Władysław Bukowi?ski
(
ukr.
Βладислав Буковинський
,
ros.
Βладислав Буковинский
; ur.
22 grudnia 1904
?
/
4 stycznia
1905
w
Berdyczowie
, zm.
3 grudnia
1974
w
Karagandzie
) ?
polski
ksi?dz
katolicki
,
proboszcz
katedry w Łucku
, wi?zie? sowieckich
łagrow
w systemie
Gułagu
, długoletni
misyjny duszpasterz
w
Kazachstanie
i całej sowieckiej
Azji ?rodkowej
, nazywany ?apostołem Kazachstanu”
[2]
,
kaznodzieja
,
błogosławiony
Ko?cioła katolickiego
.
Władysław Bukowi?ski urodził si? 4 stycznia 1905 w pobo?nej rodzinie Cypriana Jozefa Bukowi?skiego, z wykształcenia
agronoma
oraz dyrektora
cukrowni
i Jadwigi Scipio del Campo, pochodz?cej ze spolszczonej rodziny włoskiej
[3]
[4]
. Cztery dni po urodzeniu (8 stycznia 1905) został
ochrzczony
w ko?ciele parafialnym ?w. Barbary w Berdyczowie otrzymuj?c imiona Władysław, Antoni
[3]
. Po ?mierci w 1918 jego matki, ojciec ponownie si? o?enił z jej siostr? Wiktori? Scipio del Campo. Miał dwoje rodze?stwa: siostr? Iren? i przyrodniego brata Zygmunta
[3]
.
Osobny artykuł:
Scipio del Campo
.
Dzieci?stwo sp?dził we wsi
Hrybienikowka
(inne j?zyki)
na Ukrainie, nast?pnie w 1912 i 1913 mieszkał w
Opatowie
w okolicach
Sandomierza
, a do roku 1920 w powiatach
latyczowskim
i
płoskirowskim
[3]
. W 1914 rozpocz?ł nauk? w rosyjskim VIII pa?stwowym gimnazjum filologicznym w
Kijowie
, nast?pnie uczył si? w
?merynce
na
Podolu
, a od roku 1917 ucz?szczał do polskiego gimnazjum koedukacyjnego w
Płoskirowie
[3]
. Dwa lata po ?mierci matki, uchodz?c przed bolszewick? inwazj? przeprowadził si? wraz z rodzin? do Polski i zamieszkał we wsi
?wi?cica
, w sandomierskim
[3]
. Tutaj odbył eksternistyczne kursy. W latach 1921?1931 wraz z rodzicami zamieszkał w podkrakowskiej miejscowo?ci
Pisary
[5]
. Władysław Bukowi?ski 24 wrze?nia 1921 zdał
egzamin maturalny
w II Szkole Realnej w
Krakowie
i rozpocz?ł studia prawnicze na
Uniwersytecie Jagiello?skim
[3]
. W czasie studiow napisał trzy prace seminaryjne z zakresu historii prawa ?redniowiecznego, z ktorych dwie zostały nagrodzone przez Rad? Wydziału
[3]
. W tym okresie 1923-1925 studiował i uko?czył z wyro?nieniem Polsk? Szkoł? Nauk Politycznych przy
Wydziale Prawa Uniwersytetu Jagiello?skiego
[3]
. Nale?ał do Akademickiego Koła Kresowego, b?d?c przez dwie kadencje jego prezesem
[3]
. W latach 1925?1926 był redaktorem czasopisma ?Czas”
[3]
. Studia uko?czył 24 czerwca 1926, otrzymuj?c tytuł magistra prawa
[3]
.
Pod wpływem rozmowy z jednym z klerykow krakowskich podj?ł decyzj? wst?pienia w 1926 do
seminarium duchownego
[3]
.
?wi?cenia kapła?skie
otrzymał w Krakowie, w
katedrze na Wawelu
28 czerwca 1931 z r?k metropolity krakowskiego
abp. Adama Stefana Sapiehy
[3]
.
Msz? prymicyjn?
odprawił w
ko?ciele Wszystkich ?wi?tych w Rudawie
[5]
[6]
. W okresie od 1 wrze?nia 1931 do 20 czerwca 1935 pracował jako duszpasterz i katecheta w gimnazjum w
Rabce
[3]
. Nast?pnie przez rok był wikariuszem i katechet? w szkole powszechnej w
Suchej Beskidzkiej
, gdzie opiekował si? rownie? chorymi i biednymi
[3]
. Tutaj zało?ył akademickie stowarzyszenie ?Odrodzenie” dla studiuj?cej młodzie?y
[3]
.
18 sierpnia 1936 na własn? pro?b? wyjechał na
Kresy
do
Łucka
, gdzie został wykładowc?
katechetyki
i
socjologii
w seminarium duchownym
[3]
. W 1938 został sekretarzem Diecezjalnego Instytutu
Akcji Katolickiej
, redaktorem czasopisma ?Spojnia”, dyrektorem Wy?szego Instytutu Wiedzy Religijnej i zast?pc? redaktora ??ycia Katolickiego”
[3]
.
II wojna ?wiatowa, okupacja sowiecka, wi?zienia i łagry
[
edytuj
|
edytuj kod
]
Po wybuchu
II wojny ?wiatowej
, ju? po
sowieckiej inwazji na Polsk?
i wkroczeniu
Armii Czerwonej
na Woły?, biskup łucki
Adolf Szel??ek
mianował ks. Władysława Bukowi?skiego
proboszczem
katedry w Łucku
. Walory duchowe, inteligencja, spokoj i opanowanie, a tak?e dobra znajomo?? j?zyka rosyjskiego stwarzały szans?, ?e mo?e potrafi on obroni? resztki wolno?ci religii. Nie upłyn?ł nawet rok panowania władzy sowieckiej, a proboszcz katedry znalazł si? ju? w wi?zieniu. 22 sierpnia 1940 był po raz pierwszy aresztowany przez
NKWD
. Został skazany na osiem lat
łagrow
. Po wybuchu
wojny niemiecko-sowieckiej
, gdy front zbli?ał si? w szybkim tempie, NKWD rozpocz?ło
likwidowanie wi?zienia w Łucku
przez
masowe rozstrzeliwanie wi??niow
. Razem z innymi wi??niami miał zosta? 23 czerwca 1941 rozstrzelany przez NKWD, lecz w czasie egzekucji kula nie dosi?gła go ? cudem unikn?ł ?mierci, nie został nawet dra?ni?ty. Le??c na dziedzi?cu wi?ziennym pod kulami udzielał rozgrzeszenia swoim s?siadom. Gdy wkroczyli Niemcy, wrocił do swych obowi?zkow proboszcza katedralnego.
Okres okupacji niemieckiej to na Wołyniu czas
masowej zagłady
?ydow,
napadow nacjonalistow ukrai?skich na osiedla polskie i odwetow
, walk o?rodkow samoobrony polskiej, walk partyzantow
27 Dywizji Piechoty Armii Krajowej
z Niemcami i w styczniu-lutym 1944 r. powrotu Armii Czerwonej i władzy sowieckiej ? czas tzw. ?drugich sowietow”.
Oprocz gorliwego wykonywania obowi?zkow proboszcza Bukowi?ski katechizował dzieci, prowadził stał? opiek? nad rodzinami wi??niow, ratował dzieci ?ydowskie i ukrywał je w rodzinach katolickich, dokarmiał i opiekował si? masowo przybywaj?cymi do Łucka ofiarami z ukrai?skich czystek etnicznych, do?ywiał
je?cow sowieckich masowo umieraj?cych z głodu w niemieckim obozie jenieckim
.
Po ponownym wkroczeniu
Armii Czerwonej
na Woły? w nocy z 3 na 4 stycznia 1945 roku został ponownie aresztowany przez
NKWD
, razem z biskupem łuckim
Adolfem Piotrem Szel??kiem
i innymi kapłanami pełni?cymi posług? duszpastersk? w Łucku (cała
kapituła
biskupstwa łuckiego
).
Po 18 dniach ?ledztwa 22 stycznia 1945 wywieziono wszystkich do
Kowla
, a nast?pnie do
Kijowa
i osadzono w wi?zieniu
MGB
[3]
. ?ledztwo trwało do czerwca 1945, a nast?pnie wszyscy ksi??a zostali oskar?eni o zdrad? władzy radzieckiej na rzecz
Watykanu
, otrzymuj?c zaocznie wydany wyrok skazuj?cy ich na 10 lat karnych
obozow pracy
w
Gułagu
[3]
.
Od lipca 1946 przebywał ponad rok w
czelabi?skim
obozie, pracuj?c przy wyr?bie lasow i kopaniu rowow
[3]
. W listopadzie 1947 został przeniesiony do obozu Bakał na
Uralu
[3]
. Skrajnie wyczerpany, z ci??kim
zapaleniem płuc
trafił nast?pnie do szpitala w Czelabi?sku
[3]
. Po jego opuszczeniu (1950) przebywał w obozie w
D?ezkazganie
, gdzie pracował pod ziemi? w kopalni miedzi ?Pokro”
[3]
. Po wyczerpuj?cej, kilkunastogodzinnej pracy odwiedzał chorych w wi?ziennym szpitalu
[3]
. Codzienn?
Eucharysti?
sprawował w wi?ziennych łachmanach wcze?nie rano, kl?cz?c na pryczy, ktora była zarazem ołtarzem
[3]
.
10 sierpnia 1954 został zwolniony z obozu i zesłany do
Karagandy
, gdzie pracował jako stro? na budowie
[3]
. Jednocze?nie podj?ł tajne duszpasterstwo
[3]
. Był pierwszym ksi?dzem katolickim, ktory przybył do Karagandy
[3]
. Skrycie odprawiał
msze ?wi?te
w prywatnych mieszkaniach przy zasłoni?tych oknach
[3]
. O tamtych dniach tak po?niej wspominał
[3]
:
Jestem ustawicznie domokr??c?. Nie urz?dzam ?adnych wi?kszych nabo?e?stw u siebie w domu, bo bardzo łatwo władze mogłyby mnie oskar?y? o nielegalny ko?cioł. (...) Całe moje duszpasterstwo odbywa si? w cudzych domach. (...) Najlepiej nadaje si? domek jednorodzinny, poło?ony na uboczu. W takim domu mo?na spokojnie si? modli?, a nawet gło?no ?piewa?, byleby tylko były pozamykane drzwi i okna. Msz? ?w. mo?na w naszych warunkach odprawia? raniutko lub wieczorem. W dzie? odprawiam tylko Msz? pogrzebow? przy zwłokach. Zazwyczaj odbywa si? to tak: przychodz? po południu lub przed wieczorem. Przede wszystkim urz?dzam ołtarz. Jest nim zwyczajny stoł, byleby tylko mocno stał i nie chwiał si?. Stoł przykrywa si? białym obrusem. Na stoł kładzie si? du?e pudełko lub dwie grube ksi??ki, przykrywa si? biał? chustk? i stawia krucyfiks. ?wiece stawia si? w lichtarzach, lub jak ich nie ma w szklance z sol?. Powy?ej zawiesza si? jeden lub dwa obrazy i ołtarz gotow. Nast?pnie spowiadam. Msz? odprawiam o godzinie 9 wieczorem. Po Mszy ?w. zwykle jeszcze spowied?. Wreszcie krotki spoczynek nocny. Krotki, bo kład? si? zwykle po połnocy, a ju? o 5 lub 6 rano jest poranna Msza ?w., a potem dalej spowied?, czasami chrzty i namaszczenia olejami ?wi?tymi, czasami ?luby. Poniewa? to powtarza si? wci?? na nowo w ro?nych domach i rodzinach, wi?c sypiam cz??ciej w cudzych ło?kach ni? w swoim własnym. (...) W niedziel? przychodzi na Msz? ?w. nie mniej ni? sto osob (...) Je?eli jest ciasne mieszkanie to bywa ciasno i gor?co. Pomalutku wprowadzamy do Mszy ?w. j?zyk polski i niemiecki. Bywaj? wypadki, ?e na Msz? ?w. przychodz? i Polacy i Niemcy razem to kazanie mowi? po rosyjsku.
Jako zesłaniec miał obowi?zek meldowa? si? co miesi?c na komisariacie, zdaj?c dokładne relacje, gdzie przebywał i co robił
[3]
. W czerwcu 1955 odrzucił propozycj? powrotu do Polski i zdecydował si? przyj?? obywatelstwo
ZSRR
, by pozosta? na stałe w Kazachstanie
[3]
. W maju 1956 otrzymał paszport i mogł porusza? si? po całym terytorium ZSRR
[3]
. Zrezygnował z pracy stro?a i odt?d zaj?ł si? wył?cznie duszpasterstwem, mieszkaj?c na peryferiach Karagandy u Polakow Stanisława i Zuzanny Maderow
[3]
.
Nast?pnie w czerwcu 1957 wyjechał w okolice
Ałma-Aty
do polskich
deportowanych
, pracuj?c jako duszpasterz, mieszkaj?c w
Nikołajewce
u Jozefa Guzowskiego, a potem w wiosce Oktiobr, mieszkaj?c u Malwiny Kan
[3]
. Nast?pnie przebywał w ?onaszarze, gdzie mieszkał u Jozefa Weselskiego, a swoj? posług? kapła?sk? pełnił w domu Karoliny i Franciszka Kardaszow, a? do ko?ca czerwca 1957
[3]
.
Kolejne dwie wyprawy misyjne odbył w latach 1957?1958 na południe ZSRR, gdzie głownie mieszkali
Niemcy
przesiedleni z
Odessy
[3]
. Poza tym był jeszcze w
Aktiubi?sku
i
Semipałaty?sku
, gdzie 3 grudnia 1958 został aresztowany, poniewa? w prywatnym domu w tajemnicy i bez pozwolenia urz?dził kaplic?
[3]
. Na rozprawie 25 lutego 1959 został oskar?ony o nielegalne utworzenie ko?cioła, agitacj? dzieci i młodzie?y oraz posiadanie literatury antyradzieckiej
[3]
. Rezygnuj?c z obro?cy i wykorzystuj?c swoje prawnicze wykształcenie sam wygłosił mow? obro?cz?, otrzymuj?c najni?szy wymiar kary: trzy lata obozu pracy
[3]
. Od marca 1959 do czerwca 1961 przebywał w obozie pracy w Czumie koło
Irkucka
, gdzie pracował przy wyr?bie lasow
[3]
. Nast?pnie do 3 grudnia 1961 przebywał w obozie pracy w Sosnowce
[3]
. Ł?cznie sp?dził w wi?zieniach i obozach pracy prawie 14 lat
[3]
.
Greckokatolicki
ks. Eliasz Głowacki tak wspominał swoj? znajomo?? z ks. Władysławem z czasow obozu pracy
[3]
:
W tym piekle zła, niesprawiedliwo?ci, krzywdy, bolu i cierpienia szukałem człowieka ? wzoru dla siebie. Tym wzorem człowieka był dla mnie przez 9 lat w łagrach i pozostanie na zawsze obecny ks. Władysław Bukowi?ski. Wysoki, wychudły, w lichej odzie?y, lecz zawsze pogodny i u?miechni?ty. Widziałem go powracaj?cego z pracy z klocem drzewa na ramieniu chocia? nie wszyscy nie?li drzewo. Chciałem jak najpr?dzej nawi?za? kontakt osobisty, lecz to sprawa niełatwa, zawsze był otoczony wspołwi??niami, o co? pytał, odpowiadał na pytania, tłumaczył, pocieszał, nieraz powiedział ?artobliwe słowko. Dla nas kapłanow urz?dzał rekolekcje, dla ?wieckich grup mowił nauki w j?zyku rosyjskim, ukrai?skim i niemieckim. Ile ?wiatła, pociechy i siły wlewały w nasze serce jego słowa, dzi?ki ktorym przetrwali?my. Nie tylko słowem głosił miło??, ale czynem praktykował na co dzie?. Pomagał innym nosi? drzewo, dzielił si? skromn? porcj? chleba, oddawał innym cieplejsz? bielizn?, nie patrz?c na narodowo?? lub pochodzenie. Kiedy bli?ej go poznałem starałem si? go na?ladowa?. Kontakty z nim podtrzymywały mi? na duchu, zrozumiałem warto?? cierpienia, dzi?ki czemu nie załamałem si? ? owszem wzrosła we mnie wiara i nadzieja lepszego jutra.
Ks. Eliasz Głowacki
Zwolniony z obozu pracy powrocił do Karagandy, pełni?c ponownie posług? duszpastersk?
[3]
. Wraz z greckokatolickim biskupem Hir? zało?ył dla dziewcz?t, ktore pragn?ły zosta? zakonnicami,
Trzeci Zakon ?w. Franciszka
[3]
. Od 1961 mieszkał w małym pokoiku u pa?stwa Haak
[3]
.
W 1965 otrzymał pozwolenie na pierwszy wyjazd do Polski w odwiedziny do krewnych, po czym 31 sierpnia tego? roku powrocił do Karagandy
[3]
.
W grudniu 1967 po raz ostatni ? z uwagi na zły stan zdrowia ? wyjechał na misje, tym razem do
Tad?ykistanu
[3]
.
3 marca 1968 powrocił do Karagandy, gdzie ? po tygodniowej chorobie ? kontynuował prac? duszpastersk?
[3]
. We wrze?niu 1969 ponownie przyjechał do Polski, gdzie przez miesi?c wypoczywał w
Krynicy
, powracaj?c do Kazachstanu 16 grudnia 1969
[3]
. Kolejny raz przybył do Polski w grudniu 1972, gdzie przebywał przez pewien czas w szpitalu w
Nowej Hucie
[3]
. Podczas wizyt we
Wrocławiu
spotykał si? z przyje?d?aj?cymi
kresowiakami
w mieszkaniu rodziny
Bogdana Mikułowskiego
, ktory po?niej był ?wiadkiem na jego procesie beatifikacyjnym
[7]
.
Spotykał si? cz?sto z kard.
Karolem Wojtył?
, po?niejszym papie?em i ?wi?tym, ktory ?ywo interesował si? jego prac? duszpastersk? w Kazachstanie
[3]
. W odpowiedzi kardynałowi, aby ze wzgl?du na zły stan zdrowia pozostał w Polsce odpowiedział
[6]
:
Grob kapłana tak?e apostołuje
.
Po sp?dzeniu dwoch miesi?cy w szpitalu 19 kwietnia 1973 powrocił do Karagandy
[3]
. W sierpniu 1974 zamieszkał u wdowy Teresy Bitz
[3]
. Z ko?cem pa?dziernika tego? roku wyjechał na wypoczynek do
Wierzbowca
na
Podolu
, gdzie przebywał u
ks. Jozefa Kuczy?skiego
[3]
. Nast?pnie na zaproszenie
ks. Antoniego Chomickiego
przybył do
Murafy
w pa?dzierniku 1974
[3]
. Po tygodniowym pobycie w Murafie wrocił do Wierzbowca, a nast?pnie do Karagandy
[3]
.
25 listopada 1974 odprawił swoj? ostatni? msz? ?wi?t?, przyj?ł sakramenty z r?k ks. Aleksandra Chiry i został ze wzgl?du na bardzo zły stan zdrowia odwieziony do szpitala w Karagandzie, gdzie zmarł 3 grudnia o godz. 5:00 z
ro?a?cem
w r?ku na skutek krwotoku
[8]
.
W domu pa?stwa Haak, gdzie mieszkał przez wiele lat, zło?ono jego ciało i tam odbyły si? modlitwy i msze ?w., ktorym przewodniczył ks. Jozef Kuczy?ski i ks. Michał Kohler
[8]
. Pogrzeb odbył si? 7 grudnia na nowym cmentarzu poza Karagand?, gdzie po?niej postawiono marmurowy pomnik, z jego fotografi? i napisem w j?zyku polskim i niemieckim
[3]
. W latach 90. doczesne jego szcz?tki uroczy?cie zostały przeniesione
[3]
, a nast?pnie 9 wrze?nia 2016 zło?one w specjalnej krypcie katedry Matki Bo?ej Fatimskiej Matki Wszystkich Narodow w Karagandzie
[a]
[9]
.
Po jego ?mierci materiały, ktore po nim pozostały zostały zebrane i opublikowane pocz?tkowo ze wzgl?dow politycznych w wydawnictwach emigracyjnych, a nast?pnie przetłumaczone i wydane rownie? w kilku j?zykach obcych.
- Władysław
W.
Bukowi?ski
Władysław
W.
,
Wspomnienia z Kazachstanu
, wyd. 2, Pary?: Ed. Spotkania, 1981,
OCLC
246032055
.
brak strony (ksi??ka)
- Władysław Bukowi?ski (wybrał i przeło?ył Alexander Tomsky):
A priest in Russia. Extracts from the memoirs of Wladyslaw Bukowinski
. Londyn: Incorporated Catholic Truth Society, 1982.
ISBN
0-85183-456-6
.
OCLC
1059557656
.
(
ang.
)
.
brak strony w ksi??ce
- Władysław
W.
Bukowi?ski
Władysław
W.
,
Kazimierz
K.
Plater-Zyberk
Kazimierz
K.
,
Resume of memoirs by a priest from USSR
, Toronto: Polish Ex-Combatants Association ? Free World Polonia Coordinating Council, 1983,
OCLC
892971879
(
ang.
)
.
brak strony (ksi??ka)
- Ladislao
L.
Bukowinski
Ladislao
L.
,
Ricordi dal Kazachistan
, Pessano 1985,
OCLC
867939523
(
wł.
)
.
brak strony (ksi??ka)
- Władysław Bukowi?ski (zebrał i oprac. Witold Jozef Kowalow):
Do moich przyjacioł. Fragmenty spu?cizny pi?mienniczej
. Ostrog: Wyd. O?rodek ?Wołania z Wołynia”, 2001.
ISBN
83-911918-9-3
.
OCLC
297524642
.
brak strony w ksi??ce
- Władysław Bukowi?ski (opracował Jan Nowak):
Wybor wspomnie? i informacji dla moich przyjacioł
. Krakow: Wydawnictwo Instytutu Teologicznego Ksi??y Misjonarzy, 2007.
ISBN
978-83-7216-641-8
.
OCLC
750071722
.
brak strony w ksi??ce
- Władysław
W.
Bukowi?ski
Władysław
W.
,
Historia nauczycielk? ?ycia. Historia Polski pisana w łagrze
, Krakow: Teza WNT, 2007,
ISBN
978-83-923451-5-2
,
OCLC
229896765
.
brak strony (ksi??ka)
- Władysław Bukowi?ski (pod red. Jana Nowaka):
Listy
. Wyd. 2. Krakow: Wyd. ?w. Stanisława BM Archidiecezji Krakowskiej, 2016.
ISBN
978-83-7422-785-8
.
OCLC
968494927
.
brak strony w ksi??ce
- Władysław Bukowi?ski (pod red. Jana Nowaka):
Listy. Nowe listy
. Wyd. 2. Krakow: Wyd. ?w. Stanisława BM Archidiecezji Krakowskiej, 2016.
ISBN
978-83-7422-785-8
.
OCLC
1078665187
.
brak strony w ksi??ce
- Władysław Bukowi?ski (opracowanie i przypisy: Maria Kalas, Witold Jozef Kowalow):
Na pograniczu dwoch ?wiatow. Publicystyka 1936-1939
. Biały Dunajec: Wołanie z Wołynia, 2016, seria: Biblioteka ?Wołania z Wołynia”, t. 118.
ISBN
978-83-88863-95-0
.
OCLC
1002244747
.
brak strony w ksi??ce
- Władysław Bukowi?ski (wybor Maria Kalas):
Bł. ks. Władysław Bukowi?ski
. Biały Dunajec: Wołanie z Wołynia, 2018, seria: Biblioteka ?Wołania z Wołynia”, t. 124.
ISBN
83-88863-01-0
.
OCLC
1036550222
.
brak strony w ksi??ce
16 maja 2005
Stolica Apostolska
wyraziła zgod? tzw.
Nihil obstat
na rozpocz?cie procesu jego
beatyfikacji
[10]
.
Kard. Stanisław Dziwisz
powołał Komisj? Historyczn? w celu zbadania dokumentacji jego ?ycia w składzie
[11]
:
- prof. dr hab. Urszula Perkowska ? przewodnicz?ca komisji
- ks.
Witold Jozef Kowalow
? członek komisji
- s. Anna Brz?k FC ? członek komisji
10 maja 2006 ks. dr Jan Nowak został mianowany
postulatorem
tego procesu
[11]
. 30 maja tego? roku decyzj? metropolity krakowskiego kard. Stanisława Dziwisza powołano Diecezjalny Trybunał procesu w składzie
[11]
:
- kard. Stanisław Dziwisz ? przewodnicz?cy trybunału
- ks. dr Jan Nowak ? postulator procesu
- ks. dr Andrzej Sc?ber ? delegat biskupa
- ks. Stanisław Molendys ? promotor sprawiedliwo?ci
- ks. Jarosław Sroka ? notariusz
19 czerwca 2006 w kaplicy metropolitow krakowskich odbyło si? uroczyste rozpocz?cie tego procesu
[11]
. Przesłuchano około 100 ?wiadkow ?wi?tobliwo?ci jego ?ycia, ktorzy go swego czasu poznali a? w pi?ciu krajach: Kazachstanie, Ukrainie, Niemczech, Austrii i Polsce
[12]
. 8 marca 2008 zako?czyło si? na szczeblu diecezjalnym post?powanie procesowe
[10]
. Od 2008 zbierano dokumenty lekarskie i ?wiadectwa dotycz?ce domniemanego cudu za jego wstawiennictwem
[13]
. 6 lutego 2009 wydano dekret o wa?no?ci post?powania diecezjalnego
[10]
, a nast?pnie w 2012 zło?ono w
Kongregacji Spraw Kanonizacyjnych
w
Rzymie
tzw. (
łac.
Positio
) o ?yciu, działalno?ci i heroiczno?ci cnot oraz sławie jego ?wi?to?ci
[13]
. W dniach 22?31 maja 2013 w Karagandzie odbył si? proces o domniemanym cudzie, a nast?pnie akta tego procesu zło?ono w Kongregacji 19 czerwca 2013
[13]
.
22 stycznia 2015 papie?
Franciszek
upowa?nił Kongregacj? Spraw Kanonizacyjnych do opublikowania dekretu o heroiczno?ci cnot
Sługi Bo?ego
[14]
. Odt?d przysługiwał mu tytuł
Czcigodnego Sługi Bo?ego
.
14 grudnia 2015 promulgowano dekret o wa?no?ci cudu wymaganego w procesie beatyfikacyjnym
[10]
, jakim było uzdrowienie ks. Mariusza Kowalskiego z
wylewu krwi do mozgu
[15]
, po czym 11 wrze?nia 2016 w katedrze Matki Bo?ej Fatimskiej Matki Wszystkich Narodow w Karagandzie pod przewodnictwem
kard. Angela Amato
odbyła si? jego uroczysta beatyfikacja
[16]
.
Jego
wspomnienie liturgiczne
obchodzone jest 20 czerwca
[16]
.
- Ku jego czci w 2007 w Krakowie powstało Stowarzyszenie im. ks. Władysława Bukowi?skiego ?Ocalenie”
[17]
. Z inicjatywy tego stowarzyszenia w
Zagorniku
k.
Andrychowa
powstało Centrum ks. Władysława Bukowi?skiego ? dom b?d?cy jego izb? pami?ci
[18]
- W dniu beatyfikacji
Poczta Polska
wprowadziła do obiegu znaczek pocztowy o nominale 6,00 zł z jego wizerunkiem, projektu Karola Tabaki
[19]
- Telewizja Polska
w 2016 przygotowała film dokumentalny o ?yciu i działalno?ci ks. Władysława Bukowi?skiego pt.
Człowiek Boga
w re?yserii
Krzysztofa Tadeja
- W listopadzie 2016 w
Rudawie
skwer nazwano imieniem ks. Władysława Bukowi?skiego, w obr?bie ktorego postawiono pami?tkowy obelisk
[20]
- Od 12 wrze?nia 2017, szkoła podstawowa w
Lubiczu Dolnym
nosi im. bł. ks. Władysława Bukowi?skiego
[21]
. W
ko?ciele w Rudawie
w ka?d? sobot? s? odprawiane msze ?w. w intencji jego rychłej kanonizacji.
- Obchody 90. rocznicy jego
prymicji
kapła?skich były obchodzone 17 lipca 2021 w
Pisarach
[6]
W 1944 za pomoc uciekinierom i wi??niom otrzymał
Złoty Krzy? Zasługi z Mieczami
[22]
.
29 czerwca 2011 postanowieniem prezydenta
Bronisława Komorowskiego
został po?miertnie odznaczony
Krzy?em Komandorskim z Gwiazd? Orderu Odrodzenia Polski
za zasługi w krzewieniu polsko?ci oraz niesienie pomocy ludno?ci polskiej w Kazachstanie,
Kirgistanie
i Tad?ykistanie
[23]
.
- ↑
a
b
Niektore ?rodła podaj?, ?e grob jego znajduje si? w ko?ciele ?w. Jozefa w Karagandzie.
- ↑
W imieniu papie?a, beatyfikacji przewodniczył kard.
Angelo Amato
(prefekt Kongregacji Spraw Kanonizacyjnych).
- ↑
Ks. Władysław Bukowi?ski doł?czy do grona błogosławionych
[online], tvp.info, 10 wrze?nia 2016 [zarchiwizowane z
adresu
2016-09-11]
.
- ↑
Wystawa biograficzna. Ks. Władysław Bukowi?ski Apostoł Kazachstanu
, [w:] Muzeum Władysława Orkana w Rabce-Zdroju [online], muzeum-orkana.pl, 2010 [zarchiwizowane z
adresu
2016-09-24]
.
- ↑
a
b
c
d
e
f
g
h
i
j
k
l
m
n
o
p
q
r
s
t
u
v
w
x
y
z
aa
ab
ac
ad
ae
af
ag
ah
ai
aj
ak
al
am
an
ao
ap
aq
ar
as
at
au
av
aw
ax
ay
az
ba
bb
bc
bd
be
bf
bg
bh
bi
bj
Ks. Władysław Bukowi?ski. Biografia
[online], ocalenie.org [zarchiwizowane z
adresu
2016-05-17]
.
- ↑
Marek Jerzy
M.J.
Minakowski
Marek Jerzy
M.J.
,
Władysław Bukowi?ski
, [w:] Genealogia potomkow Sejmu Wielkiego [online], sejm-wielki.pl [zarchiwizowane z
adresu
2022-03-18]
.
- ↑
a
b
Aleksander
A.
Płazak
Aleksander
A.
,
Ksi?dz Władysław Bukowi?ski ? klejnot Rudawy
[online], rudawa.org.pl [zarchiwizowane z
adresu
2016-11-15]
.
- ↑
a
b
c
Aleksander
A.
Ondraczek
Aleksander
A.
,
90 lat
, ?Goniec Zabierzowski”, Nr 8, Zabierzow: Stowarzyszenie Homini et Terrae, 2021, s. 4
,
ISSN
2451-3571
[zarchiwizowane z
adresu
2021-10-28]
.
- ↑
Bogdan
B.
Mikułowski
Bogdan
B.
,
Wielkie oparcie i umocnienie duchowe ? Wspomnienie o ks. Władysławie Bukowi?skim (na podstawie listow i spotka?)
, [w:]
Witold Jozef
W.J.
Kowalow
(red.),
Spotkałem człowieka ? Ks. Władysław Bukowi?ski w pami?ci wiernych i przyjacioł
, Biały Dunajec: O?rodek ?Wołanie z Wołynia”, 2006, 54?59, Biblioteka ?Wołania z Wołynia”, t. 50, cz. 2,
ISBN
978-83-88863-28-8
[zarchiwizowane z
adresu
2016-04-12]
.
- ↑
a
b
Kowalow 2001 ↓
, s. 13.
- ↑
Andrzej
A.
Grajewski
Andrzej
A.
,
Ten grob apostołuje
[online], info.wiara.pl, 12 wrze?nia 2016 [zarchiwizowane z
adresu
2019-02-22]
.
- ↑
a
b
c
d
~1974~ (Władysław Bukowi?ski)
[online], newsaints.faithweb.com
[dost?p 2016-09-10]
(
ang.
)
.
- ↑
a
b
c
d
Władysław
W.
Bukowi?ski
Władysław
W.
,
Wspomnienia z Kazachstanu. (PDF)
, [w:] Biblioteka ?Wołania z Wołynia” t. 52 [online], wolaniecom.parafia.info.pl, 2006 [zarchiwizowane z
adresu
2016-04-12]
.
- ↑
Stanisław
S.
Tasiemski
Stanisław
S.
,
Z Krakowa do Kazachstanu ? rozmowa o słudze Bo?ym ks. W. Bukowi?skim
, [w:] Zespoł Misyjny Wschod w Tuchowie [online], zmwschod.iaw.pl [zarchiwizowane z
adresu
2018-10-18]
.
- ↑
a
b
c
Beatyfikacja ks. Władysława Bukowi?skiego 11 wrze?nia
, [w:] Tygodnik katolicki ?Niedziela” [online], niedziela.pl, 18 stycznia 2016 [zarchiwizowane z
adresu
2022-09-26]
.
- ↑
Coraz bli?ej beatyfikacji ks. Władysława Bukowi?skiego
[online], ekai.pl, 5 listopada 2015 [zarchiwizowane z
adresu
2016-09-15]
.
- ↑
Abp Peta dla KAI przed beatyfikacj? ks. Bukowi?skiego 11 wrze?nia 2016 r.
[online], ekai.pl [zarchiwizowane z
adresu
2016-09-12]
.
- ↑
a
b
Ks. Bukowi?ski ogłoszony błogosławionym
[online], radioem.pl, 11 wrze?nia 2016 [zarchiwizowane z
adresu
2019-02-22]
.
- ↑
Stowarzyszenie im. Władysława Bukowi?skiego ?Ocalenie”
[online], spis.ngo.pl [zarchiwizowane z
adresu
2023-04-17]
.
- ↑
W Zagorniku buduj? centrum ku czci ksi?dza wi?zionego w radzieckich łagrach
, [w:] Niezale?ny Portal Informacyjny [online], mamnewsa.pl, 19 sierpnia 2016 [zarchiwizowane z
adresu
2019-02-22]
.
- ↑
2016.09.11 Beatyfikacja ks. Władysława Bukowi?skiego
, [w:] Katalog Znakow Pocztowych [online], kzp.pl [zarchiwizowane z
adresu
2023-04-17]
.
- ↑
Ciesz? si? swoim błogosławionym
, [w:] Tygodnik katolicki ?Go?? Niedzielny” [online], krakow.gosc.pl [zarchiwizowane z
adresu
2020-12-04]
.
- ↑
Szkoła w Lubiczu Dolnym ma patrona
[online], pozatorun.pl, 12 wrze?nia 2017 [zarchiwizowane z
adresu
2018-01-03]
.
- ↑
Kowalow 2001 ↓
, s. 5.
- ↑
M.P. z 2011 r. nr 84, poz. 869
.
- Jarosław
J.
Szarek
Jarosław
J.
,
Słodkie jest jarzmo Chrystusowe
, [w:] Tygodnik Rodzin Katolickich ??rodło” [online], zrodlo.krakow.pl, 2011 [zarchiwizowane z
adresu
2016-09-20]
.
- Sługa Bo?y ks. Władysław Bukowi?ski. Apostoł Kazachstanu
, ?Miesi?cznik Rodzin Katolickich Nasza Arka”, Nr 11/2013, listopad 2013 [zarchiwizowane z
adresu
2018-11-30]
.
brak strony (czasopismo)
- Marek A.
M.A.
Koprowski
Marek A.
M.A.
,
?ladami ks. Bukowi?skiego
[online], opoka.org.pl, 2002 [zarchiwizowane z
adresu
2020-10-28]
.
- Błogosławiony z sowieckich łagrow
[online], misyjne.pl [zarchiwizowane z
adresu
2018-11-29]
.