Var?ava

Vikipediya saytından
Naviqasiyaya kec Axtarı?a kec
Var?ava
Warszawa
Bayraq[d] Gerb[d]
Bayraq [d] Gerb [d]
52°13′48″ ?m. e. 21°00′40″ ?. u.
Olk?
Tarixi v? co?rafiyası
?sası qoyulub XIII ?sr
Sah?si
  • 517,24 km²
M?rk?zin hundurluyu 103 m
Saat qur?a?ı
?halisi
?halisi
  • 1.860.281 n?f. ( 31 mart 2021 ) [1]
R?smi dili
R?q?msal identifikatorlar
Telefon kodu +48 22
Poct indeksi 00-000
N?qliyyat kodu WA, WB, WD, WE, WF, WH, WI, WJ, WK, WN, WT, WU, WW...A/C/E/X/Y, WW...F/G/H/J/W, WW...K/L/M/N/P/R/S/U/V, WX...Y, WX, WY
Dig?r
um.warszawa.pl
X?rit?ni gost?r/gizl?
Varşava xəritədə
Varşava
Var?ava
Vikianbarın loqosu  Vikianbarda ?laq?li mediafayllar


Var?ava ( pol. Warszawa [var??ava] ) ? Pol?anın paytaxtı, ?razic? v? ?halic? ?n boyuk ??h?ri. 1596-cı ild? kral III Sigizmundun Vavel q?srind? yan?ın olduqdan sonra o oz iqam?tgahını Var?avaya kocurur. Paytaxt kimi statusu ilk d?f? Pol?anın 1791-ci il Konstitusiyasında ?ksini tapıb. ??h?rin ?razisind?n Visla cayı axır. [2]

Var?ava ??h?rinin ?sası 1300-cu ild? polyak knyazlarının biri t?r?find?n qoyulub. Sur?tl? boyuy?n ??h?r 1413-cu ild? Masoviya knyazlı?ının paytaxtına cevrilir. 14?15-ci ?srl?rd? Var?ava iqtisadiyyatı ticar?t v? s?n?tkarlı?ın ?sasında inki?af edirdi. 1526-cı ild? Var?ava Pol?a krallı?ının t?rkibin? daxil olur. Artıq 1529-cu ild? ilk d?f? Var?avada Pol?a seyminin toplantısı kecirilir. 1569-cu ild?n etibar?n is? Seym oz toplantılarını daimi olaraq Var?avada kecirm?y? ba?layır. 1596-cı ild? birl??mi? Po?a-Litva Federasiyası olan Rec Pospolitanın paytaxtı Krakov ??h?rind?n Var?avaya kocurulur.

Var?avanın paytaxt elan olunmasından sonra ??h?r sur?tl? inki?af ed?r?k boyuyur. ??h?rd? bir nec? oz?l ?irk?tl?r v? ya?ayı? m?nt?q?l?ri yaranır. 1655?1658-ci ill?r arasında ??h?r bir nec? d?f? ?svec , Almaniya v? Transilvaniya orduları t?r?find?n muhasir?y? alınaraq ?l? kecirilir v? da?ıdılır. 1700-cu ild? Boyuk ?imal muharib?si ba?lanır. Muharib? ?rzind? ??h?r bir nec? d?f? muhasir?y? alınır v? a?ır rusumlar od?m?y? m?cbur olur. Muharib? bitdikd?n sonra Var?ava t?dric?n kapitalist iqtisadiyyatının hakim oldu?u ??h?r? cevrilm?y? ba?layır. Var?ava 1795-ci il? kimi Rec Pospolitanın paytaxtı olaraq qalır. H?min ild? Rec Pospolitanın bir dovl?t kimi movcudlu?u sona catır v? onun ?razil?ri Prussiya krallı?ı v? Rusiya imperiyası arasında bolu?durulur. Var?ava ??h?ri Prussiyaya m?xsus ?razil?r? qatılır v? C?nubi Prussiya ?yal?tinin paytaxtı elan edilir.

1806-cı ild? ??h?ri Napoleonun ordusu ?l? kecirir. Lakin daha sonra Napoleonun Rusiyaya m??lubiyy?tinin ardından ??h?r 1815-ci ild? Rusiyanın hakimiyy?ti altına kecir. Razıla?maya gor? Pol?a konstitusiyalı monarxiya kimi Rusiya il? birlikd? vahid konfederasiyaya daxil olur. Pol?anın paytaxtı yenid?n Var?ava elan olunur v? 1816-cı ild? burada Var?ava Universiteti acılır.

?qtisadiyyatı

[ redakt? | m?nb?ni redakt? et ]

2008-ci ild? aparılmı? ara?dırmaların n?tic?l?rin? ?sas?n Var?ava ??h?ri ya?ayı?ın qiym?tin? gor? dunyada 35-ci ?n baha ??h?r hesab olunur. Var?ava h?md? yuks?k s?viyy?d? qloballa?mı? ??h?r sayılır. Var?ava ??h?ri v? xususil? onun m?rk?zi hiss?si ( ?rodmie?cie ) bir cox dovl?t idar?l?rinin, elmi m?rk?zl?rin v? h?mcinin bir cox yerli v? xarici ?irk?tl?rin q?rargahlarının yerl??diyi yerdir. 2006-cı il? kimi Var?avada qeydiyyatdan kecmi? ?irk?tl?rin sayı 304.000-i otub.

Var?ava ?halisinin adamba?ına olan g?liri orta pol?alının g?lirind?n 3 d?f? cox, orta avropalının g?lirind?n is? 60% coxdur. ??h?rd? i?sizlik s?viyy?si Pol?ada ?n a?a?ıdır v? r?smi gost?ricil?r? gor? 3%-d?n a?a?ıdır.

H?mcinin bax

[ redakt? | m?nb?ni redakt? et ]