A
guerra de Vietnam
, dita tamien
Segunda Guerra d'Indochina
, estio una
guerra
u conflicto belico que enfrento entre
1958
e
1975
a os estatos de
Vietnam d'o Sud
y
Vietnam d'o Norte
, refirmatos por os suyos respectivos aliaus y especialment, os
Estaus Unius
, que aduyoron dreitament a os sud-vietnamitas dica la suya retirata en
1973
, en o contexto cheneral d'a
Guerra Fria
. Mientres ista guerra se desembolicoron paralelament y independient a
guerra civil de Laos
y a
guerra civil de Cambocha
, anque ista dos guerras tenioron una ampla relacion con a guerra de Vietnam, recibindo-ne influencias dreitas en o suyo desembolique y en a suya traza de rematar. Os estaotunitenses intervinioron tamien en istas dos guerras, considerando-las nomas que una simpla extension d'a Guerra de Vietnam.
A guerra prencipio cuan
Ngo đinh Di?m
, aliato d'os Estaus Unius, qui heba conquerito o poder en
Vietnam d'o Sud
dimpues d'un
golpe d'estato
con aduya estausunidense, derroco a monarquia de
B?o đ?i
y proclamo a Republica, negando-se a cumplir os
Alcuerdos de Chinevra
que recullian a celebracion d'unas eleccions libres ta reunificar
Vietnam
. En ixas condicions, Vietnam d'o Norte ataco, encara que no con una guerra ubierta, so que presentando a necesidat de reunificar o pais y d'aduyar a la poblacion sublevata en o sud seguntes a crida d'o
Frent Nacional de Liberacion de Vietnam
. Os estausunidenses, afirmando que a suya intervencion yera ta impedir l'estendillamiento d'o
comunismo
en
Asia
, prencipioron por ninviar a los sudvietnamitas aduya militar en forma d'
armas
y diners, ta enamplar mica en mica a suya intervencion en a guerra, dica plegar a un guerra ubierta con intervencion de mas de 550.000 soldatos mientres a presidencia de
Lyndon Baines Johnson
.
En ista guerra, un d'as suyas prencipals caracteristicas estio que, en estar una
guerra de guerrillas
, no existioron os tradicionals frents delimitatos a on as tropas luitaban, sino que se baso en a presencia de
bases militars
de l'
Exercito estausunidense
dende a cuals as suyas tropas prebaban de controlar os territorios d'arredol, y en l'emplego de tacticas de guerrilla por os nord-vietnamitas ta controlar as rotas de comunicacion norte-sud a travies d'a
selva tropical
y mantener a suya capacidat de luita. Antiparte, os guerrillers nord-vietnamitas tamien facioron servir accions de sabotache en a retraguarda estausunidense, atacando a os suyos soldatos en as grans ciudaz. En emplegar-ne ixas tacticas toz dos bandos, estio una guerra con gran proporcion de baixas entre a poblacion civil, que amas habio de sufrir os resultaus y consecuencias d'as
armas quimicas
que facio servir l'Exercito estausunidense, como o conoixito
achent narancha
, un defoliant quimico con o que miraban de fer que os
arbols
perdesen as suyas fuellas y facilitar asinas a luita contra as guerrillas, y que provoco muitos casos de
cancer
y atras malautias, mesmo dimpues de rematar a guerra. Muitas d'as tierras de cautivo d'o pais fuoron afectatas por a contaminacion producita por a guerra quimica.
Tamien estio una guerra amplament cubierta por os
medios de comunicacion
, estando asinas a primera guerra a on se feban emisions en dreito d'as accions de guerra, feito que tenio muita importancia en a
opinion publica
estausunidense, chenerando en a sociedat d'ixe pais un activo movimiento
pacifista
contrario a la partecipacion estausunidense en a guerra, dica que en
1973
as tropas estausunidenses rematoron a suya partecipacion dreita en as accions militars, fendo asinas que en
1975
s'esboldregase o rechimen de
Vietnam d'o Sud
. Istos feitos provocoron una funda impresion en a sociedat estausunidense, estando uno d'os motivos de que o pais se replegase enta si mesmo, reducindo en as siguients anyadas a suya intervencion militar en l'exterior d'o pais.
Ta mas detalles,
veyer l'articlo
Guerra d'Indochina
veyer os articlos
[[{{{2}}}]]
y
[[{{{3}}}]]
veyer os articlos
[[{{{4}}}]]
,
[[{{{5}}}]]
y
[[{{{6}}}]]
veyer os articlos
[[{{{7}}}]]
,
[[{{{8}}}]]
,
[[{{{9}}}]]
y
[[{{{10}}}]]
.
Dimpues de fracasar as prebatinas de
Francia
ta reconquerir
Vietnam
dimpues d'a suya redota en a
batalla de đi?n Bien Ph?
o
7 de mayo
de
1954
, Francia sinyo os ditos
Alcuerdos de Chinevra
o
20 de chulio
de
1954
, seguntes os cuals Vietnam quedaba trestallato en dos paises,
Vietnam d'o Norte
, baixo o control d'o rechimen
comunista
establito por
Ho Chi Minh
con un sistema politico
republicano
, y
Vietnam d'o Sud
, con rechimen
capitalista
dirichito por
B?o đ?i
con un rechimen
monarquico
, amas d'una
zona desmilitarizata
en a muga entre os dos paises, que quedaba fixata en o
paralelo 17
. Tamien se recullia en iste
tractau internacional
a celebracion d'unas futuras eleccions libres ta reunificar o pais.
Sindembargo, en agosto de
1955
Ngo Dinh Diem
, qui dica ixe inte yera o primer ministro de B?o đ?i, organizo con l'aduya d'
Estaus Unius
un
golpe d'estato
que deponio a B?o đ?i, proclamo a
Republica
y establio un rechimen d'ideolochia nacionalista y
anticomunista
que no acceptaba os Alcuerdos de Chinevra, incluyindo-ie as eleccions ta reunificar o pais.
En ixas condicions, os dirichents de Vietnam d'o Norte creyeron que yera una buena oportunidat ta organizar una sublevacion en o sud, derrocar a o gubierno nacionalista de Diem y reunificar o pais por a fuerza d'as armas, considerando a suya accion una simpla continacion d'a
Guerra d'Indochina
. Ta ixo, reactivoron en
1957
a os guerrillers que heban feito parte d'a resistencia contra
Francia
y que viviban en o sud, y ninvioron suministros, equipo militar,
armas
y cuadros politicos y militars enta o sud por medio d'una rota que trescruzaba a
selva tropical
d'o pais dende o norte enta o sud, a dita
Rota Ho Chi Minh
, en honor de
Ho Chi Minh
, l'historico lider d'a luita por a independencia contra os franceses. Teneban tamien l'aduya lochistica d'a
China
de
Mao Zedong
y d'a
Union Sovietica
de
Leonid Brezhnev
, que consideraban ista luita en o marco d'a
Guerra Fria
como un medio de socavar a
influencia
d'os Estaus Unius en a redolada.