Ucuncu ?sr bohranı
271-ci ild? parcalanmı? imperiya
Tarix	235?284 (49 il)
Yeri	Roma imperiyası
N?tic?si	Roma imperiyasının q?l?b?si; Roma imperatoru Aurelian h?m Palmira, h?m d? Qalliya imperiyalarını f?th etdi. Bohran Diokletianın yuks?li?i v? 284-cu ild? onun islahatları il? sona catdı.
Munaqi?? t?r?fl?ri
Roma imperiyası Qalliya imperiyası , Palmira imperiyası Qotlar , Q?dim germanlar , Vandallar
Komandan(lar)
Gallienus II Claudius Aurelianus Postumus Marcus Aurelius Marius Victorinus I.Tetricus Cniva
Umumi itkil?r
;
Vikianbarda ?laq?li mediafayllar

Ucuncu ?sr bohranı ("H?rbi Anarxiya" v? ya "?mperator Bohranı" da adlandırılır) eramızın 235?284-cu ill?ri arasında Roma imperiyasında eyni vaxtda ba? ver?n uc bohran n?tic?sind? sarsıldı?ı v? az qala da?ıldı?ı dovr? veril?n addır. Bu bohranlara xarici i??allar, v?t?nda? muharib?si v? iqtisadi suqut daxildir. ?nstitutlarda, c?miyy?td?, iqtisadi h?yatda v? ?n son dinl?rd? ba? ver?n d?yi?iklikl?r o q?d?r d?rin v? ?saslı idi ki, "Ucuncu ?sr Bohranı" getdikc? daha cox klassik antik dovru Orta ?srl?r v? ya Son Antik dovrd?n ayıran dovr kimi gorunur.

Bohran 235-ci ild? ?mperator Aleksandr Severusun oz qo?unları t?r?find?n oldurulm?si il? ba?ladı. Sonrakı 50 il ?rzind? ?mperiya barbar basqınlarını, v?t?nda? muharib?l?rini , k?ndli usyanlarını v? siyasi qeyri-sabitliyi bir yerd? gordu v? bu xaosdan istifad? ed?n onlarla insan dovl?t r?hb?rliyin? g?lm?k ucun amansız r?qab?t? giri?di. Roma sikk?l?rinin t?rkibind?ki qızılın miqdarının a?a?ı salınması hadis?si oz novb?sind? valyutanın ucuzla?masına v? iqtisadi iflasa s?b?b olmu?dur. ?razil?rd?ki Roma komandirl?ri bu bohran muhitind?n istifad? ed?r?k must?qil h?r?k?t etm?y? ba?lamı?dırlar.

T?xmin?n yarım ?srlik bu dovrd? uc bohran birl??di ki, bunların h?r biri t?kba?ına imperiya ucun t?hluk? yaradırdı: bu bohranlara xarici i??allar, v?t?nda? muharib?l?ri v? yuks?k hiperinflyasiyanı ya?ayan iqtisadiyyat daxil idi. Normal ??raitd? sona catmalı olan imperiya bir sıra z?hm?tke? imperatorlarun ?ziyy?ti, h?mcinin 284-cu ild? Diokletianın imperiyanı iki yer? bolm?k c?hdi v? dig?r islahatlar say?sind? sa? qalma?ı omrunu bir q?d?r d? uzatma?ı bacarmı?dır.

Bu dovrd? imperiyanın ba?ına t?xmin?n 20?25 n?f?r g?lmi?dir, lakin faktiki sayı mubahis? movzusudur, cunki eyni vaxtda bir cox adam taxta iddia edirdi. Onların ?ks?riyy?ti imperiyanın butunund? v? ya bir hiss?sind? hakimiyy?ti ?l? kecirmi?, orta hesabla c?mi iki-uc il hakimiyy?td? olmu?, doyu? m??lubiyy?ti, sui-q?sd v? ya oz ?c?li il? olm?si n?tic?sind? hakimiyy?tini itirmi? gork?mli generallar idil?r. Daha sonra Aurelian (AD 270?275) imperiyanı h?rbi c?h?td?n yenid?n birl??dirmi?dir. Bohran Diokletian 284-cu ild? Roma imperatorlu?unun hokum?tini yenid?n qurması il? sona catmı?dır. Bu, Romaya daha 150 il iqtisadi v? h?rbi c?h?td?n sabit formada ya?ama?a imkan vermi?dir.