Рыгор Папараць
Рыгор Папараць у канцы 1920-х
Асаб?стыя зьвестк?
Нарадз??ся	17 л?стапада 1902 в., Цытвянская воласьць, ?гуменск? павет , Менская вобласьць (цяпер ? Пухав?цк? раён , Менская губэрня )
Памёр	30 красав?ка 1948 Дудз?чы, Рудзенск? раён , Менская вобласьць
Пахаваны	Варон?чы
Жонка	Элеанора Багачунас (пам. 1939) Любо? Арлова
Дзец?	Кансуэла, Уладз?мер
Л?таратурная дзейнасьць
Род дзейнасьц?	паэт
Мова	беларуская
Узнагароды
Подп?с
Рыгор Папараць у В?к?схов?шчы

Рыгор Папараць (сапр. ? Рыгор Макарав?ч Сапун ; 17 л?стапада 1902 , в., Цытвянская воласьць, ?гуменск? павет , Менская губэрня ? 30 красав?ка 1948 , Дудз?чы, Рудзенск? раён , Менская вобласьць ) ? беларуск? паэт.

Б?яграф?я [ рэдагаваць | рэдагаваць крын?цу ]

Нарадз??ся ? сялянскай сям’? валаснога старшын? Макара М?хайлав?ча ? Евы Стан?слава?ны. У маладыя гады працава? па найме ? адначасова вучы?ся ? Варон?цкай пачатковай ? Дукорскай працо?най школах, скончы? Цытвянскую трохклясную вучэльню.

У 1921 годзе паводле пастановы ЦВК БССР бы? нак?раваны вучыцца на рабочы факультэт Беларускага дзяржа?нага ?н?вэрсытэту , з 1924 ? вучы?ся на мэдычным факультэце. У часе вучобы ? Менску пачынае займацца паэтычнай дзейнасьцю. Жадаючы прысьвяц?ць сябе л?таратуры, к?дае навучаньне ? Менску ? ? 1925 паступае на першы курс факультэта мовы ? матэрыяльнай культуры Лен?нградзкага дзяржа?нага ?н?вэрсытэту.

У 1926 годзе зь сям? чалавек стварае лен?нградзкую ф?л?ю ≪ Маладняка ≫. Пазьней станов?цца чальцом Беларускай сэкцы? Лен?нградзкай асацыяцы? пралетарск?х п?сьменьн?ка?, як дэлегат удзельн?ча? у яе III абласной канфэрэнцы?. Укла? ? выда? альманах ≪Цагл?ны ? падмурак≫, дзе сярод ?ншых твора? был? надрукаваныя апавяданьне ≪Грымасы≫ ? ?нш. У 1931 на сьмерць Усевалада ?гнато?скага чытае сябрам-студэнтам верш ≪Памяц? ?гнато?скага≫, за як? бы? выключаны з апошняга курса ?нстытуту ≪за крамольные стишки, порочащие партию и советское правительство≫.

З 1931 па 1933 працава? на к?нафабрыцы ≪Белдзяржк?но≫ на пасадзе загадчыка мэтадычнага каб?нэта. Адначасова з 1932 выклада? расейскую мову ? л?таратуру ? сярэдняй школе № 7 Чырвонагвардзейскага раёну Лен?нграда. Ажан??ся з акторкай ? балерынай Эльв?рай Багачунас, дачкой латыскага стралка.

Увесну 1937 арыштаваны ? абв?навачаны ? нацыянал?стычнай дзейнасьц?. Пасьля шасьц? месяца? катаваньня? жонка ? бацька паэта вызвал?л? яго з турмы. Зрэшты, супрацо?н?к? НКВД узял? з паэта расьп?ску, у якой ён забавязва?ся больш не займацца л?таратурнай творчасьцю. Як успам?на яго другая жонка Любо? Арлова:

	На працягу шасьц? месяца? ужывал? страшэнныя катаваньн?, як?я людз? не магл? вытрымаць ? спрабавал? пакончыць жыцьцё самагубствам. Бацька Рыгора Макар М?хайлав?ч ? першая жонка Элеанора Багачунас сабрал? золата ? кашто?насьц? ? выкуп?л? яго з турмы. Але, вызваляючы Рыгора, каты ?зял? падп?ску аб тым, што ёнбольш п?саць ня будзе. Так стал?нск?я сатрапы вырвал? з рук чалавека пяро ? спын?л? творчую думку [1] .

У 1938 высланы ? Халопен?цк? раён БССР, дзе з 1 красав?ка 1938 працава? спачатку выкладн?кам расейскай мовы ? л?таратуры, потым завучам Чырваналуцкай сярэдняй школы, улетку 1938 ? ?нструктарам-мэтадыстам Халопен?цкага раёну. У 1939 памерла ад сухота? Элеанора Багачунас, ? праз год ён ажан??ся другога разу з наста?н?цай Любо?ю Арловай. Разам зь ёю ? л?пен? 1940 перавё?ся ? Дудз?цкую сярэднюю школу Рудзенскага раёну . У 1941 у паэта нарадз?лася дачка Кансуэла ? ён разам зь сям’ёй вярну?ся да сва?х бацько? у вёску Шэляг?.

З прыходам нямецк?х войска? уключы?ся ? падпольную барацьбу, а вясной 1942 г. ста? партызанам брыгады ≪Беларусь≫. Скончы? вайну пад Кён?гсбэргам , дзе бы? цяжка паранены ? кантужаны. Пасьля вайны наста?н?ча? ? гадава? дзяцей (за год да сьмерц? бацьк? нарадз??ся сын Уладз?мер). З 1945?1948 бы? дырэктарам ? наста?н?кам расейскай мовы ? л?таратуры Дудз?цкай школы.

Памёр 1 тра?ня 1948 ад ацяжкой хваробы. Пахаваны на мог?лках ? вёсцы Варон?чы недалёк ад Рудзенска .

Творчасьць [ рэдагаваць | рэдагаваць крын?цу ]

Друкавацца пача? з часу вучобы ? БДУ ? часоп?се ≪Голас рабфака?ца≫, на працягу 1925 часоп?с ≪Чырвоны сьцяг≫ апубл?кава? яго паэму ≪Дэлегат≫, вершы ≪Год бязь Лен?на≫, ≪Аб чым так голасна сьпявал?≫ ? ?нш. На старонках газэт ? часоп?са? ≪ Маладняк ≫, ≪Узвышша≫, ≪Чырвоны сейб?т≫, ≪ Савецкая Беларусь ≫, ≪Малады араты≫ зьяв?л?ся яго паэма ≪Шлях?≫, вершы ≪Люблю праходз?ць≫, ≪У маршы дзён≫, ≪Вайна вайне≫, ≪Гараць агн?≫, ≪Адказ бацьку≫ ? ?нш.

Пасьля катаваньня? у лен?нградзк?х ≪Крыжах≫ ? п?сьмовага забавязаньня больш не займацца л?таратурнай дзейнасьцю, н? да вайны, н? пасьля Рыгор Папараць ужо не вярта?ся да паэтычнай творчасьц?.

Крын?цы [ рэдагаваць | рэдагаваць крын?цу ]

Л?таратура [ рэдагаваць | рэдагаваць крын?цу ]

• Кекелева, Т.  ≪У справе жыццё людз? бачаць≫: Драматызм творчасц? Рыгора Папарац? // Роднае слова . ? Мн.: 2002. ? № 11. ? С. 20?25.

Вонкавыя спасылк? [ рэдагаваць | рэдагаваць крын?цу ]

Рыгор Папараць ? схов?шча мультымэдыйных матэрыяла?

• Рублевская, Л. Обеднеет море без капли . Комсомольская правда в Белоруссии.  Праверана 10 студзеня 2012 г.
• Кекелева, Т. Самотная л?ра паэта. Да 105-годдзя з дня нараджэння Рыгора Папарац? (1902?1948) на pawet.net