Сьцяг Расе?
Расея
Сьцяг Расе?
Прапорцы?	3:2 [d]
Прыняты	11 тра?ня 1696

Дзяржа??ны сьцяг Расе?йскай Фэдэра?цы?  ? яе аф?цыйны дзяржа?ны сымбаль (нара?не з гербам ? г?мнам ). Уя?ляе сабой прастакутнае палотн?шча з трох ро?навял?к?х гарызантальных палос: верхняй ? белага , сярэдняй ? с?няга ? н?жняй ? чырвонага колера?. Суаднос?ны шырын? сьцягу да яго да?жын? 2:3 ^[1] .

Г?сторыя сьцягу Расе? [ рэдагаваць | рэдагаваць крын?цу ]

Першы расейск? сьцяг [ рэдагаваць | рэдагаваць крын?цу ]

Да XVII стагодзьдзя Расея ня мела адз?нага дзяржа?нага сьцягу. Г?сторыю яго ?зьн?кненьня можна прасачыць з часо? цара Аляксея М?хайлав?ча Раманава , кал?, у 1668 годзе, на ваду бы? спушчаны першы расейск? ваенны карабель ≪ Арол ≫.

Галяндзк? ?нжынэр Д. Бутлер, як? к?рава? пабудовай карабля, зьвярну?ся да Баярскай думы з просьбай ≪…папытаць у Яго Царскай Вял?касьц? наказ: як?, як таму ёсьць звычай у ?ншых дзяржа?, падняць на карабл? сьцяг≫ ^[2] . Палацавы загад на гэтую просьбу адказа?, што ? практыцы такой акал?чнасьц? не здаралася, а Зброевая палата ≪будуе сьцяг? , харугвы ? прапоры для вайсковых частак ? ваявод , а як быць з карабельным сьцягам, Цар загада? спытаць яго, Бутлера, як? ёсьць на то звычай у яго кра?не≫.

Сьцяг Н?дэрлянда? з 1630 году прадста?ля? сабой палотн?шча, якое складаецца з трох гарызантальных палос ро?най шырын?: чырвонай (верхняй), белай (сярэдняй) ? с?няй (н?жняй), пра што Бутлер ? дакла? цару. Вядома, што даклад Бутлера падзейн?ча?: ≪Размалё?ка, што яшчэ трэба да карабельнага будынка, апрыч таго, што цяпер набыта за морам≫ сьведчыць, што для сьцяго? была закупленая ≪к?ндзяк-пунсовая≫, белая ? с?няя матэрыя ^[2] .

Магчыма, на выбар Аляксеем М?хайлав?чам белага, с?няга ? чырвонага ? якасьц? расейск?х нацыянальных колера? па?плывала тая акал?чнасьць, што яны па?тараюць расфарбо?ку маско?скага герба: ≪У чарвленам шчыце Сьвяты Вял?капакутн?к ? Пераможца Георг?й , у срэбным узбраеньн? ? лазуравай прывалоке (манты?) на срэбным […] каню, як? дз?в?ць […] цмока≫ ^[3] .

Як бы то н? было, сьцяг менав?та гэтых колера? ? бы? падняты на ≪Арле≫. Князь Аляксандар Пуцяц?н у артыкуле ≪Аб расейск?м нацыянальным сьцягу≫ п?ша, што гэты сьцяг фактычна ? бы? першым расейск?м нацыянальным сьцягам.

Кал? з колерам? расейскага сьцягу сытуацыя ?я?ляецца давол? яснай, то з нагоды яго выявы ?снуюць розныя меркаваньн?:

• А?тар ≪Нарыса? расейскай марской г?сторы?≫ Ф. Ф. Весялага л?чыць, што ≪з колера? матэрый, ужывальных на сьцягу карабля ?Орёл“, ? з таго, што пры ?збраеньн? яго гало?ным? распарадчыкам? был? галяндцы, можна з вял?кай верагоднасьцю дапусьц?ць, што тагачасны сьцяг у перайманьне галяндзкаму склада?ся з трох гарызантальных палос: белай, с?няй ? чырвонай≫ ^[4] . Пацьверджаньнем гэтага зья?ляецца тая акал?чнасьць, што для свайго сына, Пятра (будучага расейскага ?мпэратара Пятра I Вял?кага ), Аляксей М?хайлав?ч загада? шыць трохпалосныя бела-с?не-чырвоныя сьцяг?.

• З гэтым? довадам? ня згодзен ?ншы вядомы г?сторык флота, П. ?. Белавенец. У працы ≪Колеры расейскага дзяржа?нага нацыянальнага сьцягу≫ ён высылаецца на вядомую гравюру ≪Узяцьце крэпасьц? Азо? . 1696 год≫ галяндзкага мастака А. Сханэбэка . Сьцяг? расейскага флёта на ёй маюць выгляд палотн?шч, падзеленых крыжом на ро?ныя частк?. Варта, аднак, адзначыць, што ?зяцьце Азова став?цца да часо? Пятра I; да гэтага жа часу став?цца ? першае дакумэнтальнае згадваньне аб бела-с?не-чырвоным сьцягу, максымальна бл?зк?м да сучаснага сьцягу Расе?.

Сьцяг цара Маско?скага [ рэдагаваць | рэдагаваць крын?цу ]

6 жн??ня 1693 году, падчас плаваньня Пятра I на 12-гарматнай яхце ≪ Сьвяты Пётар ≫ у Белым моры з атрадам ваенных караблё?, пабудаваных у Архангельску , на ёй упершыню бы? падняты ? якасьц? штандару так званы ≪Сьцяг цара Маско?скага≫ ? палотн?шча, якое складаецца з трох гарызантальных палос белага, с?няга ? чырвонага колера?, з залатым двухгаловым арлом пасярэдз?не. Сьцяг, аналяг?чны сучаснаму расейскаму сьцягу, ста? выкарысто?вацца ? якасьц? марскога сьцягу Расе?. Ул?чваючы тую акал?чнасьць, што ? сухапутных войсках кожны полк ме? свой сьцяг, адз?ны марск? сьцяг, прыняты Пятром, зья?ля?ся дэ-факта дзяржа?ным сьцягам Расе?.

У 1699 ? 1700  гг. Пятром I уводз?цца новы штандар ? распрацо?ваюцца новыя варыянты ваенна-марскога сьцягу . 20 студзеня 1705 году Пётар I выда? указ, паводле якога ≪на гандлёвых усяк?х суднах≫ пав?нен падн?мацца бела-с?не-чырвоны сьцяг. Трохпалосны сьцяг выкарысто?ва?ся ? на ваенных караблях да 1712 году, кал? ? якасьц? ваенна-марскога сьцягу бы? зацьверджаны Андрэе?ск? сьцяг . Бела-с?не-чырвоны сьцяг станов?цца камэрцыйным сьцягам (гэта значыць сьцягам грамадзянск?х судна?).

Аднак ужываньне дадзенага сьцягу не абмежавалася тольк? гандлёвым флётам. Бела-с?не-чырвоны сьцяг выкарысто?ва?ся як ваенна-палявы сьцяг падпадзяленьня? расейскага войска: так, падчас б?твы пры Нарве расейск?я палк? ?шл? ? бой пад бела-с?не-чырвоным сьцягам з залатым? двухгаловым? арлам?. Акрамя таго, бела-с?не-чырвоныя шал?к? ? был? часткай аф?цэрскай формы ? расейск?м войску з 1700 ? 1732 гады ^[5] .

Сьцяг Расейскай ?мпэры? [ рэдагаваць | рэдагаваць крын?цу ]

Нягледзячы на тое, што Пётар I распрацава? за сваё жыцьцё вел?зарную колькасьць сьцяго? (розныя варыянты Андрэе?скага сьцягу, штандары цара Маско?скага ? ?мпэратара ?серасейскага, варыянты гюйса? ? ?ншае), дзяржа?ны сьцяг Расейскай ?мпэры? ?м так ? не бы? усталяваны.

Пераемн?к? Пятра амаль па?тара стагодзьдзя працягвал? гэтую ≪традыцыю≫: нягледзячы на шырокае выкарыстаньне ? побыце расейскага бела-с?не-чырвонага трыкалора, юрыдычна яго статус у якасьц? сьцягу Расейскай ?мпэры? ня бы? усталяваны.

Разам з тым, у Расейскай ?мпэры? было створана мноства сьцяго?, як?я базуюцца на пятро?ск?м трыкалоры. Так, у 1806 годзе зья?ляецца сьцяг Расейска-Амэрыканскай кампан?? , уя?лялы сабой палотн?шча з трох гарызантальных палос (белай, с?няй ? чырвонай), з чорным двухгаловым арлом пасярэдз?не белай паласы ? надп?сам ≪Расейска-Амэрыканская кампан?я≫.

У 1832 годзе бы? уведзены сьцяг генэральнага консула Расейскай ?мпэры?: пятро?ск? трыкалор з Андрэе?ск?м сьцягам у кантоне . Гэта сьведчыць, што ? пры М?калаю I бела-с?не-чырвоныя колеры не гублял? свайго нацыянальнага значэньня ^[5] .

У 1858 годзе ? валадараньне ?мпэратара Аляксандра II старшыня геральдычнай палаты Расейскай ?мпэры? барон Кенэ зьвярну? увагу ?мпэратара на тое, што колеры дзяржа?нага сьцягу Расе? не супадаюць з колерам? дзяржа?нага герба (што ?шло насуперак з прав?лам? нямецкай геральдык? ). Нягледзячы на тое, што ? рэча?снасьц? колеру расейскага сьцягу адпавядал? колерам цэнтральнага, найстаражытнага малюнка дзяржа?нага герба ?мпэры?, а менав?та ? герба Масквы, барону Кенэ атрымалася пераканаць ?мпэратара ? неабходнасьц? стварэньня новага сьцягу.

У тым жа годзе была выпушчаная брашура А. П. Языкава ≪Аб расейск?м дзяржа?ным колеры≫, дзе ? якасьц? колера? сьцягу прапано?вал?ся чорны, жо?ты й белы. Менав?та гэтая камб?нацыя ? была прынятая ? тым жа годзе ? якасьц? дзяржа?нага сьцягу Расейскай ?мпэры?. Не выключана ^[5] , што на гэтае рашэньне па?плывала тая акал?чнасьць, што яшчэ адна ?мпэрыя таго часу ? А?стрыйская  ? выкарысто?вала падобны сьцяг, уя?лялы сабой чорна-жо?тая палотн?шча (колеры Сьвятой Рымскай ?мпэры? нямецкай нацы? XV ? XIX стагодзьдзя?).

Указам Аляксандра II ад 11 чэрвеня 1858 году бы? уведзены чорна-жо?та-белы ≪сьцяг гербавых колера?≫: ≪Ап?саньне Найвысока зацьверджанага малюнка разьмяшчэньня гербавых колера? ?мпэры? на сьцягах ? ?ншых прадметах, ужывальных для ?прыгожваньня? пры ?рачыстых выпадках. Разьмяшчэньне гэтых колера? гарызантальнае, верхняя паласа чорная, сярэдняя жо?тая (або залатая), а н?жняя белая (або срэбная). Першыя палосы адпавядаюць чорнаму дзяржа?наму арлу ? жо?тым пол?, ? кукарда з гэтых двух колера? была заснаваная ?мпэратарам Па?лам I , пам?ж тым як сьцяг? ? ?ншыя ?прыгожваньн? з гэтых колера? ужывал?ся ?жо ? часы валадараньня ?мпэратрыцы Ганны ?яана?ны . Н?жняя паласа белая або срэбная адпавядае кукардзе Пятра Вял?кага ? ?мпэратрыцы Кацярыны II ; ?мпэратар жа Аляксандар I , пасьля ?зяцьця Парыжу ? 1814 годзе, злучы? прав?льную гербавую кукарду з старажытнай Пятра Вял?кага, якая адпавядае беламу або срэбнаму вершн?ку (Сьв. Георг?ю) у маско?ск?м гербе≫. Указ зацьверджаны Сэнатам па дакладзе м?н?стра ?мпэратарскага двара графа У. Адлербэрга ^[6] . Так?м чынам, сьцяг гербавых колера? ста? першым аф?цыйна зацьверджаным дзяржа?ным сьцягам Расе?.

Варта, аднак, адзначыць, што згадваньне ≪белай кукарды Пятра I≫ х?бна, пакольк? ? часы Пятра Вял?кага кукарды не ?снавала. Белая кукарда або бант (≪расейск? палявы знак≫) зьяв?л?ся ? 1731 годзе. Чорны бант з жо?тым? палоскам? па баках усталява? ?мпэратар Пётар III , Кацярына II ?зно? увяла белы бант. У 1796 годзе Павал I па?торна ?сталява? чорна-памяранцавую кукарду; ? тольк? пры Аляксандру I у 1844 годзе кукарда стала трохкаляровай ^[7] .

Расейскае грамадзтва не прымала гэты новы сымбаль дзяржа?най улады: у расейца? чорна-жо?тыя колеры асацыявал?ся з А?стрыяй ? к?равальнай тамака домам Габсбурга? ^[5] . У ?мпэры? ра?належна ?снавала два сьцягу: чорна-жо?та-белы ? нацыянальны ≪ дэ-юрэ ≫ ? бела-с?не-чырвоны ? нацыянальны ≪ дэ-факта ≫, прычым пераваг? насельн?цтва па?сюдна аддавал?ся апошняму ^[5] .

?мпэратар Аляксандар III , вядомы сва?м? расейсаф?льск?м? настроям?, падчас каранаваньня зьвярну? увагу на кантраст у Маскве: Крэмль бы? упрыгожаны ? ?ся працэс?я апранутая ? чорна-жо?та-белае, а ? горадзе пераважал? бела-с?не-чырвоныя колеры. Была прызначаная кам?с?я з а?тарытэтных асоб пад старшынствам генэрал-ад'ютанта адм?рала К. М. Пасьета . Кам?с?я вынесла наступнае рашэньне: ≪Бела-с?не-чырвоны сьцяг, заснаваны ?мпэратарам Пятром Вял?к?м, мае за сабой амаль 200-летнюю да?насьць. У ?м за?важаюцца ? геральдычныя дадзеныя: маско?ск? герб адлюстро?вае белага вершн?ка ? с?н?м плашчы на чырвоным пол?. Пацьверджаньнем гэтым колерам служаць ? сьцяг? ? ваенным флёце: 1-я л?н?я пазначаецца чырвоным, 2-я ? с?н?м ? 3-я ? белым сьцягам з Андрэе?ск?м крыжом у крыжы . Контар - ? в?цэ-адм?ральск?я сьцяг? адпаведна маюць чырвоную ? с?нюю палосы, нарэшце, гюйс складзены з колера?: белага, с?няга ? чырвонага. Зь ?ншага боку, бела-жо?та-чорны колеру н? г?старычных, н? геральдычных асно? за сабой не маюць≫. На падставе рашэньня кам?с?? адм?рала Пасьета нацыянальным сьцягам бы? найвысока зацьверджаны бела-с?не-чырвоны ^[8] .

28 красав?ка 1883 году ( 7 тра?ня 1883 году гэтае рашэньне было ?ключана ? Збор узаконеньня? Расейскай ?мпэры?) Аляксандрам III было выдадзена ≪Наказ аб сьцягах для ?прыгожваньня будынка? ва ?рачыстых выпадках≫, як? загадва? выкарысто?ваць выключна бела-с?не-чырвоны сьцяг. Чорна-жо?та-белы з гэтага моманту л?чы?ся дынастычным сьцягам дому Раманавых. Паводле ?ншых дадзеных, супярэчным дадзенаму сьцьвярджэньню, бела-с?не-чырвоны сьцяг найвысока сьцьвярджаецца ?мпэратарам Аляксандрам III ≪для камэрцыйных судна?≫ ^[9] .

Апошн? расейск? ?мпэратар М?калай II у 1896 годзе канчаткова замацава? за бела-с?не-чырвоным сьцягам статус адз?нага дзяржа?нага сьцягу Расейскай ?мпэры? (нягледзячы на тое, што ? валадараньне М?калая II пытаньне аб нацыянальным сьцягу Расе? неаднаразова абмярко?ва?ся ^[10] ).

З пачаткам Першай сусьветнай вайны ? 1914 годзе для ?зьняцьця патрыятызму насельн?цтва адмысловым цыркулярам м?н?стэрства замежных справа? бы? уведзены дадатковы ?мпэрск? сьцяг ≪для ?жываньня ? прыватным побыту≫. Ён адрозьн?ва?ся ад дзяржа?нага сьцягу ?мпэры? жо?тым квадратам з чорным двухгаловым арлом (кампазыцыя, якая адпавядае палацаваму штандару ?мпэратара). Арол адлюстро?ва?ся без тытульных герба? на крылах, квадрат перакрыва? белую ? каля чвэрц? с?няй паласы сьцягу. Аднак гэты сьцяг не атрыма? распа?сюджваньн?; насуперак распа?сюджанай памылцы, ён н?кол? не бы? дзяржа?ным сьцягам Расейскай ?мпэры?. Новы сьцяг не ?водз??ся як абавязковы, яго выкарыстаньне тольк? ≪дазвалялася≫. Сымбол?ка сьцягу падкрэсьл?вала яднаньне цара з народам.

Бела-с?не-чырвоны дзяржа?ны сьцяг пра?снава? да 1918 году, па марск?х звычаях л?чачыся таксама ? нацыянальным сьцягам Расе?. Чорны, залаты (жо?ты) ? срэбны (белы) колеры захавал? статус гербавых колера? ?мпэры?, ?х перастал? выкарысто?ваць для ?прыгожваньня хат. Асновай ваеннай сымбол?к?, у прыватнасьц?, вайсковых кукард зья?лял?ся георг?е?ск?я колеры . Тым ня менш, з часу стварэньня ?мпэратарскага ваенна-паветранага флёту ( 1910 год ) у якасьц? яго апазнавальнага знака была прынятая бела-с?не-чырвоная, а не чорна-памяранцавая або чорна-жо?та-белая эмблема ^[7] .

Сьцяг Расейскай рэспубл?к? [ рэдагаваць | рэдагаваць крын?цу ]

Пасьля Люта?скай рэвалюцы? 1917 году ?мпэратар М?калай II зрокся ад пасаду ? карысьць свайго брата, вял?кага князя М?хася Аляксандрав?ча , як?, у сваю чаргу, перада? уладу Часаваму ?раду . 14 верасьня 1917 году Расея была абвешчаная дэмакратычнай рэспубл?кай.

Падчас рэвалюцы? шырока выкарысто?ва?ся чырвоны сьцяг, аднак Юрыдычная нарада, якая адбылося 25 красав?ка 1917 году, прапанавала пак?нуць у якасьц? нацыянальнага бела-с?не-чырвоны сьцяг. На паседжаньн? Часавага ?рада 6 тра?ня 1917 году пытаньне аб дзяржа?ным гербе ? нацыянальным сьцягу бы? адкладзены да ≪дазволы ?стано?чым зборам ≫. Бела-с?не-чырвоны сьцяг працягва? быць дзяржа?ным сымбалям Расе? да красав?ка 1918 году.

Сьцяг Савецкай Расе? [ рэдагаваць | рэдагаваць крын?цу ]

Асно?ны артыкул: Сьцяг Расейскай СФСР

Пасьля кастрычн?цкага перавароту роля дзяржа?нага сьцягу ? першыя месяцы савецкай улады выконвала прастакутнае чырвонае палотн?шча, якое ня мела н?як?х надп?са? або эмблем. Аднак, так? выгляд дзяржа?нага сьцягу ня бы? усталяваны н?як?м? нарматы?ным? дакумэнтам? (юрыдычна захо?валася ? аф?цыйная назва, прынятая Часавым урадам ? Расейская Рэспубл?ка, ? бела-с?не-чырвоны сьцяг).

8 красав?ка 1918 году пытаньне аб дзяржа?ным сьцягу было абмеркаванае на паседжаньн? Рады Народных Кам?сара? . У пастанове СНК прапано?валася ЦВКу абвясьц?ць дзяржа?ным сьцягам чырвонае палотн?шча з л?тарам? ≪ П. В. С. С.≫ (гэта значыць з абрэв?ятурай дэв?зу ≪Пралетары ?с?х кра?н, злучайцеся!≫ ( па-расейску : ≪Пролетарии всех стран, соединяйтесь!≫ )). Аднак гэтая прапанова не была прынята. Дэкрэтам Усерасейскага Цэнтральнага Выкана?чага Кам?тэта ад 13 красав?ка 1918 году аф?цыйным сьцягам РСФСР бы? абвешчана чырвоны сьцяг з надп?сам: ≪Расейская Сацыял?стычная Фэдэраты?ная Савецкая Рэспубл?ка≫. У тэксьце дэкрэту не ?трымо?валася н?як?х удакладненьня? адносна колеру, вел?чын? й разьмяшчэньня надп?су, суаднос?ны шырын? ? да?жын? палотн?шча.

10 л?пеня 1918 году V Усерасейск? зьезд Рад зацьвердз?? першую Канстытуцыю РСФСР, якая была апубл?каваная 19 л?пеня таго жа году. У артыкуле 90 Канстытуцы? ?трымо?валася ап?саньне: ≪Гандлёвы, марск? ? вайсковец сьцяг Р. С. Ф. С. Р. складаецца з палотн?шча чырвонага (пунсовага) колеру, у левым куце якога, у тронка, наверсе, зьмешчаныя залатыя л?тары: Р. С. Ф. С. Р. або надп?с: Расейская Сацыял?стычная Фэдэраты?ная Рэспубл?ка≫. Канстытуцыя РСФСР 1937 году таксама пацьвердз?ла выкарыстаньне гэтага сьцягу ? якасьц? дзяржа?нага.

У лютым 1947 годзе Прэзыдыюм Вярхо?най Рады СССР прыня? пастанову, якая рэкамэндуе саюзным рэспубл?кам прыняць новыя дзяржа?ныя сьцяг?, заснаваныя на сьцягу СССР. У 1954 годзе бы? усталяваны новы выгляд сьцягу РСФСР: чырвонае прастакутнае палотн?шча са сьветла-с?няй паласой у тронка ва ?сю шырыню сьцягу, якая складае адну восьмую да?жын? сьцягу. У левым верхн?м куце чырвонага палотн?шча адлюстро?вал?ся залатыя серп ? молат ? над ?м? чырвоная пяц?канцовая зорка, апра?леная залатой аблямо?кай. Суаднос?ны шырын? сьцягу да яго да?жын? ? 1:2. Сьцяг уведзены ?казам Прэзыдыюма Вярхо?най Рады РСФСР ад 9 студзеня 1954, затым зацьверджаны 23 сьнежня 1955 году ?казам Прэзыдыюма Вярхо?най Рады РСФСР аб Станов?шчы аб Дзяржа?ным сьцягу РСФСР, затым пацьверджаны артыкулам 181 Канстытуцыяй РСФСР 1978 году. 22 студзеня 1981 году ?казам Прэзыдыюма Вярхо?най Рады РСФСР у Станов?шчы аб сьцягу таксама было ?дакладнена, што на зваротным боку палотн?шча зорка, серп ? молат не адлюстро?ваюцца ^[11] .

Выкарыстаньне сьцягу царскай Расе? ? савецк? час [ рэдагаваць | рэдагаваць крын?цу ]

Падчас Грамадзянскай вайны бела-с?не-чырвоны сьцяг Расе? выкарысто?ва?ся Белым рухам , а па яго канчатку ? эм?гранцк?м? арган?зацыям? за межам? Расе?.

Падчас Вял?кай Айчыннай вайны 1941?1945 гадо? г?старычны сьцяг Расе?, нара?не з Андрэе?ск?м сьцягам , выкарысто?ва?ся расейск?м? во?нск?м? фармаваньням?, як?я ваявал? на боку Трэцяга райха : РОА , РОНА , Казачы Стан , 1-га Расейскага Нацыянальнага Войска (1-я РНА) . Знакам РОА зья?ля?ся Андрэе?ск? сьцяг , абрамлены чырвонай паласой. Пры гэтым, выкарыстаньне нацыянальнай сымбол?к? для пазначэньн? прыналежнасьц? вайско?ца? да калябарацыян?сцк?х фармаваньня? было ? Трэц?м райху агульнапрынятым ? распа?сюджвалася ня тольк? на расейск?х, але ? на француск?х, ангельск?х, скандына?ск?х памагатых нацызму.

У 1987 годзе бела-с?не-чырвоны сьцяг ста? выкарысто?вацца так званым? патрыятычным? арган?зацыям? ^[5] (у прыватнасьц? ? грамадзтвам ≪Памяць≫ ). З 1989 году гэты сьцяг ста? выкарысто?вацца ?х апанэнтам? ? напрыклад, ≪ Дэмакратычным зьвязам ≫. У пошуках новага сымбулю вял?кая частка манарх?ста? ? прых?льн?ка? кансэрваты?ных руха? прыняла чорна-золата-белы сьцяг Аляксандра II ^[5] .

• 
  Прапагандысцк? плякат Белага руху з выявай бела-с?не-чырвонага сьцягу Расе?. 1919 год
• 
  Адз?н з варыянта? нарука?нага знаку ≪ Асобай дыв?з?? генэрала Смысло?скага ≫, 1943 год
• 
  Братэрск?я мог?лк? салдата? РОА у Празе з эмблемай у выглядзе Андрэе?скага сьцягу. 1945 год
• 
  Мэмарыяльны манумэнт ≪Во?нам Расейскага вызвольнага Руху ? чыно? РОА≫

Сьцяг Расейскай Фэдэрацы? [ рэдагаваць | рэдагаваць крын?цу ]

У канцы 1980-х гадо? г?старычны сьцяг Расе? ста? адным з знака? руху за рэформы ? супраць камун?стычнай ?дэалёг??. Падчас так званага ≪ Жн?веньскага путчу ≫ расейск? трыкалёр шырока выкарысто?ва?ся с?лам?, як?я супрацьстаял? ГКЧП .

Пасьля паразы ГКЧП, пастановай Вярхо?най Рады РСФСР ад 22 жн??ня 1991 году ^[13] , бела-с?не-чырвоны сьцяг ста? выкарысто?вацца ? РСФСР як дзяржа?ны, аднак заканада?ча гэтае станов?шча было замацавана тольк? 1 л?стапада 1991 ^{[14] [15]} . Сьцягам РСФСР усталё?валася прастакутнае палотн?шча з ро?навял?к?м? гарызантальным? палосам?: верхняя паласа белага колеру, сярэдняя ? блак?тнага колеру ? н?жняя ? пунсовага колеру. Суаднос?ны шырын? сьцягу да яго да?жын? ? 1:2.

25 сьнежня 1991 году назва дзяржавы ≪РСФСР≫ было заменена на ≪Расейская Фэдэрацыя (Расея)≫ ^[16] .

11 сьнежня 1993 году Прэзыдэнт Расейскай Фэдэрацы? Б. Н. Ельцын падп?са? Указ № 2126 ≪Аб Дзяржа?ным сьцягу Расейскай Фэдэрацы?≫, як?м было зацьверджана Станов?шча аб Дзяржа?ным сьцягу Расейскай Фэдэрацы? ? прызнана як?я страц?л? с?лу Станов?шча аб Дзяржа?ным сьцягу РСФСР, зацьверджанае ?казам Прэзыды?ма Вярхо?най Рады РСФСР ад 23 сьнежня 1953 году ^[17] . У артыкуле 1 Станов?шчы аб Дзяржа?ным сьцягу Расейскай Фэдэрацы? ён бы? ап?саны як прастакутнае палотн?шча з трох ро?навял?к?х гарызантальных палос: верхняй ? белага, сярэдняй ? с?няга ? н?жняй ? чырвонага колеру. Суаднос?ны шырын? сьцягу да яго да?жын? ? 2:3.

Ап?саньне дзяржа?нага сьцягу Расейскай Фэдэрацы?, якое зьмяшчалася ? Палажэньн? 1993 году, было бязь зьмена? па?торанае ? артыкуле 1 Фэдэральнага канстытуцыйнага закона ад 25 сьнежня 2000 году № 1-ФКЗ ≪Аб Дзяржа?ным сьцягу Расейскай Фэдэрацы?≫. Закон уступ?? у с?лу 27 сьнежня 2000 году.

1 студзеня 1999 году ?ведзены ДАСТ Р 51130-98 ≪Сьцяг Дзяржа?ны Расейскай Фэдэрацы?. Агульныя тэхн?чныя ?мовы≫.

Дзень Дзяржа?нага сьцягу Расейскай Фэдэрацы? [ рэдагаваць | рэдагаваць крын?цу ]

Асно?ны артыкул: Дзень Дзяржа?нага сьцягу Расейскай Фэдэрацы?

Дзень Дзяржа?нага Сьцягу Расейскай Фэдэрацы? адзначаецца 22 жн??ня кожнага году. Ён бы? зацьверджаны ? 1994 годзе ?казам прэзыдэнта Расейскай Фэдэрацы? .

Значэньне колера? сьцягу [ рэдагаваць | рэдагаваць крын?цу ]

У цяперашн? час не ?снуе аф?цыйнага тлумачэньня колера? сьцягу Расе?. Аднак у дарэвалюцыйныя часы яны тлумачыл?ся наступным чынам:

• белы ? колер свабоды ;
• с?н? ? колер Багародз?цы ;
• чырвоны колер ? знак дзяржа?насьц?.

Колеры бела-с?не-чырвонага сьцягу Расе? (так званыя панславянск?я колеры ) был? выкарыстаныя пры стварэньн? сьцяго? шматл?к?м? славянск?м? дзяржавам? й народам? ? Чэхаславак?яй (цяпер ? сьцяг Чэх?? ), Славаччынай , Славен?яй , Харватыяй , Сэрб?яй , Чарнагорыяй (з заменай с?няга на блак?тны), Ба?гарыяй (з заменай с?няга на зялёны), лужыцк?м? сэрбам? . Акрамя таго, агульнаславянск? сьцяг таксама афарбаваны ? колеры расейскага сьцягу.

Глядз?це таксама [ рэдагаваць | рэдагаваць крын?цу ]

• Сьцяг СССР
• Сьцяг РСФСР
• Дзяржа?ныя сымбал? Расе?
• Дзень Дзяржа?нага сьцягу Расейскай Фэдэрацы?

Крын?цы [ рэдагаваць | рэдагаваць крын?цу ]

Л?таратура [ рэдагаваць | рэдагаваць крын?цу ]

• Белинский В. Е. Русский национальный флаг и его реформа. ? Санкт-Петербург: Сенатская типография, 1911
• Гербы городов, губерний и посадов Российской империи. Репринтное воспроизведение издания 1899 года. ? Москва: ≪Планета≫, 1991.
• Дыгало В. А. Флот государства Российского. Откуда и что на флоте пошло / Под редакцией И. Ф. Цветкова. ? Москва: Издательская группа ≪Прогресс≫, ≪Пангея≫, 1993.
• Полное собрание законов Российской Империи, т. XXXIII, № 33.289.
• Путятин Александр. О русском национальном флаге.

Вонкавыя спасылк? [ рэдагаваць | рэдагаваць крын?цу ]

• Дрозд Д. Был ли запрещен нацистами российский бело-сине-красный флаг? , Беларуск? дакумэнтацыйны цэнтар, 7.11.2020 г.