Ten artykuł dotyczy pułkownika Stanisława Gli?skiego. Zobacz te?: inne postaci nosz?ce imi? i nazwisko ? Stanisław Gli?ski ”.

Stanisław Gli?ski

pułkownik broni pancernych
Data i miejsce urodzenia	10 marca 1900 Warszawa
Data i miejsce ?mierci	26 lutego 1994 Launceston
Przebieg słu?by
Lata słu?by	1915?1964
Siły zbrojne	Wojsko Polskie Polskie Siły Zbrojne
Formacja	Polska Organizacja Wojskowa
Jednostki	4 Pułk Pancerny ?Skorpion”
Stanowiska	dowodca pułku
Głowne wojny i bitwy	wojna polsko-bolszewicka , II powstanie ?l?skie , III powstanie ?l?skie , II wojna ?wiatowa , kampania wrze?niowa , bitwa pod Mokr? , bitwa o Monte Cassino
Odznaczenia

Stanisław Gli?ski , ps. ?Witold Korczak” (ur. 10 marca 1900 ^[1] w Warszawie , zm. 26 lutego 1994 w Launceston ) ? pułkownik broni pancernych Wojska Polskiego.

?yciorys [ edytuj | edytuj kod ]

Urodził si? w rodzinie Jana i Eugenii z Amirowiczow. Miał pi?cioro rodze?stwa. Jego starszym bratem był Jerzy (1896?1940), podpułkownik broni pancernych Wojska Polskiego ^{[2] [3]} .

Był członkiem Zwi?zku Strzeleckiego . Jako ucze? warszawskiego Gimnazjum im. Mikołaja Reja został w czerwcu 1915 aresztowany przez władze carskie za działalno?? w tajnej 1. dru?ynie skautowej , ktorej był komendantem (od 1929 1 Warszawska Dru?yna Harcerska im. Romualda Traugutta ?Czarna Jedynka” ) ^[4] . Po wywiezieniu do Charkowa w gł?bi Rosji został pod koniec 1915 zwolniony z wi?zienia pod warunkiem, ?e nie opu?ci Charkowa ^[4] . Został tam hufcowym w harcerstwie oraz komendantem Polskiej Organizacji Wojskowej . Latem 1918 przedostał si? do Lwowa , sk?d POW przerzuciła go do Kra?nika , a w listopadzie był ju? w Warszawie, gdzie uczestniczył w rozbrajaniu Niemcow ^[5] .

W styczniu 1919 otrzymał przydział do 3 pułku ułanow Lubelskich, z ktorym uczestniczył w oswobodzeniu Wilna. Na froncie litewsko-białoruskim walczył w szwadronie 2 pułku strzelcow konnych przydzielonego do 2 Dywizji Piechoty Legionow ^[6] . Zim? tego roku wrocił do Warszawy, zdał matur? w pa?stwowej szkole dla byłych wojskowych, rozpocz?ł studia na Politechnice Warszawskiej , ale po roku studiow wyjechał ochotniczo bra? udział w walce Gornego ?l?ska o polsko??. Brał udział w II i II powstaniu ?l?skim pod pseudonimem ?Witold Korczak”. Otrzymał przydział do referatu do specjalnych porucze? Dowodztwa Polskiej Organizacji Wojskowej Gornego ?l?ska . W sierpniu 1920 uczestniczył w II powstaniu ?l?skim . Po powstaniu został dowodc? ochrony Wojciecha Korfantego . Pod koniec tego roku przeszedł do nowo utworzonego Referatu Destrukcji Dowodztwa Obrony Plebiscytu. W wojskowych przygotowaniach do III powstania ?l?skiego obj?ł dowodzenie oddziałem destrukcyjnym w grupie ?UE”, na czele ktorego uczestniczył w akcji ?Mosty” w nocy z 2 na 3 maja 1921, rozpoczynaj?cej III powstanie ?l?skie. Dowodzony przez niego oddział wysadził most kolejowy na Osłobodze w Dzier?ysławicach koło Prudnika ^{[5] [7]} .

Po zako?czeniu powstania przydzielono go do 4 pułku strzelcow konnych . 16 listopada 1923 został przemianowany z dniem 1 listopada 1923 na oficera zawodowego w stopniu porucznika ze starsze?stwem z 1 czerwca 1920 i 33. lokat? w korpusie oficerow jazdy ^[8] . W 1924 uko?czył Centraln? Szkoł? Kawalerii w Grudzi?dzu . 2 kwietnia 1929 został awansowany do stopnia rotmistrza ze starsze?stwem z dniem 1 stycznia 1929 i 11. lokat? w korpusie oficerow kawalerii ^[9] . W latach 1930?1933 pozostawał w dyspozycji szefa Departamentu Kawalerii Ministerstwa Spraw Wojskowych ^{[10] [11]} . Przebywał wowczas we Francji w ramach pracy dla Oddziału II Sztabu Głownego . 26 stycznia 1934 ogłoszono jego przeniesienie do Sztabu Głownego ^[12] . 7 czerwca 1934 został przeniesiony do 4 psk w Płocku ^[13] . Po?niej został wykładowc? w Centrum Wyszkolenia Czołgow i Samochodow Pancernych, a potem dyrektorem nauk w Centrum Wyszkolenia Broni Pancernych w Modlinie . Na stopie? majora został mianowany ze starsze?stwem z 1 stycznia 1936 i 23. lokat? w korpusie oficerow kawalerii ^[14] . W 1937, w tym samym stopniu i starsze?stwie, został przeniesiony do korpusu oficerow broni pancernych, grupa liniowa ^[15] . W 1938 skierowano go na sta? liniowy do 12 batalionu pancernego w Łucku na stanowisko zast?pcy dowodcy ^[16] . W sierpniu 1939 obj?ł dowodzenie nowo utworzon? w ramach mobilizacji jednostk? ? 21 dywizjonem pancernym ^[5] .

1 wrze?nia 1939 dowodził dywizjonem w czasie bitwy pod Mokr? . Po wkroczeniu Armii Czerwonej do Polski Stanisław Gli?ski przekroczył wraz ze swoj? jednostk? 21 wrze?nia granic? polsko-w?giersk? , gdzie został internowany . Po przedostaniu si? do Francji walczył w 1940 w rejonie Vertuze ? Avize, Champaubert i Montgivroux . Brał udział w kampanii francuskiej jako dowodca 1 batalionu czołgow 1 pułku czołgow 10 Brygady Kawalerii Pancernej ^[17] . Po kl?sce Francji przedostał si? do Anglii ^[5] . Został komendantem O?rodka Zapasowego Broni Pancernej przemianowanego w grudniu 1941 na Centrum Wyszkolenia Broni Pancernej i Motorowej ^[17] .

W 1942 został skierowany na Bliski Wschod . W dniu 2 czerwca 1942 został dowodc? 1 batalionu czołgow w Palestynie , a nast?pnie 4 pułku pancernego ?Skorpion” , ktory walczył m.in. pod Monte Cassino . W walkach o Ankon? został ci??ko ranny ^[5] .

Po zako?czeniu wojny pozostał za granic?. Był komendantem Centrum Wyszkolenia Pancernego i Technicznego . W latach 1947?1949 wykładał taktyk? broni pancernej w polskiej Wy?szej Szkole Wojennej w Szkocji. W 1964 przeszedł na emerytur? i osiedlił si? w Launceston na Tasmanii ^[5] , gdzie 26 lutego 1994 zmarł. 24 wrze?nia 1994 został pochowany na cmentarzu komunalnym w Opolu (sektor 1G/1/45) ^{[18] [5]} .

Awanse [ edytuj | edytuj kod ]

• podporucznik ? po 1921
• porucznik ? 1923
• rotmistrz ? 1929
• major ? 1936
• podpułkownik ? przed majem 1944

Ordery i odznaczenia [ edytuj | edytuj kod ]

• Krzy? Srebrny Orderu Wojennego Virtuti Militari (za udział w powstaniach ?l?skich)
• Krzy? Niepodległo?ci z Mieczami (20 stycznia 1931) ^{[19] [20]}
• Krzy? Walecznych (czterokrotnie ^[21] : po raz pierwszy za słu?b? w POW w b. zaborze austriackim i b. okupacji austriackiej ^[22] )
• Srebrny Krzy? Zasługi (10 listopada 1928) ^{[23] [21]}
• Krzy? na ?l?skiej Wst?dze Waleczno?ci i Zasługi ^[24]
• Medal Pami?tkowy za Wojn? 1918?1921 ^[24]
• Medal Dziesi?ciolecia Odzyskanej Niepodległo?ci ^[24]
• Krzy? Pami?tkowy Monte Cassino
• Pa?stwowa Odznaka Sportowa ^[24]
• Medal Wojny 1939?1945 (Wielka Brytania) ^[25]
• Medal Obrony (Wielka Brytania) ^[25]
• Gwiazda za Wojn? 1939?1945 (Wielka Brytania) ^[25]
• Gwiazda Afryki (Wielka Brytania) ^[25]
• Gwiazda Italii (Wielka Brytania) ^[25]

Przypisy [ edytuj | edytuj kod ]

Bibliografia [ edytuj | edytuj kod ]

• Dziennik Personalny Ministerstwa Spraw Wojskowych . [dost?p 2021-01-07].
• Rocznik Oficerski 1923 . Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1923.
• Rocznik Oficerski 1924 . Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1924.
• Rocznik Oficerski 1928 . Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1928.
• Rocznik Oficerski 1932 . Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1932.
• Rocznik oficerow kawalerii . Warszawa: Przegl?d Kawaleryjski, 1930.
• Ryszard Rybka, Kamil Stepan: Rocznik oficerski 1939. Stan na dzie? 23 marca 1939 . Krakow: Fundacja CDCN, 2006. ISBN  978-83-7188-899-1 .
• Ryszard Rybka, Kamil Stepan: Awanse oficerskie w Wojsku Polskim 1935?1939 . Wyd. 2 poszerzone. Warszawa: Wydawnictwo Tetragon Sp. z o.o., 2021. ISBN  978-83-66687-09-7 .