Zamach stanu w Tajlandii w 2006 roku ? zamach stanu , dokonany w Tajlandii 19 wrze?nia 2006 roku przez tajsk? armi? pod dowodztwem jej szefa Sonthi Boonyaratkalina . W jego wyniku obalony został rz?d premiera Thaksina Shinawatry .

Geneza [ edytuj | edytuj kod ]

Przyczyn? zorganizowania zamachu stanu był przeci?gaj?cy si? kryzys polityczny z lat 2005?2006 i wzrost niezadowolenia z rz?dow premiera Shinawatry. Biznesmen Thaksin Shinawatra , razem ze swoj? parti? Thai Rak Thai , doszedł do władzy w 2001 roku i w wyborach w 2005 r. uzyskał reelekcj? na stanowisku szefa rz?du. Pocz?tkowo cieszył si? du?ym poparciem społecznym, szczegolnie w?rod ubogiej ludno?ci z prowincji, ktorej przychylno?? zyskał hojn? polityk? społeczn?.

Z pocz?tkiem 2006 r. w Tajlandii doszło jednak do kryzysu politycznego. Premier Shinawatra w styczniu tego roku sprzedał swoje rodzinne udziały w tajskiej firmie telekomunikacyjnej Shin Corp singapurskim inwestorom. Dzi?ki temu wzbogacił si? o 1,9 mld USD. Transakcja ta doprowadziła jednak do awantury politycznej w kraju i rozzło?ciła mieszka?cow z du?ych miast. Premierowi zarzucono rownie? niezapłacenie podatku od sprzeda?y i nieodpowiedzialn? utrat? kontroli nad wa?n? społk?.

Wiosn? w Tajlandii doszło do masowych antyrz?dowych demonstracji. Pod naciskiem społecze?stwa premier zgodził si? przeprowadzi? w kwietniu wcze?niejsze wybory parlamentarne. Zostały one jednak zbojkotowane przez opozycj? i w rezultacie uniewa?nione przez s?d. Nowy termin wyborow został wyznaczony na pa?dziernik. Na pocz?tku kwietnia Shinawatra, by złagodzi? krytyk?, ust?pił ze stanowiska premiera. W maju powrocił jednak na to stanowisko ^{[1] [2]} .

Zamach stanu [ edytuj | edytuj kod ]

19 wrze?nia 2006 Sonthi Boonyaratkalin , wraz z podległym mu wojskiem, doprowadził do bezkrwawego zamachu stanu przeciw rz?dowi Thaksina Shinawatry i przej?ł kontrol? nad stolic?. Tajska Armia Krolewska zaj?ła strategiczne punkty w Bangkoku , nie wystrzelaj?c przy tym ani jednego pocisku. Budynki rz?dowe zostały otoczone przez czołgi, a media pa?stwowe opanowane przez wojskowych. W kraju wprowadzono stan wyj?tkowy .

Ludno?? stolicy entuzjastycznie reagowała na bieg wydarze?. Mieszka?cy wychodzili na ulice miasta wiwatuj?c na cze?? ?ołnierzy, wr?czaj?c im prezenty i robi?c sobie z nimi zdj?cia. Premier Shinawatra był bowiem popularny głownie na prowincji, a ludno?? du?ych miast nie darzyła go natomiast zbytni? sympati? ^[3] .

Shinawatra w chwili zamachu przebywał na sesji Zgromadzenia Ogolnego ONZ w Nowym Jorku . Ogłosił stan nadzwyczajny w kraju, jednak jego przekaz nie dotarł do Tajlandii. Z Nowego Jorku udał si? do Londynu , dok?d przybyła wkrotce jego rodzina. Nowe władze nie zabroniły mu powrotu do kraju, lecz ostrzegły, ?e wysun? przeciw niemu zarzuty korupcyjne ^[4] .

W kraju powołano Rad? Reform Demokratycznych na czele z generałem Sonthim Boonyaratkalinem. Rozwi?zał on gabinet, parlament i s?d konstytucyjny i tymczasowo sam przej?ł władz?, staj?c si? de facto szefem rz?du.

22 wrze?nia 2006 doszło do pierwszego wi?kszego protestu przeciw zamachowi stanu. Odbył si? on przed centrum handlowym Siam Center w Bangkoku i zgromadził około 1000 uczestnikow ^[5] .

Nast?pstwa zamachu [ edytuj | edytuj kod ]

27 wrze?nia 2006 Rada Reform Demokratycznych opracowała projekt tymczasowej konstytucji. Weszła ona w ?ycie 1 pa?dziernika 2006 i przekształciła Rad? Reform Demokratycznych w Rad? Bezpiecze?stwa Narodowego (CNS, Council for National Security ). Rada na czele z gen. Sonthim miała sprawowa? władz? w kraju do czasu przeprowadzenia wolnych wyborow. Drugim jej celem było opracowanie nowej konstytucji ^[6] .

1 pa?dziernika 2006 na stanowisko tymczasowego premiera został powołany Surayud Chulanont ^[7] .

W grudniu 2006 Rada Bezpiecze?stwa Narodowego powołała Zgromadzenie Konstytucyjne, w celu opracowania projektu ustawy zasadniczej . W lipcu 2007 Zgromadzenie jednogło?nie przyj?ło projekt nowej konstytucji, w ktorej znalazło si? kilka nowych przepisow, m.in. ograniczono limit kadencji premiera do dwoch ^[8] . Konstytucja została przyj?ta w referendum 19 sierpnia 2007 roku. W głosowaniu poparło j? 58% obywateli ^[9] .

30 maja 2007 nakazem S?du Najwy?szego partia byłego premiera Thaksina Shinawatry Thai Rak Thai , została rozwi?zana i wykluczona z uczestnictwa w nadchodz?cych wyborach. W lipcu 2007 dawni działacze tej partii powołali do ?ycia nowe ugrupowanie, Parti? Władzy Ludu (PPP, Palang Prachachan ), na ktorej czele stan?ł Samak Sundaravej .

Wybory parlamentarne odbyły si? 23 grudnia 2007, a zwyci?stwo odniosła Partia Władzy Ludu, zdobywaj?c 228 miejsc w 480-osobowym parlamencie ^{[10] [11]} . 28 stycznia 2008 parlament powołał Samaka Sundaraveja na stanowisko szefa rz?du ^[12] .

Reakcja mi?dzynarodowa [ edytuj | edytuj kod ]

• ONZ ? Sekretarz Generalny Organizacji Narodow Zjednoczonych Kofi Annan o?wiadczył, ?e praktyka zamachow stanu nie jest preferowana przez Narody Zjednoczone ^[13] . Wysoki Komisarz Narodow Zjednoczonych do spraw Praw Człowieka o?wiadczył, i? ?zamach stanu narusza konwencje praw człowieka ” i wezwał wojskowych do ?całkowitego poszanowania praw człowieka i fundamentalnych wolno?ci” ^[14] .
• Unia Europejska ? Przewodnicz?cy Rady UE i premier Finlandii Matti Vanhanen wyraził ?powa?ne zaniepokojenie” i o?wiadczył, i? ?godnym ubolewania jest fakt, ?e demokratyczne instytucje zostały obalane przez siły zbrojne”. Zaapelował o bezzwłoczne przywrocenie porz?dku demokratycznego.
• Stany Zjednoczone ? USA o?wiadczyły, ?e ?nie ma ?adnego uzasadnienia dla wojskowego zamachu w Tajlandii, ani gdziekolwiek indziej i s? wysoce rozczarowane tym zdarzeniem”. USA wstrzymały rownie? pomoc wojskow? dla Tajlandii w wysoko?ci 24 mln USD ^[15] .

Przypisy [ edytuj | edytuj kod ]

Zobacz galeri? zwi?zan? z tematem: 2006 Thailand coup d'etat