Heyet-i Temsiliye (Temsil Heyeti, Temsil Kurulu, Temsilciler Heyeti), Mondros Mutarekesi ’nden sonra Anadolu topraklarının ?tilaf Devletleri tarafından i?gal edilmesi uzerine ba?layan ulusal direni? sırasında, ulusal bir meclisin ( TBMM ) kurulu?una dek Milli Mucadelenin yurutme organı olarak gorev yapmı? kuruldur.

?lk olarak Erzurum Kongresi delegeleri arasından do?u illerini temsil etmek ve kongrenin kararlarını uygulamak uzere secilen 9 ki?ilik kurula Sivas Kongresi ’nden sonra tum yurdu temsil etmek gorevini verilmi? ve uye sayısı 16 ki?iye cıkarılmı?tır.

?stanbul hukumetine alternatif bir gecici hukumet olarak calı?an Mustafa Kemal Pa?a ba?kanlı?ındaki kurul, 27 Aralık 1919'dan itibaren faaliyetlerini Ankara 'da surdurmu? ve Millet Meclisi’nin kurulmasında aktif rol oynamı?tır.

Erzurum Kongresi Heyet-i Temsiliyesi [ de?i?tir | kayna?ı de?i?tir ]

23 Temmuz ? 7 A?ustos tarihlerinde toplanan Erzurum Kongresi da?ılmadan once tuzu?u gere?i 9 ki?ilik bir temsilci kurul secti. Bu kurul “ ?arki Anadolu Mudafaa-i Hukuk Cemiyeti ”'nin temsilcisi idi.

Dernekler Kanunu uyarınca verilmesi gerekli dilekce olarak, Erzurum valili?ine sunulan 24 A?ustos 1919 tarihli bildiride, Temsilci Kurul uyelerinin isim ve kimlikleri ?oyle yazılmı?tı: ^[1]

• Mustafa Kemal Pa?a (9. Ordu Mufetti?i iken 8 Temmuz 1919 askerlikten ayrılma),
• Huseyin Rauf Bey (Bahriye Eski Nazırı ve askerlikten ayrılma),
• Hoca Raif Efendi (Erzurum eski Mebusu),
• ?zzet Efendi (Eski Kaymakam-Mebus),
• Servet Bey (Trabzon Eski Mebusu),
• Sadullah Efendi (Bitlis eski mebusu),
• Hacı Fevzi Efendi (Erzincan Nak?-i Bendi ?eyhi),
• Bekir Sami Bey (Beyrut eski valisi),
• Hacı Musa Efendi (Mutki'de A?iret Reisi)

Kongre ba?kanı Mustafa Kemal, temsil kurulunun da ba?kanı idi. Kurulun uyesi dokuz ki?i hicbir vakit bir araya gelip birlikte calı?madı. ^[1] Rauf Bey ile Bekir Sami Bey Osmanlı Mebuslar Meclisi 'ne katılmalarına kadar Mustafa Kemal ile birlikte bulundular.

Mustafa Kemal ve beraberindeki Heyet-i Temsiliye uyeleri Sivas Kongresi’ne katılmak uzere 29 A?ustos 1919’da Erzurum ’dan ayrıldı; 2 Eylul 1919’da Sivas ’a ula?tı. ^[2]

Sivas Kongresi Heyet-i Temsiliyesi [ de?i?tir | kayna?ı de?i?tir ]

Temsil Heyeti, Sivas’a geldi?inde Refet Bey onuncu ki?i olarak di?er uyeler tarafından heyet uyeli?ine kabul edildi. Sivas Kongresi, 4-11 Eylul 1919 tarihleri arasında gercekle?ti.

Kongre’de Heyet-i Temsiliye, “ Anadolu ve Rumeli Mudafaa-i Hukuk Cemiyeti "'nin temsil kurulu haline geldi. 11 Eylul’deki oturumda Heyet-i Temsiliye secimi yapıldı; Erzurum Kongresi’nde secilen eski heyet uyeleri aynen korundu; temsilcileri bulunmayan yorelerden secilen yeni uyelerle heyetin uye sayısı 15’e cıkarıldı. Ba?kanlık gorevi Mustafa Kemal’e verildi. Heyete gecici hukumet kurma gorevi verildi.

Sivas Kongresi ile Temsil Heyeti’ne katılan uyeler ?unlardır:

• Refet Bey (III. Kolordu komutanlı?ından ayrılma)
• Kara Vasıf Bey (kurmay albaylıktan ayrılma)
• Mazhar Mufit Bey (eski mutasarrıflardan)
• Omer Mumtaz Bey (Ankara eski mebuslarından)
• Husrev Sami Bey (askerlikten ayrılma)
• Hakkı Behic Bey , eski mutasarrıflardan
• Ratipzade Mustafa Bey , Ni?de delegesi
• Ahmed Rustem Bey , Ankara Milletvekili, eski Amerikan Buyuk Elcisi.

Heyet-i Temsiliye’nin uye sayısı 16 ki?iye cıkmı? olsa da toplantılar ve kararlar 5-6 en fazla 10 ki?i ile gercekle?mi?tir. ^[3]

Heyet, kongreden sonra 108 gun Sivas’ta kaldı. Ankara’da olu?turulacak millet meclisi icin tum yurtta secimlerin yapılması ile ilgilendi. 20-22 Ekim tarihinde Ali Rıza Pa?a hukumeti ile Amasya’da goru?me yaptı; bazı isteklerini ?stanbul hukumetine kabul ettirdi; meclisin Ankara’da toplanmasını karara ba?ladı. 18 Aralık 1919’da Ankara’ya gitmek uzere Sivas’tan ayrıldı.

Heyet-i Temsiliye’nin Ankara’ya geli?i [ de?i?tir | kayna?ı de?i?tir ]

Sivas’tan Ankara’ya 27 Aralık 1919’da varan Heyet-i Temsiliye kafilesi, be?i Heyeti-i Temsiliye uyesi (Mustafa Kemal Pa?a, Huseyin Rauf Bey, Mazhar Mufit Bey, Hakkı Behic Bey, ?eyh Fevzi Efendi) olan 19 ki?iden olu?uyordu. ^[2] Ankara’da kendilerine tahsis edilen Ziraat Mektebi ’ne yerle?tiler. Heyet-i Temsiliye’nin gecici merkezinin Ankara oldu?unu duyuran bir bildiri yayımlandı.

Kecioren tepesi yamacındaki Ziraat Mektebi, bir sure icin Heyet-i Temsiliye’nin kararagahı oldu. Heyet, yeniden acılan Osmanlı Mebusan Meclisi’ne uye olarak ?stanbul’a gidecek olan mebuslarla goru?meler yaptı. Misak-ı Milli’yi hazırladı ve Mebusan Meclisi’nde kabul edilmesini sa?ladı.

TBMM’nin acılmasından kısa sure once Heyet-i Temsiliye, Ankara Garı’ndaki “ Direksiyon binası ” adlı yapıya ta?ındı. TBMM’nin acılması ile Heyet-i Temsiliye’nin gorevi sona erdi.

Mecliste Mustafa Kemal Ankara Milletvekili olurken meclis ba?kanı olamadı.Ayrıca iste?i olan Mudafaa-i Hukuk Grubu yerine Felah-ı Vatan Grubu kuruldu. Di?er Heyeti Temsiliye uyelerinden Huseyin Rauf Bey Sivas, Bekir Sami Bey Amasya , Refet Bey ?zmir , Kara Vasıf Bey Sivas , Mazhar Mufit Bey Hakkari , Omer Mumtaz Bey Ankara, Husrev Sami Bey Eski?ehir , Hakkı Behic Bey Denizli , Ratipzade Mustafa Bey Ni?de delegesi olarak mecliste yer aldı.

Heyeti Temsiliye’nin Yayın Organları [ de?i?tir | kayna?ı de?i?tir ]

Heyeti-i Temsiliye’nin Sivas’ta calı?malarını surdurdu?u donemde halkı ve dunyayı cıkmak uzere olan sava? hakkında bilgilendirmek uzere haftada iki gun ?rade-i Milliye adlı gazete cıkarılmı?tır. Sivas Kongresi’nde basın konusunun tartı?ıldı?ı 11 Eylul 1919 gunu alınan kararla kurulmasına karar verilen gazete, ilk sayısını 14 Eylul 1919’da yayımladı. 10 Ocak 1920’de Hakimiyet-i Milliye Gazetesi yayına ba?layıncaya Milli Mucadelenin yayın organı olma vasfını yitiren gazete, yayın hayatını 1922 sonuna kadar devam ettirdi. ^[4]

Heyet-i Temsiliye Ankara’ya ta?ındıktan sonra kurulun yayın organı olarak Hakimiyet-i Milliye cıkarıldı. Haftada iki gun dort sayfa yayımlanan gazetenin ilk sayısı 10 Ocak 1920’de yayımlandı.

Kaynakca [ de?i?tir | kayna?ı de?i?tir ]