한국   대만   중국   일본 
Макс?м Танк ? В?к?пэдыя Перайсьц? да зьместу

Макс?м Танк

Зьвестк? зь В?к?пэды? ? вольнай энцыкляпэды?
Макс?м Танк
Максім Танк, 1930-я гг.
Макс?м Танк, 1930-я гг.
Асаб?стыя зьвестк?
?мя пры нараджэньн? Я?ген ?ванав?ч Скурко
Псэ?дан?мы А. Гран?т, А. С?вер, Макс?м Танк
Нарадз??ся 4 (17) верасьня 1912
в. П?лька?шчына , Вялейск? павет , Менская губэрня , Расейская ?мпэрыя
Памёр 7 жн??ня 1995 ( 1995-08-07 ) [1] (82 гады)
Менск , Беларусь
Пахаваны
Л?таратурная дзейнасьць
Род дзейнасьц? перакладн?к , п?сьменьн?к , паэт , дз?цячы п?сьменьн?к , пал?тык , рэдактар , журнал?ст
Жанр верш
Мова беларуская мова
Дэбют часоп?с ≪Пралом≫ , (1932)
Прэм?? Л?таратурная прэм?я ?мя Янк? Купалы (1959)
Узнагароды
Подп?с Выява аўтографу
Творы на сайце Knihi.com

Макс??м Танк (сапр. ? Я?ге?н ?ва?нав?ч Скурко? ; 17 верасьня [ ст. ст. 4 верасьня] 1912, в. П?лька?шчына, Вялейск? павет , Менская губэрня , Расейская ?мпэрыя , цяпер Мядзельск? раён Менскай вобласьц?  ? 7 жн??ня 1995 , Менск , Беларусь ) ? беларуск? паэт ? перакладчык. Народны паэт БССР (1968), акадэм?к АН Беларус? (1972). Ля?рэат л?таратурнай прэм?? Янк? Купалы (1959), ганаровы грамадзян?н Менску (1987).

Б?яграф?я [ рэдагаваць | рэдагаваць крын?цу ]

Макс?м Танк, 1932 г.
Макс?м Танк з жонкай, 1938 г.

Нарадз??ся ? сялянскай сям’? правасла?нага веравызнаньня. Яго бацька ?ван Фёдарав?ч у часе Першай сусьветнай вайны бы? маб?л?заваны ? войска ? служы? салдатам у чыгуначным батальёне, потым ? у вайсковай шавецкай майстэрн?. У 1916 годзе з набл?жэньнем фронту М. Танк разам з мац? Домнай ?вана?най (да замужжа ? Хвалько) пераязджае ? Маскву , дзе яны туляцца на ?скрайку гораду зь яшчэ чатырма сем’ям? бежанца?. Дзякуючы шчасьл?вай выпадковасьц? на адной з маско?ск?х яны сустрэл?ся з ?ванам Фёдарав?чам [2] , як? пасьля дэмаб?л?зацы? працава? на заводзе. У Маскве М. Танк пайшо? у школу, дзе пасьпе? захап?цца паэз?яй.

Увосень 1922 году з прычыны вял?кага голаду ? Расе? сям’я Скурко вярнулася ? П?лька?шчыну (родную хату ? вайну п?льнава? дзед Фёдар Маркав?ч). Увосень 1923 году М. Танк паступ?? у першую клясу польскай пачатковай школы, якую скончы? праз тры гады; вучы?ся ? суседн?х вёсках Шклен?кова ? Сватк?. У 1926 годзе паступ?? у трэцюю клясу Вялейскай рускай прыватнай г?мназ??. Праз два гады яе зачын?л? польск?я ?лады ? М. Танк бы? вымушаны перавесьц?ся ? больш аддаленую Радашкав?цкую беларускую г?мназ?ю , дзе не?забаве ?ступ?? у камсамольскую падпольную арган?зацыю. За ?дзел у страйку, арган?заваным г?мназ?стам? ? пачатку 1929 году, яго адтуль адл?чыл?. Нейк? час вучы?ся ? В?ленскай беларускай г?мназ?? , зь якой таксама бы? выключаны за вальнадумства ? непаслушэнства [2] . Пэ?ны час наведва? мэл?ярацыйныя курсы.

Урэшце М. Танку ?далося ?ладкавацца ? В?ленскую расейскую г?мназ?ю ?мя А. Пушк?на. Тут разам з аднакашн?кам Я. Гарохам выда? у 1931 годзе рукап?сны часоп?с ≪ Пралом ≫ ? зьмясьц?? у ?м пад псэ?дан?мам свае першыя вершы. З 1932 году пача? акты?на супрацо?н?чаць зь нелегальным? выданьням?: ≪Праломам≫, ≪Маладым камун?стам≫, розным? газэтам?. У сакав?ку 1932 году за ?дзел у падпольнай камсамольскай працы бы? арыштаваны ? першы раз трап?? у в?ленскую турму Лук?шк? . Празь месяц выйша? на волю. Увосень таго ж году пад уплывам савецкай прапаганды нелегальна перайшо? савецка-польскую мяжу ? трап?? у Менск , але бы? арыштаваны ? пасьля двух тыдня? турэмнага зьняволеньня бы? нак?раваны назад у Польшчу для ажыцьця?леньня нелегальнай падры?ной дзейнасьц? на карысьць СССР.

Макс?м Танк ? Натальля Арсеньнева , 1937 г.

Макс?м Танк пача? займацца падпольнай дзейнасьцю. Працава? ?нструктарам ЦК камсамола Заходняй Беларус?, вё? рэвалюцыйную дзейнасьць на В?леншчыне ? Наваградчыне. Неаднаразова арышто?ва?ся польск?м? органам?. Зь перапынкам? Макс?м Танк прасядзе? у турмах каля двух гадо?. У Лук?шках у канцы 1933 году пры падтрымцы ?ншых пал?твязьня? выдава? рукап?сны часоп?с ≪ Краты ≫, у як?м зьмяшча? свае вершы ? творы ?ншых зьняволеных. З другой паловы 1930-х на загад Кампарты? Заходняй Беларус? вё? беларускую калёнку ? польск?м часоп?се ≪Poprostu≫, а са сьнежня 1935 году л?таратурны аддзел у газэце ≪ Наша Воля ≫, затым у часоп?се ≪ Беларуск? летап?с ≫, як? выдава? Рыгор Шырма , супрацо?н?чае з часоп?сам? ≪ Калосьсе ≫, Маладая Беларусь .

Макс?м Танк, л?стапад 1941 г.

У 1939?1940 гадах працава? у абласной газэце ≪ Вялейская пра?да ≫, якая ? пачатку 1940 году была перайменавана ? ≪Сялянскую газету≫. Адначасова займа? пасаду ?нспэктара нацыянальных школ пры абласным аддзеле народнай асьветы.

У 1945?1948 гадох працава? л?таратурным рэдактарам часоп?су ≪ Вожык ≫, у 1948?1966 гадох ? гало?ным рэдактарам часоп?су ≪ Полымя ≫, у 1966 годзе прызначаны першым сакратаром Саюзу беларуск?х п?сьменьн?ка? , а ? 1971?1990 гадох бы? старшынём пра?леньня СП БССР.

Бел-чырвона-белы сьцяг [ рэдагаваць | рэдагаваць крын?цу ]

Асно?ны артыкул: Бел-чырвона-белы сьцяг

Макс?м Танк ? а?тар верша ≪Ты чуеш, брат…≫ (1930), дзе апяваецца нацыянальны сьцяг беларуса? :

«

Глядз?це ? будучыню сьмела!
Наста? до?гачаканы час,
Пад сьцягам бел?чырвона?белым
Чакае перамога нас.

Няхай жа меч Пагон? зьзяе!
Гартуйма нашу еднасьць, моц!
Вядз? нас, Воля прасьвятая,
Да новай славы, новых сонц! [3] [4]

»

Па адна?леньн? незалежнасьц? ён падтрыма? нацыянальную сымбол?ку, а ? 1995 годзе разам з Народным паэтам П?менам Панчанкам ? ?ншым? беларуск?м? творчым? ? навуковым? дзеячам? выступ?? з прапановай прыняць у якасьц? дзяржа?нага г?мну Беларус? верш Алеся Ставера ≪Вякам? стварал? мы нашу дзяржаву≫, у як?м нацыянальны сьцяг апяваецца побач з Пагоняй : ≪ Пад сьцягам Айчыны, пад гербам Пагон? ≫, а таксама сьцьвярджаецца нацыянальны дэв?з: ≪ Дружней, беларусы! Гучней, беларусы! Гукайма: Жыве Беларусь! ≫ [5] .

Макс?м Танк выступ?? супраць рэфэрэндуму 1995 году [6] , а ?жо па пазба?леньн? нацыянальных сымбаля? аф?цыйнага дзяржа?нага статусу ? жн??н? 1995 году яго пахавал? менав?та пад бел-чырвона-белым сьцягам [7] .

Творчасьць [ рэдагаваць | рэдагаваць крын?цу ]

≪На этапах≫ В?льня , 1936 г.

Друкавацца пача? у 1932 годзе ? часоп?се ≪ Пралом ≫ (як? выдава? разам з паэтам Я. Гарохам), ≪Часоп?се для ?с?х≫, газэтах-аднадзёнках ≪На пераломе≫ ? ≪Беларускае жыцьцё≫ (апошняя выдадзена ? Львове , у ёй зьмешчаны першы, падп?саны псэ?дан?мам Макс?м Танк, верш ≪Заштрайкавал? г?ганты-ком?ны≫).

Кн?г? паэз?? [ рэдагаваць | рэдагаваць крын?цу ]

  • ≪На этапах≫ (1936, факсым?льнае ? 1983, Менск )
  • ≪Журав?навы цвет≫ (1937)
  • ≪Пад мачтай≫ (1938)
  • ≪Выбраныя вершы≫ (1940)
  • ≪Вастрыце зброю≫ (вершы ? паэмы, 1945)
  • ≪Праз вогненны небасх?л≫ (1945)
  • ≪Выбраныя вершы≫ (1947)
  • ≪Вершы≫ (1947, 1948)
  • ≪Каб ведал?≫ (1948)
  • ≪На камн?, жалезе ? золаце≫ (1951)
  • ≪Выбраныя творы≫ (1952, 1954)
  • ≪У дарозе≫ (1954)
  • ≪След бл?скав?цы≫ (1957)
  • ≪Мой хлеб надзённы≫ (1962)
  • ≪Л?рыка≫ (1963)
  • ≪Глыток вады≫ (1964)
  • ≪Вершы≫ (1967)
  • ≪Ключ жура?л?ны≫ (1972)
  • ≪Хай будзе святло≫ (1972)
  • ≪Дарога, закалыханая жытам≫ (1976)
  • ≪Вершы≫ (1979)
  • ≪Прайсц? праз вернасць≫ (1979)
  • ≪Л?рыка≫ (1982)
  • ≪За ма?м сталом≫ (1984)
  • ≪Л?рыка≫ (1987)
  • ≪Дарога ? хлеб≫ (1988)
  • ≪Збор калосся: Вершы 1983?1988≫ (1989)
  • ≪Паслухайце, вясна ?дзе≫ (1990)
  • ≪Мой ка?чэг≫ (1994)
  • ≪Errata≫ (1996)

Кн?г? для дзяцей [ рэдагаваць | рэдагаваць крын?цу ]

Кн?г? верша?:

  • ≪Гал?нка ? верабей≫ (1946)
  • ≪Кн?жка пра мядзведзя≫ (1947)
  • ≪Вершы≫ (1948)
  • ≪Урачыстае абяцанне≫ (1949)
  • ≪Сярод лясо? наднёманск?х≫ (1951, 1987)

Кн?г? казак:

  • ≪Еха? казачн?к Бай≫ (1955, 1984)
  • ≪Конь ? ле?≫ (1955)
  • ≪Казк?. Легенды≫ (1960)
  • ≪Светлячок≫ (1970)
  • ≪Был?на пра касм?чнае падарожжа мураша Бадз?н?≫ (1979)

Зборн?к гумару ≪Селядцы з вершам?≫ (1966).

Паэмы ≪ Нарач ≫ (1937) ? ≪Янук Сял?ба≫ (1943).

Нап?са? кн?гу-дзёньн?к ≪Л?стк? календара≫ (1970).

Зборы твора? у 2-х (1958), у 4-х (1966?1967), у 6-ц? (1978?1981), у 13-ц? тамах (2006?2012).

Пераклады [ рэдагаваць | рэдагаваць крын?цу ]

Займа?ся перакладам? на беларускую мову з расейскай , укра?нскай , польскай , летув?скай , латыскай , ба?гарскай мова?.

Перакла? асобныя творы А. Пушк?на , У. Маяко?скага , П. Тычыны , М. Рыльскага , А. Венцлавы , Я. Судрабкална , А. М?цкев?ча , Ю. Славацкага , Ю. Тув?ма , У. Бране?скага , Р. Дабравольскага, Т. Ружэв?ча , А. Германава ? ?ншых. У тым л?ку перакла? л?брэта опэры ≪ Страшны двор ≫ С. Манюшк? для пастано?к? яе ? 1952 годзе.

Узнагароды ? званьн? [ рэдагаваць | рэдагаваць крын?цу ]

Узнагароджаны чатырма ордэнам? Лен?на , ордэнам? Кастрычн?цкай Рэвалюцы? , Чырвонага Сьцяга , двума ордэнам? Працо?нага Чырвонага Сьцяга , Айчыннай вайны II ступен?, Дружбы народа? ? мэдалям?, а таксама аф?цэрск?м крыжам Адраджэньня Польшчы , ордэнам? Заслуг? ПНР .

Ушанаваньне памяц? [ рэдагаваць | рэдагаваць крын?цу ]

Паштовая марка да 100-годзьдзя з дня нараджэньня Макс?ма Танка

Крын?цы [ рэдагаваць | рэдагаваць крын?цу ]

  1. ^ Арх?? прыгожых мастацтва? ? 2003.
  2. ^ а б Рагойша В.  Макс?м Танк: Па новых падручн?ках // Роднае слова . ? 2001. ? № 11. ? С. 38?42.
  3. ^ Макс?м Танк. Дзённ?к
  4. ^ Макс?м Танк. Збор твора?. У 13 т. Т. 1 / Рэд. тома Л. К?сялёва; падрыхт. тэкста? ? камент.: Т. Барысюк, А. Дан?льчык, В. Хацянов?ч; Нац. акад. навук Беларус?, ?н-т мовы ? л?таратуры ?мя Я. Коласа ? Я. Купалы. ? Менск : Беларус. навука, 2010. С. 193.
  5. ^ З нашай пошты , Радыё Свабода , 1995?2000 гг.
  6. ^ Скурко А. Дубы Макс?ма Танка: пра Я?гена Скурко п?ша Андрэй Скурко , Наша Н?ва , 17 верасьня 2012 г.
  7. ^ Мартинович Д. (3 лютага 2021) Что писали о БЧБ-флаге и как он стал национальным. Объясняем . TUT.BY . Арх??ная коп?я

Л?таратура [ рэдагаваць | рэдагаваць крын?цу ]

Вонкавыя спасылк? [ рэдагаваць | рэдагаваць крын?цу ]

Атрымана з ≪ https://be-tarask.wikipedia.org/w/index.php?title=Макс?м_Танк&oldid=2508244 ≫