Almorawidzi

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii

Almorawidzi ( arab. ????????? al-Murabitun ) ? ruch religijny, po?niej dynastia berberyjska z Sahary . Nazwa al-Murabitun oznacza mieszka?cy klasztoru ( ribat ? klasztor ).

W roku 1048 na czele berberyjskiego plemienia Lamtuna , ktore przyj?ło islam w X wieku, stan?ł Jahja ibn Umar z plemienia Godalow . Podczas pielgrzymki do Mekki Jahja spotkał w Kairuanie arabskiego uczonego Abu Imrana . Jahja i jego towarzysze poprosili m?drca, aby oddał im jednego ze swoich uczniow, ktory pomogłby o?wieci? ich rodakow w zasadach islamu. Wybor padł na Abdullaha ibn Jasina (Abd All?h Ibn Y?s?n). Po ?mierci Jahji ibn Umara, w?rod Berberow Lamtuna wybuchł bunt przeciwko zbyt surowym wymogom nauk Ibn Jasina. Wyp?dzony kaznodzieja wraz z grup? wyznawcow schronił si? na pustyni, nast?pnie u wybrze?y dzisiejszej Mauretanii na wyspie Tidra zbudował pierwszy ribat . Ibn Jasin zgin?ł w 1059 w jednej z pierwszych potyczek rozp?tanej przez siebie wojny przeciw niewiernym ? d?ihadu . Zast?pił go Abu Bakr ibn Umar ? zało?yciel Marrakeszu . Przywodca ten w krotkim czasie uformował karn? armi? neofitow, po czym w 1070 roku wyruszył tłumi? powstania na Saharze . W Maroku zast?pił go stryj Jusuf ibn Taszfin , ktory jednak wykorzystał nieobecno?? bratanka do umocnienia swojej władzy. Kiedy Abu Bakr wrocił do kraju, nie mogł ju? z powrotem obj?? przywodztwa. Zrezygnował jednak z walki przeciw stryjowi i wycofał si? z powrotem na Sahar?. Tam walczył przeciw poga?skim plemionom, a w roku 1076 zaatakował krolestwo Ghany ze stolic? w Kumbi Salih . Tak zacz?ła si? islamizacja plemion znad Nigru .

Pod rz?dami Jusufa ibn Taszfina, zało?yciela nowego rodu Taszfinidow, Maroko i zachodnia Algieria poł?czyły si?, tworz?c krolestwo Tilimsan (1080), a Almorawidzi podbili znaczn? cz??? Afryki połnocnej i południow? Hiszpani? . W roku 1086, Ibn Taszfin został zaproszony przez arabskich ksi???t rz?dz?cych w południowej Hiszpanii , do walki przeciw Alfonsowi VI Kastylijskiemu . Po przybyciu na kontynent 30 czerwca tego samego roku, wojsko Ibn Taszfina poł?czyło si? z armiami ksi???t Sewilli , Granady , Malagi i Badajozu , ?eby 23 pa?dziernika zada? sromotn? kl?sk? Alfonsowi VI Kastylijskiemu w bitwie pod Sagrajas niedaleko Badajozu . Nast?pnie Ibn Taszfin powrocił do połnocnej Afryki, aby uporz?dkowa? sprawy własnego pa?stwa.

W roku 1089 został ponownie wezwany na południe Połwyspu Iberyjskiego . Widz?c nieporadno?? i niezgod? po?rod przywodcow arabskich, wykorzystał sytuacj? i mi?dzy 1090 a 1094 zaj?ł Andaluzj?. Nie odniosł jednak wielkich sukcesow w walce z wojskami chrze?cija?skimi. Ibn Taszfin umarł w 1106, w wieku 97 lat.

Po nim na tron wst?pił Ali ibn Jusuf . Cho? pocz?tkowo udało mu si? umocni?, a nawet poszerzy? granice pa?stwa, natrafił w Hiszpanii na silny opor ksi???t chrze?cija?skich, za? w granicach własnego pa?stwa doszło do konfliktow z innym plemieniem berberyjskim ? Almohadow , wrogich doktrynie malikitow , ktorzy głosili ?wi?t? wojn? przeciw Almorawidom. W 1142, kiedy umarł Ibn Jusuf, tumulty wzniecane przez Almohadow osi?gn?ły punkt kulminacyjny. W 1145, jego nast?pca, Taszfin ibn Ali zgin?ł spadaj?c z konia podczas ucieczki z pola bitwy niedaleko Oranu . W nast?pnych latach panowało jeszcze dwoch władcow z dynastii Almorawidow, ale nie posiadali oni ju? wcze?niejszych wpływow. Wraz z podbiciem Marrakeszu w 1147 dobiegła ko?ca dominacja Almorawidow w połnocnej Afryce.

Almorawidzi przyczynili si? znacz?co do krzewienia w połnocnej Afryce tzw. wysokiej cywilizacji muzułma?skiej, w tym m.in. rozkwitu stylu andaluzyjskiego w architekturze i rzemio?le.

Władcy z dynastii Almorawidow [ edytuj | edytuj kod ]

Taszfinidzi [ edytuj | edytuj kod ]

Zobacz te? [ edytuj | edytuj kod ]

Bibliografia [ edytuj | edytuj kod ]

  • Wielka Historia ?wiata , tom 4: Kształtowanie ?redniowiecza . Oficyna Wydawnicza FOGRA, 2005, s. 225. ISBN  83-85719-85-7 .
  • Ulrich Haarmann: Geschichte der Arabischen Welt. C.H. Beck Munchen, 2001 ISBN  3-406-38113-8
  • Stephan und Nandy Ronart: Lexikon der Arabischen Welt. Artemis Verlag, 1972 ISBN  3-7608-0138-2