Пятро Глебка
(6 л?пеня (23 чэрвеня паводле
старога стылю
) 1905, в.
Вял?кая ?са
,
Узьдзеншчына
,
Расейская ?мпэрыя
? 18 сьнежня 1969,
Менск
,
БССР
) ? беларуск? паэт, вучоны, арган?затар навук?. Акадэм?к
Акадэм?? навук БССР
(з 1957 году, сябра-карэспандэнт ? з 1950 году).
[1]
Нарадз??ся ? сялянскай сям’?. Вучы?ся ? Беларуск?м пэдагаг?чным тэхн?куме (1924?1927). У тэхн?куме пазнаём??ся з
П. Трусам
?
М. Лужан?ным
, зь як?м? акты?на супрацо?н?ча? у насьценнай газэце. У 1925 годзе ?ступае ? аб’яднаньне ≪
Маладняк
≫. Зь пераходам у 1926 годзе ?
л?таратурна-мастацкае аб’яднаньне ≪Узвышша≫
зьмян??ся творчы стыль маладога паэта: ён ста? больш стрыманым, рэфлекс?йна-разважл?вым, псыхаляг?чна-паглыбленым. У 1927 годзе перавё?ся на л?таратурна-л?нгв?стычнае аддзяленьне
БДУ
. Скончы? ун?вэрсытэт у 1930 годзе.
Працава? загадчыкам л?таратурнага аддзела ? газэце ≪Калгасн?к Беларус?≫ ? ? часоп?се ≪Полымя рэвалюцы?≫. У 1934?1936 гг. ? л?таратурны кансультант каб?нэта маладога а?тара
СП БССР
. Пад час
Вял?кай Айчыннай вайны
працава? у рэдакцыях франтавых газэта? ≪За Савецкую Беларусь≫ ? ≪За свабодную Беларусь≫. Пад псэ?дан?мам Яз?эп Кас?ла друкава? сатырычныя вершы ? куплеты ? газэце-плакаце ≪Раздав?м фашысцкую гадз?ну≫ ? ? сатырычным л?стку ≪Партызанская дуб?нка≫. У 1942 годзе ?ступ?? у
КПСС
. У 1943?1945 гг. ? рэдактар выдавецтва ЦК КП(б)Б ≪Савецкая Беларусь≫, гало?ны рэдактар Дзяржа?нага выдавецтва
БССР
у
Маскве
.
[1]
З 1945 году працава? у
АН БССР
. З 1957 па 1969 гг. узначальва?
?нстытут мастацтвазна?ства, этнаграф?? ? фальклёру
АН БССР
. У 1968?1969 гг. адначасова зья?ля?ся акадэм?кам-сакратаром Аддзяленьня грамадзк?х навук.
[1]
Клапац??ся аб разьв?цьц? мовы, яе культуры ? дзяржа?ным статусе. ?н?цыява? ? прыма? непасрэдны ?дзел у выданьн? зводу беларускай народнай творчасьц?. Па яго прапанове распачата падрыхто?ка збору помн?ка? г?сторы? ? культуры Беларус?. Дзейсна спрыя? разьв?цьцю беларускага тэатразна?ства ?
фальклярыстык?
, мастацтвазна?ства ?
этнаграф??
, к?назна?ства ? этнамузыкалёг??.
Аб?ра?ся дэпутатам Вярхо?нага Савета
БССР
(1955?1967). У якасьц? сябры дэлегацы?
Беларускай ССР
неаднаразова ?дзельн?ча? у працы сэс?й
Генэральнай Асамбле? ААН
.
Ме? багаты хатн? кн?газбор,
эксьл?брысы
для якога стварыл? так?я знаныя мастак?, як
Я?ген Красо?ск?
,
М?кола Купава
,
М?калай Тарас?ка?
,
Анатоль Тычына
?
Я?ген Ц?ханов?ч
[2]
.
Першыя вершы надрукава? у 1925 годзе ? газэтах ≪Беларуская вёска≫, ≪Савецкая Беларусь≫, часоп?сах ≪Работн?ца ? сялянка≫, ≪Беларуск? п?янэр≫. Першы паэтычны зборн?к ? ≪Шыпшына≫ (1927) ? ста? красамо?ным ?зорам л?рычнай паэз??, сьведчаньнем самабытнага таленту Глебк?.
[3]
Сярод лепшых вершаваных твора? ваеннага часу ? ≪Партызаны≫, ≪Сьмерць салдата≫, ≪Родны хлеб≫, ≪Пасылка≫, ≪Гай≫, ≪Жывое слова≫, ≪Пра кн?г?≫, ≪Беларус?≫, ≪Пералом≫, ≪Зварот≫ ? ?нш. Л?рыка Глебк? ваеннага пэрыяду адметная ? маштабе ?сёй
беларускай л?таратуры
1941?1945 гг., ? можа л?чыцца вяршыняй л?таратурна-мастацкай працы паэта.
Гало?ныя тэмы пасьляваеннай творчасьц? паэта ? адна?леньне, памяць вайны, тэмы грамадзка-пал?тычнага гучаньня. Стылю паэта ?ласьц?выя публ?цыстычнасьць, грамадзкая страснасьць, геро?ка-рамантычны патас, л?рызм, палем?чная вастрыня, баяв?тасьць. Перакла? на беларускую мову асобныя творы
А. Пушк?на
(≪Барыс Гадуно?≫, вершы),
М.Лермантава
,
М.Горкага
,
Ул. Маяко?скага
,
Т.Ша?чэнк?
? ?нш.
[3]
Пазнаём??ся з Купалам вясной 1926 году на кватэры паэта. На працягу мног?х гадо? бы? у цесным сябро?стве з Купалам ? адчува? яго падтрымку ? дапамогу як паэт. Ста? адным з вучня? ? пасьлядо?н?ка? Купалы. Разам з Купалам рэдагава? творы
Т.Ша?чэнк?
. У некаторых творах Глебк? адчуваецца ?плы? паэмы Купалы ≪
Безназо?нае
≫. Усьлед за Янкам Купалам разьв?ва? у беларускае л?таратуры жанр драматычнай паэмы. Прысьвяц?? Купалу свае вершы ≪Песьня≫ ? ≪Жывое слова≫. А?тар шматл?к?х артыкула?, прысьвечаных Купалу, ? ?спам?на? пра паэта: ≪Аб мове Янк? Купалы≫ (
≪Л?М≫
, 10 жн??ня 1948 году), ≪Неапубл?каваныя купала?ск?я радк?≫ (
≪Л?М≫
, 30 чэрвеня 1951 году), ≪Шлях да сэрца народа≫ (≪Огонёк≫, 1952, №28), ≪Вял?к? пачатак≫ (
≪Л?М≫
, 28 тра?ня 1955 году) ? ?нш.
[3]
- Збор твора?: у 4 т. / Пятро Глебка; прадм. А. Вялюг?на. ? Мн.: Маст. л?т., 1984?1986.
- На спатканн? гадо?: вершы / Пятро Глебка; прадм. ? ?клад. М. В. Няхая. ? Мн.: Юнацтва, 1990. ? 95 с.
- Выбранае / Пятро Глебка // Семнаццаць песень: зб. паэз??. ? Мн.:, 1997. С. 38-64.
- Энцыклапедыя л?таратуры ? мастацтва Беларус?: У 5-? т. Т. 2./ Рэдкал.: ?. П. Шамяк?н (гал.рэд.) ? ?нш. ? Мн., БелСЭ, 1985. ? 702 с, 33 л. ?л.: Артыкул ≪Глебка≫. ? С. 98?99.
- Янка Купала: Энцыкл. даведн?к / БелСЭ; Рэдкал.:
?. П. Шамяк?н
(гал. рэд.) ? ?нш. ? Мн., БелСЭ, 1986. ? 727 с, 26 л. ?л.; Артыкул ≪Глебка≫ / А?тар ? М.Барсток. ? С. 158.
- Барсток М. Пятро Глебка: Паэтычная творчасць. ? Мн., 1955.
- Перк?н Н. С. Пятро Глебка. ? Мн., 1955.
- Пясняр Мужнасц?: Кн?га пра Пятра Глебку. ? Мн., 1976.
Пятро Глебка
?
схов?шча мультымэдыйных матэрыяла?
|
---|
Паэтычныя зборн?к?
| | |
---|
Паэмы
| |
---|
Вершы
| |
---|
Драматычныя творы
| |
---|
Проза ? навуковыя творы
| |
---|
Спэктакл? ? ф?льмы паводле твора? Янк? Купалы
| |
---|
Спэктакл? ? ф?льмы, прысьвечаныя Янку Купалу
| |
---|
Купала?ск?я мясьц?ны
| |
---|
Асобы
| |
---|
Купалазна?цы
| |
---|
Установы, падзе? ? рэчы, зьвязаныя з ?мем Купалы
| |
---|