Port morski w Szczecinie

Rejon przeładunkow drobnicowych w szczeci?skim porcie
Pa?stwo	Polska
Miejscowo??	Szczecin
Typ portu	morsko-rzeczny, handlowy
Dawne nazwy	Hafen von Stettin
Adres bosmanatu	ul. Jana z Kolna 9, 71-603 Szczecin
Obroty ładunkowe  (2022)	11208,7 tys. ton [1]
Liczba nabrze?y	103
Długo?? nabrze?y	23 380 m
Dopuszczalne zanurzenie	9,15 m
Poło?enie na mapie Szczecina Port morski w Szczecinie
Poło?enie na mapie Polski Port morski w Szczecinie
Poło?enie na mapie wojewodztwa zachodniopomorskiego Port morski w Szczecinie
53°25′33″N   14°34′35″E / 53,425833   14,576389
Multimedia w Wikimedia Commons
Strona internetowa

Port morski Szczecin ? handlowy port morski i rzeczny w woj. zachodniopomorskim w Szczecinie , usytuowany nad Odr? i kanałami osiedla Mi?dzyodrze-Wyspa Pucka , w Dolinie Dolnej Odry .

Port obsługuje transporty ładunkow drobnicowych ? w tym kontenery, wyroby hutnicze i ładunki wielkogabarytowe, jak i ładunkow masowych ? suchych i płynnych.
Razem z portem w ?winouj?ciu tworzy najwi?kszy kompleks portowy na południowym Bałtyku poło?ony u uj?cia Odry. Oba porty oferuj? tak?e usługi przeładunkowo-składowe dla towarow rolno-spo?ywczych. Obroty ładunkowe zespołu portowego Szczecin-?winouj?cie w 2015 r. wynosiły 23 174,4 tys. ton.

W polskim prawodawstwie porty morskie w Szczecinie i ?winouj?ciu s? portami o podstawowym znaczeniu dla gospodarki narodowej ^[2] .

Porty morskie w Szczecinie i ?winouj?ciu le?? na najkrotszej trasie przebiegaj?cej ze Skandynawii do Europy ?rodkowej i Południowej, maj? status portow bazowych sieci TEN-T i stanowi? integralne ogniwa mi?dzynarodowego korytarza transportowego Bałtyk?Adriatyk (tzw. Korytarz Szczeci?ski o? Szczecin-?winouj?cie?Pozna??Wrocław?Ostrawa). Od strony l?du porty w Szczecinie i ?winouj?ciu skomunikowane s? infrastruktur? transportu drogowego (DK 3/S3, A6), kolejowego (CE 59, E59) oraz wodnego ? ?rodl?dowego (E30).

Poło?enie [ edytuj | edytuj kod ]

Port morski Szczecin jest poło?ony w zachodniej cz??ci woj. zachodniopomorskiego , w ?rodkowej cz??ci Szczecina , w dzielnicy ?rodmie?cie .

Znajduje si? w odległo?ci ok. 37 Mm (68 km) na południe od Zatoki Pomorskiej ^[3] i ok. 6 Mm (11 km) od Zalewu Szczeci?skiego ^[4] .

Port morski Szczecin jest usytuowany nad Odr? i kanałami osiedla Mi?dzyodrze-Wyspa Pucka . Poło?ony jest w zachodniej cz??ci Pobrze?a Szczeci?skiego , w połnocnej cz??ci Doliny Dolnej Odry na Mi?dzyodrzu . W skład portu wchodz? akweny b?d?ce odgał?zieniami Odry i kanałami: Przekop Miele?ski , Kanał Grabowski , Du?czyca , Kanał Wrocławski , Parnica , Kanał D?bicki oraz jezioro D?bie .

Odcinek Odry pomi?dzy Zalewem Szczeci?skim a wodami portu morskiego Szczecin ma status morskich wod wewn?trznych ^[5] , a granice portu morskiego zostały okre?lone przez Ministra ?eglugi w 1957 roku ^[6] .

Podej?cie do portu od połnocy odbywa si? torem wodnym ?winouj?cie?Szczecin , a wej?cie na obszar portu nast?puje po mini?ciu Wyspy ?urawiej , le??cej na połnoc od wyspy D?bina .

Granice portu stanowi? ^[7] :

• od połnocy ( Kanał Skolwi?ski ) ? teren portu rozci?ga si? ok. 6 mil wzdłu? brzegow rzeki Odry do Trasy Zamkowej ;
• od południa ? Parnica i baseny na południowym ko?cu Przekopu Miele?skiego na Zaleskich Ł?gach ;
• od wschodu ? od nabrze?a Regalica na Regalicy , wschodni brzeg Przekopu Miele?skiego i rzeki Odry na połnoc do ko?ca wyspy D?biny.

Eksploatowane tereny portowe obejmuj? zachodni brzeg rzeki Odry od Wyspy ?urawiej do ?rodmie?cia oraz odgał?zienia rzeki: Parnic? i Du?czyc?.

Panorama portu Szczecin wykonana z punktu widokowego na Muzeum Morskim w czasie Dni Morza

Działalno?? [ edytuj | edytuj kod ]

Port morski w Szczecinie jest najwi?kszym portem rzecznym w zlewni Odry , do ktorej nale?? takie du?e rzeki jak Warta , Note? czy Nysa Łu?ycka . Według ustawy o obszarach morskich, port morski w Szczecinie nale?y do portow o podstawowym znaczeniu dla gospodarki narodowej ^[8] .

Poł?czenie portu w Szczecinie z Morzem Bałtyckim poprzez tor wodny i port morski ?winouj?cie , a tak?e poło?enie geograficzne obu portow spowodowały, ?e s? one ze sob? zwi?zane gospodarczo tworz?c zespoł portow. Porty te s? zarz?dzane przez społk? akcyjn? u?yteczno?ci publicznej ? Zarz?d Morskich Portow Szczecin i ?winouj?cie .

Zespoł portow morskich Szczecin i ?winouj?cie stanowi najbli?sze du?e zaplecze gospodarki morskiej dla obszaru zachodniej i południowo-zachodniej Polski, ktore skupia istotne obszary przemysłowe kraju, takie jak: Gorno?l?ski Okr?g Przemysłowy , aglomeracja wrocławska i aglomeracja pozna?ska . Du?e znaczenie dla portu w Szczecinie ma tak?e poło?enie blisko Niemiec , a przede wszystkim Berlina , odległego o 140 km od Szczecina. Ponadto od wielu lat porty morskie Szczecin i ?winouj?cie s? dla Czech i Słowacji portami tranzytowymi o najwi?kszym znaczeniu ^[3] .

Zobacz w Wiki?rodłach tekst Statystyki portu Szczecin

Port obsługuje wycieczkowce rzeczne, a tak?e pełnomorskie. Do portu zawijaj? regularnie towarowe linie ?eglugowe z Danii, Estonii, Finlandii, Holandii, Irlandii, Litwy, Łotwy, Niemiec, Norwegii, Rosji, Wielkiej Brytanii ^[10] . Port obsługuje armatorow z całego ?wiata, a jest portem macierzystym dwoch du?ych: Polskiej ?eglugi Morskiej i Euroafrica .

Najwi?kszym przedsi?biorstwem produkcyjnym w porcie była Stocznia Szczeci?ska Nowa , ktora w 2005 roku zatrudniała ok. 5300 pracownikow własnych oraz ok. 1500 pracownikow firm podwykonawczych ^[11] .

W 2009 r. w porcie działało 8 chłodni składowych, ktore specjalizowały si? głownie w składowaniu ryby mro?onej. Dwie spo?rod nich znajduj? si? na obszarze portu, tj. Chłodnia Szczeci?ska oraz Centrum Logistyczne ?Gryf”. Oferuj? one powierzchni? z mo?liwo?ci? składowania ł?cznie do 23,5 tys. ton towarow ^{[12] [13]} .

Ruch graniczny w porcie jest obsługiwany przez morskie przej?cie graniczne Szczecin .

Warunki nawigacyjne [ edytuj | edytuj kod ]

Statki pełnomorskie płyn?ce do portu Szczecin przepływaj? najpierw przez port morski ?winouj?cie , a nast?pnie wykorzystuj? ł?cz?cy oba porty tor wodny ?winouj?cie?Szczecin . Tor przechodzi przez cie?nin? ?win? , Kanał Piastowski , Zalew Szczeci?ski i połnocny odcinek rzeki Odry .

Długo?? całkowita statkow wchodz?cych i wychodz?cych z portu Szczecin nie mo?e przekracza? 215 m, a szeroko?? całkowita 31 m. Zanurzenie statkow wchodz?cych i wychodz?cych z portu nie mo?e przekracza? 9,15 m przy długo?ci całkowitej do 160 m ^[14] . Wchodzi? do portu i by? obsłu?one mog? statki o parametrach 61 tys. ton no?no?ci. W uzasadnionych przypadkach, przy zachowaniu szczegolnych re?imow, otrzymuj? zgod? na wej?cie lub wyj?cie z portu statki o parametrach przekraczaj?cych dopuszczalne ^{[ potrzebny przypis ]} .

Nie wyst?puj? tu pływy , a obszar portu jest wolny od zalodzenia zwykle przez cały rok. Tylko przedłu?aj?ce si? i silne mrozy mog? skutkowa? tworzeniem si? lodu, lecz wtedy kanały i baseny portowe s? udra?niane przez lodołamacze ^[15] .

Ruchem statkow nadzoruje i kieruje Kapitanat Portu Szczecin, a infrastruktur? portow? administruje Zarz?d Morskich Portow Szczecin i ?winouj?cie SA . Za utrzymanie urz?dze? nawigacyjnych toru wodnego ?winouj?cie?Szczecin i zespołu portowego odpowiada Urz?d Morski w Szczecinie (Baza Oznakowania Nawigacyjnego) ^[16] .

W porcie morskim Szczecin działa system kontroli ruchu statkow VTS . Z systemu maj? obowi?zek korzysta? jednostki znajduj?ce si? lub zamierzaj?ce wpłyn?? na obszar VTS Szczecin, ktorych długo?? statku lub zespołu holowniczego (b?d? pchanego) wynosi wi?cej ni? 20 m, a tak?e statki z ładunkiem niebezpiecznym i statki przewo??ce pasa?erow w celu zarobkowym ^[17] .

Infrastruktura portowa [ edytuj | edytuj kod ]

T? sekcj? od 2017-11 nale?y dopracowa? : Zweryfikowa? nabrze?a 103 wg dawnego nieaktualnego ?rodła oraz 115 wg Handbook 2016-2017 (s. 38). Dokładniejsze informacje o tym, co nale?y poprawi?, by? mo?e znajduj? si? w dyskusji tej sekcji . Po wyeliminowaniu niedoskonało?ci nale?y usun?? szablon {{Dopracowa?}} z tej sekcji.

Całkowita długo?? nabrze?y w porcie Szczecin wynosi 23 380 m, z czego 19 833 m nadawały si? do eksploatacji. Ł?czna długo?? nabrze?y o gł?boko?ci powy?ej 10,9 m nadaj?cych si? do eksploatacji wynosiła 1374 m. Całkowita długo?? nabrze?y przeładunkowych nadaj?cych si? do eksploatacji wynosiła 14 596 m ^[18] .

Port morski Szczecin ma 103 nazwane nabrze?a ^{[19] [20] [21]} : Huty, Cementowe, Fosforowe, Południowe, Fosforowe Dalby, Snop, Bunkrowe, Huk, ?eglugowy Basen, Hydrograficzne, BTP, BON, Mak, Jachtowy Basen, Gol?ci?skie, Oko, Oko Basen, Cal, Drab II, Mły?ski Basen, Drab III, Warsztatowy Basen, Warsztatowe, Promowy Basen, Wulkan, Drzetowskie Połnocne, Drzetowskie Południowe, Odra Stare, Odra Nowe, Wrocławskie, Warszawskie, Radomskie, Kieleckie, Gdy?skie, Gda?skie, Przydekowe, Kaszubskie, Ła?cuchowe, Mazowieckie, Wyposa?eniowe, Gnie?nie?skie, Krakowskie, Arsenał, Kapitanatu, Pasa?erskie, Bulwar Chrobrego, Wieleckie, Starowka, Bułgarskie, Tureckie, Rosyjskie, Kuba?skie, Jugosłowia?skie, Alba?skie, Greckie, Egipskie, Rumu?skie, W?gierskie, Polskie, Angielskie, Belgijskie, Holenderskie, Luksemburskie, Zbo?owe, Niemieckie, Słowackie, Czeskie, Społdzielcze, Fi?skie, Ciche, PRCiP, Przemysłowe, Farblak, Remontowe, PRO, Nowe, Elektrowni, CPN-3, Parnickie, Naftowe, CPN-1, Sosnowieckie, Kokschemii, Opolskie, Dolno?l?skie, Noteckie, Gorzowskie, Drawskie, Gorno?l?skie, Pozna?skie, Toru?skie, Bydgoskie, Rybnickie, Wałbrzyskie, Czołowe, Pirs, Bytomskie, Południowe, Gliwickie, Chorzowskie, Katowickie, Zabrza?skie, D?browieckie.

^{[ potrzebny przypis ]}

Infrastruktura przeładunkowa [ edytuj | edytuj kod ]

W głownym ci?gu komunikacyjnym rejonu przeładunkow drobnicy konwencjonalnej znajduje si? Zachodniopomorskie Centrum Logistyczne, ktore obejmuje powierzchni? 20 ha. Dochodz? do niego tory kolejowe i drogi dojazdowe. W jego obr?bie istnieje parking dla 40 samochodow ci??arowych. Na terenie centrum operatorzy logistyczni buduj? magazyny niskiego i wysokiego składowania, chłodnie, punkty obsługi taboru, zaplecze usługowe dla klientow ^[22] .

Terminale przeładunkowe [ edytuj | edytuj kod ]

Ta?mowiec

Na terenie portu znajduj? si? bazy specjalistyczne:

• baza kontenerowa (Ro-Ro) przy nabrze?ach Czeskim i Słowackim oraz nowo wybudowana baza kontenerowa przy nabrze?u Fi?skim; ^{[ potrzebny przypis ]}
• baza przeładunku paliw w basenie Gorno?l?skim ? CPN-1 (dla statkow do 1700 DWT); ^{[ potrzebny przypis ]}
• bazy przeładunku paliw na Parnicy: CPN-2 (dla statkow do 25 000 DWT), CPN-3 (dla statkow do 2000 DWT), CPN-4 (dla statkow do 10 000 DWT); ^{[ potrzebny przypis ]}
• baza przeładunku w?gla ? nabrze?a w basenie Gorniczym: pirs ta?mowca, Chorzowskie, Gliwickie, Bytomskie, Wałbrzyskie i Katowickie; ^{[ potrzebny przypis ]}
• baza przeładunku rudy i fosfatow ? nabrze?e Katowickie w basenie Gorniczym. ^{[ potrzebny przypis ]}

Szczeci?ski terminal w?glowy posiada wywrotnic? wagonow? o zdolno?ci przeładunkowej 1000 ton/h, ?urawie o ud?wigu do 16 ton, powierzchni? z mo?liwo?ci? składowania 200 tys. ton ^[23] . Terminal, ktorego głown? cz??? stanowi uruchomiony w listopadzie 1951 ta?mowiec , składa si? z wywrotnicy wagonow, systemu ta?moci?gow, usytuowanej na pirsie wie?y załadowczej (z dwoma ramionami załadowczymi) oraz z placu składowego. Od 2017 r. ta?mowiec nie jest ju? eksploatowany ^[24] .

Na obszarze portu istnieje najwi?kszy na polskim wybrze?u elewator zbo?owy ?Ewa” , o pojemno?ci 75 tys. m³, w ktorym odbywaj? si? przeładunek, składowanie, wa?enie, suszenie zbo?a oraz kontrola fitosanitarna. Oprocz elewatora ?Ewa” na terenie portu funkcjonuj? 3 inne elewatory, ktorych ł?czna pojemno?? wynosi 70 tys. NRT ^[23] .

Dla obsługi ruchu kontenerowego roczna zdolno?? przeładunkowa terminalu wynosi 200 000 TEU ^[25] .

Wolny obszar celny [ edytuj | edytuj kod ]

Port morski Szczecin posiada wolny obszar celny , w ktorym mo?liwe jest prowadzenie działalno?ci handlowej i przemysłowej, oraz przetwarzanie lub uszlachetnianie towarow importowanych. Istnienie takiego obszaru pozwala na składowanie tu towarow spoza Unii Europejskiej bez ponoszenia cła i opłat importowych.

Szczeci?ski wolny obszar celny zlokalizowany jest w drobnicowym rejonie portu morskiego Szczecin, we wschodniej cz??ci Łasztowni ^[26] . Obszar ten obejmuje tereny o powierzchni 11,47 ha ^[27] .

Na obszarze jest pi?? nabrze?y (Rosyjskie, Kuba?skie, Jugosłowia?skie, Alba?skie, Greckie) o ł?cznej długo?ci 1377 m, przy ktorych mog? cumowa? statki o maksymalnym zanurzeniu 7,7 m i no?no?ci 10 000 DWT . Na obszarze wolnego obszaru celnego znajduj? si? tak?e otwarte place składowe o ł?cznej powierzchni 60 tys. m² oraz dwa magazyny wielokondygnacyjne o ł?cznej powierzchni 22 tys. m² ^[26] . Składowane s? tam głownie: bloki granitowe, ziarno kakaowe i aluminium ^[26] .

Transport l?dowy [ edytuj | edytuj kod ]

Port morski Szczecin jest skomunikowany autostrad? z Berlinem i sieci? zachodnioeuropejskich autostrad. Znajduje si? w korytarzu komunikacyjnym Połnoc-Południe poprzez drogow? tras? europejsk? E65 oraz magistrale kolejowe E59 i E-C59.

Głown? drog? ł?cz?c? port w Szczecinie z sieci? drog i autostrad jest odcinek drogi krajowej nr 10 (ulice: Eskadrowa, Gda?ska, Energetykow). Droga ta przebiega przez południow? cz??? portu i ł?czy go z autostrad? A6 , drog? ekspresow? S3 , a tak?e drog? krajow? nr 3 . Autostrada A6 biegnie w kierunku południowo-zachodnim okr??aj?c Szczecin i wiedzie do granicy polsko-niemieckiej i autostrady A11 , ł?cz?cej port morski Szczecin z Berlinem i sieci? europejskich autostrad.

Droga ekspresowa S3 biegnie w kierunku połnocnym do ?winouj?cia . Jest ona kontynuacj? drogi krajowej nr 3 wiod?cej przez Jeleni? Gor? , Zielon? Gor? i Gorzow Wielkopolski . Drogi te s? cz??ci? trasy europejskiej E65 biegn?cej z południa Grecji przez Zagrzeb , Prag? na połnoc w kierunku Szczecina, ?winouj?cia i poprzez przepraw? promow? do Ystad i Malmo w Szwecji.

Drog? przechodz?c? ponad południowo-zachodni? cz??ci? portu jest Trasa Zamkowa , b?d?ca cz??ci? drogi wojewodzkiej nr 115 , ktora odchodzi od drogi krajowej nr 10 i biegnie przez centrum Szczecina i dalej w kierunku połnocno-zachodnim do granicy polsko-niemieckiej.

Funkcj? głownego dworca towarowego do obsługi kolejowej szczeci?skiego portu pełni stacja Szczecin Port Centralny na LK nr 273 , biegn?cej z Wrocławia przez Zielon? Gor? i Kostrzyn nad Odr? . Szczecin Port Centralny jest cz??ci? rozbudowanego szczeci?skiego w?zła kolejowego . Dost?p do transportu kolejowego ma wi?ksza cz??? południowej cz??ci portu. Linie kolejowe s? doprowadzone do wi?kszo?ci nabrze?y na Łasztowni , a tak?e przy południowych nabrze?ach rzeki Parnicy , Basenu Gorno?l?skiego, Basenu Noteckiego, Basenu Warty, Basenu Gorniczego i Basenu Kaszubskiego. ^{[ potrzebny przypis ]}

Walory turystyczne i ruch pasa?erski [ edytuj | edytuj kod ]

Bogactwo naturalnego krajobrazu dolnej Odry, w ktor? wkomponowany jest port z licznymi kanałami, wyspami, basenami sprawia, ?e na obszarze tym poza działalno?ci? typowo portow?, prowadzona jest tak?e działalno?? turystyczna. Ruch turystyczny i pasa?erski obsługiwany jest przez Dworzec Morski ?eglugi Szczeci?skiej przy ul. Jana z Kolna. St?d statek białej floty wypływa w rejsy po porcie, organizowane s? tak?e rejsy po naturalnych akwenach dolnej Odry i jeziorze D?bie ^{[28] [29]} . Od kwietnia do pa?dziernika utrzymywane jest tak?e regularne poł?czenie pasa?erskie ze ?winouj?ciem . Rejs wodolotem trwa ok. 75 minut ^[30] . Port odwiedzany jest przez zarowno ?rodl?dowe, jak i pełnomorskie statki wycieczkowe ^[31] .

Historia [ edytuj | edytuj kod ]

Pierwszy szczeci?ski port był poło?ony w naturalnej zatoczce Odry , naprzeciw wypływaj?cej odnogi Odry ? Du?czycy . Port rozbudowano wzdłu? wschodniej cz??ci podgrodzia Wzgorza Zamkowego znajduj?cego si? nad brzegiem Odry ^[32] .

Od połowy XI wieku zacz?li tu napływa? osadnicy, ktorzy zało?yli przysta? na południe od słowia?skiego podgrodzia. Oba nabrze?a zostały poł?czone po 1243 roku, gdy ksi??? Barnim I nadał Szczecinowi prawa miejskie . W 1278 roku miasto zostało członkiem Hanzy . W 1283 wzmiankowano Most Długi na Odrze , ktory ł?czył oba brzegi rzeki i pozwolił rozbudowa? port na Łasztowni . Nadano wtedy Szczecinowi prawo składu wszystkich towarow przywo?onych do jego portu. Na zachodnim brzegu Odry zbudowano 5 drewnianych pomostow przeładunkowych o długo?ci 10?20 m, do ktorych były poprowadzone tzw. bramy wodne ułatwiaj?ce komunikacj? portu z miastem ^[32] .

W 1307 roku Szczecin otrzymał od ksi?cia Ottona I obszar Odry poni?ej miasta do odgał?zienia rzeki ?wi?tej oraz odcinek Regalicy pomi?dzy Podjuchami a jeziorem D?bie . Miasto miało tak?e obowi?zek utrzymania dro?no?ci toru wodnego i budowy nabrze?y przeładunkowych na własny koszt. Po 1648 roku w wyniku pokoju westfalskiego Szczecin nale?ał do Krolestwa Szwecji . Obowi?zywały wtedy wysokie cła uniemo?liwiaj?ce rozwoj handlu ^[32] .

Decyzj? elektora brandenburskiego Joachima Fryderyka (1603) w latach 1605?1620 powstał Kanał Finow ( niem.   Finowkanal ), dzi?ki ktoremu Berlin uzyskał bezpo?rednie poł?czenie wodne z portem w Szczecinie; kanał funkcjonował do rozwoju pomorskiego teatru działa? wojny trzydziestoletniej ^[34] . Kolejn? drog? wodn? ł?cz?c? Odr? ze Sprew? ? Kanał Fryderyka Wilhelma  (inne j?zyki) ? wybudowano w latach 1662?1668. Po 1679 roku obni?ono cła dla szczeci?skich kupcow i zniesiono opłaty celne na wyroby szczeci?skich manufaktur , co rozwin?ło handel morski i l?dowy ^[32] . Przez wieki, a? do drugiej połowy XIX wieku rozwoj portu ograniczał si? do brzegow Odry mi?dzy mostami Długim i Kłodnym . Do powi?kszenia obszaru portowego przyst?piono w ostatnich dekadach XIX wieku. Najpierw wybudowane zostały nabrze?a na Du?czycy ^[35] .

W 1877 roku został wybudowany na K?pie Parnickiej dworzec kolejowy z lini? kolejow? ł?cz?c? port z lini? kolejow? prowadz?c? do Kostrzyna nad Odr? , a w kolejnym roku doprowadzono lini? do nowych nabrze?y przy Du?czycy. Dworzec ten zlikwidowano w 1896 roku pozostawiaj?c nowoczesny układ kolejowy obsługuj?cy port ^{[ potrzebny przypis ]} .

W 1880 roku oddano do u?ytku Kanał Piastowski , ktory skrocił drog? wodn? ze Szczecina do ?winouj?cia .

Magazyny dawnego portu wolnocłowego w Szczecinie

W 1894 roku rozpocz?ła si? budowa portu wolnocłowego na Łasztowni . ^{[ potrzebny przypis ]} W kolejnym roku oddano do u?ytku Kanał Wrocławski ł?cz?cy Du?czyc? i Parnic? . W 1898 otwarto port wolnocłowy ^[36] . Najpierw oddano do u?ytku Basen Wschodni ^[37] , a nast?pnie, w 1910, Basen Zachodni. Strefa wolnocłowa portu zajmowała wowczas 60 ha, w tym 22 ha akwatorium . W 1911 roku nad doln? Parnic? (nad jej wschodnim odcinkiem) rozpocz?to budow? portu przemysłowego, gdzie w 1917 roku oddano do u?ytku rozległy Basen Gorno?l?ski. W 1912 powstała te? elektrownia portowa przy ul. Gda?skiej . Uko?czony port w 1922 roku posiadał trzy nabrze?a przeładunkowe. W kolejnym roku porty miejski i pa?stwowy poł?czyły si? w Szczeci?skie Towarzystwo Eksploatacji Portu ( niem. Stettiner Hafen Betriebsgesellschaft ). W latach 20. XX wieku rozpocz?to budow? murowanych magazynow, zacz?to zast?powa? pale drewniane palami betonowymi, budowano wci?? nowe pomosty, nabrze?a, suwnice, wywrotki i d?wigi. W roku 1931 rozszerzono tereny portowe o wysp? Ostrow Grabowski ^[35] .

Masowe bombardowania w ko?cowej fazie II wojny ?wiatowej zupełnie unieruchomiły port, zniszczony dodatkowo przez oddziały niemieckie przed opuszczeniem miasta i niszczone tak?e przez dywersantow ju? po zaj?ciu miasta przez wojska radzieckie. Inwentaryzacja powojenna wykazała w porcie 80% zniszcze?. Zniszczone były urz?dzenia (np. wszystkie 152 d?wigi), akweny były zatarasowane wrakami, tor wodny dodatkowo zamulił si? w wyniku braku konserwacji. Pocz?tkowo uruchomieniem i u?ytkowaniem centralnej cz??ci portu zajmowały si? wojsko radzieckie i radziecka komendantura portu. Od marca 1946 r. rozpocz?ł si? proces przekazywania portu administracji polskiej. Pierwszym oddanym jego fragmentem był Rejon Portowy Dolnej Odry o długo?ci u?ytkowej nabrze?y ok. 6,3 km (cały port ? 36,5 km), ktory nigdy wcze?niej portem sensu stricto nie był. Były to głownie nabrze?a płytkich i małych basenow przed wojn? nale??ce do licznych zakładow zlokalizowanych na brzegu Odry Zachodniej wskutek działa? wojennych zniszczone i nienadaj?ce si? do bezpo?redniego wykorzystania. Ulokowano w nich przystanie Oko , Mak , Huk , Snop , Ucho , Kra i Fant ^[38] . Pierwszy statek z repatriantami przypłyn?ł do Szczecina 4 kwietnia 1946 r. Do ko?ca tego roku przez port szczeci?ski wrociło do Polski 49 720 repatriantow, a wyjechało z Polski 43 152 obywateli niemieckich ^[39] .

Cały port przej?ty został przez polskie władze portowe 19 wrze?nia 1947 r. Zasadnicze prace zwi?zane z odbudow? portu prowadzone były w ramach tzw. planu trzyletniego w latach 1947?1949. W efekcie zdolno?? przeładunkowa portu zwi?kszyła si? z 98 tys. t/rok (obrot w ruchu morskim wyniosł ok. 45 tys. t ^[38] ) w 1946 roku do 5,9 mln t/rok w 1959 r. ^[35] . W 1974 port został odznaczony Orderem Sztandaru Pracy I klasy ^[40] .

W 1989 r. w porcie został ustanowiony wolny obszar celny ^[41] . Działalno?? eksploatacyjna została podj?ta 1 lipca 1995 roku na obszarze o powierzchni 4,49 ha ^[26] . W 2000 r. poszerzono wolny obszar celny do 19,39 ha ^[42] , a nast?pnie w 2005 r. do 19,66 ha ^[43] .

W dniach 4?7 sierpnia 2007 odbył si? w porcie finał Operacji ?agiel ? The Tall Ships’ Races (po odwiedzeniu kolejno ? du?skiego Arhus , fi?skiej Kotki i szwedzkiego Sztokholmu ) mi?dzynarodowych regat ?aglowcow . Organizatorzy twierdz?, ?e teren zlotu odwiedziły 2 miliony ludzi ^[44] .

Przypisy [ edytuj | edytuj kod ]

Linki zewn?trzne [ edytuj | edytuj kod ]

Zobacz multimedia zwi?zane z tematem: Port morski Szczecin

• Mapa portu morskiego Szczecin . Biuro Hydrograficzne Marynarki Wojennej w Gdyni
• Mapa portu morskiego Szczecin . Urz?d Morski w Szczecinie, 2017-10.
• Granice portu morskiego Szczecin Zarz?d Morskich Portow Szczecin i ?winouj?cie SA