ASALA

Vikipedi, ozgur ansiklopedi
Ermenistan'ın Kurtulu?u icin Ermeni Gizli Ordusu
????????? ????????????? ??? ?????? ?????
Armenian Secret Army for the Liberation of Armenia
Kurulu? 1975 - 1994
Lider(ler) Agop Agopyan [1]
Etkin bolgeler Turkiye , Avrupa , Amerika Birle?ik Devletleri , Ermenistan , Orta Do?u
?deoloji Turk du?manlı?ı [2]
Ermeni milliyetcili?i
Marksizm-Leninizm [3] [4]
Ermeni Ulusal Hareketi [3]
Durum Amerika Birle?ik Devletleri , Kanada , Birle?ik Krallık ve Turkiye gibi bazı ulkelerin teror orgutleri listesindedir.
1975-1985 arası ASALA saldırıları.
CIA'in bir terorizm raporunda kullandı?ı ASALA'nın yaptı?ı eylem tiplerini gosteren tablo.

ASALA ( ?ngilizce :  Armenian Secret Army for the Liberation of Armenia tamlamasının kısaltmasıdır; Ermenice :  ????????? ????????????? ??? ?????? ????? Hayastani Azatagrut'yan Hay Gaghtni Banak ) veya tam adı ile Ermenistan'ın Kurtulu?u icin Ermeni Gizli Ordusu , 1975 ve 1994 yılları arasında, [5] Turkiye dahil 16 [6] farklı ulkede Turk ve di?er sivil, mulki ve diplomatik [7] hedeflere kar?ı bombalı ve silahlı eylemlerde [5] [6] [8] [9] bulunmu? solcu [3] [6] ve a?ırı milliyetci [7] silahlı orguttur. [10]

Dunyanın ce?itli yerlerinde gercekle?tirilmi? toplamda 50'den fazla bombalı saldırının sorumlulu?unu ustlenen orgut [11] kimi kaynaklarda 'teror orgutu' [1] [3] [6] [12] [13] olarak nitelendirilmektedir. 1980-1990 yıllarında ABD 'nin teror orgutu listesinde de yer almaktaydı. [14] [15] 1985 yılından sonra aktif olmayan ASALA, ABD 'nin 2001'de hazırladı?ı "Yabancı Terorist Orgutler (Foreign Terrorist Organisations)" listesine ve "Ulkeye Giri?i Yasak Olan Teroristler (US Terrorist Exclusion List)" listesine, Birle?ik Krallık 'ın "Yasadı?ı Gruplar (UK Proscribed Group)" listesine, Avustralya 'nın, Kanada 'nın, Avrupa Birli?i 'nin ve Rusya 'nın [ kaynak belirtilmeli ] "Tanımlanmı? Gruplar (Specified Groups)" listelerine dahildir. [16]

Tarihi [ de?i?tir | kayna?ı de?i?tir ]

1975 yılında Lubnan ?c Sava?ı esnasında, Beyrut ?ehrinde, sempatizan Filistin Halk Kurtulu? Cephesi 'nin yardımı ile [17] [18] Agop Agopyan tarafından [1] kurulmu?tur. Agopyan'a gore, orgutun temel amacları Ermeni ilkesininin dunya kamuoyuna tanıtılması ve yurtdı?ı Ermeni toplumunda milliyetci duygunun yukseltilmesi olmu?tur. [19] ASALA ba?ımsız bir Ermenistan kurmak, Ermeni Kırımı 'nın Turkiye Cumhuriyeti tarafından soykırım olarak kabul edilmesini ve tazminat odenmesini sa?lamak ve Buyuk Ermenistan icin calı?mı?tır. [20] ASALA militanları bir donem Yunanistan ve Suriye ?stihbarat servislerinin her turlu e?itim, o?renim ve lojistik destek kolaylıklarından yararlanmı?lardır. [21]

Saldırıları [ de?i?tir | kayna?ı de?i?tir ]

1970'li ve 1980'li yıllarda, genelde Turk hedeflere kar?ı saldıran ASALA, aynı zamanda de?i?ik nedenlerle Madrid 'de Trans World Airlines ve Los Angeles 'ta Air Canada ofislerini de bombaladı.


Asala'nın eylemlerinde 1979 yılından itibaren artı? gozlenmeye ba?landı. Eylemciler, 21 ulkenin 38 kentinde, 39'u silahlı, 70'i bombalı, biri de i?gal ?eklinde olmak uzere toplam 110 silahlı saldırı gercekle?tirdi. Bu saldırılarda Turkiye'nin 42 diplomatı ile 4 yabancı uyruklu ki?i hayatını kaybederken, 15 Turk ve 66 yabancı uyruklu ki?i de yaralandı. [22]

ASALA'nin Turkiye icindeki ilk eylemi 1982'nin 7 A?ustos tarihinde Ankara Esenbo?a Havalimanı 'nda gercekle?tirdi?i bombalı saldırı olmu?tur. Saldırı sonucunda 9 ki?i hayatını kaybetmi?, 72 ki?i yaralanmı?tır. [18]

ASALA'ya mal edilen saldırılar farklı kaynaklarda de?i?iklikler arz etmektedir. Amerikan hukumet kaynaklarına gore 1968'den itibaren ASALA, 84 olayda 299 ki?iyi yaralamı? 46 ki?iyi oldurmu?tur.

Paris 'te Turk Hava Yollarını bombalayan orgut uyelerine 30 ay ceza verilmi?tir. 1983 Temmuz'unda orgut tarafından gercekle?tirilen Orly Havaalanı katliamında 8 ki?i olmu? 52 ki?i yaralanmı?tır.

ASALA, kendi milliyetci hedeflerinin yanı sıra benzer e?ilimleri olan ?rlanda Cumhuriyet Ordusu ( IRA ) , PKK/Kongra-Gel/KADEK , [23] ve Kızıl ?talyan Tugayları (Italian Red Brigades) gibi di?er uluslararası silahlı orgutler ile i?birli?i yapmı?tır. [24]

Orgut; saldırılarının hepsini sivil hedeflere kar?ı gercekle?tirmi?tir. 1985 yılından sonra ise ASALA tarafından kayda de?er bir eylem gercekle?tirilmemi?tir.

Orgutun hedef secimi [ de?i?tir | kayna?ı de?i?tir ]

Hedeflerin da?ılım yuzdeleri ?u ?ekildedir: [ kaynak belirtilmeli ]

  • Sivil ?ahıslar ve malları %2
  • Havaalanları ve havayolu ?irketleri %34
  • ?? yeri %14
  • Diplomatik hedefler %41
  • Basın-yayın %1
  • Dini ?ahıslar ve kurulu?lar %1
  • Ta?ımacılık %2
  • Di?er %2

Hedefler [ de?i?tir | kayna?ı de?i?tir ]

Ana madde: Turk diplomatlara duzenlenen suikastlar listesi

Da?ılı?ı [ de?i?tir | kayna?ı de?i?tir ]

1983 Paris Orly Havaalanı saldırısından sonra orgut bircok ufak gruba bolunmu?tur. Zamanla orgut ici ceki?meler ve anla?mazlıklar ortaya cıkmı?, kurucularından Agopyan 1988 yılında oldurulmu?. Ermeni halkından da yeterli destek gorememi? ve 1994 yılında eylemlerini sonlandırmı?tır.

Ayrıca bakınız [ de?i?tir | kayna?ı de?i?tir ]

Kitaplar [ de?i?tir | kayna?ı de?i?tir ]

  • Erich Feigl. "A Myth of Terror", Zeitgeschichte , 1987.

Kaynakca [ de?i?tir | kayna?ı de?i?tir ]

  1. ^ a b c Hoffman, Bruce (2006). Inside Terrorism (?ngilizce). Columbia University Press . s. 71. ISBN 0-231-12699-9 , ISBN 978-0-231-12699-1 . 29 Haziran 2014 tarihinde kayna?ından ar?ivlendi . Eri?im tarihi: 23 Aralık 2011 . When asked to account for the sudden reemergence of Armenian terrorism, Hagop Hagopian, ASALA's founder and leader, unhesitatingly cited the Palestinian example.  
  2. ^ "Terrorists claim leader's murder solved" . United Press International. 27 Mart 2020 tarihinde kayna?ından ar?ivlendi . Eri?im tarihi: 20 Ekim 2020 .  
  3. ^ a b c d Wieviorka, Michel (1993). The Making of Terrorism (?ngilizce). University of Chicago Press. s. 256. ISBN 0-226-89650-1 , ISBN 978-0-226-89650-2 . 29 Haziran 2014 tarihinde kayna?ından ar?ivlendi . Eri?im tarihi: 23 Aralık 2011 . Nationalist with no qualms about attacking its own community, Marxist-Leninist without a social base, ASALA was, in a word, a classic terrorist group, the product of an inversion.  
  4. ^ Pearlstein, Richard Merrill (2004). Fatal Future?: Transnational Terrorism and the New Global Disorder (?ngilizce). University of Texas Press . s. 109. ISBN 0-292-70265-5 , ISBN 978-0-292-70265-3 . 29 Haziran 2014 tarihinde kayna?ından ar?ivlendi . Eri?im tarihi: 23 Aralık 2011 .  
  5. ^ a b Ahmet Esat Uras (1988). The Armenians in history and the Armenian question (?ngilizce). Documentary Publications. ss. sf. 154. ISBN 975-7555-00-2 , ISBN 978-975-7555-00-1 . 28 Haziran 2014 tarihinde kayna?ından ar?ivlendi . Eri?im tarihi: 29 Haziran 2009 . ASALA, the pricipal terrorist organization of the period 1973 - 1985.  
  6. ^ a b c d John E. Jessup (1998). An Encyclopedic Dictionary of Conflict and Conflict Resolution, 1945-1996 (?ngilizce). Greenwood Publishing Group. ss. sf. 39. ISBN 0-313-28112-2 , ISBN 978-0-313-28112-9 . 28 Haziran 2014 tarihinde kayna?ından ar?ivlendi . Eri?im tarihi: 30 Haziran 2009 . A leftist separatist terrorist group that, before 1984, was quite active in the European area, ASALA began its operations before 1975.  
  7. ^ a b Athena S. Leoussi (2001). Encyclopaedia of nationalism (?ngilizce). Transaction Publishers. ss. sf. 47. ISBN 0-7658-0002-0 , ISBN 978-0-7658-0002-2 . 28 Haziran 2014 tarihinde kayna?ından ar?ivlendi . Eri?im tarihi: 23 Aralık 2011 . Later, ultra-nationalist diaspora groups, like ASALA, attacked Turkish diplomats.  
  8. ^ Luisella De Cataldo Neuburger (1996). Women and Terrorism (?ngilizce). Palgrave Macmillan. ss. sf. 30. ISBN 0-312-12716-2 , ISBN 978-0-312-12716-9 . 28 Haziran 2014 tarihinde kayna?ından ar?ivlendi . Eri?im tarihi: 30 Haziran 2009 .  
  9. ^ Halibozek, Edward P. (2007). The corporate security professional's handbook on terrorism (?ngilizce). Butterworth-Heinemann. s. 48. ISBN 0-7506-8257-4 , ISBN 978-0-7506-8257-2 . 28 Haziran 2014 tarihinde kayna?ından ar?ivlendi . Eri?im tarihi: 23 Aralık 2011 . In January 1975, Armenian Secret Army for the Liberation of Armenia (ASALA), a previously unknown group, claimed the bombing of the World Council of Churches (WCC) offices in Beirut. As a result it came into prominence as a Middle Eastern terrorist group and an International terrorist group.  
  10. ^ Kara?, Zeynep. "Ermeni Teror Orgutu: ASALA" (PDF) . Atılım Universitesi Sosyal Bilimler Enstitusu. 9 ?ubat 2021 tarihinde kayna?ından ar?ivlendi (PDF) . Eri?im tarihi: 19 ?ubat 2014 .  
  11. ^ "Terrorists claim leader's murder solved" . The Armenian Secret Army for the Liberation of Armenia, which has claimed responsibility for more than 50 terrorist bombings against Turkish interests around the world . United Press International. 27 Mayıs 1988. 27 Mart 2020 tarihinde kayna?ından ar?ivlendi . Eri?im tarihi: 20 Ekim 2020 .  
  12. ^ Gunter, Michael M. (1997). The Kurds and the future of Turkey (?ngilizce). Palgrave Macmillan. s. 109. ISBN 0-312-17265-6 , ISBN 978-0-312-17265-7 . 29 Haziran 2014 tarihinde kayna?ından ar?ivlendi . Eri?im tarihi: 23 Aralık 2011 . Yet another allegation was that ASALA, the Armenian terrorist organization that has ceased operations a decade earlier due to internal strife within its own ranks, was cooperating with the PKK.  
  13. ^ McCauley, Clark. and Dugan, Laura. "The Armenian Secret Army for the Liberation of Armenia and the Justice Commandos of the Armenian Genocide" 2008
  14. ^ "Armenian Secret Army for the Liberation of Armenia (ASALA)" . Patterns of Global Terrorism, Publication 10321 (?ngilizce). U.S. Department of State. 1997. 22 Haziran 2010 tarihinde kayna?ından ar?ivlendi .  
  15. ^ U.S. Government (1989). Terrorist Group Profiles (?ngilizce). DIANE Publishing. s. 52. ISBN 1-56806-864-6 , ISBN 978-1-56806-864-0 . 29 Haziran 2014 tarihinde kayna?ından ar?ivlendi . Eri?im tarihi: 23 Aralık 2011 .  
  16. ^ http://www.cdi.org/terrorism/terrorist-groups.cfm 3 Ekim 2001 tarihinde Archive.is sitesinde ar?ivlendi Foreign Terrorist Groups
  17. ^ Bloom, Mia (2007). Dying to Kill: The Allure of Suicide Terror (?ngilizce). Coughlan Publishing. ss. 121-122. ISBN 0-231-13321-9 , ISBN 978-0-231-13321-0 . 29 Haziran 2014 tarihinde kayna?ından ar?ivlendi . Eri?im tarihi: 23 Aralık 2011 . ASALA claimed linear from George Habash's PFLP. The patron-client relationship was solidified by the PFLP's provision of arms, training and operational support.  
  18. ^ a b Pitman, Paul M. (1988). Turkey, a country study (?ngilizce). Library of Congress, Federal Research Division, Dept. of the Army. s. 355. 29 Haziran 2014 tarihinde kayna?ından ar?ivlendi . Eri?im tarihi: 23 Aralık 2011 . ASALA has also targeted Turkish diplomats, chiefly in Western Europe. In 1982 nine passengers at the Ankara airport were murdered and seventy-two wounded... The ASALA headquarters and training sites were believed to be located in Lebanon; support was said to be forthcoming from radical Palestinian groups.  
  19. ^ Mango, Andrew (2005). Turkey and the war on terror: for forty years we fought alone (?ngilizce). Taylor & Francis. s. 11. ISBN 0-415-35002-6 , ISBN 978-0-415-35002-0 . 29 Haziran 2014 tarihinde kayna?ından ar?ivlendi . Eri?im tarihi: 23 Aralık 2011 . Our primary objectives are to introduce the Armenian cause to world public opinion, and make the world feel that there is a desolate people that lack a homeland or identity, and to arouse the national feeling of the Armenian diaspora.  
  20. ^ Hunsicker, A. (2006). Understanding International Counter Terrorism (?ngilizce). Universal-Publishers. s. 431. ISBN 1-58112-905-X , ISBN 978-1-58112-905-2 . 29 Haziran 2014 tarihinde kayna?ından ar?ivlendi . Eri?im tarihi: 23 Aralık 2011 .  
  21. ^ "Turkiye ve Terorizm" Turkiye Barolar Birli?i Yayınları.2006, Ankara. s.309 ISBN 975-6689-41-5
  22. ^ ?im?ir, Bilal, ?ehit Diplomatlarımız , Bilgi Yayınevi, Ankara 2000, 2 Cilt.
  23. ^ Ozo?lu, Ali. ASALA-PKK (2005), Toplumsal Donu?um Yayınları
  24. ^ ?dris Bal , Mustafa Cufalı. Dunden bugune Turk Ermeni ili?kileri (2003), Nobel, sf. 675-688

Dı? ba?lantılar [ de?i?tir | kayna?ı de?i?tir ]

" https://tr.wikipedia.org/w/index.php?title=ASALA&oldid=31467122 " sayfasından alınmı?tır