Qao Sintszyan

Vikipediya, azad ensiklopediya
Naviqasiyaya kec Axtarı?a kec
Qao Sintszyan
cin. 高行健
Do?um tarixi 4 yanvar 1940 ( 1940-01-04 ) [1] [2] […] (84 ya?)
Do?um yeri
F?aliyy?ti yazıcı , r?ssam , t?rcum?ci , roman yazıcısı , dramaturq , ?d?biyyat t?nqidcisi , kinorejissor , ssenarist
?s?rl?rinin dili Cin dili
Mukafatları "Fəxri Legion" ordeni komandoru
ədəbiyyat üzrə Nobel mükafatı
Vikianbarın loqosu  Vikianbarda ?laq?li mediafayllar

Qao Sintszyan ( cin. 高行健 , pinyin : G?o Xingjian , kau ??ŋ t?i??n ; 4 yanvar 1940 [1] [2] […] , Qansyan [d] ) ? Parisd? ya?ayan Cin nasiri, novellacısı, dramaturqu, t?nqidcisi, t?rcum?cisi, r?ssamı, ?d?biyyat uzr? Nobel mukafatı laureatı (2000).

H?yatı [ redakt? | m?nb?ni redakt? et ]

?d?biyyat sah?sind? 100-cu v? Cinin ilk Nobel mukafatcısı Qao Sintszyan ?anxay yaxınlı?ındakı Xancjou ??h?rind? do?ulmu?dur. Atası bank i?cisi, anası is? aktrisa idi. Anasının t??viqi il? kicik ya?larından r?ssamlıq, x?ttatlıq v? heyk?lt?ra?lıqla m???ul olmu?du. T?rcumeyi-halının ilk baxı?dan xo? gorun?n bu faktları Mao Tsze-dunun m?d?ni inqilab h?r?katı dovrund? ?leyhin? i?l?mi?, yenid?n t?rbiy?l?nm?si ucun ?m?k du??rg?sin? gond?rilm?sin? s?b?b olmu?du.

1962-ci ild? Pekin Xarici Dill?r institutunun fransız dili v? ?d?biyyatı bolumunu bitir?n Qao Sintszyan ?d?bi yaradıcılı?a t?rcum?ci kimi ba?lamı?dı. Eyni zamanda ozunun orijinal b?dii ?s?rl?rini d? yazmı?dı. Lakin m?d?ni inqilab dovrund? ?l? kecm?m?si ucun yazdıqlarının az qala hamısını yandırmalı olmu?du. Bu s?b?bd?n d? mu?llifin ilk ?s?rl?ri haqqında cox cuzi m?lumat movcuddur.

Bir nec? il An?u ?yal?tind? k?nd t?s?rrufatı i?l?rind? calı?an Qao Sintszyana yalnız 1975-ci ild? Pekin? qayıtma?a icaz? verilmi?di. O, tikinti biznesi jurnalının t?rcum?cil?r qrupuna r?hb?rlik etmi?di. "?slahatlar proqramı"nın quvv?d? oldu?u 1979-cu il? q?d?r Sintszyana "xususi icaz?" almadan cap olunmaq, yaxud ??h?r hududlarından k?nara cıxmaq qada?an idi. Yalnız Den Syao-pin hakimiyy?t? g?ldikd?n sonra islahatcı teatrlar onun b?zi ?s?rl?rini repertuarlarına salmı?dılar. Bu dovrd? yazıcı artıq s?n?tin? uy?un sah?d? ? Cinin xarici olk?l?rd? dostluq v? ?m?kda?lıq komit?sind?, sonra is? Cin Yazıcılar ?ttifaqında i?l?mi?di.

B?z?n Qao Sintszyanı "Cinin Soljenitsını" adlandırırlar. Lakin "QULAQ arxipelaqı" mu?llifind?n f?rqli olaraq cinli yazıcı ?zablarını ozunun d? c?kdiyi Cin "QULAQ"ının d?h??tl?rini t?svir etm?y? c?sar?t gost?rm?mi?dir. O, ?sas?n Cin ?yal?tl?rind? ya?ayan "kicik adamların" m?hrumiyy?tl?r? dolu a?ır guz?ranın t?sviri il? kifay?tl?nmi?di.

Qao Sintszyan Cind? absurd teatrının yaradıcılarından sayılır. Bu m?nada onun yaradıcılı?ına Bekket v? Arto estetikasının guclu t?siri olmu?du. 1981-1987-ci ill?rd? Cin Dovl?t Dram Teatrının ?d?bi dram ?ob?sin? ba?cılıq etdiyi dovrd? milli teatrın s?hn?sind? "H?y?can siqnalı" (1982), "Avtobus dayanaca?ı" (1983), "B?sitlik" (1985), "O biri sahil" (1986) kimi ?s?rl?ri tama?aya qoyulmu?du. Lakin tama?aların hec biri r?smi ideologiya movqeyind?n q?bul edilm?mi?di.

1986-cı ild? yazıcıya s?hv?n a? ciy?r x?rc?ngi diaqnozu qoymu?dular. O, artıq h?r ?eyin bitdiyini du?un?r?k h?yatının sonunu t?k-t?nha ya?amaq q?rarına g?lmi? v? qayıqla Yantszı cayı il? on ay sur?n s?yah?t? cıxmı?dı. Bu s?yah?t zamanı Qao Sintszyan Cin insanını daha yaxından tanımı?, xusus?n d? olk?d?ki milli azlıqların numay?ndl?ri il? qar?ılıqlı etimada ?saslanan unsiyy?t qura bilmi?di. S?f?r gund?likl?ri ?sasında Sintszyan ozunun 800 s?hif?lik "Q?lb da?ı" ?s?rini yaratmı?dı. ?lk d?f? 1989-cu ild? Tayvanda cap olunan ?s?r cinli oxucular arasında boyuk populyarlıq qazanmı?dı.

Qao Sintszyana qar?ı nisb?t?n yum?aq munasib?t 80-ci ill?rin sonunda oz yerini yeni t?qibl?r? vermi?di. 1987-ci ild? Cin hokum?ti yazıcının Fransaya "f?xri surgun?" yollanmasına goz yummu?du. ?ki il sonra Tyananmin meydanında ba? ver?n faci?li hadis?l?rd?n sonra o, Cin v?t?nda?lı?ından m?hrum edilmi?di. ?s?rl?rin? is? "?ks-inqilabi t?bli?at numun?l?ri" kimi Cind? yasaq qoyulmu?du. Paris ?trafındakı q?s?b?l?rd?n birind? m?skunla?an yazıcı uzvu oldu?u Cin Kommunist partiyasının sıralarını yalnız 1989-cu ild? t?rk etmi?di.

Fransada muhacir h?yatı ya?adı?ı dovrd? Qao Sintszyan yazıcı, dramaturq, ?air, t?rcum?ci, x?ttat, r?ssam v? rejissor kimi f?aliyy?t gost?rmi?di. Cinli mu?llif Fransa v? Belcikanın uc nufuzlu ?d?bi mukafatına, el?c? d? "F?xri legion" ordenin? layiq gorulmu?dur. V?t?n? qayıtmasının perspektivsizliyin? inandıqdan sonra o, 1997-ci ild? Fransa v?t?nda?lı?ını q?bul etmi?dir.

2000-ci ild? Qoa Sintszyan "Cin n?sri v? dramaturgiyası qar?ısında yeni yollar acan, insanın movcud dunyadakı v?ziyy?tin? gor?" d?rin k?d?r hissi ifad? ed?n umumb???ri ?h?miyy?tli ?s?rl?rin? gor?" Nobel mukafatı almı?dır. ?s?rl?rini ana dilind? yazmasına baxmayaraq Qao Sintszyan Fransa v?t?nda?ı oldu?undan mukafat ?slind? fransız m?d?niyy?tinin aktivin? yazılmı?dır.

Cind? is? Qoa Sintszyanın Nobel mukafatına f?rqli munasib?t numayi? etdirilmi?dir. Onun olk?sin? v? xalqına ?ohr?t g?tirdiyini soyl?y?nl?rl? bir sırada ?s?rl?rinin ?h?miyy?tini azaltma?a calı?anlar da olmu?du. Son ill?r ?d?biyyatdan cox r?ssamlıq v? x?ttatlıqla m???ul olan Qoa Sintszyanın 2002-2007-ci ill?r arasında muxt?lif Avropa paytaxtlarında dord f?rdi s?rgisi t??kil edilmi?dir.

?stinadlar [ redakt? | m?nb?ni redakt? et ]

  1. ↑ 1 2 Gao Xingjian // Benezit Dictionary of Artists   (ing.) . OUP , 2006. ISBN 978-0-19-977378-7
  2. ↑ 1 2 Gao Xingjian // Encyclopædia Britannica   (ing.) .

M?nb? [ redakt? | m?nb?ni redakt? et ]

  • Vilay?t Quliyev. ?d?biyyat sah?sind? Nobel mukafatı laureatları. Bakı: "Kitab al?mi" N??riyyat-Poliqrafiya M?rk?zi, 2009, s?h.

Xarici kecidl?r [ redakt? | m?nb?ni redakt? et ]

H?mcinin bax [ redakt? | m?nb?ni redakt? et ]

M?nb? ? " https://az.wikipedia.org/w/index.php?title=Qao_Sintszyan&oldid=6403522 "