한국   대만   중국   일본 
Уладз?мер Хадыка ? В?к?пэдыя Перайсьц? да зьместу

Уладз?мер Хадыка

Зьвестк? зь В?к?пэды? ? вольнай энцыкляпэды?
Уладз?мер Марц?нав?ч Хадыка
Асаб?стыя зьвестк?
Псэ?дан?мы Лухал?
Нарадз??ся 3 студзеня 1905 ( 1905-01-03 )
в. Ц?тва, ?гуменск? павет , Менская губэрня , Расейская ?мпэрыя (цяпер Пухав?цк? раён , Менская вобласьць Беларусь )
Памёр 12 тра?ня 1940 ( 1940-05-12 ) (35 гадо?)
станцыя Ер, Па?ночлаг, Новасыб?рская вобласьць, СССР
Бацьк? Марц?н Хадыка
Жонка Фа?на Пушкарэв?ч
Дзец? Уладз?мер
Л?таратурная дзейнасьць
Род дзейнасьц? паэт , перакладчык
Мова беларуская мова [1]
Дэбют ≪Сун?цы≫, 1926
В?к?пэдыя мае артыкулы пра ?ншых асоба? з прозьв?шчам Хадыка (неадназначнасьць) .

Уладз?мер Марц?нав?ч Хадыка ( 3 студзеня 1905 , в. Ц?тва , ?гуменск? павет , Менская губэрня  ? 12 тра?ня 1940 , станцыя Ер каля ?лан-Удэ) ? беларуск? паэт ? перакладчык.

Б?яграф?я [ рэдагаваць | рэдагаваць крын?цу ]

Сябро?ск? шарж на У. Хадыку

Нарадз??ся ? мнагадзетнай сям’? ?радн?ка Марц?на Хадык?. У 1918?1920 гадох парабкава?. Скончы? на выдатна Дудз?цкую пачатковую школу. У 1922?1923 гадох наведва? агульнаадукацыйныя курсы ? Менску . У 1925 годзе ?дзельн?ча? у 1-ым зьезьдзе л?таратурнага аб’яднаньня ≪ Маладняк ≫. У 1926?1927 гадох служы? у Чырвонай Арм?? ? Навазыбкаве (Браншчына). Бы? сакратаром Дудз?цкага сельсавету. Працава? наста?н?кам у вёсцы Асака Дудз?цкага сельсавету. У 1928 пераеха? у Менск (жы? у прыватным пако? дома № 12 па Кладб?шчанскай вул?цы) [2] . Спачатку наста?н?ча?, спрабава? паступ?ць у БДУ , але ня бы? дапушчаны да экзамэна? праз адсутнасьць по?най сярэдняй адукацы?. З 1929 году працава? сакратаром часоп?са ≪Полымя≫.

У 1930-я г. жы? зь л?таратурнай працы. Уваходз?? у л?табяднаньне ≪ ?звышша ≫ (так сказа? у канцы 1936 на адным з допыта?) ? ТАВ?З [2] , якое пак?ну? пасьля жан?цьбы. Друкава?ся ? ≪ Маладняку ≫, ≪ Звяздзе ≫, ≪ Савецкай Беларус? ≫, ?ншых выданьнях. У 1932 у часоп?се ≪ Маладняк ≫ выйшла паведамленьне: ≪За адры? ад работы БелАПП , за сыстэматычныя п’янк? выключаны з БелАПП Хадыка ? Шалай≫ [3] . З 1934 ? сябра Саюзу п?сьменьн?ка? БССР .

Паводле ?спам?на? Стан?слава Шушкев?ча , арыштаваны ? ноч з 19 на 20 л?стапада 1936 у доме № 25, кв. № 4 па Да?габродзкай вул?цы [4] (паводле Л. Маракова , 26 л?стапада 1936 году [5] ). У пратаколе допыта У. Хадык? за 30 сьнежня 1936 тэзам? паведамляюцца ягоныя словы: ≪В. Ходыка:… 2. Рост белорусской культуры в СССР невозможен. 3. Слабую белорусскую культуру давит сильная русская. 4. Поручение А. Александровичу редактировать новый белорусский словарь является страшнейшей ошибкой≫ [2] . 3 чэрвеня 1937 году Гало?ная ?права ? справах л?таратуры ? выдавецтва? Беларускай ССР (Гало?л?т БССР) выдала Загад № 33 ≪Сьп?с л?таратуры, якая падлягае канф?скацы? зь б?бл?ятэк грамадзкага карыстаньня, навучальных установа? ? кн?гагандлю≫. Паводле Загаду № 33, як? ≪не падлягае абвяшчэньню≫, ≪усе кн?г?≫ ?ладз?мера Хадык? прадугледжвалася ≪спальваць≫ [6] .

3 кастрычн?ка 1937 году асуджаны на 10 гадо? пазба?леньня вол? ? на 5 гадо? грамадзянск?х право? [2] . Пакараньне адбыва? у ?вана?ск?м ? Мары?нск?м лягерах. Працягва? п?саць у зьняволеньн?, зап?сваючы вершы на паперы для курэньня ? потым зашываючы рукап?сы ? ка?нер кажуха [5] . Бы? пераведзены на каменаломн? ? Новасыб?рскую вобласьць. Паводле ?спам?на? сьведка?, расьц?снуты каменнай глыбай у вапняковым кар’еры 12 тра?ня 1940 году на будо?л? чыгунк? каля ?лан-Удэ. Рэаб?л?таваны Прэзыдыюмам Вярхо?нага суда БССР 29 сьнежня 1954 году.

Творчасьць [ рэдагаваць | рэдагаваць крын?цу ]

Вокладка зборн?ка ≪Сун?цы≫
Сярод рабфака?ца? Беларускай сельскагаспадарчай акадэм?? ? са?гасе ?мя 10-дзьдзя БССР. У верхн?м шэрагу сядзяць: чацьвёрты зьлева ? Уладз?мер Хадыка, шосты зьлева ? Янка Купала
Здымак Уладз?мера Хадык?, падараваны яго сястрой Л. Перуно?скай Стан?славу Шушкев?чу 4 верасьня 1964

Друкавацца пача? з 1926 году. Выда? тры кн?г? паэз?? ? ≪Сун?цы≫ (1926), ≪Выбраныя вершы≫ (1932), ≪Радасны будзень≫ (1935) ? паэтычныя н?зк? ? ≪На ?зьвеях дзён≫ (1931), ≪За строем дат ? рубрык≫, ≪Вершы кра?не≫., ≪Песьн? з по?дня≫.

У канцы 1920-х гг. ста? абв?навачвацца крытыкай у страце сацыяльнай п?льнасьц? ? ? буржуазным нацыянал?зьме [5] . Незважаючы на крытыку, у сваёй паэз?? пача? мацней паглыбляцца ? грамадзк?я працэсы [7] . Падрыхтаваны ? 1932 годзе да выданьня ? Маскве зборн?к верша? на расейскай мове ня выйша? з-за адмо?нага водгука Г. Шэнгел?.

Паэз?ю У. Хадык? высока став?? Янка Купала , як? ? 1934 годзе прысьвяц?? яму эп?граму ≪Валодзю Хадыку≫ [8] У адказ Янку Купалу У. Хадыка нап?са? верш ≪Ад сэрца≫: [9]

Перакла? на беларускую мову творы Макс?ма Горкага  ? ≪Песьня пра Буравесьн?ка≫, п’есы ≪Мяшчане≫, ≪На дне≫, ≪Чалавек≫, ≪Дачн?к?≫, ≪Дзец? сонца≫, ≪Варвары≫ ? ?нш. Акрамя таго, перакла? раман Кузьмы Гарбунова ≪Ледалом≫, кн?гу выбраных твора? Уладз?мера Бахмецьева ≪Людз? ? рэчы≫, раман М?ха?ла Шолахава ≪Ц?х? Дон≫ [10] .

Ацэнк? [ рэдагаваць | рэдагаваць крын?цу ]

З выхадам першага зборн?ка У. Хадык? ≪Сун?цы≫ (1926) аф?цыйная крытыка ?шчувала паэта за ≪нацынал?стычныя настро?≫. Так, дасьледн?к л?таратуры Ле? Салаве? сьцьвярджа?, што ≪на раньн?м этапе л?таратурнай творчасьц? Хадыка часам аддава? дан?ну паэтычнаму самалюбаваньню, магчыма, празьмернаму ?сла?леньню душэ?най замкнёнасьц? ? самаанал?зу≫ [11] . ≪Клясава-пал?тычную сутнасьць≫ паэз?? У. Хадык? падкрэсьл?ва? Алесь Звонак : ≪уже в начале творческого пути Хадыка стремился преодолеть риторичность ?молодняковской“ поэзии, но непонимание поэтом классово-политической сути тех процессов перестройки деревни… часто приводили поэта к архаичности, к зауми, к формалистическим вывертам, к затемненности мысли и сути поэтического образа≫ [12] . Н?л Г?лев?ч з хадыка?ск?х верша? раньняга часу вылуча? ≪Штандар чырвоны≫ ? ≪Снапок а?са≫ ? аднос?? ?х да найлепшых узора? ?нтымнае л?рык? [13] .

Макс?м Гарэцк? вылуча? у першым зборн?ку паэта тры асно?ныя матывы: радасьць новага жыцьця, любо? да Беларус?, яе прыроды ? тужл?выя асаб?стыя перажываньн?, далей удакладня?шы: ≪лепшыя месцы ? зборн?ку ? у вершах, нап?саных пад уплывам ?мажын?зму, але з большаю самастойнасьцю… Пазьнейшыя вершы У. Хадык? вызначаюцца своеасабл?вай ?мпрэс?яй, пэ?най настраёвасьцю ? адшл?фаванай формаю…≫ [14] .

Б?бл?яграф?я [ рэдагаваць | рэдагаваць крын?цу ]

  • Выбр. вершы. Мн., 1956;
  • [Вершы]. Мн., 1969.

Пераклады [ рэдагаваць | рэдагаваць крын?цу ]

  • У панстве нагайк? ? шыбен?цы : С?б?р. контррэвалюцыя 1918?1919 г.г. / Пер. з рус. мовы У. Хадыка. ? Мн. : Белдзяржвыд, 1930. ? 114, [1] c.
  • Белыя ва?к? : Аповесць / Пер. з рас. мовы У. Хадыка. ? Мн. : Белдзяржвыд, 1931. ? 120 с.
  • Лёдалом : Аповесць / Пер. з рас. мовы У. Хадык?. ? Мн. : ДВБ. Л?М, 1932. ? 210 с.
  • Ц?х? Дон : Раман / Пер. з рус. У. Хадык?. ? Мн. : ДВБ. Сектар маст. л?т., 1936.

Л?таратура [ рэдагаваць | рэдагаваць крын?цу ]

Крын?цы [ рэдагаваць | рэдагаваць крын?цу ]

  1. ^ Нацыянальная служба Чэскай рэспубл?к?
  2. ^ а б в г Марако?, Л.  Уладз?м?р Хадыка. Штрых? да партрэта п?сьменн?ка // Роднае слова . ? Мн.: 2002. ? № 10. ? С. 102?107.
  3. ^ Маладняк. 1931. № 1.
  4. ^ Шушкев?ч С. Уладз?м?р Хадыка // Шушкев?ч С. Вяртанне ? маладосць. Мн., 1968. С. 82?83
  5. ^ а б в Хадыка Уладз?м?р Марц?нав?ч // Марако? Л.У. Рэпрэсаваныя л?таратары, навуко?цы, работн?к? асветы, грамадск?я ? культурныя дзеячы Беларус?, 1794?1991. Энц. даведн?к. У 10 т. Т. 1. ? Мн:, 2003. ISBN 985-6374-04-9 .
  6. ^ Алесь Лукашук .   Мова гарыць (Загад № 33) // Спадчына  : часоп?с. ? 1996. ? № 3. ? С. 76?91. ? ISSN 0236-1019 .
  7. ^ Верабей, А.  ≪Я рад зразумелым быць свету…≫ Л?таратурны партрэт Уладз?м?ра Хадык? // Роднае слова . ? 1995. ? № 1. ? С. 6?12.
  8. ^ Хадыка хадыкае, // Дыбае, // Сто верша? задумн?стых // Выба??. // Мой м?лы, мой добры Валодзя! // Па-мойму, во гэтак здаецца: // ≪Задумн?стых≫ можа ?жо годзе, // А болей ? ад сэрца, ад сэрца. Крын?ца: Купала Я. Збор твора? у сям? тамах. ? Мн.: 1974 Т. 4. ? С. 247.
  9. ^ Я рад зразумелым быць свету, // Дзе даль ледзяная адтала… // А што не ?далося дагэтуль,? // Прабачце мне, Янка Купала.
  10. ^ Уладз?м?р Хадыка // Першацвет адраджэння: Вучэб. дапам. па беларус. л?т. для ст. кл. сярэд. шк. / Склад. М. А. Федасеенка, Т. П. Прохарава, Г. М. Разанава ? ?нш. ? Мн.: Нар. асвета, 1995. ? С. 396. ? 511 с ISBN 985-03-0216-X
  11. ^ Салавей, Л.  Самабытны талент // Беларусь . ? 1957. ? № 1. ? С. 30.
  12. ^ Звонак, А.  Песни остаются молодыми // Неман . ? 1964. ? № 6. ? С. 64.
  13. ^ Г?лев?ч, Н.  Акрыленыя рэвалюцыяй. ? Мн.: 1962. ? С. 169?170.
  14. ^ Гарэцк?, М. ≪Маладняк≫ за пяць гадо?. 1923?1928 // Макс?м Гарэцк?: Успам?ны, артыкулы, дакументы. ? Мн., 1984. ? С. 293?294

Вонкавыя спасылк? [ рэдагаваць | рэдагаваць крын?цу ]

Уладз?мер Хадыка ? схов?шча мультымэдыйных матэрыяла?

Атрымана з ≪ https://be-tarask.wikipedia.org/w/index.php?title=Уладз?мер_Хадыка&oldid=2385059 ≫