Om?r ibn X?ttab

Vikipediya saytından
Naviqasiyaya kec Axtarı?a kec
Vikipediyada bu adlı dig?r ??xsl?r haqqında da m?qal?l?r var; bax: Om?r (ad) .
Om?r ibn X?ttab
?r?b. ?????? ???? ??????????? ‎
634 ? 3 noyabr 644
?vv?lki ?bu B?kr
Sonrakı Osman ibn ?ffan
??xsi m?lumatlar
Do?um tarixi t?q. 586
Do?um yeri
V?fat tarixi 3 noyabr 644 [1]
V?fat yeri
V?fat s?b?bi bıcaq x?sar?ti [d]
D?fn yeri
F?aliyy?ti dovl?t xadimi , X?lif? , imam , dini r?hb?r [d] , S?hab?
H?yat yolda?ları
U?aqları
Dini islam
H?rbi xidm?t
Doyu?l?r
Vikianbarın loqosu  Vikianbarda ?laq?li mediafayllar

Om?r ibn ?l-X?ttab v? ya I Om?r ( ?r?b. ??? ?? ?????? ‎; t?q. 586 , M?kk? ? 3 noyabr 644 [1] , M?din? ) ? 634?644-cu ill?rd? I x?lif? ?bu B?krin v?fatından sonra onun t?yinatı il? R??idi xilaf?tinin ikinci x?lif?si?

H?yatı [ redakt? | m?nb?ni redakt? et ]

581-ci ild? M?kk?d? do?ulub.

3 noyabr 644-cu ild? M?din?d? v?fat edib.

H?rbi f?aliyy?ti [ redakt? | m?nb?ni redakt? et ]

Om?r ibn X?ttabın dovrund? ba? ver?n doyu?l?r [ redakt? | m?nb?ni redakt? et ]

?cnadeyn doyu?u [ redakt? | m?nb?ni redakt? et ]

Mus?lmanların Suriya v? F?l?stinin f?thi sırasında Bizanslılarla ilk doyu?u.

  • Sosial n?tic?:
  1. Muharib? mus?lmanların z?f?ri il? ba?a catdı (28 C?maziy??vv?l 13/30 Temmuz 634).
  2. Bu muharib?d? 3000 du?m?n ?sg?ri olduruldu; mus?lmanlar is? sad?c? 14 ??hid verdil?r.
  • Siyasi n?tic?:
  1. Bizans imperatoru Herakleios bu muharib?d?n cox qorxaraq Humus’tan Antakyaya qacmı?dır.
  2. ?cnadeyn sava?ı il? F?l?stin v? Suriyanın qapıları mus?lmanlara acılmı?, 2 il sonra Y?rmuk doyu?und? z?f?r qazanılması n?tic?sind? bolg?nin f?thi tamamlanmı?dır.
  3. Bu doyu? n?tic?sind? Suriya, 637-ci ild? is? F?l?stin torpaqları alındı.

Kadisiy? doyu?u [ redakt? | m?nb?ni redakt? et ]

Mus?lmanlara ?imali ?raq v? ?ranın qapılarını acan meydan doyu?u (15/636).

  • ?qtisadi n?tic?:
  1. Bu doyu?un n?tic?sind? mus?lmanlar boyuk miqdarda q?nim?t ?l? kecirdil?r. Bunların ?n qiym?tlisi ?ran bayra?ı idi.
  • Sosial n?tic?:
  1. S?rk?rd? Rust?min Hilal ibn Ull?f? t?r?find?n oldurulm?sind?n sonra Sasani ordusu da?ıldı.

Siyasi n?tic? [ redakt? | m?nb?ni redakt? et ]

  1. Bu q?l?b? n?tic?sind? ?raqın qapıları mus?lmanların uz?rin? acıldı.
  2. ?ran dovl?tinin suqutu ba?landı.
  3. Sasanil?rin paytaxtı olan M?dainin f?thin? az qaldı.

Y?rmuk doyu?u [ redakt? | m?nb?ni redakt? et ]

Suriyada Bizans hokmdarlı?ına son qoyan v? mus?lmanların bolg?y? hakim olmasına s?b?b olan doyu? (15/636).

  • Sosial n?tic?:
  1. Bizans ordusu a?ır bir m??lubiyy?t? u?radı.
  2. S?rk?rd? Theodoros v? cox sayda ?sg?r olduruldu.
  3. Sa? qalanlar F?l?stin, H?l?b v? ?lc?zair t?r?fl?r? qacdılar.
  • Siyasi n?tic?
  1. Suriyada Bizans hakimiyy?tin? son qoyuldu.
  2. Mus?lmanlar Suriyaya hakim oldular.

Celula doyu?u [ redakt? | m?nb?ni redakt? et ]

Om?r in dovrund? ?raqda mus?lmanlarla Sasanil?r arasında c?r?yan ed?n doyu?.

  • ?qtisadi n?tic?:
  1. Mus?lmanlar boyuk bir h?ml? il? Sasani ordusunu m??lub etdil?r.
  2. Boyuk q?nim?t ?l? kecirildi.
  • Siyasi n?tic?:
  1. Celula doyu?u il? mus?lmanlar Kadisiy?d?n sonra Sasanil?r? boyuk bir z?rb? vurmu? oldular.

Korpu doyu?u [ redakt? | m?nb?ni redakt? et ]

Bu Doyu? 13 Ramazan sonu/Kasım 634-cu ild? ba? vermi?dir.

  • Sosial n?tic?:
  1. Mus?lmanlar doyu?d? m??lub oldular.
  2. ?lk f?thl?r sırasında ?n a?ır m??lubiyy?tl?rd?n sayılır.

N?hav?nd doyu?u [ redakt? | m?nb?ni redakt? et ]

Bu doyu? 642-ci ild? Xilaf?t v? Sasanil?r arasında ba? vermi?dir.

  • Sosial n?tic?:
  1. Sasani ordusu m??lub oldu.
  2. Bu m??lubiyy?td?n sonra Sasanil?r bir daha ozl?rin? g?l? bilm?dil?r v? imperiya sur?tl? da?ılma?a ba?ladı.
  • Siyasi n?tic?:
  1. N?hav?ndd? qazanılan z?f?r F?th-ul-futuh (f?thl?r-f?thi) adlandırılmı?dır.
  2. Bu doyu?d?n sonra mus?lmanlar ?ranı dem?k olar ki, hec bir mane?y? rast g?lm?d?n f?th etmi?dil?r.

Om?r ibn X?ttabın dovrund? ba? vermi? f?thl?r [ redakt? | m?nb?ni redakt? et ]

Misirin f?thi [ redakt? | m?nb?ni redakt? et ]

Misir 642-ci ild? f?th edildi.

  • Sosial n?tic?
  1. Mus?lman ?r?bl?r , Misirin yerli xalqına hec bir zulm verm?dil?r, ?ksin? onlarla cox yum?aq r?ftar edirdil?r. Onları dinl?rind? qalmaq v? ya ?slamı q?bul etm?k xususunda s?rb?st buraxdılar. Misirlil?rd?n mus?lman olanlar, mus?lmanların tabe olduqları huquqlara tabe oldular.
  2. Mus?lman ?r?bl?r Misirin yerli xalqına dini azadlıq vermi?dil?r. Amr ibn As Bablyon qalasını ?l? kecirdikd?n sonra bu xususu t?kid etm?kd?ydi.
  3. ?r?bl?rin Misird? yax?ı idar?sin? d?lal?t ed?n bir m?s?l?d? Yaqubil?r v? M?lqanil?r arasında b?rab?rlik q?rar vermi?dir. Mus?lman ?r?bl?r, bu iki xristianlıq m?zh?bini qanun qar?ısında b?rab?r tutmu?du.
  4. Mus?lman ?r?bl?r, Misir ?razisini yerli xalqa buraxmı?dılar. Bel?likl? Misirlil?r, uzun vaxtdan b?ri ?ld? ed? bilm?dikl?ri boyuk bir rahatlı?a qovu?mu?dular.

?am ??h?rinin f?thi [ redakt? | m?nb?ni redakt? et ]

?am ??h?ri R?c?b ayında 635-ci ild? f?th edildi.

  • Sosial n?tic?:
  1. ?halid?n cizy? vergisi alınırdı.
  2. Cizy? milli mudafi? vergisi oldu?u ucun ozl?rini qorumamaq ??rtiyl? ?am ?halisind?n alınan cizy?l?rd? iad? edildi.
  3. Cizy? qızıl olaraq 4 dinar v? ya gumu? olaraq 40 dirh?m idi.

F?l?stin v? Qudusun f?thi [ redakt? | m?nb?ni redakt? et ]

Qudusun f?thi 17/638 b?zi qaynaqlara gor? is? 16/637-ci ild? tamamlanmı?dır.

  • Sosial n?tic?:
  1. Quds? y?hudil?r yerl??dirilm?di. Buna qar?ılıq olaraq Qudus xalqı, dig?r ??h?rl?r kimi cizy? verm?li idi.
  2. Qudus xalqına dini inanclar m?s?l?sind? azadlıq verildi.

M?nb? [ redakt? | m?nb?ni redakt? et ]

  • ?slam (qısa m?lumat kitabı). Az?rbaycan Sovet Ensiklopediyasının Ba? Redaksiyası. Bakı: 1989, s?h.96.
  • Hakkı Dursun Yıldız. Ecnadeyn sava?ı, D?A, Cild-10, S?h-385
  • Hasan ?brahim Hasan. Mısırın Fethi, ?slam Tarihi, ?stanbul 1991, S?h 298?309
  • Hayrettin Yucesoy. Kadisiye sava?ı, D?A, Cild-24, S?h 136?137
  • Mustafa Fayda. Celula sava?ı, D?A, Cild-7, S?h 272?273
  • Mustafa Fayda. Yermuk sava?ı, D?A, Cild-43, S?h 485?486
  • Nuri Unlu. Kopru vakası, ?slam Tarihi, ?stanbul 2015, S?h 100?101
  • Nuri Unlu. Nihavent vakası, ?slam Tarihi, ?stanbul 2015, S?h 105?107
  • Nuri Unlu. ?amın Muhasara v? F?thi, ?slam Tarihi, ?stanbul 2015, S?h 108?109
  • Nuri Unlu. Filistin v? Kudusun Fethi, ?slam Tarihi, ?stanbul-2015, S?h 110?111
  • Nuri Unlu. Mısırın Fethi, ?slam Tarihi, ?stanbul 2015, S?h 112?113
  • Nuri Unlu. Nihavend sava?ı, ?slam Tarihi, ?stanbul 1984, S?h 65

?stinadlar [ redakt? | m?nb?ni redakt? et ]

  1. ↑ 1 2 Afsaruddin A. Umar I // Encyclopædia Britannica   (ing.) .
  2. ↑ Али-заде А. Абдуллах ибн Омар   (rus.) . // Исламский энциклопедический словарь Москва : Ансар , 2007. ISBN 978-5-98443-025-8

Xarici kecidl?r [ redakt? | m?nb?ni redakt? et ]

M?nb? ? " https://az.wikipedia.org/w/index.php?title=Om?r_ibn_X?ttab&oldid=7615911 "