T?hsil f?ls?f?si

Vikipediya saytından
Naviqasiyaya kec Axtarı?a kec

T?hsil f?ls?f?si ( ing. philosophy of education ) ? t?hsili movzu olan f?ls?fi bilik sah?si. Tarixini XX ?srin ?vv?ll?rind?n b?ri ayrı bir intizam kimi sayır. ?ngilis-Amerika filosofu Con Dyui dunyada t?hsil f?ls?f?sinin banisi sayılır.

?ngilis dilind? danı?an olk?l?rd? t?hsil f?ls?f?si indi mu?yy?n bir intizam statusuna sahib olan, universitetl?rd? ayrı-ayrı ?ob?l?r, ilk novb?d? f?ls?f? fakult?l?rind? v? b?zi hallarda t?hsil kollecl?rind? t?msil olunan bir sah?dir ("t?hsil fakult?l?ri") [1] .

T?hsilin xususiyy?ti, ?h?miyy?ti, m?qs?di, v?zif?l?ri, ?agirdin i?tirakı baxımından t?limin t??kili, mu?llimin m?qs?di (bilikl?ri catdırmaq, must?qil oyr?n?nl?r yeti?dirm?k, m?n?vi v? siyasi d?y?rl?r a?ılamaq), t?hsil konsepsiyalarının xususiyy?ti, t?hsilin idar? edilm?sinin qanunauy?unluqları v? s. amill?r t?hsilin f?ls?f?sini t??kil edir [2] [3] [4] .

  • H?r bir mu?llimin ozunun t?hsil f?ls?f?si var v? butun f?aliyy?tini bu f?ls?f? uz?rind? qurur
  • Onlar f?ls?f?y? ?saslanark?n ozl?ri ucun n? etdikl?rini v? etm?yi n?z?rd? tutduqlarını, n? v? nec? ed?c?kl?rini m?ntiqi ardıcıllıqla cavablandırma?ı bacarmalıdırlar

T?hsil f?ls?f?si n?z?riyy?l?ri

[ redakt? | m?nb?ni redakt? et ]

Progressivizm

[ redakt? | m?nb?ni redakt? et ]

pragmatist du?unc?nin t?hsil? t?tbiq olunmasıdır. ?n?n?vi t?hsilin six disiplinin?, passiv oyr?nm?y? qar?ıdır. ?n tanınmı? t?msilcil?ri Con Dyui, H. Kilpatrik v? Body. H. Bodedir. T?hsil c?miyy?td? ?n?n?vi olaraq davam ed?n standartları d?yi?m?zlikl?ri deyil, davamlı olaraq d?yi??n h?yatı oyr?tm?lidir. T?hsill?nmi? insan h?yata uy?un deyil, h?yata istiqam?t ver?n, onu inki?af etdir?n olmalıdır. Xususil? AB?-d? t?hsilind? bu n?z?riyy? u?a?ın maraqlarına istiqam?tl?nm?klı, ??xsi probleml?rinin h?llin?, u?a?ın oz h?yatını qurmasına do?ru m?qs?dl?nm?lidir [5] [6] [7] [2] .

Prenniyalizm

[ redakt? | m?nb?ni redakt? et ]

Progressivizmin ?ksin? olaraq t?hsil m?qs?dl?rinin d?yi?m?z oldu?unu, davamlı olması lazım oldu?unu mudafi? ed?n bir n?z?riyy?dir. Sur?tli d?yi?m? ic?risind? insanın t?bi?tinin eyni qalması, ?sas ?xlaqi d?y?r v? prinsipl?r t?hsilin ?sasını t??kil etm?lidir. Dunyanın h?r yerind?ki insan eyni oldu?u ucun t?hsilin m?qs?di d? h?r yerrd? eyni olmalıdır [8] . Fiziki v? m?d?ni f?rqlilikl?r vacib deyildir. T?hsil proqramları dovrl?r v? m?d?niyy?tl?ri ust?l?m?lidir. Bilik insana ?n qısa yoldan verilm?lidir.

Essentiyalizm

[ redakt? | m?nb?ni redakt? et ]

T?hsilin m?qs?di biz? q?d?r yı?ılmı? bilikl?rin oturulm?sin? dayanmalıdır. Bunlar mu?llim vasit?sil? ?agirdl?r? oturulm?lidir. T?hsil u?a?ın maraqlarına dayana bilm?z, cunki bu kecicidir, t?hsild? disiplin olmalıdır. T?hsilin m?rk?zind? mu?llim var. U?aq dunyanı tanımaq, h?yata hazırlanmaq ucun m?kt?b? gedir, onu oz halına buraxa bilm?rik [9] . Cunki tarix boyunca yı?ılmı? bilikl?r, onun oz ya?ayı?ı il? tapacaqlarından daha vacibdir. Bu f?ls?f? gor? t?hsil m?d?niyy?ti qorumalı, davamlılı?ına imkan yaratmalı, c?miyy?tin q?bul etdiyi d?y?rl?r t?hsil vasit?sil? yeni n?sill?r? oturulm?lidir.

Rekonstruktiyonizm

[ redakt? | m?nb?ni redakt? et ]

T?hsilin v?zif?si ?srimizin m?d?ni krizini a?maq ucun c?miyy?tin yenid?n qurulmasıdır. Bu qurulma ?snasında butun ?sas d?y?rl?r yenid?n ara?dırılmalıdır. Yeni bir c?miyy?t yaratmaq ucun m?kt?b liderlik etm?lidir [10] .

Muasir h?yat icind? s?naye sistemi, maddi v? m?d?ni m?nb?l?rin insanlar t?r?find?n istifad?si n?zar?t altına alınmalıdır. Kohn? t?hsilin i?? yaramayan t?r?fl?ri atılmalı, t?hsild? m?qs?d v? vasit?l?r yenid?n qurulmalıdır. ?cind? oldu?umuz s?naye dovrun? uy?un bir m?d?niyy?t yaratmalı v? yeni c?miyy?t demokratik olmalıdır. Mu?llim ?agirdl?ri demokratik ??kild? d?yi?m?y? hazırlamalıdır [11] .

  1. Излагаемая информация здесь и дальше приводится по исследованию М. Н. Кожевниковой по философии образования. См. : Глава 1. Философия образования: модули описания // Кожевникова М. Н. Философия образования в буддийской традиции. Дисс. на соиск.уч.стак как филос. н. ? СПб., СПбУ, 2009. С. 25?74.
  2. 1 2 Noddings, Nel. Philosophy of Education . Boulder, CO: Westview Press. 1995. s?h.  1 . ISBN   0-8133-8429-X .
  3. Frankena, William K.; Raybeck, Nathan; Burbules, Nicholas. Philosophy of Education // Guthrie, James W. (redaktor). Encyclopedia of Education, 2nd edition. New York, NY: Macmillan Reference. 2002. ISBN   0-02-865594-X .
  4. Phillips, Trevor J. Ch. III: Transactionalism in Contemporary Philosophy and Ch. V: The Educative Process // Tibbels, Kirkland; Patterson, John (redaktorlar ). Transactionalism: An Historical and Interpretive Study (ingilis) . Independently published. 2017-03-18. 163?205. ISBN   9781520829319 .
  5. "Philosophy and Education" . Teachers College - Columbia University (ingilis) . 2017-05-17 tarixind? arxivl??dirilib . ?stifad? tarixi: 2017-04-29 .
  6. "Philosophy of Education - Courses - NYU Steinhardt" . steinhardt.nyu.edu (ingilis) . 2017-04-01 tarixind? orijinalından arxivl??dirilib . ?stifad? tarixi: 2017-04-29 .
  7. "Doctor of Philosophy in Education" . Harvard Graduate School of Education (ingilis) . 2017-04-20 tarixind? arxivl??dirilib . ?stifad? tarixi: 2017-04-29 .
  8. "Plato: Phaedo | Internet Encyclopedia of Philosophy" . www.iep.utm.edu (ingilis) . 2017-05-07 tarixind? arxivl??dirilib . ?stifad? tarixi: 2017-04-29 .
  9. Oliver Strunk, "Introduction"; and Plato, "From The Republic " (3.9?13, 17?18) and "From The Timaeus " (34b-37c) in Source Readings in Music History (NY: Norton, 1950, rev. 1998, ed. Thomas Mathiesen), 1?32. books.google.com/books?id=ZtCYwFm2mTwC&pg=PA3 ISBN   9780393037524
  10. "The Internet Classics Archive | Phaedo by Plato" . classics.mit.edu. 2010-01-23 tarixind? arxivl??dirilib . ?stifad? tarixi: 2017-04-29 .
  11. Cahn, Steven M. Classic and Contemporary Readings in the Philosophy of Education . New York, NY: McGraw Hill. 1997. 197 . ISBN   0-07-009619-8 .
  • Classic and Contemporary Readings in the Philosophy of Education , by Steven M. Cahn, 1997, ISBN   978-0-07-009619-6
  • A Companion to the Philosophy of Education (Blackwell Companions to Philosophy), ed. by Randall Curren, Paperback edition, 2006, ISBN   1-4051-4051-8
  • The Blackwell Guide to the Philosophy of Education , ed. by Nigel Blake, Paul Smeyers, Richard Smith, and Paul Standish, Paperback edition, 2003, ISBN   0-631-22119-0
  • Philosophy of Education (Westview Press, Dimension of Philosophy Series), by Nel Noddings, Paperback edition, 1995, ISBN   0-8133-8430-3
  • The quarterly review of comparative education: Aristotle [1]
  • Andre Kraak, Michael Young Education in Retrospect: Policy And Implementation Since 1990 [2]
  • Freire, UNESCO publication

Xarici kecidl?r

[ redakt? | m?nb?ni redakt? et ]