Gabon

Da Wikipedia, l'enciclopedia libara.


Gabon
Republique gabonaise (fr) Cànbia el vałor in Wikidata
Bandiera Stema
Bandiera Stema
Someja


Ino La Concorde Cànbia el vałor in Wikidata


Bomo Union, Travail, Justice
Union, Work, Justice
Единство, труд и справедливост
Undeb, Gwaith, Cyfiawnder
Enotnost, delo, pravica Cànbia el vałor in Wikidata
Eponemo Caban (it) Traduzi Cànbia el vałor in Wikidata
Pozision

Map

0°40′59.99″S 11°30′00″E  /  0.683331°S 11.5°E -0.683331; 11.5 Coordinae : 0°40′59.99″S 11°30′00″E  /  0.683331°S 11.5°E -0.683331; 11.5

Continente Africa

Capitałe   Libreville Cànbia el vałor in Wikidata
Popołasion
Totałe 2 025 137 (2017) Cànbia el vałor in Wikidata
2 025 137 (2023)/(2017)/(2013)/(2012)/(2011)/(2010)/(2009)/(2008)/(2007)/(2006)/(2005)/(2004)/(2003)/(2002)/(2001)/(2000)/(1999)/(1998)/(1997)/(1996)/(1995)/(1994)/(1993)/(1992)/(1991)/(1990)/(1989)/(1988)/(1987)/(1986)/(1985)/(1984)/(1983)/(1982)/(1981)/(1980)/(1979)/(1978)/(1977)/(1976)/(1975)/(1974)/(1973)/(1972)/(1971)/(1970)/(1969)/(1968)/(1967)/(1966)/(1965)/(1964)/(1963)/(1962)/(1961)/(1960)
Densita 7,57 hab./km²
Demonemo gabonezo, gabonezi, gaboneza, gaboneze   Edit this at Wikidata
Idioma franseze Cànbia el vałor in Wikidata
Speransa de vita 66,105 (2016) Cànbia el vałor in Wikidata
0,42 (2015)
Zeografia
Parte de Africa sentrałe Cànbia el vałor in Wikidata
Area 267 667 km² Cànbia el vałor in Wikidata
Bagna da Oseano Atlantego Cànbia el vałor in Wikidata
Ponto pi alto Monte Bengoue (1 070 m) Cànbia el vałor in Wikidata
Ponto pi baso Oseano Atlantego (0 m) Cànbia el vałor in Wikidata
Rente a
Prima mesion documentada Middle Congo (en) Traduzi Cànbia el vałor in Wikidata
Organizasion pułitega
Forma de goerno republega Cànbia el vałor in Wikidata
Organo lejislativo Parlamento de Gabon (en) Traduzi Cànbia el vałor in Wikidata
Presidente de Gabon Cànbia el vałor in WikidataAli Bongo Ondimba (it) Traduzi (16 de otobre del 2009) Cànbia el vałor in Wikidata
Primo Ministro del Gabon Cànbia el vałor in WikidataRaymond Ndong Sima (it) Traduzi (7 de setenbre del 2023) Cànbia el vałor in Wikidata
Indaze de Democrasia

3.54/10

   

Menbro de
Economia
PIL nomenałe 4 800 000 000 $ (2003) Cànbia el vałor in Wikidata
Persentuałe IVA 18 % Cànbia el vałor in Wikidata
Indaze de desviłupamento oman 0,706 [14] Cànbia el vałor in Wikidata (2021 [14] Cànbia el vałor in Wikidata)
Moneda franco CFA de l'Africa Sentrałe Cànbia el vałor in Wikidata
Banca sentrałe Banca dei Stati de l'Africa Sentrałe Cànbia el vałor in Wikidata
Taso de dezocupasion 20 % [15] Cànbia el vałor in Wikidata
Coefisente de Gini

38/100

   

Codazi de identifegasion
ISO 3166-1 GA Cànbia el vałor in Wikidata GAB Cànbia el vałor in Wikidata 266 Cànbia el vałor in Wikidata
Codaze de matricołasion G Cànbia el vałor in Wikidata
Fuzo orario
Dominio de primo liveło .ga
Prefiso tełefonego +241 Cànbia el vałor in Wikidata
Tełefono d'emerzensa
Preza ełetrega
Istorego
Middle Congo (en) Traduzi Cànbia el vałor in Wikidata

Sito web gouvernement.ga Cànbia el vałor in Wikidata

















































MusicBrainz: d14441fe-3bce-34b5-aed5-dfbe987329c9


El Gabon xe no Stato de l' Africa Centrale.
El confina cola Guinea Equatorial a nordovest, el Camerun a nord e la Republica del Congo a sudest.
El xe bagna dal Golfo de Guinea a ovest.

Zeografia [ canbia | canbia el codaxe ]

Par saverghene de pi, vardarse ła voxe Zeografia del Gabon .

La majoria del paexe xe ocupa da la pianura costiera.
A est e a ovest ghe i altipiani.

El Gabon l'e un paexe equatorial.

La foresta equatorial cuerze l'85% del paexe.

Storia [ canbia | canbia el codaxe ]

Par saverghene de pi, vardarse ła voxe Storia del Gabon .

Antighita [ canbia | canbia el codaxe ]

I primi abitanti del Gabon xera grupi de pigmei che vivea co la cacia e la racolta de fruti.

Inte el X secolo xe riva i bantu, che i ga da vita all'etnia mpongwe .

I portoghexi xe riva inte el XV secolo, suito dopo anca i olandexi i ga taca a visitar le coste del Gabon.

I ultimi a rivar xe sta i fang che scendea da nord e i sa stabili in Gabon dozento ani fa circa.

I francexi xe sta i primi a costruir de le fortificazioni su la costa inte el 1843. Co la scusa de fermar el marca dei sciavi, la Francia l'ha trasforma la costa in on protetorato.
Inte el 1849 ghe sta la fondasion de Libreville [19] , destina a i s-ciavi libara.

El teritorio che anco forma el Gabon l'e sta conquista da la Francia inte el 1885, ma no ghe fu na aministrasion govenativa fin al 1903.

Indipendensa [ canbia | canbia el codaxe ]

El Gabon ga otegnu l'indipendenza aministrativa inte el 1946 e quela pułitega inte el 1960.
El primo presidente, Leon M'Ba, l'e morto inte el 1967 e el so vice presidente, Albert Bernard Bongo, sa tolto el poder e aprovo el partio unico.

Dopo le proteste de piaza del 1990, l'ano de la primavera democratega in tuta l'Africa, Bongo ga aprova el sistema multipartitego ma xe anca riusio a vinsar le elesion del 1993 e 1998.

Zeografia politega [ canbia | canbia el codaxe ]

Libreville l'e la cavedal del Gabon.

Popolasion [ canbia | canbia el codaxe ]

40 difarenti grupi etnici vive in Gabon, tuti co le so lengoe e tradisioni.
I grupi banti pi importanti xe i myene , i bandjabi , i eshira , i bapounou e i okande .
I grupi pigmei oncora presenti xe i bagielli e i baka .

Religione [ canbia | canbia el codaxe ]

La majoria (60%) de la gente xe catolega, quei che segue i riti tradisionali el 20%, i protestanti el 19% e i musulmani l'1%.

Lengue [ canbia | canbia el codaxe ]

En Gabon se parla francese .

Economia [ canbia | canbia el codaxe ]

El Gabon l'e un paexe de media richeza.
Le materie prime e la industria le ga parmeso la cresita de l'economia.

Se sfruta le foreste par el legname pregiato.
El xe presente el petrolio.

La xe presente n'industria legera.

Etimołozia [ canbia | canbia el codaxe ]

El fiume Komo se buta inte el Golfo de Guinea el ga la foce co la forma de on capoto invernal, che i portoghexi i ciama gabo [20] . Da qi vien el nome del paexe.

Gałeria de someje [ canbia | canbia el codaxe ]

Notasion [ canbia | canbia el codaxe ]

  1. Declara da: Constitution of Gabon . Sesion del documento: 2. Łengua de l'opara o del nome: franseze. Data de publicasion: 1961.
  2. URL de refarensa: http://www.cia.gov/library/publications/the-world-factbook/geos/gb.html . Data de consultasion: 5 de zenaro del 2016. URL di archivio: https://web.archive.org/web/20160119073512/https://www.cia.gov/library/publications/the-world-factbook/geos/gb.html . Data di archiviazione: 19 de zenaro del 2016.
  3. 3,0 3,1 URL de refarensa: http://www.cia.gov/library/publications/the-world-factbook/geos/gb.html . Data de consultasion: 5 de zenaro del 2016.
  4. URL de refarensa: https://www.oic-oci.org/states/?lan=en . Data de consultasion: 29 de otobre del 2022.
  5. URL de refarensa: https://www.interpol.int/Member-countries/World . Editor: Interpol . Data de consultasion: 7 de disenbre del 2017.
  6. URL de refarensa: https://www.opcw.org/about-opcw/member-states/ . Editor: Organizasion par ła Proibision de łe Arme Chimeghe . Data de consultasion: 7 de disenbre del 2017.
  7. URL de refarensa: http://www.unesco.org/eri/cp/ListeMS_Indicators.asp .
  8. URL de refarensa: http://www.upu.int/en/the-upu/member-countries.html . Data de consultasion: 4 de majo del 2019.
  9. URL de refarensa: https://www.itu.int/online/mm/scripts/gensel8 . Data de consultasion: 4 de majo del 2019.
  10. URL de refarensa: https://public.wmo.int/en/members/gabon . Data de consultasion: 26 de majo del 2020.
  11. URL de refarensa: https://www.who.int/choice/demography/by_country/en/ . Data de consultasion: 21 de lujo del 2020.
  12. voze de refarensa vrt.be .
  13. URL de refarensa: https://www.wcoomd.org/-/media/wco/public/global/pdf/about-us/wco-members/list-of-members-with-membership-date.pdf . Data de consultasion: 16 de marso del 2024. Pajina: 8. Sostiene il qualificatore: data del scumisio .
  14. 14,0 14,1 voze de refarensa hdr.undp.org .
  15. URL de refarensa: http://data.worldbank.org/indicator/SL.UEM.TOTL.ZS .
  16. voze de refarensa itu.int .
  17. 17,0 17,1 voze de refarensa itu.int .
  18. voze de refarensa iec.ch .
  19. "la cita dei omeni libari"
  20. pronuncia "gabon"


Altri projeti [ canbia | canbia el codaxe ]


Łinganbi foresti [ canbia | canbia el codaxe ]









Controło de autorita VIAF ( EN 132510392  · ISNI ( EN 0000 0001 2195 6165  · LCCN ( EN n79063286  · GND ( DE 4019052-3  · BNF ( FR cb119341957 (data)  · BNE ( ES XX451012 (data)  · NDL ( EN JA 00562094  · WorldCat Identities ( EN n79-063286
Traesto fora da Wikipedia - L'enciclopedia łibara e cołaboradiva in łengua Veneta " https://vec.wikipedia.org/w/index.php?title=Gabon&oldid=1157585 "