Haile Selassie, en
Foto
vun
Walter Mittelholzer
, Februar 1934.
Haile Selassie I.
(
amhaarsch
(????) ??? ???
(Qadamawi) Hayla S?llase
, up
Platt
De Dreeenigkeit ehre Macht (de Eerste)
) (*
23. Juli
1892
unner den Naam
Ras
Tafari Mak?ann?n
(??? ????) in
Edjersso
, Provinz
Hararghe
,
Athiopien
; †
27. August
1975
in
Addis Abeba
) is de leste
Kaiser
vun
Athiopien
(
1930
-
1936
un
1941
-
1974
) ween. Sien Titel as Herrscher is
Neguse Negest
(?De Konige ehr Konig“) ween. He hett sik 225. Nafolger vun Konig
Salomo
nommt. In’n November
1954
is Haile Selassie dat eerste Staatshooft ut dat Utland overhoop ween, dat de junge
Bundsrepubliek Duutschland
besocht hett.
Haile Selassie is unner den Naam Tafari Makonnen in de Provinz Harar in Athiopien, oostlich vun de
Hooftstadt
Addis Abeba
boren wurrn. He weer de Sohn vun den doren Gouverneur (
Ras
). Nadem de
christlich
-
orthodoxe
Aristokratie
en
Putsch
gegen den Throonfolger vun den doden Kaiser
Menelik II.
Iyasu V.
maakt harr, is Makonnen an’n
2. November
1930
unner den Naam Haile Selassie I. to’n Neguse Negest vun Athiopien kroont wurrn. Iyasu stunn up de Siet vun de
Middelmacht
un hett de Christenlude wegen siene
Politik
gegen sik upbrocht, mit de he gegen de
Islam
over frundlich weer. Nun gung dat los un dat Land is moderner maakt wurrn un Selassie hett al in’n Juli
1931
Athiopien siene eerste
Verfaten
rutgahn laten. Dat weer de ?
Verfaten vun dat Kaiserriek Abessinien vun 1931
“. Dor hett he siene afsolute Macht mit afsekert un dat blot na den Naam in en
Konstitutschonelle Monarkie
umwannelt.
Up Befehl vun
Benito Mussolini
hett de
italieensche
Armee dat Land
1935
in den
Italieensch-Athioopschen Krieg
angrepen.
1936
moss Selassie utkniepen na
Grootbritannien
. Vun dor ut hett he den
Wedderstand
gegen Italien anfohrt. An’n
24. Januar
1941
is he mit Holp vun de Briten toruch kehrt na Athiopien. He hett sik dat nich nehmen laten, as en Politiker dat Land wat moderner to maken, man de afsolute Herrschop hett he doch in siene Hand bolen un en sunnerliche
Oppositschoon
hett he nich tolaten. He hett versocht, en Natschonalstaat in to richten, so, as de in
Europa
begang ween sund. Dor hett he dat sunnerlich dor up afsehn, datt he de
Oromo
-Stamm in den Suden vun’t Land na
Spraak
un
Kultur
unner den Ploog vun de
Amharen
kriegen do. Siene Gang, mit de he regeern do, weern allens
Beamten
, Lude vun’n
Adel
un
Generale
ut dat Volk vun de
Amharen
oder vun Oromos, de de amhaarsche Kultur un Sprake overnahmen harrn. Haile Selassie is in dat Utland as en groot Staatshooft vun dat ollste Land vun
Afrika
ankeken wurrn un he weer een vun de Liddmaten, de de
Vereenten Natschonen
mit up de Been stellt harrn. He hett ok as en ?Graue Eminenz“ gollen un as en Figur, wo de ganze afrikaansche
Kontinent
wat mit anfangen konn, as de Tied vun de
Kolonien
toenne gung. Up de annere Siet hett dat in siene Amtstied en ganze Reeg vun
Kriege
geven, unner annern mit
Somalia
um de Gemarken vun dat
Ogaden
an de Grenz un ok gegen de Lude, de for de Unafhangigkeit vun de vormolige italieensche Provinz
Eritrea
strieden doen. De weer vun dat Enn vun den
Tweeten Weltkrieg
oder vun
1950
af an Deel vun den Bundsstaat vun Athiopien ween, man later to en blote Provinz for de
Verwaltung
maakt wurrn.
Haile Selassie 1963 in Washington
In de Midden vun de 1970er Johre sund jummers mehr Inwahners vun dat Land untofraen ween. Sunnerlik de Studenten wollen sik nich mehr affinnen mit de unbannige Macht vun den Kaiser, tomolen he nich inverstahn weer, sien konservativen Adelsstaat um to muddeln. Dat weer al bi de Wahl to’n
Parlament
vun
1973
rutkamen. As dat denn ok miteens for de Lude up dat Land nich mehr noog to eten geev, hefft
1974
Studenten vun de Haile-Selasse-
Universitat
un an annere Hoochscholen sik up de Achterbeene stellt un en
Revolutschoon
tostanne brocht. Toeerst gung dat dor um, dat en
Parlamentaarsche Monarkie
inricht’ weern scholl, man dat duer nich lang, un unner den Kaptein un latern
Oberst
Mengistu Haile Mariam
weer de
Marxismus-Leninismus
boven up. Na en Putsch vun dat
Militar
moss de Kaiser an’n
12. September
1974
Bott geven. Dat duer nich lang, un he is in
Arrest
doot bleven. Bit up den hudigen Dag weet numms, wie dat passeert is. Sien Grootneffen
Asfa-Wossen Asserate
hett in sien Book schreven, Haile Selassie weer mit en Koppkussen stickt wurrn.
Al
1960
hett sien Sohn, Kroonprinz Asfa Wossen (
Amha Selassie I.
) bi en
Putsch
gegen den Vadder mitmaakt.
1973
hett denn sien Enkel
Iskander Desta
versocht, de
Regeerung
um to storten. Desta weer dormols Upper-Befehlhebber vun de
Marine
vun Athiopien. Noch
1974
hett Haile Selassie en annern Enkelsohn to’n neen Throonfolger beropen. Dat weer Asfa Wossen sien Sohn
Zere Yacobe Selassie
. Hudigendags is sien Enkelsohn
Ermias Sahle-Selassie
Vorsitter vun den Throonraat vun Athiopien.
Mit siene eerste Fro Altayech hett he man blot eene Dochter harrt:
- Prinzessin Romana Worq († 14. Oktober 1940)
Mit siene tweete Fro, Kaisersche
Menen II.
(Menen Asfaw, *
25. Marz
1889
, †
15. Februar
1962
), hett he sess Kinner kregen:
- Prinzessin Tenagne Worq (* 30. Januar 1913, † 6. April 2003)
- Prinz Asfa Wossen (* 27. Juli 1916, † 17. Januar 1997)
- Prinzessin Zannaba Worq (* 25. Juli 1918, † 25. Marz 1933)
- Prinzessin Tsahai Worq (* 13. Oktober 1919, † 17. August 1942)
- Prinz Makonnen (* 16. Oktober 1923, † 13. Mai 1957)
- Prinz Sahle Selassie (* 27. Februar 1931, † 23. April 1962)
Bit up den hudigen Dag warrt Haile Selassie as dat
Symbol
vun de
Rastafari
-Anhangers ankeken. De sund sunnerlich up de
Eilannen
in de
Karibische See
tohuse. De Naam vun de Grupp, ?Rastafari“, is hernahmen vun den Naam, den Haile Selassie bi sien Geboort kregen hett. Dat weer Ras Tafari Makonnen. As he an’n
21. April
1966
up Staatsbesook in
Jamaika
ween is, hefft de Jamaikaners em ?kennt“. Dusse Dag warrt vun dor af an up de Insel fiert as ?Groundation Day“. For de Rastafaris speelt he de Rull as en
Messias
. Dat hangt dor eenmol mit tosamen, dat Athiopien in
Afrika
siene Geschichte ummer en besunnere Rull speelt hett: Bit
1957
weer Athiopien dat eenzigste Land up den Kontinent, dat (jummerlos) unafhangig ween weer. Bovenhen warrt vertellt, de eerste Kaiser vun Athiopien un Vorweser vun Haile Selassie,
Menelik I.
, weer en Kind vun Konig
Salomo
ut de
Bibel
un vun de
Konigin vun Saba
(
Axum
) ween. Unner den Ehrennaam ?
Loow vun Juda
“ warrt he mank de Rastafaris verehrt, as en
Gott
. Se gloovt ja, he weer de Messias, de nun wedder toruch kamen weer up de Eer, so as de Bibel dat kunnig maakt harr. De Farven vun de Rastafari-Anhangers (De
Panafrikaanschen Farven
) sund togliek ok de Farven vun de
Flagg vun Athiopien
. De Musik vun de Rastafari-Anhangers is sunnerlich de
Reggae
, so, as
Bob Marley
dat speelt hett.