Г?ндукуш

Зьвестк? зь В?к?пэды? ? вольнай энцыкляпэды?
Найвышэйшы пункт
Тырычм?р
Вышыня 7699 н. у. м.
Геаграф?я
Месцазнаходжаньне А?ган?стан,
Пак?стан,
?ндыя
Кантынэнт Аз?я
Кра?на
Горная сыстэма Г?ндукуш
на мапе А?ган?стану
Гіндукуш
Гіндукуш
Г?ндукуш

Г?ндуку?ш ( пушту : ?????? ‎, урду : ????? ??? ?????? ) ? горная сыстэма ? Па?днёвай ? Цэнтральнай Аз?? , у А?ган?стане , Пак?стане ? ?нды? . Найвышэйшы пункт ? гара Тырычм?р (у Пак?стане).

Да?жыня каля 800 км, шырыня 50?350 км. Цягнецца з па?днёвага захаду на па?ночны ?сход, утварае водападзел пам?ж басэйнам? рэк Амудар’я , ?нд ? Г?льмэнд . Асно?ныя горныя сьцяг?  ? Баба, Пашан ? ?ласна Г?ндукуш, як? падзяляецца на Заходн?, Цэнтральны ? Усходн?. Заходн? Г?ндукуш (вышын? 3500 ? 4000 м), мае рысы сярэдневысок?х апустыненых гор. Сьцяг? Цэнтральнага Г?ндукушу (выш. да 6059 м) знаходзяцца на ?сход ? па?ночны ?сход ад горада Кабул . Усходн? Г?ндукуш самы высакагорны (вышыня больш за 6000 м), з магутным? сучасным? зьледзяненьням? (плошча каля 6200 км²). Заходн? працяг Г?ндукушу ? горы Парапам?з .

Горы ? А?ган?стане

Сфарм?рава?ся Г?ндукуш у працэсе альп?йскай складкавасьц?. Восевая зона складзена з дакембрыйск?х мэтамарф?чных парод ( гнэйса? , крыштал?чных сланца? ? кварцыта? ), па пэрыферы? ? з палеазойск?х вапняко? ? гл?н?стых сланца?. Карысныя выкапн?: каменны вугаль , жалезныя ? пол?мэтал?чныя руды, бэрыль , золата , лазурыт , барыт , сера , граф?т , цэлесьц?н , тальк .

Кл?мат кантынэнтальны , сух?, з добра выя?ленай вэртыкальнай пояснасьцю, ад па?пустыннага ? стэпавага паясо? у перадгор’ях ? шырок?х м?жгорных дал?нах да высакагорнага н?вальнага. Ападка? 300?800 (на па?днёвым усходзе ? 1000 м) за год. Рэк? Г?ндукуша маюць горны характар, вяснова-летн?я паводк?, абумо?леныя сьнегава-ледав?ковым жы?леньнем.

Горныя пустын? з рэдк?м? калючым? хмызьнякам? або сух? стэп ; на па?днёва-?сходн?х сх?лах ? участк? л?стападных, шыракал?стых ? хвойных лясо?, на высок?х пласкагор’ях ? ляндшафты халодных пустынь.

Жывёльны сьвет: сьнежны барс , горны во?к, леапард , горны ? безааравы казлы, маркхоры, куку-яманы ? ?нш.; на па?днёвым усходзе ? г?малайск? мядзьведзь , рысь , кун?ца , дз?к ? ?нш.; з птушак ? грыф , тыбэцк? ?лар, горны гусак.

Л?таратура [ рэдагаваць | рэдагаваць крын?цу ]

  • Frederick Drew (1877). The Northern Barrier of India: A Popular Account of the Jammoo and Kashmir Territories with Illustrations . Frederic Drew. 1st edition: Edward Stanford, London. Reprint: Light & Life Publishers, Jammu, 1971
  • Gibb, H. A. R. (1929). Ibn Batt?ta: Travels in Asia and Africa, 1325?1354 . Translated and selected by H. A. R. Gibb. Reprint: Asian Educational Services, New Delhi and Madras, 1992
  • T. E. Gordon (1876). The Roof of the World: Being the Narrative of a Journey over the High Plateau of Tibet to the Russian Frontier and the Oxus Sources on Pamir. Edinburgh. Edmonston and Douglas. Reprint: Ch’eng Wen Publishing Company. Tapei, 1971
  • Leitner, Gottlieb Wilhelm (1890). Dardistan in 1866, 1886 and 1893: Being An Account of the History, Religions, Customs, Legends, Fables and Songs of Gilgit, Chilas, Kandia (Gabrial) Yasin, Chitral, Hunza, Nagyr and other parts of the Hindukush, as also a supplement to the second edition of The Hunza and Nagyr Handbook. And An Epitome of Part III of the author’s 'The Languages and Races of Dardistan' . Reprint, 1978. Manjusri Publishing House, New Delhi. ISBN 81-206-1217-5
  • Eric Newby. (1958). A Short Walk in the Hindu Kush . Secker, London. Reprint: Lonely Planet. ISBN 978-0-86442-604-8
  • Yule, Henry and Burnell, A. C. (1886). Hobson-Jobson: The Anglo-Indian Dictionary . 1996 reprint by Wordsworth Editions Ltd. ISBN 1-85326-363-X
  • A Country Study: Afghanistan , Library of Congress
  • Ervin Grotzbach,
  • Encyclopædia Britannica , 15th Ed., Vol. 21, pp. 54-55, 65, 1987
  • An Advanced History of India , by R. C. Majumdar, Hem Chandra Raychaudhuri, K.Datta, 2nd Ed., MacMillan and Co., London, pp. 336-37, 1965
  • The Cambridge History of India, Vol. IV: The Mughul Period , by W. Haig & R. Burn, S. Chand & Co., New Delhi, pp. 98-99, 1963