Bayram Bayramov

Vikipediya, azad ensiklopediya
( Bayram Bayramov (yazıcı) s?hif?sind?n istiqam?tl?ndirilmi?dir)
Naviqasiyaya kec Axtarı?a kec
Bayram Bayramov
Do?um tarixi 11 dekabr 1918 ( 1918-12-11 )
Do?um yeri
V?fat tarixi 9 noyabr 1994 ( 1994-11-09 ) (75 ya?ında)
V?fat yeri
D?fn yeri
F?aliyy?ti yazıcı , nasir
?s?rl?rinin dili Az?rbaycan dili
Mukafatları "Azərbaycan SSR xalq yazıçısı" fəxri adı — 1984 Azərbaycan SSR Dövlət mükafatı
"Xalqlar dostluğu" ordeni "Şərəf nişanı" ordeni

Bayram Salman o?lu Bayramov ( 11 dekabr 1918 , ?ıxav?nd [d] , G?nc? quberniyası ? 9 noyabr 1994 , Bakı ) ? nasir, 1954-cu ild?n Az?rbaycan Yazıcılar Birliyinin uzvu, Az?rbaycan SSR Xalq yazıcısı (1984) [1] , Az?rbaycan SSR dovl?t mukafatı laureatı (1990), Az?rbaycan Respublikası Ali Sovetinin deputatı (1990).

H?yatı [ redakt? | m?nb?ni redakt? et ]

Bayram Bayramov 1918-ci il dekabrın 11-d? Cavan?ir q?zasının ?ıxav?nd k?ndind? (indiki A?dam rayonunun ?lim?d?dli k?ndi) ziyalı ail?sind? anadan olmu?dur. [2] Yeddiillik k?nd m?kt?bini bitirib A?dam Pedaqoji Texnikumunda t?hsilini davam etdirmi?dir (1934?1938). T?rt?r rayonundakı Qusanlı k?nd natamam orta m?kt?bind? mu?llim (1938?1940), Mus?lmanlar k?ndind? natamam orta m?kt?bin t?dris hiss? mudiri (1940?1941), Xoruzlu k?nd yeddiillik m?kt?bind? m?kt?b mudiri (1941?1942) i?l?mi?dir. Boyuk V?t?n muharib?sind? Mozdok u?runda doyu?l?rd? i?tirak etmi?, a?ır yaralanmı?dır (1942). H?rbi x?st?xanada sa?aldıqdan sonra altı ay Yevlax rayonunun Qoyunbin?si k?nd yeddiillik m?kt?bind? mudirlik etmi?dir. 1943-cu ilin aprelind? yenid?n Sovet Ordusu sıralarında qulluq etmi?dir.

T?rxis olunub do?ma k?ndl?rin? qayıdark?n burada pedaqoji f?aliyy?tini davam etdirmi?dir: Yeddiillik m?kt?bin mu?llimi (1944?1945) i?l?mi?dir. 1945?1950-ci ill?rd? ADU-nun Filologiya fakult?sind? t?hsil almı?dır. Sonra N. K. Krupskaya adına kitabxanacılıq texnikumunda mu?llim (1948?1955), radionun ?d?bi dram verili?l?ri redaksiyasında m?sul redaktor (1956?1958), "Az?rbaycan" jurnalı redaksiyasında ?d?bi i?ci (1958?1960), Az?rbaycan Yazıcılar ?ttifaqında n?sr uzr? m?sl?h?tci (1960?1963) i?l?mi?dir. Bir mudd?t yen? butun quvv?si il? yaradıcılıqla m???ul olmu?dur. Dovl?tn??rkomda s?dr muavini kimi calı?mı?dır (1966?1971). Qaraba?a Xalq Yardımı Komit?sinin s?dri v?zif?sind? i?l?mi?dir (1989-cu ild?n). Az?rbaycan Yazıcılar Birliyi ?urasının uzvu secilmi?dir (1991).

F?al ictimaiyy?tci, Az?rbaycan KP 26 Bakı komissarı rayon Partiya Komit?sinin buro uzvu (1960), Bakı ??h?r Sovetinin (1961, 8-ci ca?ırı?) deputatı v? rayon Sovetinin (1959, 7-ci ca?ırı?), Must?qil Az?rbaycan Respukliası Milli M?clisinin deputatı olmu?dur. "??r?f ni?anı" ordeni (1968), "Xalqlar dostlu?u" ordeni (1978), "Boyuk V?t?n muharib?si" ordeni (1985), "Qırmızı ?m?k bayra?ı" ordeni (1988), Az?rbaycan SSR Ali Soveti R?yas?t Hey?tinin F?xri f?rmanı (1967) v? medallarla t?ltif edilmi?dir. ?s?rl?ri SSR?-d?, eyni zamanda xarici olk?l?rd? t?rcum? v? n??r olunmu?dur.

1994-cu il noyabrın 9-da Bakıda v?fat etmi?, II F?xri Xiyabanda d?fn olunmu?dur.

Yaradıcılı?ı [ redakt? | m?nb?ni redakt? et ]

Bayram Bayramov b?dii yaradıcılı?a 1950-ci ild? "Az?rbaycan g?ncl?ri" q?zetind? cıxan "Korpu" adlı ilk hekay?si il? ba?lamı?dır. H?min vaxtdan dovri m?tbuatda munt?z?m cıxı? edib. Bayram Bayramov ilk ?s?rl?rind?n ba?layaraq, muasir Az?rbaycan k?ndinin h?yatına, m?i??tin? d?rind?n b?l?d olan bir yazıcı kimi tanınmı?dır. 60-cı ill?rin sonlarına do?ru bilavasit? ??h?r movzusunda, ?sas?n intelektual pe?? adamlarının h?yatından b?hs ed?n romanlar yazmı?dır. Yazıcı ondan artıq roman, coxlu hekay? v? on be?d?n cox povest yazmı?dır.

?dibin ilk povesti olan "T?k adam" 1954-cu ild? q?l?m? alınmı?dır. Yazıcı povestin movzusunu k?ndd?n almı?dır. H?min povesti q?l?m? alanda bir nec? hekay?si v? ocerki cap edilmi?dir. ?dibin ikinci povesti olan "Muq?dd?s v?zif?" 1955-ci ild? q?l?m? alınıb. Kollektivl??m? dovrunun hadis?l?rind?n b?hs ed?n "Yas?m?n" povesti istisna olmaqla, ?dibin, dem?k olar ki, butun ?s?rl?rinin movzusu muasir h?yatdan, ?sas?n, yazıcının ?ahidi oldu?u hadis?l?rd?n, yax?ı tanıdı?ı adamların h?yatından alınmı?dır.

Bayram Bayramovun "Karvan yolu" epopeyasında gork?mli yazıcı-demokrat C?lil M?mm?dquluzad?nin h?yatına muraci?t edilmi?dir. ?dib "M?n ki goz?l deyildim" povestind? namuslu ?m?yin, halal z?hm?tin v? alınt?ri il? qazanılan cor?yin insana g?tirdiyi sevinci v? qurur hissini oz musb?t q?hr?manlarının timsalında ?ks etdirmi?dir.

Mu?llifin 1960-cı ild? cap olunan "Gorduyumuz gunl?r" povestind? sosializm muhitinin, onun b?rq?rar etdiyi birg?ya?ayı? prinsipl?rinin musb?t, t?rbiy?edici t?siri qabarıq gost?rilmi?dir. "Gorduyumuz gunl?r" povestind? d? "M?n ki goz?l deyildim…" v? "S?nsz" povestl?rind?ki kimi konkret bir g?ncin h?yat tarixc?si, daha do?rusu, h?yatının bir m?rh?l?sinin t?sviri v? t?nqidi oz ?ksini tapmı?dır. Povestd? hadis?l?r Boyuk V?t?n muharib?si ill?rind? Bakıda c?r?yan edir. H?mcinin "M?n ki goz?l deyildim…" v? "S?nsz" povestl?rind? d? hadis?l?r muharib?d?n sonrakı ilk ill?rd? ba? verir.

1957-ci ild? q?l?m? alınan "Onun gozl?ri" povestind? Bayram Bayramov muasirl?rin h?yatını muxt?lif t?r?fl?rd?n v? muxt?lif probleml?r must?visind? ?ks etdirmi?dir. Mu?llifin 1962-ci ild? q?l?m? aldı?ı "Sevirs? qayıdacaq" povestind? ?xlaqi-m?n?vi m?s?l?l?r? toxunmu?dur. Nasirin 60-cı ill?rd? q?l?m? aldı?ı povestl?rind?n biri d? "Qoz a?acı" povestidir. H?min povestd? kohn? ad?t-?n?n?, vaxtı kecmi? ?xlaq normaları, "atalar v? o?ullar" problemind?ki muhafiz?karlıq ?leyhin? yazılmı? ?s?rdir. [1]

Bayram Bayramovun ?s?rl?rind? qadın sur?tl?ri xususi yer tutur. Yazıcı "S?rinlik" povestind?ki Fir?ngiz sur?tind? Az?rbaycan sovet n?srinin qadın sur?tl?rin? munasib?td?ki qırx illik t?crub?sini umumil??dirmi?dir. Yazıcı h?mcinin "O?ul h?sr?ti" ?s?rind? Az?rbaycan qadınlarının Boyuk V?t?n muharib?sind? i?tirakından b?hs edir.

1967-ci ild? capdan cıxan "Uc gun, uc gec?" kitabına ilk d?f? daxil edilmi? eyniadlı povest Bayram Bayramovun yaradıclı?ında movzu yeniliyi baxımından f?rql?nir. Bel? ki, Boyuk V?t?n muharib?sind? alman fa?izmin? qar?ı doyu?l?rd? i?tirak ed?n yazıcının "Uc gun, uc gec?" povestini istisna etm?kl?, dem?k olar ki, muharib? il? ba?lı movzuya yaradıcılı?ında cox az rast g?linir. "Uc gun, uc gec?" povestind? Bayram Bayramov Az?rbaycan n?srinin muharib? il? ba?lı ?n?n?l?rini yaradıcılıqıa davam etdirmi?dir. Povestd? yazıcı diqq?ti, ?sas?n, iki g?ncin taleyi uz?rind? c?ml??dirmi?dir. ?dib onların c?tin sınaqlardan nec? cıxdıqlarını, v?t?np?rv?rlik, m?rdlik v? igidlik numun?si gost?rdikl?rini muharib? s?hn?l?ri fonunda ?ks etdirm?y? calı?mı?dır.

Yazıcının 70-ci ill?rd? q?l?m? aldı?ı "Qa?sız uzuk" ?s?ri muasir n?srimizd? publisist povestin numun?l?rind?n biridir. ?s?r on bir hekay?d?n ibar?tdir. Bu hekay?l?rin h?r birind? mu?llif konkret bir movzunun uz?rin? i?ıq salaraq, oxucuları ictimai v? m?n?vi h?yatdakı ibr?tamiz v? uz?rind? du?unub-danı?maq t?l?b olunan hadis?l?rl? tanı? edir. Yazıcı "O?ul h?sr?ti" v? "Sarı baba" povestl?rind? Boyuk V?t?n muharib?si dovrunun hadis?l?rini diqq?t m?rk?zin? c?kir. [1]

?s?rl?ri [ redakt? | m?nb?ni redakt? et ]

Romanları [ redakt? | m?nb?ni redakt? et ]

  • "X?zin?"
  • "Yarpaqlar"
  • "M?nim b?lalı sevgim"
  • "F?hl? qarda?"
  • "Cıdır duzu"
  • "T?k palıdın kolg?si"
  • "??h?rd?n g?l?n qız"
  • "Gun batanda"
  • "Yazılmamı? kitab"
  • "Arak?sm?l?r"

Povestl?r [ redakt? | m?nb?ni redakt? et ]

  • "S?nsiz"
  • "B?l?dci"
  • "S?rinlik"
  • "Qoz a?acı"
  • "Ayna"
  • "Sevirs? qayıdacaq"
  • "Gorduyumuz gunl?r"
  • "M?n ki goz?l deyildim..."

Kitabları [ redakt? | m?nb?ni redakt? et ]

  1. "T?k adam". Bakı: U?aqg?ncn??r, 1956, 160 s?h.
  2. "Uc gun, uc gec?". Bakı: "G?nclik" n??riyyatı, 1967.
  3. "Yarpaqlar" (roman). Bakı: U?aqg?ncn??r, 1961, 312 s?h.
  4. "S?nsiz" (povestl?r). Bakı: Az?rn??r, 1963, 266 s?h.
  5. "Onun gozl?ri" (roman). Bakı: Az?rn??r, 1964, 408 s?h.
  6. "X?zin?". "B?lalı sevgim" (romanlar). Bakı: Az?rn??r, 1965, 438 s?h.
  7. "Arak?sm?l?r" (roman). Bakı: Az?rn??r, 1966, 569 s?h.
  8. "Uc gun, uc gec?" (povestl?r). Bakı: G?nclik, 1967, 472 s?h.
  9. "Secilmi? ?s?rl?ri" (iki cildd?). I cild. Bakı: Az?rn??r, 1968, 514 s?h.
  10. "Secilmi? ?s?rl?ri" (iki cildd?). II cild. Bakı: Az?rn??r, 1968, 431 s?h.
  11. "Yas?m?n". Bakı: G?nclik, 1969, 298 s?h.
  12. "Arak?sm?l?r" (roman). III, IV kitab. Bakı: Az?rn??r, 1971, 435 s?h.
  13. "F?hl? qarda?". Bakı: G?nclik, 1975, 217 s?h.
  14. "Qa?sız uzuk" (povestl?r). Bakı: Az?rn??r, 1977, 404 s?h.
  15. "Yazılmamı? kitab". Bakı: Yazıcı, 1978, 488 s?h.
  16. "Cıdır duzu". Bakı: Yazıcı, 1979, 476 s?h.
  17. "Gun batanda". Bakı: Yazıcı, 1981, 448 s?h.
  18. "Secilmi? ?s?rl?ri" (uc cildd?). I cild. Bakı: Yazıcı, 1984, 328 s?h.
  19. "Secilmi? ?s?rl?ri" (uc cildd?). II cild. Bakı: Yazıcı, 1984, 324 s?h.
  20. "??h?rd?n g?l?n qız". Bakı: Yazıcı, 1984, 488 s?h.
  21. "Secilmi? ?s?rl?ri" (uc cildd?). III cild. Bakı: Az?rn??r, 1985, 431 s?h.
  22. "Karvan yolu" (roman). I cild. Bakı: Yazıcı, 1986, 798 s?h.
  23. "Cox sozd?n sonra" (povest v? hekay?l?r). Bakı: Yazıcı, 1989, 294 s?h.
  24. "Uzlu-astarlı gunl?r" (roman-xatir? v? publisistik m?qal?l?r). Bakı: G?nclik, 1992, 392 s?h.
  25. "Karvan yolu" (roman). II cild. Bakı: Az?rn??r, 1993, 430 s?h.

Filmoqrafiya [ redakt? | m?nb?ni redakt? et ]

  1. M?n ki, goz?l deyildim (film, 1968)
  2. Fir?ngiz (film, 1975)
  3. Onun b?lalı sevgisi (film, 1980)

?stinadlar [ redakt? | m?nb?ni redakt? et ]

  1. 1 2 3 M?mm?dov E.H. H?yat n?f?sli n?sr. Bakı: "Yazıcı". 1988. 232. ISBN   5-560-00183-X .
  2. "Xatir? t?qvimi 9?12 dekabr" . 2023-12-14 tarixind? arxivl??dirilib . ?stifad? tarixi: 2023-12-14 .