in Wikipedia, die vrye ensiklopedie
Jean-Francois Lyotard
|
|
Gebore
|
(
1924-08-10
)
10 Augustus 1924
Versailles
,
Frankryk
|
Oorlede
|
21 April 1998 (op 73)
Parys
,
Frankryk
|
Nasionaliteit
|
Frankryk
|
Vakgebied
|
Sublieme,
Judaisme
,
Sosiologie
|
Instelling(s)
|
Lycee d'Aumale (1950?52)
[1]
College Henri-IV de La Fleche (1959?66)
[1]
Universiteit van Parys (1959?66)
[1]
Universiteit van Parys X (1967?72)
[1]
Centre national de la recherche scientifique (1968?70)
[1]
[1]
Pantheon-Sorbonne Universiteit (1970)
Universiteit van Parys VIII (1972?87)
[1]
College International de Philosophie
Johns Hopkins Universiteit
[1]
Universiteit van Kalifornie, San Diego
[1]
Universiteit van Kalifornie, Berkeley
[2]
Universiteit van Wisconsin?Milwaukee
[2]
Universiteit van Kalifornie, Irvine (1987?94)
[2]
[3]
Emory Universiteit (1994?98)
[2]
|
Alma mater
|
Universiteit van Parys (BA/MA)
Universiteit van Parys X (DrE, 1971)
|
Bekend vir
|
Die "postmoderne toestand", Ineenstorting van die "grand narrative", libidinale ekonomie
|
Beinvloed deur
|
Michel de Montaigne
,
Immanuel Kant
,
Karl Marx
,
Sigmund Freud
,
Ludwig Wittgenstein
,
Talcott Parsons
,
Martin Heidegger
,
Emile Durkheim
,
J.L. Austin
,
Friedrich Nietzsche
,
[4]
Jacques Lacan
,
Pierre Klossowski
[5]
|
Invloed op
|
Richard Rorty
,
Roland Barthes
,
Alain Badiou
|
Jean-Francois Lyotard
(
Frans
: [??? f???swa lj?ta?];
Versailles
,
10 Augustus
1924
?
Parys
,
21 April
1998
) was 'n
Franse
sosioloog
, literere teoretikus en postmoderne
filosoof
. Sy
interdissiplinere
diskoers sluit in sulke uiteenlopende onderwerpe soos
epistemologie
en
kommunikasie
, die menslike liggaam,
moderne kuns
en
postmoderne kuns
,
literatuur
en kitiese teorie,
musiek
,
film
,
tyd
en onthou, ruimte, die stad en platteland, die grootsheid en die verhouding tussen
estetika
en
politiek
. Hy is veral bekend vir sy artikulasie van die
postmodernisme
in die laat 1970s en die analise van die impak van die postmoderniteit op die menslike situasie. Hy was die mede-stigter van die International College of Philosophy met
Jacques Derrida
, Francois Chatelet en
Gilles Deleuze
.
Lyotard studeer filosofie aan die Sorbonne in die laat 1940s. In
1947
behaal hy 'n DES graad (
diplome d'etudes superieures
(fr), dieselfde as 'n MA-graad), met as tema "ongeregtigheid as 'n etiese konsep (
L'indifference comme notion ethique
). Hierin analiseer hy die voorkoms van ongeregtigheid en afgetrokkenheid in
Zen
Boeddhisme
,
Stoisisme
,
Taoisme
, en
Epikurisme
. Na afstudeering is hy 'n navorser by Frankryk se Nasionale Sentrum vir Wetenskaplike Navorsing. In
1950
word hy 'n filosofie onderwyser in Constantine in Franse
Algerie
. Van
1954
tot
1964
was hy lid van die groep
Socialisme ou Barbarie
. Hy protesteer teen die
oorlog
in Algerie. Na 'n dispuut met
Cornelius Castoriadis
in 1964 verlaat Lyotard
Socialisme ou Barbarie
vir die nuut gestigte splinter groep
Pouvoir Ouvrier
. In
1966
verlaat hy ook
Pouvoir Ouvrier
. Hoewel Lyotard aktief deelgeneem het in die
Mei
1968
studenteopstande het hy homself gedistansieer van die rewolusionere
Marxisme
in sy
1974
boek
Libidinal Economy
. Hy distansieer homself van die Marxisme omdat hy van mening is dat dit 'n rigiede strukturele benadering volg en dat marxiste 'n 'sistematisering van behoeftes’ afdwing deur klem te plaas op industriele produksie as die basis van
kultuur
.
Lyotard trou met sy eerste vrou Andree May, in 1948 met wie hy twee kinders het, Corinne en Laurence. In 1993 trou hy vir 'n tweede keer met Dolores Djidzek, die ma van sy seun David (gebore in 1986).
Lyotard se werk word gekenmerk deur sy voortdurende opposisie teen die universele, meta-narratiewe, en veralgemenings. Hy is besonder krities ten opsigte van baie universele aannames van die
Verligting
, en baie van sy werke poog om die fundamentele beginsels waaruit die bree aannames gemaak word te ondermyn.Hy staan bekend as 'n postmoderne filosoof maar hy het self aangedring op die nuansering van sy idees. Sy denke laat dit nie omskryf as 'n stelsel waar alles uiteindelik sou plaasvind nie (soos wat by die meeste moderne denkers wel die bedoeling is nie, waar daar 'n spesifieke sisteem of sentrum van die aandag in die filosofiese soektog is). Lyotard was in 'n konstante gesprek met die filosofie uit die westerse geskiedenis en een van die filosowe waarmee hy homself die meeste verwant gevoel het is
Ludwig Wittgenstein
.
- La Phenomenologie
. 1954.
- Les transformations Duchamp
. 1977.
- La condition postmoderne. Rapport sur le savoir
1979
- Le differend.
1983
- Le postmoderne explique aux enfants.
1986.
- L'enthousiasme. La critique kantienne de l'histoire.
1986
- Heidegger et "les juifs"
. 1988
- L'inhumain. Causeries sur le temps
. 1988
- L
econs sur l'analytique du sublime. Kant, Critique de la faculte de juger
, 1991.
- ↑
1,0
1,1
1,2
1,3
1,4
1,5
1,6
1,7
1,8
Alan D. Schrift (2006),
Twentieth-Century French Philosophy: Key Themes and Thinkers
, Blackwell Publishing, bl. 161.
- ↑
2,0
2,1
2,2
2,3
Alan D. Schrift (2006),
Twentieth-Century French Philosophy: Key Themes and Thinkers
, Blackwell Publishing, bl. 162.
- ↑
Hugh J. Silverman,
Lyotard: Philosophy, Politics and the Sublime
, Routledge, 2016, bl. 15.
- ↑
Jean-Francois Lyotard, Libidinal Economy, A&C Black, 2004, bl. xix.
- ↑
Jean-Francois Lyotard, Libidinal Economy, A&C Black, 2004, bl. 70 en 78.
- Hierdie artikel is vertaal van die Engelse Wikipedia
|
---|
Filosowe
| |
---|
Teoriee
| |
---|
Konsepte
| |
---|
|