Dinar
,
Afyonkarahisar
ilinin bir
ilcesidir
. ?lce ismini
Orta Asya
'dan gelen
Turk Gocleri
sırasında bolgeye yerle?en
Kiti?
Bey'in o?lu
Dinar Bey
'den alır. Eski ismi Geyikler'dir. Dinar Turkiye'nin karayolları icin cok onemli bir yoldur.
?c Anadolu Bolgesi
'ni
Ege
'ye ba?layan,
Akdeniz
'i
Marmara
'ya ba?layan yoldur. Isparta ve Burdur'a 60 km, Denizli Afyonkarahisar ve U?ak'a 110 km'dir. ?lce nufus cuzdanı ibaresinde il merkezinden sonraki en buyuk nufusa sahip ilcedir. ?lcede 1 Ekim 1995 pazar gunu 17.57'de meydana gelen 6,1 buyuklu?unde
deprem
sonucu 99 ki?i olmu? ve buyuk maddi hasar meydana gelmi?tir. Bu tarihe kadar il olmaya calı?an ilce depremden sonra belini do?rultamamı?; Isparta, Denizli ve Antalya iline cok yo?un goc vermi? ve nufusu surekli olarak azalmı?tır. Afyonkarahisar ilinin en fazla goc veren ilcesidir. Goc halen devam etmektedir. Yurtdı?ında Emirda?'dan sonra en fazla hem?ehrisi olan ilcedir. (Donbayovası, Colovası, Sazovası ve Dinarovası). Afyonkarahisar'ın en fazla ?ehit veren ilcesidir. Denizli'nin Cardak ve Civril ilcesi Afyonkarahisar'ın ise Dazkırı, Ba?makcı ve Evciler ilcesi Dinar'dan ayrılarak ilce olmu?lardır.
Afyon-Antalya kara yolu
uzerinde olup, il merkezine 106 km. uzaklıkta bulunan ilce, 1874 yılında belediye te?kilatı kurulmu?tur. 1908'de ilce olmu?tur. 1932 yılında Belediye Ba?kanı Osman Sarıkabak tarafından bolgenin ilk bandosu kurdurtulur (Ali Cavu?'un Bandosu). Yuzolcumu 1.361 km²'dir. Tarihin cok eski ca?larında sayısız imparatorların,
Tanrı Apollo
ve
Kral Midas
'ın muzik yarı?ması yaptı?ı
?ncirli
,
Uclerce
,
Beloluk
ve bilhassa
Sucıkan
mevkileri, ilcenin dinlenme ve mesire yerleridir. ?lcenin adeta sembolu durumunda bulunan Sucıkan,
Menderes
nehrine kaynaklık eden Pınarba?ı, Bulucalan kayna?ı, Yapa?ılı ve
Be?pınar kaynakları
, Pınarlı,
Ye?ilcat goletleri
ile
Eldere Ku? Cenneti
ve
Camlıkoy korulu?u
di?er mesire yerleridir. Bu guzellikler, Dinar'ı hem ic, hem de dı?
turizm
acısından onemli bir turizm merkezi haline getirmektedir. Dinar gerek mesire yerleri, aile parkları ve gerekse Afyon-Denizli, Denizli-Antalya karayolu uzerinde ?ehrin giri?inde yer alan dinlenme tesisi ve lokantalarıyla "gecit turizmi"ne hizmet vermekte ve gelecekte turizm acısından daha buyuk canlılık kazanacak konumda bulunmaktadır.
Dinar'ın bilinen gecmi?i MO 1200 yıllarına kadar uzanmaktadır. Dinar
Anadolu
'nun en eski yerle?im yerlerindendir. Klasik donem boyunca
Efes
’ten sonra en onemli ?ehri daha onceki adı
Kelainai
olan elbette ki
Apameia
idi.
Pers
doneminde
Yunanistan
akınından giderken, dinlenen Pers kralı
Xerxes
'in (sonraları
Cyrus
ve
Buyuk ?skender
'in de yaptı?ı gibi) kullandı?ı
Paradeisos
isimli av bahcesi bu topraklarda yer alıyordu. Dr. Hasan T. Ucanku? tarafından
Tatarlı
yakınlarında Pers donemine ait bir mezar kazılmı?tır.
Kral III. Antiochos
tarafından bir Helenistik ?ehri olarak kurulan ve Pers annesi
Apama
'nın adıyla anılan
Apameia
'da gec Helenistik donemde uzerinde
Maeander Nehri
ya da
flut
calan
Marsyas
'ı gosteren resimler olan cok sayıda
sikke
basılmı?ltır. Basıldıktan hemen sonra gomulen ve hic kullanılmayan bu madeni paraların binlercesinden olu?an bir hazine,
Seyyid Ahmet Celikta?
tarafından bulundu ve muze muduru
Ahmet Topba?
tarafından
Afyon Muzesi
'ne getirildi.
Strabo
'ya gore erken Roma ?mparatorlu?u doneminde Apameia,
Efes
'ten sonra
Asya
eyaletlerinin en buyuk ve onemli alı?veri? merkezidir.
Roma
valisi tarafından yonetilen bir idari bolge (conventus) merkezidir. ?ehir, onemini, Ankara’dan Attaleia’ya ve Do?u’dan
Efes
'e giden anayolların kesiflmesinden alarak, bir ticari merkez konumuna gelmi?ti. Bugun Dinar Sucıkan’da, Apameia’dan gecen Marsyas Nehri’nin kayna?ı ve efsaneye gore Tanrı Apollo’yu muzik yarı?lmasına davet ederek meydan okuması yuzunden, Satyr Marsyas'ın once derisinin yuzulup sonra asıldı?ı yer bulunmaktadır. Bunların yanı sıra Apameia sikkeleri ustunde
Orgas, Obrimos
ve
Therma
nehirleri de gorulebilmektedir. Eski ca?larda ?ehirde bircok deprem oldu. Bugun hala gorulebilen ama ancak kımen kazılarak cıkartılmı? kalıntıların icinde Mercimek Tepesi yamaclarındaki Helenistik
tiyatro
,
stadyum
, ?ehrin yanındaki bir tepenin zirvesindeki bir
kilise
ve Dinar’dan gecen kara yolunun hemen kenarında yarım daire ?eklinde olan bir yapı yer almaktadır. MS
3. yuzyılda
?ehirde basılmı? bazı sikkeler uzerinde
Nuh'un Gemisi
'nin resimleri oldu?undan bolgede nufuzlu bir Yahudi toplulu?unun bulundu?u sanılmaktadır. Belki de bu yuzden ?ehre, “
sandık
” anlamında
Kibotos
da denilmektedir. Hititlerden
Aka-?yon
,
Frig
,
Kimmerler
,
Persler
,
Roma
,
Bizans
ve
Turkler
'e kadar bircok Anadolu medeniyetinden izler ta?ıyan Dinar, eski ca?lardan bu yana, surekli olarak bolgenin ba?kentli?ini yapmı?tır. Dinar tarihin ilk muzik yarı?masının yapıldı?ı yerdir. ?cine tanrıların, kralların karı?tı?ı masallar ve efsaneler ?ehridir.
?lce 1874 yılında belediyelik, 1908 yılında ilce olmu?tur. Afyon iline ba?lı olan ilce Dinar, Akdeniz ve Ege Bolgesi arasında kalır. ?lce merkezi ve guneyindeki koyler
Akdeniz Bolgesi
'nde, kuzeyindeki koyler Ege Bolgesi'ndedir. Goller Bolgesi icerisinde incelenen Dinar ilcesi, kuzeyinde
Sandıklı
, kuzeydo?usunda
?uhut
, guneydo?usunda
Isparta
, guneybatısında ise
Ba?makcı
ve
Evciler
, kuzeybatıda
Denizli
, guneyde
Keciborlu
'yla cevrilidir. ?lce; Akdeniz ikliminden,
?c Anadolu Bolgesi
kara iklimine geci? karakteri gosteren yoresel klima alanıdır. ?lcenin 2000 yılı genel nufus sayımına gore nufusu 92.608'dir. Bu nufusun 37.608'i ilce merkezinde ya?amaktadır. ?lceye ba?lı 9 kasaba ve 56 koy bulunmaktadır. ?lcede 1 Ekim 1995 Pazar gunu saat 18.00'da 6.1 ?iddetinde deprem meydana gelmi?, 94 vatanda? hayatını kaybederken, 250 yurtta? yaralanmı?tır.
Antik kral yolu
uzerinde
Ege
kıyılarında ve
Akdeniz'e
acılan karayollları ile demiryolu kav?a?ı uzerinde kurulmu? olan Dinar ilcesi; tarım hayvancılık ve ticarette geli?mi?tir,Dinar ve cevresinde halkın gelir kayna?ı tarım ve hayvancılı?a dayanır.
?lcede tahıllardan arpa, bu?day ve nohutun endustri bitkilerinden aycice?i, mısır, ?ekerpancarı ha?ha? ve yem bitkilerinden so?an, patates ve sebzelerin; elma vi?ne armut uzum gibi meyvelerin uretimi yapılmaktadır.
Toplam tarım alanı 63.700 hektardır.
Hayvancılık
olarak buyukba? kucukba?, tavukculuk ve arıcılık yapılmaktadır soz konusu hayvanlardan et, sut yo?urt, peynir, yumurta ve bal ureterek ilcenin ve Turkiye'nin ekonomisine katkı sa?lamaktadır.
?lcede 14.375 buyukba?, 89.340 kucukba?, 112.000 kanatlı hayvan ve 3.155 arı kovanı bulumaktadır.
?lcede
ormanlık alan
sahası 186.138 hektardır.
?lcede 625 kayıtlı uyesi bulunan dinar sanayii ve ticaret odası mevcuttur.
?lcede 9 adet dokuma, 2 adet teneke kutu, 2 adet cuval, 2 adet makine ve tarım aletleri fabrikası,3 adet un fabrikası,1 adet yem fabrikası, 1 adet balık a?ları iplik fabrikası, 2 adet makine ve tarım eletleri fabrikası, 1 adet kot dikim atolyesinin yanı sıra 50 adet kalkınma ve sulama kooperatifi ile 7 banka ?ubesi vardır.
Dinar-Denizli karayolu uzerinde ilceye 12 km mesafedeki
Akcaoren
?
go?ebakan
mevkiinde yakla?ık olarak 830 hektarlık alan organize
sanayi bolgesi
olarak tespit edilmi?tir, alanda kamula?tırma calı?maları surdurulmektedir.
[3]
Dinar hem karayolu hem de demiryolu bakımından bir kav?ak noktasıdır; Antalya,Burdur,Denizli,Aydın Denizli,Afyonkarahisar karayolları;
?zmir-E?irdir demiryolu
ile
Afyonkarahisar-Karakuyu demiryolu
hatları Dinar'dan gecmektedir. Bu konum ula?ım yonunden Dinar'ın onemini artırmaktadır.
Karayoluyla
?stanbul
'a 5 saat 45 dakika,
Ankara
'ya 4 saat,
?zmir
'e 4 saat 30 dakika, Afyonkarahisar'a 1 saat 30 dakika, Denizli'ye 1 saat 30 dakika, Antalya'ya 3 saat ve Isparta'ya 45 dakika mesafededir.
?lce sınırları icinde uc adet aktif tren istasyonu vardır. Bunlar ilce merkezinde bulunan
Dinar Tren ?stasyonu
ile
Sutlac
ve
Karakuyu Tren ?stasyonlarıdır.
Bu istasyonlarda duran
Pamukkale Ekspresi
,
Goller Ekspresi
ve
Guller Ekspresi
ile
?zmir
,
Denizli
,
Isparta
ve
Eski?ehir
illerine do?rudan ula?ım mumkundur. Pamukkale ekspresiyle Eski?ehir'den hızlı tren ba?lantısı ile
?stanbul
ve
Ankara'ya
da ula?ım sa?lanmaktadır.
Isparta Suleyman Demirel Havalimanı
'na 20 dakika uzaklıktadır.
[4]
1995 yılında meydana gelen deprem felaketinden sonra ilce nufusu azalmı?, dı?a goc vermi?tir.
?lce; 2
belde
, 60
koy
ve 41
mahalleden
olu?maktadır.
Dinar'da Nufus Yo?unlu?u 207,798 ki?i/km2 'dir .
| Dinar'da nufusun ya?lara gore da?ılımı
|
|---|
| Ya? Aralı?ı
|
|
| |
De?er
|
| 65+
|
|
%15.62
|
| 60-64
|
|
%5.53
|
| 55-59
|
|
%7.31
|
| 50-54
|
|
%6.48
|
| 45-49
|
|
%6.61
|
| 40-44
|
|
%6.92
|
| 35-39
|
|
%6.53
|
| 30-34
|
|
%6.76
|
| 25-29
|
|
%6.14
|
| 20-24
|
|
%6.72
|
| 15-19
|
|
%6.68
|
| 10-14
|
|
%7.02
|
| 5-9
|
|
%6.55
|
| 0-4
|
|
%5.85
|
Ya?lı/Genc Oranı
Genc (%21)
Ya?lı (%33)
Orta (%46)
- ^
Dazkırı
ilcesinin kurulması ile nufus azalmı?tır.
 |
ile ilgili metin bulabilirsiniz.
|