Hillary Diane Rodham Clinton
(
Chicago
,
26 oktober
1947
) is een
Amerikaans
politica
van de
Democratische Partij
. Sinds 1975 getrouwd met
president
Bill Clinton
, was ze deswege
first lady
van 1993 tot 2001. In 2007-2008 was ze
kandidaat
voor de
nominatie
van haar partij voor de
Amerikaanse presidentsverkiezingen 2008
. Van 21 januari 2009 tot 1 februari 2013 was zij de
minister van Buitenlandse Zaken
onder het presidentschap van
Barack Obama
. Daarvoor zat zij namens de
staat New York
in de
Senaat
. Zij is de eerste first lady die Senaatslid was en een ministerspost in een Amerikaanse regering vervulde.
In 2016 sleepte zij na acht jaar alsnog de nominatie van haar partij binnen om
presidentskandidaat
te worden. Ze verloor op 8 november 2016 de
verkiezingen
van haar
Republikeinse
tegenstrever
Donald Trump
, hoewel ze de meerderheid van de stemmen behaalde. Trump behaalde echter meer
kiesmannen
.
Hillary Diane Rodham werd op 26 oktober 1947 geboren in Chicago als oudste kind van Hugh Ellsworth Rodham en Dorothy Emma Howell. Ze heeft twee broers. Hillary groeide op in
Park Ridge
, een buitenwijk van Chicago. In 1965 ging ze politieke wetenschappen studeren aan het prestigieuze
Wellesley College
in
Wellesley
in
Massachusetts
. Na het behalen van haar
Bachelordiploma
werd ze in 1969 toegelaten tot de studie rechten aan de
Yale Law School
, de rechtenfaculteit van de
Yale University
. Hillary besloot zich tijdens haar studie vooral te specialiseren in kinderrecht; indertijd vielen kinderrechten onder het familierecht. Ze deed vrijwilligerswerk bij New Haven Legal Services, die juridische bijstand verleende aan arme inwoners van de stad. Tijdens haar tweede jaar aan de rechtenfaculteit werkte ze bij het Yale Child Center. In november 1973 publiceerde Rodham het artikel "Children under the law" in de
Harvard Educational Review
,
waarin ze pleitte voor het vastleggen van de wettelijke rechten van kinderen.
Tijdens haar opleiding aan de rechtenfaculteit van Yale University leerde ze eind 1970 ook haar echtgenoot,
Bill Clinton
, kennen. In de zomer van 1971 ging zij werken bij een klein advocatenkantoor in Oakland. In het voorjaar van 1973 rondt ze haar rechtenstudie af. Hillary Rodham gaat werken voor het Children's Defense Center in Cambridge. Ze deed toelatingsexamen voor de orde van advocaten in zowel de staat Arkansas als Washington DC.
Zij werd lid van de commissie die de mogelijkheden onderzocht om de toenmalige president
Richard Nixon
af te zetten na het
Watergateschandaal
. In 1974 besloot ze naar Arkansas te verhuizen om zich samen met Bill Clinton in Fayetteville te vestigen. Ze doceerde hier strafvordering en -advocatuur aan de rechtenfaculteit.
Nadat Bill Clinton minister van Justitie in Arkansas was geworden, verhuisden ze naar
Little Rock
,
Arkansas
. Hier trad Hillary in dienst als
advocaat
bij de Rose Law Firm waar ze vijftien jaar zou werken. Dit advocatenkantoor vertegenwoordigde vooral grote zakelijke klanten in Arkansas; Hillary (inmiddels Clinton) was bij haar indiensttreding de enige vrouwelijke jurist in het kantoor. In 1979, terwijl ze de first lady van Arkansas was, werd ze partner in Rose Law Firm. Ze was de eerste vrouw die in deze functie werd benoemd bij het advocatenkantoor. In 1980 werd Clinton gevraagd een leidinggevend partner binnen het kantoor te worden; ze ging hier vanwege tijdgebrek niet op in.
[1]
Na de verkiezing van haar man tot
president van de Verenigde Staten
had zij voor het eerst in haar werkzame leven geen eigen baan. Ze werd voorzitter van een werkgroep die het stelsel van zorgverzekeringen moest hervormen om ook de onderste lagen van de bevolking een betere kans te geven op medische verzorging. Werkgevers moesten volgens het plan een zorgverzekering afsluiten voor hun werknemers. Het uiteindelijke voorstel haalde het noch in het
Huis van Afgevaardigden
, noch in de
Senaat
.
Hillary Clinton schreef een
autobiografie
,
Living History
, waaruit blijkt hoe kwaad ze zich heeft gemaakt over de voortdurende onderzoeken in de
Whitewater-affaire
en hoezeer zij zich gekwetst voelde door de affaire van haar man met
Monica Lewinsky
. Niettemin bleef zij haar man steeds steunen.
Op 7 november 2000 behaalde Hillary Clinton de verkiezingsoverwinning voor de senaatszetel in New York en op 7 november 2006 werd ze herkozen in de Senaat. In haar beide campagnes en in haar optreden in de Senaat manifesteerde ze zich als een 'main stream American'. Ze legde de nadruk op haar christelijke geloofsachtergrond, noemde abortus een "verdrietige keuze" en steunde de
inval van de Verenigde Staten in Irak in 2003
. Het wantrouwen van rechts Amerika nam ze er niet mee weg. Later liet Clinton weten dat ze "fout zat" over de inval in Irak.
[2]
Op 20 januari 2007 kondigde Hillary Clinton de oprichting aan van een
verkennend comite
voor de
verkiezingen van 2008
, als eerste officiele teken van een nakende
kandidaatstelling
voor het
Amerikaanse presidentschap
. Clinton ambieerde het om de eerste vrouwelijke president van de Verenigde Staten te worden. Het was bovendien voor het eerst dat een first lady het hoogste ambt van het land nastreefde.
Zij was gedurende 2007 de topfavoriete voor de kandidatuur van de
Democratische Partij
voor de verkiezingen van 2008, met
Barack Obama
als haar grootste rivaal.
Op 3 januari 2008 begon Hillary slecht aan de
voorverkiezingen
met een derde plaats in de
caucus
van
Iowa
, achter winnaar Obama en (nipt)
John Edwards
. Later kwam ze onverwacht sterk terug met winst in
New Hampshire
en in diverse peilingen.
Op 5 februari, ook wel
Super Tuesday
genoemd, won Clinton in de grootste staten zoals
Californie
,
New York
,
New Jersey
en
Massachusetts
, terwijl Obama meer staten qua aantal won. Uiteindelijk liepen ze beiden gelijk op.
Obama won de volgende elf voorverkiezingen. Op 4 maart won Clinton de voorverkiezing in
Ohio
,
Rhode Island
en
Texas
. Op 22 april won Clinton de primary in
Pennsylvania
met bijna tien procentpunten, waardoor ze in de race bleef en binnen 24 uur tijd tien miljoen dollar aan donaties ontving om haar campagne door te kunnen zetten.
Bij de laatste
primaries
, op 3 juni, had Obama zoveel gedelegeerden achter zich gekregen (ruim 2100) dat hem het Democratische kandidaatschap niet meer kon ontgaan. Op 7 juni kondigde Clinton officieel aan dat ze haar strijd om het kandidaatschap opschortte, waarbij ze tevens publiekelijk haar volledige steun aan Obama uitsprak.
Op 21 november maakte de
New York Times
bekend dat Hillary Clinton instemde met het verzoek van
Barack Obama
om onder zijn presidentschap minister van Buitenlandse Zaken (
Secretary of State
) te worden.
[3]
Op 1 december maakte Obama de benoeming officieel bekend.
[4]
Clinton noemde terreur, het milieu en de slechte economie als speerpunten voor haar ministerie. Op 21 januari 2009 werd Clinton officieel benoemd tot minister van Buitenlandse Zaken.
[5]
Ze legde diezelfde dag nog de eed af en trad af als senator.
[6]
Clinton baarde opzien met een toespraak in januari 2010 waar zij een vergelijking trok tussen het
IJzeren Gordijn
en het wel of niet hebben van vrijheid op het internet.
Chinese
politici reageerden gepikeerd, omdat het de eerste keer was dat een hoge Amerikaanse functionaris het nastreven van vrijheid op het internet aanduidde als een kernelement van de Amerikaanse buitenlandse politiek.
De
Egyptische protesten in 2011
en de uitbraak van de
Arabische Lente
waren het grootste onderwerp gedurende Clintons ministerschap. Aanvankelijk steunde de Amerikaanse regering de Egyptische president
Hosni Mubarak
nog, maar de regering riep al snel op tot een ordelijke overgang naar een democratische staat. Toen er opstanden uitbraken in verschillende andere Arabische landen, was Clinton een van de belangrijkste woordvoerders van de Amerikaanse regering. Zij zei zich te herkennen in de kritiek dat de Verenigde Staten sommige regimes stuurden, terwijl ze af wilden van andere machthebbers. Met betrekking tot
Libie
veranderde Clinton van mening en werd een pleitbezorger van militaire interventie in dat land.
Clinton hield in december 2011 een speech voor de
Mensenrechtenraad van de Verenigde Naties
waarin zij stelde dat de Verenigde Staten zich hard zouden maken voor de rechten van homo's en dat het "nooit een misdaad zou mogen zijn om homo te zijn".
[7]
In diezelfde maand bezocht zij als eerste minister van Buitenlandse Zaken sinds 1955
Birma
en ontmoette daar de leiders van het land en oppositieleider
Aung San Suu Kyi
.
[8]
Een
aanval op het Amerikaanse consulaat in het Libische Benghazi
op 11 september 2011 van islamitische extremisten, waarbij de Amerikaanse ambassadeur
Christopher Stevens
werd gedood, kwam als een verrassing. Er leefden in de Verenigde Staten veel vragen over de beveiliging van het consulaat. Clinton liet weten geheel verantwoordelijk te zijn daarvoor.
[9]
Een onafhankelijke onderzoekscommissie oordeelde achteraf dat het Amerikaanse ministerie van Buitenlandse Zaken tekort was geschoten bij het waarborgen van de veiligheid van het Amerikaanse consulaat. Volgens de commissie negeerden functionarissen van Buitenlandse Zaken verzoeken uit Libie voor meer bewakers en betere veiligheidsmaatregelen.
[10]
De onderzoekscommissie nam Buitenlandse Zaken bovendien kwalijk dat veiligheidsprocedures niet werden aangepast aan de verslechterende veiligheidssituatie in het land.
Op 17 maart 2012 maakte Clinton bekend geen tweede termijn als minister van Buitenlandse Zaken onder president Obama te ambieren als hij in 2012 herkozen zou worden.
[11]
Op 15 december 2012, vlak voor het einde van haar termijn, viel Clinton flauw en liep daarbij een hersenschudding op. De val werd toegeschreven aan oververmoeidheid.
[12]
Op 1 februari 2013 werd ze als minister opgevolgd door
John Kerry
.
[13]
In 2014 publiceerde Clinton onder de titel
Hard Choices
(in het Nederlands vertaald naar
Cruciale Keuzes
) haar
memoires
uit haar tijd als minister van Buitenlandse Zaken.
[14]
Clinton kreeg veel kritiek voor het feit dat ze de
Irakoorlog
aan het begin vol overtuiging steunde, maar later haar steun hiervoor introk. Veel Amerikanen vonden dat zij daarmee zwak
leiderschap
had getoond. Na overtuigend de oorlog in
Irak
te steunen maakte zij een draai van 180° tijdens een meeting van de Democraten van het
Amerikaanse Congres
. Zelfs de andere Democratische Congresleden vonden dit naar eigen zeggen 'vreemd'. Hillary Clinton doopte de oorlog eerder als 'onze oorlog' maar tijdens die vergadering noemde zij de oorlog in Irak '
George W. Bush
' oorlog'.
In maart 2015 werd bekend dat Clinton als minister van Buitenlandse Zaken van de Verenigde Staten haar prive e-mailserver had gebruikt voor haar officiele e-mailverkeer, in plaats van gebruik te maken van de officiele accounts en servers van de regering. Duizenden van deze e-mails werden naderhand door het
State Department
, het Amerikaanse ministerie van Buitenlandse Zaken, geclassificeerd als "classified" (geheim).
In januari 2016 werd een reeks van haar e-mails vrijgegeven. Dit betrof correspondentie tussen Clinton en de vroegere directeur voor beleidsplanning (die van Clintons ambtstermijn als minister van Buitenlandse Zaken), waaruit bleek dat zij zich afvroeg hoe het beste politiek om te gaan met premier
Benjamin Netanyahu
van
Israel
. Uit andere e-mails blijkt haar verlangen, zodra zij president zou zijn, de banden met deze laatste aan te halen.
[15]
Na haar aftreden als minister van Buitenlandse Zaken toonde zij geen interesse in een ambt als president van de Verenigde Staten,
[16]
hoewel zij populair was onder de Amerikaanse kiezers en peilingen aanduidden dat ze de absolute nummer een was bij de Democraten om kandidate te zijn bij de Amerikaanse presidentsverkiezingen van 2016.
[17]
[18]
Lange tijd liet Clinton in het midden of ze zich kandidaat zou stellen voor de verkiezingen.
[19]
Op 12 april 2015 maakte Clinton officieel bekend dat ze zich kandidaat stelde voor de
Amerikaanse presidentsverkiezingen 2016
.
[20]
[21]
[22]
Clinton werd lange tijd gezien als de
frontrunner
, de kandidaat die zo goed als zeker de Democratische nominatie zou halen. Vicepresident
Joe Biden
leek de enige noemenswaardige potentiele tegenkandidaat. In oktober 2015 nam hij uiteindelijk de beslissing om zich niet kandidaat te stellen. Andere, minder bekende kandidaten, zoals
Lincoln Chafee
en
Jim Webb
trokken zich rond die tijd ook terug. Naar het einde van 2015 toe bleven enkel Hillary Clinton,
Bernie Sanders
en
Martin O'Malley
over. In de aanloop naar de eerste voorverkiezingen in februari 2016 steeg Bernie Sanders in de peilingen en werd de strijd competitiever dan eerst verwacht. Bij de allereerste Democratische voorverkiezingen op 1 februari 2016 in Iowa eindigde Hillary Clinton als eerste met een voorsprong van 0,2 procentpunt op Bernie Sanders.
[23]
O'Malley trok zich die avond terug.
In september 2016 moest zij haar campagne onderbreken, nadat ze bij een herdenking van de
aanslagen van 11 september 2001
onwel was geworden. Clintons arts stelde vast dat ze een
longontsteking
had.
[24]
Op 9 november 2016 werd duidelijk dat Clinton de verkiezingen verloren had. De winst en daarmee het presidentschap gingen naar haar Republikeinse opponent Donald Trump. Laatstgenoemde kreeg evenwel ruim 1,6 miljoen (1,0%) minder stemmen dan Clinton.
[25]
Hiermee werd hetzelfde scenario als
in 2000
ontrold. Na de verkiezingen was de verwachting dat Clinton in de einduitslag 2 procentpunt, wat neerkomt op ruim 2 miljoen stemmen, meer zou halen dan Trump. Uiteindelijk bleek dat ze 2,1 procentpunt meer stemmen had gekregen.
[26]
De opiniepeilers hadden hun voorspelling van de
popular vote
wel zien uitkomen, maar in
kiesmannen
niet.
[27]
Volgens de verkiezingsuitslagen kon ze naar verwachting 232 kiesmannen achter zich scharen, maar bij de stemming in het kiescollege in december 2016 bleken het er uiteindelijk slechts 227 te zijn, omdat vier kiesmannen uit de staat
Washington
en een uit Hawai haar afvallig waren.
2009:
Four Freedoms Award
Freedom medal
Bronnen, noten en/of referenties
- ↑
Jeff Gerth en Don van Natta jr.
.
Hillary Rodham Clinton. De biografie.
,
69
.
ISBN 9789047200093
. Geraadpleegd op
17 augustus 2016
.
- ↑
Hillary Clinton neemt in memoires afstand van Obama
. Het Laatste Nieuws (
9 juni 2014
). Geraadpleegd op
9 juni 2014
. "...maar Clinton komt ook terug op de steun die ze in 2002 gaf aan de invasie van Irak. "Ik dacht dat ik te goeder trouw had gehandeld en de best mogelijke beslissing had genomen op basis van de informatie waarover ik beschikte", klinkt het. "Maar ik zat fout. Zo eenvoudig is het.""
- ↑
'Hillary Clinton wordt minister Buitenlandse Zaken'
[dode link]
,
NU.nl
, 22 nov 2008
- ↑
Obama kiest voor Clinton
,
NOS Journaal
, 1 dec 2008.
Gearchiveerd
op 4 maart 2016.
- ↑
"
Senaat akkoord met Clinton
",
NOS
, 21-01-2009. Geraadpleegd op 21-01-2009.
- ↑
Tumulty, Brian
, "
Clinton sworn in at State Dept. and then resigns Senate
",
The Journal News
, 21-01-2009. Gearchiveerd op 1-2-2009. Geraadpleegd op 22-01-2009.
- ↑
(
en
)
Hillary Clinton declares 'gay rights are human rights'
. BCC News (
7 december 2011
).
- ↑
(
en
)
Hillary Clinton Burma visit: Suu Kyi hopeful on reforms
. BBtC News (
2 december 2011
).
- ↑
(
en
)
Elise Labott
,
Clinton: I'm responsible for diplomats' security
. CNN (
6 oktober 2012
).
- ↑
(
en
)
Three in State Dept. resign after report
. UPI (
19 december 2012
).
- ↑
Hillary Clinton wil geen tweede termijn
. NOS (
17 maart 2011
).
Gearchiveerd
op
12 augustus 2018
.
- ↑
Marije Willems
,
Hillary Clinton valt flauw en loopt hersenschudding op
. NRC Handelsblad (
15 december 2012
).
- ↑
(
en
)
Michael R. Gordon
,
Kerry Sails Through the Senate as Secretary of State
. The New York Times (
29 januari 2013
).
- ↑
Pim van den Dool
,
Met publicatie boek Hard Choices is operatie-Hillary echt begonnen
. NRC.nl (
10 juni 2014
). Geraadpleegd op
3 augustus 2015
.
- ↑
Gelekte emails: Hillary Clinton wil meteen beginnen de relatie met Israel te versterken
- ↑
(
en
)
A. Barr
,
Hillary Clinton: I'd have hired Barack Obama
. Politico (
14 oktober 2009
). Geraadpleegd op
9 juni 2014
. " 'I have absolutely no interest in running for president again. None. None,' she said. 'I mean, I know that's hard for some people to believe, but, you know, I just don't.' "
- ↑
(
en
)
P. O'Connor
,
Hillary Clinton Exits With 69% Approval Rating
. The Wall Street Journal (
17 januari 2013
). Geraadpleegd op
9 juni 2014
.
- ↑
(
en
)
S. Holland
,
Hillary Clinton leaving world stage, but for how long?
. Reuters (
16 januari 2013
). Gearchiveerd op
27 september 2015
. Geraadpleegd op
9 juni 2014
.
- ↑
(
en
)
C. J. Carter
,
Hillary Clinton on possible presidency: 'I'm realistic'
. CNN (
23 september 2013
). Geraadpleegd op
9 juni 2014
.
- ↑
Hillary Clinton officieel presidentskandidaat
. NOS (
12 april 2015
).
Gearchiveerd
op
12 oktober 2022
.
- ↑
Marije Willems
;
Laura Klompenhouwer
,
Nu is het officieel: Hillary Clinton doet gooi naar presidentschap
. NRC Handelsblad (
12 april 2015
).
- ↑
(
en
)
Amy Chozick
,
Hillary Clinton Announces 2016 Presidential Bid
. The New York Times (
12 april 2015
).
- ↑
Hillary Clinton wint Iowa met miniem verschil
. NOS (
1 februari 2016
). Geraadpleegd op
1 februari 2016
.
- ↑
Hillary Clinton heeft longontsteking en onderbreekt campagne
. NOS (
12 september 2016
). Geraadpleegd op
12 september 2016
.
- ↑
CNN update 22-11-2016
.
Gearchiveerd
op 23 januari 2018.
- ↑
(
en
)
2016 Presidential Election Results
.
The New York Times
.
Gearchiveerd
op
24 februari 2022
. Geraadpleegd op
6 februari 2022
.
- ↑
Clinton's Popular-Vote Lead Will Grow, and Grow, and Grow
.
Gearchiveerd
op 30 mei 2023.
- ↑
De geloofsbeleving van Hillary
, NOS Journaal, 2 jan 2008.
Gearchiveerd
op 4 maart 2016.
|