Vikipedi, ozgur ansiklopedi
Berna Moran
(23 Ocak 1921,
?stanbul
- 31 Ekim 1993, ?stanbul)
[1]
Turk
edebiyat kuramcısı, edebiyat ele?tirmeni. Turkiye'de modern edebiyat ele?tirisi alanının onculerindendir.
?stanbul’da do?du. Dedesi Ali Kami Akyuz, ?smail Safa ile ?air Ahmet Vefa’nın karde?i, romancı
Peyami Safa
’nın amcasıdır. Orta o?renimine ?ngiliz High School’da ba?ladı,
Robert Kolej
ve
Daru??afaka
Lisesinde okudu, ?stanbul
I?ık Lisesi
'ni bitirdi. 1941’de
?stanbul Universitesi Edebiyat Fakultesi
?ngiliz Dili ve Edebiyatı bolumune girdi. 1945’te mezun olarak aynı bolumde asistanlı?a ba?ladı. 1950-51 yılları arasında
Birle?ik Krallık
'ta
Cambridge Universitesinde
docentlik calı?ması yaptı. 1956’da docent, 1964’te profesor oldu. 1981’de emekli oldu.
Moran, 1972’de yayımlanan "Edebiyat Kuramları ve Ele?tiri" ba?lıklı yapıtıyla buyuk ilgi gordu ve 1973
Turk Dil Kurumu
Bilim Odulu’nu kazandı. 1983 yılında,
Yeni Ufuklar, Yeni Dergi,
Birikim
ve
Ca?da? Ele?tiri
gibi dergilerde yayımladı?ı inceleme yazılarından hareketle olu?turdu?u
Turk Romanına Ele?tirel Bir Bakı?
adlı calı?masını yayımladı. Turk romanının do?u?unu ve o donemin toplumsal ko?ullarını Batılıla?ma olgusu icinde inceleyen bu kitap, Turk edebiyatı ele?tiri gelene?inin en onemli eserlerinden biri olarak de?erlendirilmektedir. 1990 yılında 2. cildi yayımlanan
Turk Romanına Ele?tirel Bir Bakı?
'ın 3. ve son cildi yazarın olumunden sonra yayımlanmı?tır. Moran
Shakespeare
’nin
III. Richard
adlı eserini de
Kıral III. Richard Faciası
adıyla Turkceye cevirmi?tir.
1952 yılında akademisyen
Tatyana Moran
ile evlenen Berna Moran, 1993’te karaci?er kanserinden hayata veda etti,
Karacaahmet Mezarlı?ı
'na defnedildi.
- Turklerle ?lgili ?ngilizce Yayınlar Bibliyografyası'
(1964)
- Edebiyat Kuramları ve Ele?tiri
(1972)
ISBN 975-470-704-9
(1973
Turk Dil Kurumu
Bilim Odulu)
- Turk Romanına Ele?tirel Bir Bakı? 1: Ahmet Mithat'tan A. H. Tanpınar'a
(1983, ?leti?im Yayınları): Edebiyatımızda romanın I. donemi olarak ayırdı?ı ve ana sorunsal olarak
Batılıla?ma
yı iceren eserlerden belli ba?lılarını inceledi?i calı?ması (
ISBN 975-470-054-0
) (
Yazarlar Birli?i
Deneme-Tenkit dalında 1985 yılının sanatcısı odulu)
[
kaynak belirtilmeli
]
- Turk Romanına Ele?tirel Bir Bakı? 2: Sabahattin Ali'den Yusuf Atılgan'a
(1990, ?leti?im Yayınları): II. donem romanı olarak adlandırdı?ı
Anadolu
romanlarında ba?kaldırı ogesini inceledi?i ikinci kitap (
ISBN 975-470-055-9
)
- Turk Romanına Ele?tirel Bir Bakı? 3: Sevgi Soysal'dan Bilge Karasu'ya
(1994, ?leti?im Yayınları - Olumunden Sonra): 12 Mart romanı diye adlandırılan eserlerle ba?layıp 12 Eylul surecini irdeleyen bazı eserleri de?erlendirdi?i ve vefatından kısa bir sure once tamamladı?ı calı?ması. (
ISBN 975-470-402-3
) Kitap yayına Nazan Aksoy ve Oya Berk tarafından hazırlanmı?tır.
- Edebiyat Uzerine
(2004): Dergi ve gazetelerde yayınlanmı? fakat eserlerine girmemi? makale ve roportajlardan olu?turulmu?tur.