Władysław Zych (artysta)

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Władysław Zych
Ilustracja
Władysław Zych w latach 60.
Data i miejsce urodzenia

29 maja 1900
Przemy?l

Data i miejsce ?mierci

24 czerwca 1964
Warszawa

Narodowo??

polska

Dziedzina sztuki

szkło artystyczne , malarstwo , ceramika

Odznaczenia
Srebrny Krzyż Zasługi
Mozaika upami?tniaj?ca zamach na Cafe Club w Warszawie
Zegar w holu budynku C-D Sejmu w oprawie ceramicznej Władysława Zycha
Grob artysty na cmentarzu Pow?zkowskim w Warszawie

Władysław Zych (ur. 29 maja 1900 w Przemy?lu , zm. 24 czerwca 1964 w Warszawie ) [1] ? polski artysta-plastyk zajmuj?cy si? m.in. szkłem artystycznym .

?yciorys [ edytuj | edytuj kod ]

Studiował na Politechnice Lwowskiej (1920?1924) oraz w warszawskiej Szkole Sztuk Pi?knych [a] (1925?1933 [b] ), m.in. u prof. Leona P?kalskiego i prof. Karola Tichego [1] [2] . W mi?dzyczasie pracował na tej pierwszej jako asystent (1928, u prof. Kazimierza Bartla ) [1] . Po uzyskaniu dyplomu w 1934, w latach 1936-1939 pracował na ASP jako asystent u prof. Bohdana Pniewskiego [1] [3] . Rownocze?nie był zatrudniony w Muzeum Narodowym w Warszawie u Bohdana Marconiego jako konserwator obrazow [1] [3] . Po II wojnie ?wiatowej, do 1949 wspołpracował z zakładami przemysłowymi, prowadz?c kursy doszkalaj?ce ? w zakresie malowania na fajansie dla pracownic fabryki fajansu we Włocławku oraz malowania na tkaninie w zakładzie w Milanowku [1] . W latach 1949?1952 asystował prof. Wojciechowi Jastrz?bowskiemu na warszawskiej ASP, od 1950 pełni?c funkcj? kierownika pracowni ceramiki [3] . Od 1953 do 1955 kierował pracowni? malarstwa w warszawskiej Pracowni Sztuk Plastycznych [1] . Od 1956 mieszkał na Saskiej K?pie w Warszawie [2] .

Został pochowany na cmentarzu Pow?zkowskim w Warszawie (kwatera: 170-3-21) [4] .

Tworczo?? [ edytuj | edytuj kod ]

Był artyst? wszechstronnym; uprawiał malarstwo (sztalugowe, ?cienne, na szkle), tworzył szkło artystyczne i u?ytkowe oraz ceramik? artystyczn? i u?ytkow?. Projektował te? tkaniny [1] .

Dekorował malarsko wn?trza ko?ciołow: rekonstruował freski w ko?ciele w W?growie (1936?1942), namalował polichromie w ko?ciołach w Go?linie (1934), Imielnicy (1950, obecnie Ko?cioł Naj?wi?tszego Serca Pana Jezusa w Płocku ), Stryju [1] [3] .

Mozaika jego autorstwa zdobiła Dom Chłopa w Warszawie, jednak w 2002 została skuta [2] . Zachowała si? natomiast mozaika upami?tniaj?ca zamach na Cafe Club na rogu Alei Jerozolimskich i Nowego ?wiatu w Warszawie (wspołautork? była ?ona artysty, Wanda Zych [5] ) oraz mozaikowa oprawa zegara w głownym budynku Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej z 1955 [1] [6] .

Zych interesował si? technologicznymi aspektami obrobki szkła, eksperymentuj?c z mas? szklan? w celu uzyskania kolorow i faktur odpowiadaj?cych szkłom antycznym [7] . Z uwagi na zło?on? kolorystyk? i liczne efekty w rodzaju sp?ka?, porow i wykwitow, jego prace budziły skojarzenia z owczesn? ceramik? artystyczn?, zdobion? szkliwami redukcyjnymi [7] . Tworczo?? w dziedzinie szkła artystycznego od 1959 realizował w hucie na Targowku [8] . Jego Głowy ? cykl wolnoformowanych szklanych rze?b ? nale?? do najbardziej oryginalnych pozycji w dorobku polskiego szkła artystycznego [9] . Przedstawiaj? one ekspresyjne, zdeformowane sylwetki głow ludzkich [10] . Krytycy widzieli w Głowach nawi?zanie do sztuki prymitywnej, totemow india?skich [10] .

Uczestniczył w licznych wystawach krajowych i zagranicznych [2] . Jego prace znajduj? si? m.in. w zbiorach Muzeum Narodowego w Warszawie , Muzeum Narodowego we Wrocławiu , Muzeum Narodowego w Krakowie , Muzeum Karkonoskiego w Jeleniej Gorze , Muzeum Okr?gowego w Olsztynie [11] .

Nagrody i odznaczenia [c] [ edytuj | edytuj kod ]

Wystawy [e] [ edytuj | edytuj kod ]

Wystawy indywidualne [ edytuj | edytuj kod ]

Wystawy zbiorowe [ edytuj | edytuj kod ]

  • 1930 ? Wystawa Malarstwa, Polski Klub Artystyczny, Hotel Polonia
  • 1936 ? Sztuka i wn?trze , IPS
  • 1938 ? Salon IPS
  • 1939 ? Exhibition of Polish Art, New Burlington Gallery, Londyn
  • 1952 ? VIII Ogolnopolska Wystawa Zimowa, Radom
  • 1954 ? Wystawa Grupy ?Powi?le”, Zach?ta
  • 1960 ? XII Triennale Sztuki U?ytkowej, Mediolan
  • 1964 ? Ogolnopolska Wystawa Tkanina, Ceramika, Szkło , Zach?ta

Uwagi [ edytuj | edytuj kod ]

  1. Od 1932 Akademia Sztuk Pi?knych w Warszawie .
  2. Słownik artystow plastykow: Arty?ci plastycy okr?gu warszawskiego ZPAP podaje okres 1925?1934.
  3. List? nagrod i odznacze?, o ile nie podano inaczej, przedstawiono na podstawie Słownika artystow plastykow: Arty?ci plastycy okr?gu warszawskiego ZPAP .
  4. W ?rodle brak daty przyznania odznaczenia.
  5. List? wystaw, o ile nie podano inaczej, przedstawiono na podstawie Słownika artystow plastykow: Arty?ci plastycy okr?gu warszawskiego ZPAP .

Przypisy [ edytuj | edytuj kod ]

  1. a b c d e f g h i j Słownik artystow plastykow: Arty?ci plastycy okr?gu warszawskiego ZPAP . Warszawa: Okr?g Warszawski Zwi?zku Polskich Artystow Plastykow, 1972, s. 676.
  2. a b c d Rze?biarze Saskiej K?py wczoraj i dzi? . Warszawa: Klub Kultury Saska K?pa, 2011, s. 38?39.
  3. a b c d Paweł Bana?: Polskie wspołczesne szkło artystyczne . Wrocław: Zakład Narodowy im. Ossoli?skich - Wydawnictwo, 1982, s. 128. ISBN  83-04-00761-4 .
  4. Cmentarz Stare Pow?zki: Władysław Zych , [w:] Warszawskie Zabytkowe Pomniki Nagrobne [dost?p 2020-06-26] .
  5. prof. dr hab. Jakub Lewicki: Symbol odbudowy stolicy trafił do rejestru zabytkow . mwkz.pldata dost?pu=02-05-2022, 2022-02-04.
  6. Paweł Giergo?: Mozaika Władysława Zycha na budynku SFOS . sztuka.net, 2011-08-01. [dost?p 2016-09-25].
  7. a b Paweł Bana?: Polskie wspołczesne szkło artystyczne . Wrocław: Zakład Narodowy im. Ossoli?skich - Wydawnictwo, 1982, s. 129, 132, 133. ISBN  83-04-00761-4 .
  8. Paweł Bana?: Polskie wspołczesne szkło artystyczne . Wrocław: Zakład Narodowy im. Ossoli?skich - Wydawnictwo, 1982, s. 125. ISBN  83-04-00761-4 .
  9. Paweł Bana?: Polskie wspołczesne szkło artystyczne . Wrocław: Zakład Narodowy im. Ossoli?skich - Wydawnictwo, 1982, s. 230. ISBN  83-04-00761-4 .
  10. a b Paweł Bana?: Polskie wspołczesne szkło artystyczne . Wrocław: Zakład Narodowy im. Ossoli?skich - Wydawnictwo, 1982, s. 136-137. ISBN  83-04-00761-4 .
  11. Paweł Bana?: Polskie wspołczesne szkło artystyczne . Wrocław: Zakład Narodowy im. Ossoli?skich - Wydawnictwo, 1982, s. 132. ISBN  83-04-00761-4 .