Charles Louis Eugene Koechlin
(
Parijs
,
27 november
1867
? Le Rayol
Canadel
, Departement
Var
,
31 december
1950
) was een
Franse
componist
en
muziekpedagoog
.
Hij was het zevende kind uit een welgestelde, beschaafde familie in de
Elzas
. Als kind wilde hij astronoom worden - wat zich in zijn composities weerspiegelt door de vele evocatieve
nachtstukken
en -stemmingen. Op 15-jarige leeftijd begon hij te componeren en in 1890 koos hij uiteindelijk voor de muzikale weg. Maar beide interesses - de vrije kunstenaar en de systematische onderzoeker - bleven naast elkaar bestaan, om zich in de loop van zijn lange leven onlosmakelijk met elkaar te verbinden. In
1887
ging hij eerst naar de befaamde
Ecole Polytechnique
, maar hij bleef daar slechts tot 1888. Daarna had hij een korte carriere bij het leger als 'officier d’artillerie' in 1889.
Hij studeerde vanaf 1889 aan het Parijse
Conservatoire national superieur de musique
bij de
fugapaus
Andre Gedalge
(contrapunt en fuga), bij
Jules Massenet
(compositie en orkestratie), bij
Antoine-Barthelemy Taudou
(harmonieleer) en daarna bij
Gabriel Faure
(compositie), wiens assistent hij was van 1898 tot 1901. Meer dan alle andere docenten werd de bescheiden Faure, die vooruitstrevend was zonder opdringerig te zijn, het voorbeeld voor zijn
esthetiek
. Niet alleen Faure, maar ook
Claude Debussy
zag een belofte in de magische
orkestratiekunsten
van Koechlin. De samensmelting van componist en orkestrator in
Khamma
is perfect.
In het begin van zijn compositorische werkzaamheid in de jaren 1890 tot 1908 domineert de omvangrijke liedproductie. De eerste orkeststukken zijn
impressionistische
stemmingsschilderingen. Na 1908 begon hij zijn "technique du developpement" te vervolmaken en zich te bevrijden van de conventionele modellen. Hij vond zijn eigen stijl en werd beschouwd als
tovenaar
, of beter als
onderzoeker van de orkestklank
.
Koechlin was niet in de eerste plaats een voltooier, maar een uitvindersnatuur.
Het orkest met zijn karakteristieke combinatiemogelijkheden kende hij als geen ander, bijna zo goed als
Gustav Mahler
. Koechlin ontsloot doelgericht nieuwe klankconstellaties en haalde die met gedurfd, maar uiterst verfijnd vakmanschap naar boven. Zijn onuitputtelijke fantasie en zijn methodische manier van werken gingen hand in hand, zoals zijn omvangrijke
Traite de l'orchestration
in vier boekdelen bewijst. Geen werk is dieper in de geheimen van de orkestbehandeling doorgedrongen. Verder stichtte hij met
Maurice Ravel
en
Florent Schmitt
de
Societe Musicale Independante
om de eigentijdse muziek te bevorderen.
Tot zijn leerlingen behoren
Francis Poulenc
,
Henri Sauguet
,
Germaine Tailleferre
,
Cole Porter
en
Roger Desormiere
.
Hij huwde op
24 april
1903
Suzanne Pierrard. Samen hadden zij vijf kinderen: Jean Michel (1904), Helene (1906) Madeleine (1911), Laure Antoinette (1916), en Yves (1922).
- 1911
-
1935
La Symphonie d'hymnes - Hymne au Soleil
, op. 127
- 1911
-
1935
La Symphonie d'hymnes - Hymne a la Nuit
, op. 48, nr. 1
- 1911
-
1935
La Symphonie d'hymnes - Hymne au Jour
, op. 110
- 1911
-
1935
La Symphonie d'hymnes - Hymne a la Jeunesse
, op. 148
- 1911
-
1935
La Symphonie d'hymnes - Hymne a la Vie
, op. 69
- 1933
Seven Stars Symphony
, op. 132 (voor de acteurs
Douglas Fairbanks
,
Lilian Harvey
,
Greta Garbo
,
Clara Bow
,
Marlene Dietrich
,
Emil Jannings
en
Charlie Chaplin
)
- 1937
Symphonie nr. 1
- 1896
-
1906
Les Vendanges
,
symfonisch gedicht
- 1898
-
1916
Deux Poemes symphoniques
, voor orkest, op. 43
- Soleil et danses dans la foret
- Vers la plage lointaine
- 1901
-
1907
La Nuit de Walpurgis classique
, symfonisch gedicht voor orkest, op. 38
- 1908
-
1916
Deux Poemes symphoniques
, voor orkest, op. 47
- Le Printemps
- l'Hiver
- 1908
-
1916
Deux Poemes symphoniques
, voor orkest, op. 48
- Nuit de Juin
- Midi en Aout
- 1925
La course de printemps
, poeme symphonique d’apres "Dschungelbuch"
Rudyard Kipling
, op. 95
- 1925
-
1939
Le Livre de la jungle
- La loi de la jungle, symfonisch gedicht, op. 175 (1925) naar
Rudyard Kipling
- Les Bandar-Log, op. 176 (1938-1939)
- 1938
-
1945
Le buisson ardent
, symfonisch gedicht naar een episode uit "Jean-Christophe" von
Romain Rolland
, op. 203 (deel 1)
- 1938
-
1945
Le buisson ardent
, symfonisch gedicht naar een episode uit "Jean-Christophe" von
Romain Rolland
, op. 171 (deel 2)
- 1941
-
1944
Le Docteur Fabricius
poeme symphonique d'apres la nouvelle de son oncle
Charles Dollfus
, op. 202
- 1896
-
1900
Deux pieces symphonique
, op. 20
- En Reve
- Au Loin
- 1896
-
1907
La Foret
, symfonische etude, op. 29
- Le Soir
- La Nuit
- 1897
-
1906
La Foret (Le Jour)
, symfonische etude, op. 25
- 1909
Trois chorals - 2 - La Charite
, voor orgel en orkest, op. 49, nr. 2
- 1910
-
1920
Trois chorals - 1 - L'Esperance
, voor orgel en orkest, op. 49, nr. 1
- 1911
-
1919
Ballade
, voor piano en orkest, op. 50
- 1912
-
1921
Trois chorals - 3 - La Foi
, voor orgel en orkest, op. 49, nr. 3
- 1935
-
1940
Poeme
, voor hoorn en orkest, op. 70 bis (pour Georges Carael et Andre Souris)
- 1931
-
1932
Vingt Chansons bretonnes
voor cello, piano en orkest, op. 115 bis
- 1932
Hymne
, voor
ondes Martenot
en orkest
- 1934
Chansons bretonnes sur des themes de l'ancien folklore
, voor cello en orkest, op. 115
- Vol. 1
- La prophetie de Gwenc'hlan
- Le Seigneur Nann et la fee
- Le vin des Gaulois
- Azenor la pale
- Saint-Efflam et le roi Arthur
- Les laboureurs
- Vol. 2
- Les trois moines rouges
- Alain-le-Renard
- Le baron de Jaouioz
- Notre-Dame de Folgoat
- Iannik Skolan
- La ceinture de noces
- 1942
Offrande musicale sur le nom de BACH
voor piano en orkest, op. 187
- 1942
-
1943
Silhouettes de comedie
, voor fagot en orkest, op. 193
- Epiphanie
voor cello en orkest
- 1899
-
1908
L'Abbaye
, suite religieuse voor gemengd koor, orkest en orgel, op. 16
- 1899
-
1907
En mer, la nuit
, op. 27
- 1901
-
1919
Rhapsodie sur des chansons francaises
, op. 62
- 1908
-
1913
Etudes antiques
, op. 46
- 1912
Les Saisons
- 1912
-
1920
Cinq Chorals
, voor orkest
- 1916
-
1921
Les Heures persanes
, op. 65 bis
- 1920
La Foret paienne
- 1923
-
1933
Vers la voute etoilee - un hommage a
Camille Flammarion
, op. 129
- 1931
-
1932
Cinq Chorals dans les modes du Moyen-Age
voor orkest, op. 117 bis
- 1932
Fugue symphonique "Saint-Georges"
, voor orkest, op. 121
- 1932
-
1933
Vers la Voute Etoilee
nocturne voor orkest, op. 129
- 1933
Sur les flots lointains
, op. 130
- 1936
La meditation de Purun Baghat
, op. 159
- 1937
Les Eaux vives
- 1945
-
1946
Partita
, voor kamerorkest, op. 205
- 1947
Introduction et 4 Interludes de style atonal-seriel
, op. 214
- l'Ete
- 1935
"Tu crois a beau soleil" Chanson de Louis XIII recueillie par Marin Mersenne
- 1935
-
1936
Quelques chorals pour des fetes populaires
, op. 153
- Jeux
- Victoire
- Prelude a une fete populaire
- Choral pour une fete en plein air
- 1936
Le 14 juillet - Liberte
, toneelmuziek voor harmonieorkest voor de finale van de 2e akte tot
Le 14 juillet
van
Romain Rolland
, op. 158
- 1936
-
1941
Marche funebre
, op. 157 ter
Voltooid in
|
titel
|
aktes
|
premiere
|
libretto
|
choreografie
|
1908
-
1916
|
La Foret paienne
, danses antiques, op. 45
|
|
1925
,
Parijs
(concertant)
|
|
|
1915
-
1917
|
La Divine Vespree
, op. 67
|
|
1947
, Parijs (concertant)
|
|
|
1945
-
1947
|
L'Ame heureuse
, op. 210
|
|
1948
, Parijs
|
|
|
1947
|
Voyages: film danse
, op. 222 (onvoltooid)
volledige bewerking door
Otfrid Nies
|
4 interludes
|
1986
,
Kassel
|
|
|
- 1896
-
1908
Jacob chez Laban
, pastorale biblique, op. 36, 1 akte
- 1936
Le 14 juillet - Liberte
, theatermuziek voor de finale van de 2e akte tot
Le 14 juillet
van
Romain Rolland
, op. 158
- 1902
-
1907
Chant funebre a la memoire des jeunes defuntes
voor gemengd koor, orgel en orkest, op. 37
- 1938
Chœurs monodiques de style modal pour l'Alceste d'Euripide
- 1949
Motets de style archaique
op. 225
- Voix d'hommes, Soutenu et sans nuances
- Voix d'enfants
- La Crypte
- Motet en canons, molto moderato
- Choral Mysterieux
- Choral en imitations Moderato voor zang en blazerskwartet
- Chanson en canon, Allegro
- Exposition de fugue et stretto, Grave, sans hate
- Chanson pour habituer l'oreille aux sonorites medievales, Allegro voor fluit en klarinet
- Eleison, Andante
- Monodies - Assez allant voor fluit en klarinet
- Pour un conduit a 3 voix puis a 6 voix, Pas vite
- Exposition et Strette, Pas vite
- Assez lent, Tres lie
- Mystique et lumineux, Tres calme et pur, Presque sans nuances
- Choeurs religieux
a capella, op. 150
- Kyrie
- Agnus Dei
- Alleluia
- 1890
-
1897
Quatre poemes
, voor zangstem en piano (of orkest), op. 7 - tekst:
Edmond Haraucourt
- 1898
-
1900
Chansons de Bilitis
voor zang - tekst:
Pierre Louys
- 1899
-
1904
Trois poemes
, voor zangstem, vrouwenkoor en piano (of orkest), op. 18 - tekst:
Rudyard Kipling
≪Le Livre de la jungle≫ in de Franse vertaling van L. Fabulet en
Robert d'Humieres
- 1914
/
1946
Sheherazade
voor zang en piano
- Liederen
, op. 1 - tekst:
Th. de Banville
Rondels
- Le Nuit
- Le The
- Le printemps
- Le Ete
- Vers la plage lointaine
op. 43 nº2
- Poemes d’Automne
voor zang en orkest, op. 13 nº1 et 2
- Deux poemes d’
Andre Chenier
voor zang en orkest, op. 23, nº1
- Chanson de Melisande (d’apres Faure)
- Trois melodies
voor zang en orkest, op. 17 nº2 et 3
- Etudes antiques
voor zang en orkest, op. 46 nº2, nº3 et nº4
- Six melodies sur des poesies d’
Albert Samain
voor zang en orkest, op. 31, nº1
- 1913
Sonate
voor fluit en piano
- 1913
-
1922
3 Quatuors a cordes (strijkkwartetten)
- 1935
Sonatine modale
voor fluit en klarinet, op. 155
- 1915
-
1916
Sonate
voor hobo en piano, op. 58
- 1915
/
1946
Sonate
voor altviool en piano
- 1916
Sonate
voor viool en piano
- 1917
Sonate
voor cello en piano, op. 66
- Tres modere
- Andante quasi Adagio
- Final. Allegro non troppo
- 1922
Quintette pour piano et quatuor a cordes
, op. 80
- 1923
Deux Sonates
voor klarinet en piano
- 1924
Trio
voor fluit, klarinet en fagot, op. 92
- 1937
Septuor a vent
, op. 165
- Au loin
voor althobo en harp, op. 20
- Deux Nocturnes
voor fluit, hoorn en piano, op. 32 Nr. 2
- Trois pieces
voor fagot en piano, op. 34
- Suite en quatuor
voor fluit, viool, altviool en piano, op. 55
- Sonate
voor fagot en piano, op. 71
- Sonate
voor twee fluiten, op. 75
- Trio
(Divertissement) voor twee fluiten en klarinet, op. 91
- Chansons Bretonnes (boek 1 en 2)
voor cello en piano, op. 115
- Quintette ≪Primavera≫
pour flute, harpe, violon, alto et violoncelle, op. 156
- Quatorze pieces
voor fluit en piano, op. 157b
- Epitaphe de
Jean Harlow
voor fluit, saxofoon en piano, op. 164
- Quatorze pieces
voor hobo (of althobo) en piano, op. 179
- Suite
voor althobo solo, op. 185
- Deux Sonatines
voor hobo d'amore met oktet, op. 194
- 1944
"Les Chants de Nectaire", voor fluit solo, op. 198, 199 en 200
- 1948
Monodies
voor A-klarinet, op. 216
- Piece de flute pour lecture a vue
voor fluite en piano, op. 218
- Sonate a sept
voor hobo, fluit, harp (of klavecimbel) en strijkkwartet, op. 221
- Idylle pour deux clainettes
- Les Confidences d'un joueur de clarinette
- Monodie
voor althobo
- Quatorze Pieces
voor klarinet en piano
- 1929
Trois Sonatines
, op. 107
- Choral
, op. 90b
- Choral
, op. 98a
- Sonate
, op. 107 Nr. 1
- Sonate
, op. 107 Nr. 2
- Sonate
, op. 107 Nr. 3
- 1915
-
1916
Cinq Sonatines
, op. 59
- 1916
Paysages et marines
, op. 63
- 1919
Quatre Sonatines francaises
voor piano vierhandig, op. 60
- 1921
Quintette
met piano
- 1923
-
1924
Quatre nouvelles Sonatines
- 1932
-
1933
L'Ancienne Maison de Campagne
twaalf stukken voor piano, op. 124
- Douze petites pieces
- Douze Esquisses
, op. 47
- Les chants de Kervelean
, op. 197
- Les heures Persanes
, op. 65
- Nouvelles Sonatines
, op. 87
- Pastoralen
, op. 77
- Portrait of
Daisy Hamilton
89 schetsen voor piano, op. 140
- Suite pour deux piano
, op. 6
- Suite en cinq mouvements
voor piano vierhandig, op. 19
- 1933
L'Andalouse dans Barcelone
, op. 134
- Cinq Danses pour Ginger (Rogers)
, op. 163
- Charles Koechlin:
Etudes sur les notes de passage
. 1922.
- Charles Koechlin:
Traite de l'harmonie
. Eschig, Partis. 1928.
- Charles Koechlin:
Traite de l'orchestration
. 1954-1959.
- Charles Koechlin:
Temoignage inedit sur Albert Roussel
, Revue internationale de musique francaise. 5 (1984), No. 14, S. 79-88.
- Robert Orledge:
Charles Koechlin (1867-1950): his life and works
, second edition, Routledge, 1995. 457 p.,
ISBN 978-3-718-60609-2
- Bernard Koechlin:
Feuilles d'automne - Le compositeur
Charles Koechlin
a Villers-sur-Mer
. PhoneIcone Edition.
- Pierre Renaudin:
L’œuvre de Charles Koechlin
Paris. 1978.
- Catalogue de l'oeuvre de Charles Koechlin
met een introductie van
Henri Sauguet
. Eschig, Paris. 1975.