Władysław Zych
(ur.
29 maja
1900
w
Przemy?lu
, zm.
24 czerwca
1964
w
Warszawie
)
[1]
?
polski
artysta-plastyk zajmuj?cy si? m.in.
szkłem artystycznym
.
Studiował na
Politechnice Lwowskiej
(1920?1924) oraz w
warszawskiej Szkole Sztuk Pi?knych
[a]
(1925?1933
[b]
), m.in. u prof.
Leona P?kalskiego
i prof.
Karola Tichego
[1]
[2]
. W mi?dzyczasie pracował na tej pierwszej jako asystent (1928, u prof.
Kazimierza Bartla
)
[1]
. Po uzyskaniu dyplomu w 1934, w latach 1936-1939 pracował na ASP jako asystent u prof.
Bohdana Pniewskiego
[1]
[3]
. Rownocze?nie był zatrudniony w
Muzeum Narodowym w Warszawie
u
Bohdana Marconiego
jako konserwator obrazow
[1]
[3]
. Po II wojnie ?wiatowej, do 1949 wspołpracował z zakładami przemysłowymi, prowadz?c kursy doszkalaj?ce ? w zakresie malowania na
fajansie
dla pracownic fabryki fajansu we
Włocławku
oraz malowania na tkaninie w zakładzie w
Milanowku
[1]
. W latach 1949?1952 asystował prof.
Wojciechowi Jastrz?bowskiemu
na warszawskiej ASP, od 1950 pełni?c funkcj? kierownika pracowni ceramiki
[3]
. Od 1953 do 1955 kierował pracowni? malarstwa w
warszawskiej Pracowni Sztuk Plastycznych
[1]
. Od 1956 mieszkał na
Saskiej K?pie
w Warszawie
[2]
.
Został pochowany na
cmentarzu Pow?zkowskim w Warszawie
(kwatera: 170-3-21)
[4]
.
Był artyst? wszechstronnym; uprawiał malarstwo (sztalugowe, ?cienne, na szkle), tworzył szkło artystyczne i u?ytkowe oraz ceramik? artystyczn? i u?ytkow?. Projektował te? tkaniny
[1]
.
Dekorował malarsko wn?trza ko?ciołow: rekonstruował
freski
w ko?ciele w
W?growie
(1936?1942), namalował
polichromie
w ko?ciołach w
Go?linie
(1934),
Imielnicy
(1950, obecnie
Ko?cioł Naj?wi?tszego Serca Pana Jezusa w Płocku
),
Stryju
[1]
[3]
.
Mozaika jego autorstwa zdobiła
Dom Chłopa
w Warszawie, jednak w 2002 została skuta
[2]
. Zachowała si? natomiast mozaika upami?tniaj?ca
zamach na Cafe Club
na rogu
Alei Jerozolimskich
i
Nowego ?wiatu
w Warszawie (wspołautork? była ?ona artysty,
Wanda Zych
[5]
) oraz mozaikowa oprawa zegara w głownym
budynku Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej
z 1955
[1]
[6]
.
Zych interesował si? technologicznymi aspektami obrobki szkła, eksperymentuj?c z mas? szklan? w celu uzyskania kolorow i faktur odpowiadaj?cych szkłom antycznym
[7]
. Z uwagi na zło?on? kolorystyk? i liczne efekty w rodzaju sp?ka?, porow i wykwitow, jego prace budziły skojarzenia z owczesn? ceramik? artystyczn?, zdobion? szkliwami redukcyjnymi
[7]
. Tworczo?? w dziedzinie szkła artystycznego od 1959 realizował w hucie na
Targowku
[8]
. Jego
Głowy
? cykl wolnoformowanych szklanych rze?b ? nale?? do najbardziej oryginalnych pozycji w dorobku polskiego szkła artystycznego
[9]
. Przedstawiaj? one ekspresyjne, zdeformowane sylwetki głow ludzkich
[10]
. Krytycy widzieli w
Głowach
nawi?zanie do sztuki prymitywnej,
totemow
india?skich
[10]
.
Uczestniczył w licznych wystawach krajowych i zagranicznych
[2]
. Jego prace znajduj? si? m.in. w zbiorach
Muzeum Narodowego w Warszawie
,
Muzeum Narodowego we Wrocławiu
,
Muzeum Narodowego w Krakowie
, Muzeum Karkonoskiego w
Jeleniej Gorze
, Muzeum Okr?gowego w
Olsztynie
[11]
.
- 1937 ? wyro?nienie w konkursie na projekt polichromii ko?cioła w
Chełmie
- 1963 ? wyro?nienie na wystawie
Sztuka U?ytkowa w XV-lecie PRL
- Srebrny Krzy? Zasługi
[d]
- 1930 ? Wystawa Malarstwa, Polski Klub Artystyczny, Hotel Polonia
- 1936 ?
Sztuka i wn?trze
, IPS
- 1938 ? Salon IPS
- 1939 ? Exhibition of Polish Art, New Burlington Gallery,
Londyn
- 1952 ? VIII Ogolnopolska Wystawa Zimowa,
Radom
- 1954 ? Wystawa Grupy ?Powi?le”, Zach?ta
- 1960 ? XII Triennale Sztuki U?ytkowej,
Mediolan
- 1964 ? Ogolnopolska Wystawa
Tkanina, Ceramika, Szkło
, Zach?ta
- ↑
Od 1932
Akademia Sztuk Pi?knych w Warszawie
.
- ↑
Słownik artystow plastykow: Arty?ci plastycy okr?gu warszawskiego ZPAP
podaje okres 1925?1934.
- ↑
List? nagrod i odznacze?, o ile nie podano inaczej, przedstawiono na podstawie
Słownika artystow plastykow: Arty?ci plastycy okr?gu warszawskiego ZPAP
.
- ↑
W ?rodle brak daty przyznania odznaczenia.
- ↑
List? wystaw, o ile nie podano inaczej, przedstawiono na podstawie
Słownika artystow plastykow: Arty?ci plastycy okr?gu warszawskiego ZPAP
.
- ↑
a
b
c
d
e
f
g
h
i
j
Słownik artystow plastykow: Arty?ci plastycy okr?gu warszawskiego ZPAP
. Warszawa: Okr?g Warszawski Zwi?zku Polskich Artystow Plastykow, 1972, s. 676.
- ↑
a
b
c
d
Rze?biarze Saskiej K?py wczoraj i dzi?
. Warszawa: Klub Kultury Saska K?pa, 2011, s. 38?39.
- ↑
a
b
c
d
Paweł Bana?:
Polskie wspołczesne szkło artystyczne
. Wrocław: Zakład Narodowy im. Ossoli?skich - Wydawnictwo, 1982, s. 128.
ISBN
83-04-00761-4
.
- ↑
Cmentarz Stare Pow?zki: Władysław Zych
, [w:] Warszawskie Zabytkowe Pomniki Nagrobne
[dost?p 2020-06-26]
.
- ↑
prof. dr hab. Jakub Lewicki:
Symbol odbudowy stolicy trafił do rejestru zabytkow
. mwkz.pldata dost?pu=02-05-2022, 2022-02-04.
- ↑
Paweł Giergo?:
Mozaika Władysława Zycha na budynku SFOS
. sztuka.net, 2011-08-01. [dost?p 2016-09-25].
- ↑
a
b
Paweł Bana?:
Polskie wspołczesne szkło artystyczne
. Wrocław: Zakład Narodowy im. Ossoli?skich - Wydawnictwo, 1982, s. 129, 132, 133.
ISBN
83-04-00761-4
.
- ↑
Paweł Bana?:
Polskie wspołczesne szkło artystyczne
. Wrocław: Zakład Narodowy im. Ossoli?skich - Wydawnictwo, 1982, s. 125.
ISBN
83-04-00761-4
.
- ↑
Paweł Bana?:
Polskie wspołczesne szkło artystyczne
. Wrocław: Zakład Narodowy im. Ossoli?skich - Wydawnictwo, 1982, s. 230.
ISBN
83-04-00761-4
.
- ↑
a
b
Paweł Bana?:
Polskie wspołczesne szkło artystyczne
. Wrocław: Zakład Narodowy im. Ossoli?skich - Wydawnictwo, 1982, s. 136-137.
ISBN
83-04-00761-4
.
- ↑
Paweł Bana?:
Polskie wspołczesne szkło artystyczne
. Wrocław: Zakład Narodowy im. Ossoli?skich - Wydawnictwo, 1982, s. 132.
ISBN
83-04-00761-4
.