Ali Sokoli
lindi me
8 maj
te vitit
1921
ne
Rahovec
dhe vdiq me
23 shtator
te vitit
1974
. Ishte pulmolog i njohur shqiptar.
Ali Sokoli lindi ne vitin
1921
ne
Rahovec
ne nje familje qe merrej me bujqesi. Ishte i treti prej kater femijeve te babait Sulejmanit dhe nenes Hatixhes. Nuk dihet data e sakte e lindjes por data me e besueshme eshte
8 maj
e vitit
1921
.
Shkollen fillore
e kreu ne vendlindje ne
gjuhen serbe
per shkak se ne ate kohe nuk kishte
shkolla
shqipe ne
Kosove
. Per shkak te suksesit ne mesime gjate shkolles fillore, prijesit fetar te kohes ia mundesuan vazhdimin e shkollimit ne
Medresene
e Shkupit
nga viti
1933
deri ne vitin
1941
kur e perfundoi shkollen e mesme. Gjate kohes kur ai ishte ne vitin e fundit, filloi
Lufta e Dyte Boterore
.
Pas fillimit te Luftes Se Dyte Boterore, ai u kthye ne
Rahovec
. Nxenesit kosovar u ftuan nga
Ministria e Arsimit e Shqiperise
qe t’i vazhdonin studimet ne
Itali
. Ne vitin
1941
e regjistroi fakultetin e bujqesise ne
Pizza
te Italise ku u dallua si student, por kur Italia kapitullon, studimet per vitin e katert i vazhdon ne
Viene
, ku nuk mund te kryeje edhe vitin e fundit te studimeve per shkak te kapitulimit te
vendeve fashiste
. Disa here u burgos nga kuislinget italiane per shkak te
veprimtarive antifashiste
gjate pushimeve.
Me
15 qershor
u kthye nga Viena ne Rahovec per te punuar pune administrative ne
Komunen e Rahovecit
dhe me pas ne
Prishtine
e paraqiti kerkesen per mundesimin e vazhdimit te studimeve te
agronomis
e jashte
Kosoves
. Kjo kerkese iu refuzua, mirepo iu dha
bursa
per te studiuar Medicinen ne
Universitetin e Beogradit
me kusht qe pas studimeve te kthehej ne
Kosove
. Atje ai u martua me nje vajze
rumune
dhe ka dy femije
(arkitekt dhe teknologe)
.
Ne
pranveren
e vitit
1946
u
denoncua
nga
komunistet
serbo-sllav dhe u perjashtua nga
Fronti Popullor
(me vone
Lidhja Socialiste Jugosllave
)
dhe iu mor shtetesia
jugosllave
. Per shkak te rrezikut qe i kanosej, u detyrua qe per nje kohe te fshihej ne
Beograd
. Per te siguruar ekzistencen e vet, ne
Beograd
punoi
pune te renda fizike
.
Ne vitin
1947
, derisa ishte me studime ne
Beograd
,
OZN
-ja
bastisi
shtepine
e
prinderve
te tij ne
Rahovec
per te gjetur deshmi te
veprimtarise se tij antikomuniste
por nuk gjeten asgje pervec
deftesave
te shkollimit dhe nje
makine te shkrimit
.
Ne vitin
1949
u ftua ne nje mbledhje te
NDSh
-se (Partia Nacional Demokratike Shqiptare) ne
Rahovec
, ne te cilen do te zgjidheshin udheheqesit e
partise
dhe te
shtetit
te ardhshem te
Kosoves
, ku ai do te zgjidhej
Minister i Jashtem
per shkak te
arsimimit
te tij dhe sepse njihte mire gjashte gjuhe te ndryshme. Ai niset me
tren
nga
Beogradi
dhe vjen deri ne
Fushe Kosove
, mirepo per shkak te pamundesise se udhetimit deri ne
Rahovec
ate dite, ai e kalon ate
nate
ne
Prishtine
. Ky del te jete
fat
i mire per shkak se te nesermen kupton se te gjithe 45 anetaret e mbledhjes se
NDSh
-se jane zene dhe burgosur nga
OZN
-ja, keshtu qe te nesermen kthehet ne
Beograd
.
Gjate kohes kur qendroi ne
Beograd
provoi te kryente provimet qe i kishin mbetur nga
viti
i fundit i
fakultetit
te
bujqesis
e, mirepo nuk iu pranuan vitet e perfunduara te
fakultetit
per shkak se i kishte kryer ne nje vend
fashist
. Per kete arsye, qe te regjistronte
fakultetin e mjekesise ne Beograd
(ku
diplomoi
pas vetem kater vitesh)
, u detyrua qe disa here te kerkonte pranimin e
shtetesis
e
jugosllave
nga
kryetari
i atehershem qe ta merrte
diplomen
.
- Sherbimi ushtrarak
Menjehere pasi kreu
fakultetin
ne moshen 29 vjecare, nga
regjimi
u detyrua te kryente
sherbimin ushtarak
nje vjecar ne
Nish
, edhe pse me
ligjet
e kohes, pas moshes 27 vjecare
sherbimi ushtarak
nuk ishte i detyrueshem. Gjate
kohes
kur kryente sherbimin ushtarak u denoncua disa here nga shpifje te ndryshme per shkak te kombesise se tij dhe faktit se i kishte studiuar ne vende fashiste.
- Veprimataria
Pasi kryen sherbimin ushtarak kthehet ne
Kosove
dhe punesohet ne
Spitalin e Prizrenit
, ne
repartin
e
semundjeve te mushkerive
, ku se bashku me
Daut Mustafen
beri arritje te larta sidomos ne terren me keshillimin e
popullates
me qellim te crrenjosjes se
tuberkulozit
,
semundje
e cila ne ate kohe po merrte shume
jete
njerezish
.
Pas disa vitesh pune ne
Prizren
, shkon ne
Beograd
per t’u specializuar per semundjet e mushkerive, prej te cilave dallohej
tuberkulozi
. Si specialist i semundjeve te mushkerive hap repartin e semundjeve te mushkerive ne
Gjakove
(punoi atje per 3 vjet), ku gjithashtu ishte perhapur shume
tuberkulozi
.
Rreth viteve
1960
shkon ne
Prishtine
per te vazhduar luften kunder tuberkulozit ne spitalin e mushkerive
(ndertesa e
Ministrise se Shendetesise se Kosoves
)
ku rregullisht ishin te shtruar rreth 100 paciente. Atje u emerua drejtor i repartit per semundjet e mushkerive dhe tuberkulozin. U dallua si nje luftues i ashper kunder tuberkulozit, qe ne ate kohe po merrte shume jete njerezish, sidomos ne vendet e varfra si
Kosova
. Ne
Prishtine
gjithashtu punoi si mesimdhenes
(
Docent
)
ne fushen e
Pulmologjise
.
Puna ne kete
spital
ishte mjaft e veshtire sepse punohej me
aparature
te para
Luftes se Dyte Boterore
. Aty ai punoi deri ne vdekje me
23 shtator
te vitit
1974
, nga nje sulm ne zemer.
Eshte interesante te thuhet se asnje pjese te shkollimit nuk e kreu ne
gjuhen shqipe
mirepo ishte njohes i mire i letersise dhe historise shqiptare. Pervec shqipes dinte shkrim-lexim edhe
serbisht
,
gjermanisht
,
italisht
,
turqisht
e
arabisht
, ndersa per
pune studimore
perdorte edhe
anglishten
dhe
frengjishten
Per punen e tij gjate gjithe jetes, pas vdekjes iu dha cmimi “
Primarus Docent
” nga
Fakulteti i Mjekesise ne Prishtine
dhe per punen e tij shkruan shume shkencetare eminent te kohes. Per te arriturat dhe perpjekjet e medha ne lufte kunder tuberkulozit dhe semundjeve tjera te mushkerive, iu dha
Medalja e Punes
nga
Qeveria
e atehershme, dhe per nder te tij shkolla e mesme e mjekesise ne Prishtine mban emrin Ali Sokoli.