Ankaraja
|
---|
|
|
|
? Gjithsej
| 5,663,322
|
---|
{{{postal_code_type}}}
| 06xxx
|
---|
Targat
| 06
|
---|
Faqja zyrtare
| ankara.gov.tr
|
---|
Ankaraja
, gjithashtu e njohur me emrin antik
Angora
, eshte kryeqyteti i
Turqise
. Eshte qyteti i dyte me i madh ne Turqi pas
Stambollit
.
Ne Ankara gjindet
mauzoleu
i gjeneralit turk
Mustafa Qemal Atatyrk
. Mauzoleu
Anıtkabir
eshte permendore monumentale e ndertuar ne vitin 1953, aty ndodhet varri i Ataturkut dhe i bashkepunetorit te tij me te ngushte
Ismet Inony
.
Megjithese e vendosur ne nje nga rajonet me te thata te Turqise dhe e rrethuar kryesisht nga bimesia e stepave (pervec zonave te pyllezuara ne periferine jugore), Ankara mund te konsiderohet nje qytet i gjelber per sa i perket zonave te gjelberta per banor, me 72 metra katrore per koke.
Duke sherbyer si kryeqyteti i shtetit antik
keltik
te
Galatise
(280?64 pes), dhe me vone i provinces
romake
me
te njejtin emer
(25 pes ? shekullin e 7-te).
Osmanllinjte
e bene qytetin kryeqytetin e pare te
Ejaletit te Anadollit
(nga viti 1393 deri ne fund te shekullit 11), dhe me pas
Vilajetit te Angores
(1867?1922). Megjithese disa nga veprimet e tij kane mbijetuar, ka shembuj te ruajtur mire te
arkitektures romake
dhe
osmane
ne te gjithe qytetin, me i mrekullueshmi eshte
Tempulli i Augustit dhe Romes
, e cila u ndertua ne vitin 20 e.r. qe mburret me Monumentum Ancyranum, mbishkrimi qe regjistron
Res Gestae Divi Augusti
.
Me 23 prill 1920,
Asambleja e Madhe Kombetare e Turqise
u krijua ne Ankara, e cila u be selia e
Levizjes Kombetare Turke
gjate
Luftes per Pavaresi Turke
. Ankaraja u be kryeqyteti i ri turk me themelimin e Republikes me 29 tetor 1923, duke pasuar ne kete rol ish-kryeqytetin turk Stamboll (
Kostandinopoje
) pas
renies se Perandorise Osmane
.
Qeveria eshte nje punedhenese e shquar, por Ankaraja eshte gjithashtu nje qytet i rendesishem tregtar dhe industrial, i vendosur ne qender te rrjeteve rrugore dhe hekurudhore te Turqise.
Eshte qyteti i dyte me i madh ne Turqi pas
Stambollit
. Qyteti ka mbi 5.6 milione banore.
Ankaraja eshte politikisht nje fushe beteje e trefishte midis
Partise se Drejtesise dhe Zhvillimit
(AKP) ne pushtet,
Partise Republikane Popullore
(CHP) te qendres se majte
Kemaliste
dhe
Partise se Levizjes Nacionaliste
(MHP).
Provinca e Ankarase
eshte e ndare ne 25 rrethe. Fortesa kryesore dhe pothuajse e vetme politike e CHP ne Ankara shtrihet brenda zones qendrore te
Cankajes
, e cila eshte rrethi me i populluar i qytetit. Ndersa CHP ka fituar gjithmone midis 60 dhe 70% te votave ne Cankaja qe nga viti 2002, mbeshtetja politike diku tjeter ne Ankara eshte minimale. Popullsia e larte brenda Cankajes, si dhe
Jenimahalle
deri ne nje fare mase, ka lejuar CHP te marre vendin e dyte te pergjithshem pas AKP ne te dy zgjedhjet lokale dhe te pergjithshme, me MHP nje te treten afer, pavaresisht nga fakti se MHP eshte politikisht me e forte se CHP ne pothuajse cdo rreth tjeter. Ne pergjithesi, AKP gezon mbeshtetjen me te madhe ne te gjithe qytetin. Keshtu elektorati i Ankarase tenton te votoje ne favor te se djathtes politike, shume me teper sesa qytetet e tjera kryesore te
Stambollit
dhe
Izmirit
. Ne retrospektive,
protestat e viteve 2013?14 kunder qeverise AKP
ishin vecanerisht te forta ne Ankara, duke provuar se ishin fatale ne shume raste.
Melih Gokcek
ishte Kryetari Metropolitan i Ankarase midis 1994 dhe 2017. Fillimisht i zgjedhur ne
zgjedhjet lokale te 1994
, ai u rizgjodh ne vitet 1999, 2004 dhe 2009. Ne zgjedhjet lokale te 2014, Gokcek qendroi per nje mandat te peste. Kandidati per kryetar metropolitane i MHP-se per zgjedhjet lokale 2009, Mansur Yava?, qendroi si kandidat i CHP kunder Gokcek ne vitin 2014. Ne nje zgjedhje shume te diskutueshme, Gokcek u shpall fitues me vetem 1% perpara Yava? mes akuzave per mashtrim sistematik zgjedhor. Me Keshillin e Larte Zgjedhor dhe gjykatat qe refuzuan ankesat e tij, Yava? deklaroi qellimin e tij per te cuar parregullsite ne Gjykaten Evropiane te te Drejtave te Njeriut. Edhe pse Gokcek u inaugurua per nje mandat te peste, shumica e vezhguesve te zgjedhjeve besojne se Yava? ishte fituesi i zgjedhjeve. Gokcek dha doreheqjen me 28 tetor 2017 dhe u zevendesua nga ish-kryetari i rrethit Sincan,
Mustafa Tuna
.
Qe nga 8 prilli 2019, Kryetari i Bashkise se Ankarase eshte
Mansur Yava?
nga
Partia Republikane Popullore
(CHP), i cili fitoi
zgjedhjet per kryetar bashkie ne 2019
.