Al Capone
Al Capone (1930)
Do?um	Alphonse Gabriel Capone 17 Ocak 1899 ( 1899-01-17 ) Brooklyn , New York , ABD
Olum	25 Ocak 1947 (48 ya?ında) Palm Island , Florida , ABD
Defin yeri	Mount Carmel Mezarlı?ı [1]
Milliyet	Amerikalı
Di?er ad(lar)ı	Scarface Big Al Big Boy
Meslek	Gangster , icki kacakcısı , ?antajcı ve Chicago Outfit 'in patronu
Boy	1,79 m (5 ft 10 in)
Din	Katolik Hristiyanlık
Evlilik	Mae Capone
Cocuk(lar)	Albert Francis "Sonny" Capone (1918?2004)
?mza

Alphonse Capone veya kısaca Al Capone (17 Ocak 1899, New York ? 25 Ocak 1947, Florida ), ?talyan asıllı Amerikalı mafya lideridir. Tarihin en buyuk ve unlu mafya liderlerinden biri olan Capone, ^[2] 1920-1933 yılları arasındaki ABD alkol yasa?ından yararlanarak guclendi. 1929'da Amerikan ekonomisinin zor gunler ya?adı?ı Buyuk Bunalım donemindeki fırsatlardan yararlanarak gucunu artırdı.

Kartvizitinde " ikinci el mobilya satıcısı " yazan Al Capone, 17 Mayıs 1929'da ruhsatsız silah ta?ımaktan sekiz ay hapis cezası yedi. Di?er suclarından yakalanamadı?ı icin 1931'de vergi kacakcılı?ından hapse girmi?tir.

Erken donem [ de?i?tir | kayna?ı de?i?tir ]

17 Ocak 1899'da Brooklyn , New York 'ta do?du. Babası Gabriele Capone (12 Aralık 1864-14 Kasım 1920) berberdi ve Napoli 'nin 26 kilometre guneyindeki bir ?talya kasabasından geliyordu. Annesi Teresina Capone (28 Aralık 1867-29 Kasım 1952) terziydi ve o da ?talyan asıllıydı. Aslen Yahudi oldu?u soylenen ailesi, Katolik gibi davranıyordu. Ailenin dokuz cocu?u vardı: Alphonse Scarface Al Capone, James Capone ( ?ki Silahlı lakabıyla da anılır), Raffaele Capone (Raffaele Kasa Capone), Salvatore Frank Capone, John Capone, Albert Capone, Matthew Capone, Rose Capone ve daha sonra John Maritote'la evlenen Mafalda Capone. Erkek karde?lerinin bir kısmı ona yasa dı?ı i?lerinde yardımcı olmu?tur. Aile 1893'te henuz en buyuk cocukları Al Capone do?madan ?talya 'dan Fiume 'ye, oradan gemiyle ABD 'ye gittiler. Capone 11 ya?ındayken Brooklyn , Navy Soka?ı 'ndan ta?ınıp Brooklyn 'de ba?ka bir eve gectiler.

1929 Buyuk Bunalımı yıllarında neredeyse hukumet sahibi olan unlu gangster Al Capone suc i?lemeye cocukken ba?ladı?ını ?u sozlerle acıklamı?tır:

Oldukca sıkı olan yerel bir Katolik okuluna gitti ve 14 ya?ında kadın o?retmenini yumrukladı?ı icin okuldan atıldı. ?ekerci dukkanında, bowling salonunda calı?tı. Bu donemde gazinocu Johnny Torrio 'dan etkilendi. Frankie Yale 'in Harvard Hanı adlı gece kulubunde barmenlik yaptı.

Kariyer [ de?i?tir | kayna?ı de?i?tir ]

Kısa surede ce?itli cetelerle ili?kisi oldu. Cocuk cetelerinde yer aldı. Manhattan merkezli Be? Nokta Cetesi 'ne girdi. Sicilya kokenli mafya uyeleri bu donemde ?rlanda kokenli mafya uyelerinin sahasına sızmı?lardı. Be? Nokta Cetesi de tıpkı ?talya'daki Cosa Nostra gibi ABD'de organize olmu?tu. Lucky Luciano , Vito Genovese , Johnny Torrio , Meyer Lansky , Frankie Yale ; cete icindeki onemli adamlardı. Capone, Frankie Yale 'in tahsilat ve tetikcilik i?lerini hallediyor, di?er yandan da gece kulubunde calı?ıyordu. Burada calı?ırken hakaret etti?i kızın a?abeyi Frank Gallucio tarafından saldırıya u?radı, yuzunun sol yanına uc bıcak darbesi aldı. Scarface namını bu yaralardan dolayı aldı ve ileride bu izleri sava?ta aldı?ını iddia ederek vatanseverlik imajını guclendirdi. Halbuki Capone'un ayakkabılarını ABD bayra?ıyla parlattı?ı soylenmektedir. Torrio 'nun ?talya'ya kacmasından sonra Chicago Outfit 'in ba?ına gecti.

30 Aralık 1917'de Mae Josephin Coughlin ile evlendi. Coughlin, ?rlanda kokenli Katolik'ti. 4 Aralık 1918'de o?lu Albert Francis Sonny Capone do?mu?tu. 21 ya?ının altında yaptı?ı bu evlili?i ailesi onayladı.

Chicago Outfit [ de?i?tir | kayna?ı de?i?tir ]

Yale, Capone kar?ı ceteden birini hastanelik edince i?lerin sakinle?mesi icin onu New York 'tan Chicago 'ya gonderdi. Burada Johnny Torrio ile olan ili?kisini ilerletti ve onun icin adam topladı, icki kacakcılı?ı i?inde beraber calı?mayı du?unduler. Chicago 'nun Michigan Golu uzerindeki konumu, uygun ortamı hazırlıyordu. Chicago Outfit lideri Jim Colosimo oldurulunce ba?a Torrio gecti. Frankie Yale, Capone ve Torrio'nun iki adamı ?upheliler icindeydi ancak sonuca ula?ılamadı.

1924'teki unlu Cicero hileli secimlerinde secilen ba?kan, Chicago Outfit'in deste?iyle ba?a gelmi?ti ama guclenmesinden korkup Capone'u ?ehirden kovdu. Capone, bunun uzerine Florida 'da ev aldı. Ayrıca karde?i Frank Capone da polislerin elinde oldu. Karde?ine duydu?u saygıdan oturu icki uretim yerlerini Cicero'da bir gun icin kapattı. 1930'da karde?i Mafalda, Cicero'da neogothik tarzdaki bir kilisede John Maritote'la evlendi.

Genna suc ailesi ve Chicago Outfit'in yasa dı?ı icki kacakcılı?ı ortaklı?ı, ?rlanda kokenli Kuzey Kesimi Cetesi 'nin tepkisini cekti ve aralarında sava? ba?ladı. Kar?ı cetenin lideri Dean O'Banion federal polislerin bastı?ı icki tesisindeki hisselerini Torrio 'ya satıp onu zarara soktu. 10 Ekim 1924 'te O'Banion'u oldurten Torrio, kendisi de kar?ı saldırıya u?rayıp a?ır yaralandı. Yerine Capone 'u bırakıp uc yıl icin ?talya'ya kactı. Chicago Outfit'in geliri yıllık 100 milyon dolar olmu?tu. Bu servet kumar gibi yan i?lerden elde edildi?i gibi, asıl para kacakcılıktan geliyordu.

Kacakcılık a?ı ABD'nin do?u sahillerine kadar uzandı. Burada Detroit merkezle Yahudi Mor Cete , Kanada Kralı olarak da bilinen Blaise Diesbourg sayesinde kacak viski getirtiyor ve ABD'nin kuzeydo?usunda uretilen ickiler de gece ta?ınıyordu. Meyer Lansky 'nin de yardımıyla Mor Cete , Chicago Outfit 'in muttefiki oldu, bu i?ten beraber kazanc elde ediyorlardı. Hukuksal ve politik gucunu arttıran Capone, merkezini Chicago'da bulunan Lexington Hotel 'e ta?ıdı, Sevgililer Gunu Katliamı sonrasında burası Capone'un Kalesi olarak anılmaya ba?landı. Zamanında onu Chicago'dan kovan belediye ba?kanı William Big Bill Hale Thompson'a ru?vet verildi ve kacakcılık i?i kolayla?tırıldı. Chicago kumarhane ve icki uretim tesisleriyle dolduruldu. Capone, harcamalarını arttırdı. Sadece Iowa eyaletinden gelen Templeton Rye adlı ickiyi ve Kuba purolarını kullanıyordu. Medyanın ilgisini cekiyor ve sadece i? adamı oldu?unu, tek iste?inin halk adamı olmak oldu?unu soyluyordu.

Kuzey Kesimi Cetesi liderleri Bugs Moran ve Hymie Weiss onu oldurtmeye calı?tılar. Birden fazla kez arabasında silahlı saldırıya u?radı. Hawthorne Hotel 'de yemek yerken 7-8 arabalık bir arac konvoyu otelin restoranını Thompson otomatik silahlarıyla ate? ya?muruna tuttu. Capone ve iki sadık adamı Frankie Roe ile Henry kurtuldu ancak di?er mu?terilerden bazıları yaralandı. Saldırıda yaralanan bir gencin tıbbi masraflarını Capone kar?ıladı. Ate?kes istese de barı? sa?lanmadı.

Bugs Moran 'ın saldırılarına kar?ılık Lexington Hotel ve Michigan Caddesi'ndeki adamlarını silahlandırdı. Adamları mermi cekirdeklerinin ucuna x ?eklinde i?aret koyarlardı. Boylece kur?unun verdi?i hasar artardı. Ayrıca uca sarımsak suyu surerler, boylece kur?unla vucuda giren sarımsak suyu zehir etkisi yapardı. Yakla?ık 407 donum arazisi ve kacakcılık icin uygun bolgeleri vardı. Devlet davetlerine gitmekten kacınmaz ve valilerle, belediye ba?kanlarıyla dostluk kurardı.

Sevgililer Gunu Katliamı [ de?i?tir | kayna?ı de?i?tir ]

Bugs Moran 'ın cetesi, Capone'un kacak icki ta?ıdı?ı ucakları kacırmı?, Chicago Outfit'in yonetti?i kukla belediye ba?kanlarından ikisini oldurmu? ve uc kez kilit adamlardan biri olan Jack McGurn 'u oldurmeye calı?mı?tı. Mor Cete, Bugs Moran'ı ve adamlarının co?unu bir oyunla Chicago 'dan uzakla?tırdı ve Kuzey Kesimi Cetesi 'nin Lincoln Park 'taki bir garaj yerinde cok az adamı kaldı. Capone'un adamlarından Fred Burke ve birkac guvenilir adam daha polis kılı?ına girdi ve 14 ?ubat 1929'da Kuzey Clark Soka?ı 'nda Moran'ın yerini bastılar. Mucadelesiz altı cete uyesi ve bir ziyaretcileri duvara dizilip tarandı. Cinayetler tam olarak aydınlatılamadı?ı icin duru?ma olmadı. Capone, kendisine yonelik suclamaları 14 ?ubat 1929'da Florida'da oldu?unu ispat ederek curuttu.

?ceride bulunan bir maktul gercek polisler gelene kadar ya?ayabilmi?, kendisine yoneltilen "Seni kim vurdu?" sorusuna "Kimse, kimse vurmadı." ?eklinde cevap vermi?tir. Super planlanmı? olsa da, asıl hedef Bugs Moran o gun gec kaldı?ından kapıdaki polis arabasını gorup ortamdan uzakla?mı?tır. Bugs Moran bu olaydan sonra hemen hemen piyasadan cekilmi?tir. Bugs Moran'ın bu cinayetin ocunu yıllar sonra yine bir sevgililer gununde, olayın mimarı ve tetikcilerinden Jack McGurn 'u oldurerek aldı?ı soylenir. McGurn olduruldukten sonra elinde bir sevgililer gunu kartı bulunmu?tur. Kartta ?u cumleler okunmaktadır:

Siyasi gucu [ de?i?tir | kayna?ı de?i?tir ]

Capone, mafya te?kilatlanmasını devlet icinde kadrola?tırmı?tı. Pek cok vali ve belediye ba?kanıyla yakın dostluk kurmu?tu, bir kısmı emrinden cıkmıyordu. Yaptıklarına bu sayede goz yumuluyordu. Meyer Lansky onu ba?kan Hoover 'la tanı?tırdıktan sonra kariyerindeki yukseli? hızlandı. Hoover, yanlı? ekonomi politikaları sonucunda devleti Buyuk Buhran 'a suruklemi?ti ve sendikalar surekli hareket halindeydi. Sendikalara baskı yapan Capone, i?cilerin grevlerini bastırmaya ve ABD'nin komunizm dalgasından etkilenmemesini sa?lamaya calı?tı. Polis icinde de adamları vardı.

?? yerlerinin onunde sabıka ka?ıtlarıyla pek cok i?siz sabıkalı kuyruk olu?turuyor, yanında i? bulmaya calı?ıyorlardı. Actı?ı lokantalarda da uzun kuyruklar oluyordu. North Western Universitesi gibi yerlerde konferanslar verdi. Kazandı?ı yasa dı?ı paraları cama?ırhane zincirleri acarak akladı. Mafya te?kilatını devlet kademelerine ta?ıdı?ı icin devletci mafyanın kurucusu sayılır. Frengi hastalı?ı nedeniyle antibiyotik tedavisinin uygulandı?ı ilk ki?idir. Kazandı?ı servetle derneklere ba?ı?lar yaptı, zamanla halk kahramanı oldu. Bazı kesimlerce modern Robin Hood kabul edildi. Halkın gozunde yarattı?ı bu imaj, Sevgililer Gunu Katliamı ile zedelendi.

Tutuklanı?ı [ de?i?tir | kayna?ı de?i?tir ]

Ajan Eliot Ness Capone hakkında soru?turma acılmasını sa?ladı. Frank Wilson da vergilerini kontrol etmek icin calı?ma ba?lattı. Vergi kacakcılı?ından 1931'de hakkında soru?turma acıldı. Avukatları pazarlık talebinde bulundu ve hakim James Herbert Wilkinson'a ru?vet vermeye, bazı yetkilileri tehdide kalkı?tılar. Bu calı?maları, Eliot Ness'in Dokunulmazlar adlı ekibi fark etti. Uzun bir duru?madan sonra 17 Ekim 1931'de vergi kacakcılı?ından suclu bulundu. 11 yıl hapis cezası ve varlı?ıyla orantılı para cezası aldı. Cezaya itirazda bulunsa da Meyer Lansky 'nin aleyhinde mahkemeye verdi?i delillerin de etkisiyle federal hapishaneye gonderildi.

Mayıs 1932'de Atlanta Hapishanesi 'ne ozel haklarla gitti. Lincoln Hapishanesi 'ne ve 11 A?ustos 1934'te Alkatraz Hapishanesi 'ne gonderildi. Bu ada hapishanesinde adamlarıyla ve dı? dunyayla ba?lantısı tamamen kesildi. Bu hapishanede Teksas 'tan gelmi? bir banka soyguncusu olan James Lucas tarafından saldırıya u?radı. Lucas, tek ki?ilik bir odaya atıldı. Bu hapishanede yaptı?ı Madonna Mia adında bir bestesi vardır. 6 Ocak 1939'da Kaliforniya 'da ba?ka bir hapishaneye aktarıldı. 16 Kasım 1939'da ?artlı tahliyeyle salındı. Bir sure hastanede kalıp Florida 'ya dondu. Cetede Capone'un yerine gecen Frank Nitti , Moran 'la sava?ı ?iddetlendirdi ve ceteyi zarara soktu. Capone, ceteye geri donemedi.

Olumu [ de?i?tir | kayna?ı de?i?tir ]

Hapishane gunleri ve ceteden kopu?u Capone'u bunalıma surukledi. Frengi nedeniyle sa?lık sorunları da ?iddetlendi. Psikiyatristlerin yaptı?ı testler sonucu algılama duzeyinin 12 ya? seviyesine indi?i gozlemlendi. Akli dengesi kısmen bozulan Capone'un durumu, Florida 'daki evinde 21 Ocak 1947'de a?ırla?tı ve felc gecirdi. 25 Ocak 1947'de oldu. Cesedi Illionis 'te yakıldı. Hillside'da, Mount Carmel Mezarlı?ı'na gomuldu.

Populer kulturdeki yeri [ de?i?tir | kayna?ı de?i?tir ]

The Godfather serisinde Don Vito Corleone , Al Capone ve Vito Genovese 'den esinlenerek yaratıldı. Corleone tıpkı Capone gibi ?talya 'dan ABD'ye goc etmi?ti ve Vito Genovese ile aynı adı ta?ıyordu. Corleone'nin buyuk o?lu Sonny, Capone'un o?luyla aynı addaydı. Corleone ailesinin consiglier rutbesindeki adamı Tom Hagen 'ın ?rlandalı olu?u Sicilya ve ?rlanda asıllıların ABD mafyasını nasıl yonetti?ini gosteriyordu. Genovese suc ailesini de icine alan New York 'un be? ailesi The Godfather 'da farklı adlarla temsil edildi. (Chicago Outfit bu be? aileden biri de?ildir, Be? Nokta Cetesi de bu suc ailelerinden ayrıdır.)

Azap Yolu 'nda Capone 'un ismi gecer ancak yonetmen Mendes Capone'un etkileyicili?ini ve ula?ılmazlı?ını simgelemek icin filmde gorunmesini istemez. Dokunulmazlar filminde Capone'u Robert de Niro canlandırdı. Filmde Eliot Ness rolunu Kevin Costner canlandırdı. James Bond filmleriyle unlenen Sean Connery da filmde rol aldı. HBO'nun Boardwalk Empire dizisinde ise yan karakter olarak Stephan Graham tarafından canlandırılmı?tır.

Chicago Outfit liderleri [ de?i?tir | kayna?ı de?i?tir ]

Kaynakca [ de?i?tir | kayna?ı de?i?tir ]

Dı? ba?lantılar [ de?i?tir | kayna?ı de?i?tir ]

Vikipedi'nin karde? projelerinden hakkında daha fazla bilgi edinin
	Commons 'ta dosyalar
	Vikisoz 'de alıntılar