрыцк? ?зя? сабе псэ?дан?м Немэн (у гонар рак?
Нёман
, на якой ён вырас).
Першае прызнаньне прыйшло да артыста ? 1964 годзе, кал?
Марлен Дытрых
зап?сала нямецкую вэрс?ю яго песьн? ≪Czy mnie jeszcze pami?tasz?≫. У 1966 годзе Чэсла? пача? складаць матэрыял у духу со?л, а для радыёпраграм зап?са? некальк? расейск?х народных песень.
Кал? Немэн друг? раз патрап?? у
Парыж
, яму давялося выступаць разам з так?м? знакам?тасьцям? як
Spencer Davis Group
,
Kinks
?
Pretty Things
. З-за мяжы Чэсла? вярну?ся з ?дэям? х?п?. Ён адпусьц?? до?г?я валасы, цалкам зьмян?? ?м?дж, а яго новыя музычныя прых?льнасьц? знаходз?л?ся пад моцным уплывам чорнага со?лу.
У пачатку 1967 году Немэн сышо? з
Niebiesko-Czarni
? распача? уласную кар’еру, сабра?шы гурт
Akwarele
. Улетку таго ж году Чэсла? выступ?? на фэсьце ?
Сопаце
, дзе зраб?? сэнсацыю песьняй ≪Дз??ны гэты сьвет≫ (
≪Dziwny jest ten ?wiat≫
). Песьня прынесла сьпеваку першую прэм?ю. З ≪
Акварэлям?
≫ Немэн зап?са? тры альбомы (зь ?х найболей удалыя першыя два), правё? сэрыю тура? ? прыня? удзел у шэрагу фэста?.
У 1969 годзе Чэсла? у цалкам новым асяродзьдз? ствары? альбом
Niemen Enigmatic
, дзе выкарыста? вершы вядомага польскага паэта
Цыпрыяна Норв?да
. У пачатку 1970-х у творчасьц? музык? ? адрозьненьне ад раньн?х со?л-арыентаваных прац пачал? пераважаць прагрэс??ныя павевы. Зьмена стылю запатрабавала ? зьмены суправаджалага складу, ? цяпер каманда артыста, якая складалася з будучых чальцо?
SBB
, звалася проста Niemen. Новы калекты? шмат гастралява? у сябе на радз?ме, выяжджа? у Нямеччыну, Чэхаславак?ю, Ф?нляндыю ? Вугоршчыну, а таксама ста? удзельн?кам цырымон?? адкрыцьця Ал?мп?йск?х Гульня? у Мюнхэне.
У гэты пэрыяд Чэсла? зап?са? для ф?рмы ≪CBS≫ некальк? англамо?ных плыта?. У 1974 годзе Немэн сабра? чарговы праект,
Aerolit
, зь як?м выпусьц?? джаз-рокавы альбом. Новая каманда распалася вельм? хутка, ? наступную кружэлку музыка зап?сва? практычна ? адз?ночку. Кал? гучаньне
Katharsis
было чыста электронным, то праца 1978
Idee Fixe
зья?лялася разнаплянавай. Тут можна было пачуць ? фальклёрныя стыл?зацы?, ? электронны авангард ? фанк ? шматузро?невыя ?мправ?зацы?. Да канца 1970-х гастрольная дзейнасьць артыста моцна скарац?лася. У 1978 году ён выпусьц?? касэту з залатым? г?там?, а ? наступным годзе ? кружэлку з падобным матэрыялам. У чэрвен? 1979 году Чэсла? Немэн выступ?? на фестывал? ?
Апол?
, а 24 жн??ня 1979 году ?
Сопаце
атрыма? гран-пры фэстывалю ?нтэрбачаньня за песьню ≪Да прыходу вясны≫. На хвал? прызнаньня ?жо ? верасьн? 1979 году Чэсла? Немэн наведа? родныя Старыя Вас?л?шк?. Напрыканцы 1979 году была выпушчаная супраць вол? музык? кружэлка
Пастскрыптум
, прэзэнтацыя якой адбылося ? студзен? 1980 году ? Канах ? якая падводз?ла свайго роду рысу вял?кага этапу яго творчага шляху.
У 1980-х Немэн экспэрымэнтава? з электронным? гукам?, а потым захап??ся кампутарнай граф?кай. Перад тым як зьн?кнуць з поля зроку на до?г? час Немэн выступ?? на канцэрце ≪Old Rock Meeting≫, прысьвечаным 25-годзьдзю польскага року, ? ?
1989
годзе выпусьц?? альбом
Terra Deflorata
.
17 студзеня 2004 году Чэсла? Немэн памёр ад
раку
. Пахаваны на
Паванзко?ск?х мог?лках
у Варшаве. У апошнюю дарогу артыста праводз?л? найбл?жэйшыя родныя, сябры, прадста?н?к? ?лада? ? фаны. Урну з парэшткам? Немана пахавал? ? катакомбах. Кал? пачыналася пахаваньне, з ?н?цыятывы Радыётройк? на ?с?х радыёстанцыях Польшчы загучала песьня ≪Дз??ны гэты сьвет≫ ? найбольш вядомая з рэпэртуару Чэслава Немэна.
20 лютага 2011 году ? беларускай вёсцы Старыя Вас?л?шк? ? доме, дзе нарадз??ся Чэсла? Немэн, адкрыты музэй яго ?мя. У склад арыг?нальнай экспазыцы? музэю ?ваходзяць экспанаты, перададзеныя яму жыхарам? Старых Вас?л?шак, як?я атрымал? ?х ад сям’? артыста падчас сва?х паездак у Польшчу.
- 1967
Дз??ны гэты сьвет
(
Dziwny jest ten ?wiat
)
- 1968
Sukces
(LP)
- 1969
Czy mnie jeszcze pami?tasz?
(LP)
- 1970
Enigmatic
(LP)
- 1971
Niemen
(2 LP, г. зв. ≪Czerwony Album≫)
- 1972
Strange Is This World
(LP, wyd.RFN)
- 1973
Ode to Venus
(LP, wyd. RFN)
- 1973
Niemen Vol. 1 i Niemen Vol. 2
(2 LP, г. зв. ≪Marionetki≫)
- 1973
Russische Lieder
(LP, wyd. RFN)
- 1974
Mourner’s Rhapsody
(LP, wyd. RFN, Wielka Brytania, USA)
- 1975
Niemen Aerolit
(LP)
- 1976
Katharsis
(LP, całkowicie elektroniczna muzyka)
- 1978
Idee Fixe
(2 LP + SP)
- 1979
The Best of Niemen
(LP)
- 1980
Пастскрыптум
(LP)
- 1982
Przeprowadzka
(MC)
- 1989
Terra Deflorata
(LP)
- 1991
Terra Deflorata (wersja rozszerzona)
(CD)
- 1991
Gwiazdy mocnego uderzenia: Czesław Niemen
(LP)
- 1993
Mouner’s Rhapsody (wersja poprawiona i uzupełniona)
(CD, wyd. USA)
- 1995
Sen o Warszawie
(CD)
- 2001
Czas jak rzeka
(CD)
- 2001
spodchmurykapelusza
(CD)
- 2002
od pocz?tku I
(6 CD)
- 2003
od pocz?tku II
(6 CD)
- 2007
41 Potencjometrow Pana Jana