Maurice Bishop

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Maurice Bishop
Ilustracja
Data i miejsce urodzenia

29 maja 1944
Aruba

Data ?mierci

19 pa?dziernika 1983

Premier Grenady
Okres

od 1979
do 1983

Poprzednik

Eric Gairy

Nast?pca

Herbert Blaize

Bishop Maurice Rupert (ur. 29 maja 1944 , zm. 19 pa?dziernika 1983 ) ? polityk grenadyjski , prawnik. W latach 1979?1983 piastował stanowisko premiera Grenady [1] [2] .

?yciorys [ edytuj | edytuj kod ]

Urodził si? 29 maja 1944 roku [1] w Arubie , rodzice Bishopa pochodzili z Grenady. Wraz z nimi przeniosł si? w 1950 roku na Grenad?, gdzie uczył si? kolejno w Wesley Hall Primary School, St. George’s Roman Catholic Primary School i Roman Catholic Presentation College [3] . W 1962 roku zało?ył uczniowsk? organizacj? Grenada Assembly of Youth After Truth [4] . Po uko?czeniu college’u w 1963 roku przez krotki czas pracował jako urz?dnik, nast?pnie wyjechał do Wielkiej Brytanii , gdzie uko?czył studia prawnicze na University of London [3] .

Na pocz?tku lat 70. zaanga?ował si? w działalno?? opozycyjn? przeciwko rz?dom Erica Gairyego . W 1973 roku został pobity przez wiern? Gairy’emu bojowk? i uwi?ziony. Wydarzenie to przyczyniło si? do zwi?kszenia jego popularno?ci na wyspie [1] . W tym samym roku utworzył organizacj? Movement For Assemblies of the People (MAP). Grupa szybko poł?czyła si? z inn? organizacj? ? Joint Action For Education Welfare & Liberation (JEWEL). W wyniku maria?u powstała partia Nowy Ruch JEWEL (Nowe Wspolne Przedsi?wzi?cie dla Dobrobytu, Edukacji i Wyzwolenia) [3] [5] [1] [6] . Ugrupowanie przyj?ło lewicowy charakter (grupowało wszelakie nurty lewicowe i rastafarian ). Ruch opowiadał si? za zreformowaniem pa?stwa i rewolucj? społeczn?. Nie okre?lał si? przy tym jako marksistowski , zawieraj?c jedynie programowe nawi?zania do tej ideologii. Rz?d Stanow Zjednoczonych oskar?ał ruch o bycie agentur? kuba?sk? i radzieck? [5] . 7 listopada 1976 roku jako kandydat Nowego Ruchu JEWEL został wybrany w skład Izby Reprezentantow [3] .

13 marca 1979 roku pod nieobecno?? w kraju Gairy'ego zorganizował bezkrwawy zamach stanu [6] [5] [1] . Powołał Ludowy Rz?d Rewolucyjny [5] a samego siebie ogłosił premierem, ministrem obrony i spraw wewn?trznych, informacji oraz zdrowia [3] . Rz?d rewolucyjny zapowiedział zorganizowanie demokratycznych wyborow, obiecuj?c przy tym realizacj? radykalnych reform [5] [3] . Radykalne hasła Bishopa od pocz?tku konfrontowały go z rz?dem Stanow Zjednoczonych [5] . W?rod dokona? rz?du Bishopa znalazło si? wprowadzenie bezpłatnej edukacji i opieki zdrowotnej, usprawnienie transportu publicznego i sektora bankowego, rozbudowa drog, budowa nowych szpitali oraz udane kampanie alfabetyzacji i kształcenia nauczycieli [1] . W polityce zagranicznej zbli?ył si? do bloku wschodniego [1] [6] . Na wysp? dotarło kilka grup kuba?skich in?ynierow i wykwalifikowanych robotnikow. Niezadowoleni ze zwrotu w polityce Grenady Amerykanie zacz?li rozsiewa? plotki jakoby pracownicy ci stanowili personel wojskowy. Ameryka?ska administracja krytycznie odnosiła si? rownie? do zbroje? przeprowadzanych przez wyspiarsk? Ludow? Armi? Rewolucyjn?. Bishop bezskutecznie probował zatrzyma? wzajemne napi?cia ? w 1983 roku udał si? do Waszyngtonu celem rozmow z ameryka?skimi oficjelami. Wizyta premiera została w USA zlekcewa?ona [5] .

W 1982 roku doszło do konfliktu wewn?trz Ludowego Rz?du Rewolucyjnego. Doszło wowczas do starcia pomi?dzy Bishopem a radykalnie lewicowym wicepremierem Bernardem Coardem . W wyniku wojskowego puczu z 13 pa?dziernika 1983 roku wicepremier osadził Bishopa w areszcie domowym [3] [6] . 19 pa?dziernika odbyły si? protesty społeczne w ge?cie poparcia dla Bishopa. Na wie?? o nich wierne Coardowi wojsko dokonało egzekucji Bishopa i kilku jego wspołpracownikow. ?mier? premiera stała si? bezpo?rednim pretekstem ameryka?skiej inwazji na wysp? do ktorej doszło 25 pa?dziernika [3] .

Jego imieniem nazwano po?niej nowo wybudowany port lotniczy .

Przypisy [ edytuj | edytuj kod ]

  1. a b c d e f g Maurice Bishop 1944?1983 . encyclopedia.com. ( ang. ) .
  2. Biography: Maurice Bishop [online], 23 wrze?nia 2009 [zarchiwizowane z adresu 2019-10-23] .
  3. a b c d e f g h Biography: Maurice Bishop . gov.gd. [dost?p 2016-09-06]. [zarchiwizowane z tego adresu (2019-10-23)]. ( ang. ) .
  4. Bernard Coard . spartacus-educational.com. ( ang. ) .
  5. a b c d e f g Ciszewski: Grenada - Zapomniana agresja . lewica.pl. ( pol. ) .
  6. a b c d Grenada. Historia , [w:] Encyklopedia PWN [dost?p 2016-09-06] .