Олимписки спортови

Олимписки спортови се спортови кои се дел од Летните и Зимските олимписки игри . На Летните олимписки игри 2012 биле вклучени 26 спортови, а два дополнителни спортови ?е бидат додадени за Летните олимписки игри 2016 . Зимските олимписки игри 2014 вклучувале седум спортови. ^[1] Бро?от и видот на дисциплините може да се менува незначително од една на друга олимпи?ада. Секо? олимписки спорт е претставен од ме?ународно раководно тело , наречено ме?ународна федераци?а . ^[2] Ме?ународниот олимписки комитет (МОК) воспоставува хиерархи?а на спортови и дисциплини. ^[2] Според оваа хиерархи?а, олимписките спортови можат да бидат поделени на пове?е спортови, кои често се сметаат за различни спортови. Таков пример се плива?ето и ватерполото (кои се подспортови на водените спортови , претставени од ФИНА ), ^[3] или уметничкото лизга?е и брзото лизга?е (подспортови на лизга?е , претставени од ме?ународната лизгачка организаци?а ). ^[4] Од сво?а страна, овие спортови можат да се поделат во различни дисциплини, за кои всушност се доделуваат медали. ^[2] За еден спорт да биде вклучен во офици?алната олимписка програма, то? треба широко да се применува во светот и да биде управуван од соодветна спортска федераци?а.

Претходните издани?а на Олимписките игри вклучувале спортови кои пове?е не се дел од офици?алната олимписка програма, како поло и влече?е ?аже . ^[5] Овие спортови биле подоцна отстранети или поради недостаток на интерес или поради непостое?е на соодветно раководно тело. ^[2] Стреличарство и тенис се пример на спортови кои биле практикувани на раните игри и биле отстранети од МОК, но подоцна повторно успеале да се вратат на програмата (во 1972 и 1988 редоследно). Показните спортови често биле вклучени на Олимписките игри, обично за промоци?а на локален спорт од страна на градот дома?ин или за да се измери интерсот и поддршката за спортот. ^[6] Некои такви спортови, како бе?збол и карлинг , биле додадени во офици?алната олимписка програма (во 1992 и 1998 редоследно). Сепак, бе?зболот бил отстранет од програмата по Летните олимписки игри 2008 .

Дефиници?а за олимписки спорт [ уреди | уреди извор ]

Терминот "спорт" во олимписката терминологи?а се однесува на сите дисциплини кои се управувани од страна на една ме?ународна спортска федераци?а , дефиници?а ко?а се разликува од вообичаеното значе?е на зборот спорт. Еден спорт, по олимписката дефиници?а, може да биде поделен на пове?е спортови, кои се сметаат за различни спортови во заедничкиот ?азик.

На пример: водените спортови се летен олимписки спорт кои вклучува шест подспортови: плива?е , синхронизирано плива?е , скокови во вода , ватерполо , далечинско плива?е и високи скокови во вода (последниот не е олимписки спорт) и сите овие спортови се ракоодени од страна на ФИНА . ^[1] Лизга?ето е Зимски олимписки спорт раководен од ме?ународната лизгачка организаци?а и вклучува четири подспорта: уметничко лизга?е , брзо лизга?е (на традиционална долга патека), брзо лизга?е на кратки патеки и синхронизирано лизга?е (последниот не е олимписки спорт). ^[1] Спорт со на?голем бро? на подспортови е ски?а?ето , со шест и тоа: алпско ски?а?е , ски?ачко трча?е , ски?ачки скокови , нордиска комбинаци?а , ски?а?е на даска и слободно ски?а?е .

Дисциплина, по дефини?а на МОК, е натпреварува?е кое води кон доделува?е на медали. Според тоа, водените спортови вклучуваат 46 олимписки дисциплини, од кои 32 се во плива?ето, осум во скокови во вода, и по две во синхронизираното плива?е, ватерполото и далечинското плива?е.

Промени во олимписките спортови [ уреди | уреди извор ]

Списокот на олимписки спортови значително се променил во текот на истори?ата на Олимписките игри, и постепено се зголемил до почетокот на раните 2000-тите години, кога МОК одлучил да го ограничи бро?от на спортови на 28 на Летните олимписки игри.

Единствени спортови кои никогаш не биле исклучени од програмата се: атлетика , плива?е , велосипедизам , мечува?е , и гимнастика ( спортската гимнастика била дел на сите издани?а).

Единствени спортови кои никогаш не биле исклучени од програмата се: ски?а?е (единствено нордиско ски?а?е ), лизга?е ( уметничко лизга?е и брзо лизга?е ) и хоке? на мраз . Уметничкото лизга?е и хоке?от на мраз биле вклучени на Летните олимписки игри пред да се воведат Зимските олимписки игри во 1924 година.

Во поголемиот дел од 20. век, показни спортови биле вклучени во многу издани?а на Олимписките игри, обично за промоци?а на локален спорт од страна на градот дома?ин или за да се измери интерсот и поддршката за спортот. ^[6] Натпреварите и церемониите во овие спортови биле исти како со офици?алните олимписки спортови, но доделените медали не се броеле во офици?алниот извешта?. Некои показни спортови, како бе?зболот и карлинот , биле подоцна додадени на офици?алната олимписка програма. Ова се променило кога Ме?ународниот олимписки комитет во 1989 година одлучил да ги отстрани показните спортови од игрите по 1992 година. ^[7] Исклучок бил направен во 2008 година, кога Пекиншкиот организационен комитет добил дозвола да организира турнир во вушу . ^[8]^[9]

За еден спорт да биде вклучен во офици?алната олимписка програма, то? треба широко да се применува во светот. Условите за зимските спортови се пониски отколку летните спортови поради тоа што на Зимските олимписки игри учествуваат помалку зем?и. МОК исто така има пониски услови за вклучува?е на спортови за жени поради истата причина. Жените сe уште се спречени да учествуваат во некои спортови; но од друга страна, посто?ат и спортови само за жени како ритмичката гимнастика и синхронизираното плива?е .

Претходните издани?а на Олимписките игри вклучувале спортови кои пове?е не се дел од офици?алната олимписка програма, како поло и влече?е ?аже . ^[1] Во раните години на модерните Олимписки игри, организаторите биле во можност да одлучат кои спортови ?е бидат вклучени во програмата, сe додека МОК не ?а преземал контролата на програмата во 1924 година. Како резултат на тоа, многу спортови биле дел од програмата за краток временски период пред 1924 година. ^[2] Овие спортови биле подоцна отстранети или поради недостаток на интерес или поради непостое?е на соодветно раководно тело. Некои прекинати спортови, како стреличарство и тенис , биле повторно додадени на олимписката програма (во 1972 и 1988 редоследно). Карлингот , ко? бил офици?ален спорт во 1924 година, а потоа отстранет, бил повторно воведен како олимписки спорт во 1998 година.

Летни олимписки игри [ уреди | уреди извор ]

Моментални и прекинати спортови [ уреди | уреди извор ]

Седум од спортовите се состо?ат од подспортови. Подспортовите се групирани во иста бо?а:

Водени спортови ? Кану / Ка?ак ? Велосипедизам ? Гимнастика ? Одбо?ка ? Ко?ички спорт ? Боре?е

Спорт	Тело	96	00	04	06	08	12	20	24	28	32	36	48	52	56	60	64	68	72	76	80	84	88	92	96	00	04	08	12	16

Моментални летни спортови

Скокови во вода	FINA			2	1	2	4	5	5	4	4	4	4	4	4	4	4	4	4	4	4	4	4	4	4	8	8	8	8	8
Плива?е		4	7	9	4	6	9	10	11	11	11	11	11	11	13	15	18	29	29	26	26	29	31	31	32	32	32	34	34	34
Синхронизирано плива?е																						2	2	2	1	2	2	2	2	2
Ватерполо			1	?		1	1	1	1	1	1	1	1	1	1	1	1	1	1	1	1	1	1	1	1	2	2	2	2	2

Кану/ка?ак (спринт)	ICF								?			9	9	9	9	7	7	7	7	11	11	12	12	12	12	12	12	12	12	12
Кану/ка?ак (слалом)	ICF																		4					4	4	4	4	4	4	4

BMX	UCI																											2	2	2
Планински велосипедизам																									2	2	2	2	2	2
Друмски велосипедизам		1			1		2	2	2	2	2	2	2	2	2	2	2	2	2	2	2	3	3	3	4	4	4	4	4	4
Велодромски велосипедизам		5	2	7	5	7		4	4	4	4	4	4	4	4	4	5	5	5	4	4	5	6	7	8	12	12	10	10	10

Спортска гимнастика	FIG	8	1	11	4	2	4	4	9	8	11	9	9	15	15	14	14	14	14	14	14	14	14	14	14	14	14	14	14	14
Ритмичка гимнастика																						1	1	1	2	2	2	2	2	2
Трамболина																										2	2	2	2	2

Одбо?ка (плажа)	FIVB																							?	2	2	2	2	2	2
Одбо?ка (во сала)	FIVB								?								2	2	2	2	2	2	2	2	2	2	2	2	2	2

Ко?ички спорт/Дресира?е	FEI						1	1	1	2	2	2	2	2	2	1	2	2	2	2	2	2	2	2	2	2	2	2	2	2
Ко?ички спорт/Пове?ебо?							2	2	2	2	2	2	2	2	2	2	2	2	2	2	2	2	2	2	2	2	2	2	2	2
Ко?ички спорт/Прескокнува?е			3				2	2	2	2	2	2	2	2	2	2	2	2	2	2	2	2	2	2	2	2	2	2	2	2

Слободен стил	UWW			7		5		5	7	7	7	7	8	8	8	8	8	8	10	10	10	10	10	10	10	8	11	11	11	12
Грчко-Римски стил	UWW	1			4	4	5	5	6	6	7	7	8	8	8	8	8	8	10	10	10	10	10	10	10	8	7	7	7	6

Стреличарство	WA		6	6		3		10											2	2	2	2	4	4	4	4	4	4	4	4
Атлетика	IAAF	12	23	25	21	26	30	29	27	27	29	29	33	33	33	34	36	36	38	37	38	41	42	43	44	46	46	47	47	47
Бадминтон	BWF																		?				?	4	5	5	5	5	5	5
Кошарка	FIBA			?					?			1	1	1	1	1	1	1	1	2	2	2	2	2	2	2	2	2	2	2
Бокс	AIBA			7		5		8	8	8	8	8	8	10	10	10	10	11	11	11	11	12	12	12	12	12	11	11	13	13
Мечува?е	FIE	3	7	5	8	4	5	6	7	7	7	7	7	7	7	8	8	8	8	8	8	8	8	8	10	10	10	10	10	10
Хоке? на трева	FIH					1		1		1	1	1	1	1	1	1	1	1	1	1	2	2	2	2	2	2	2	2	2	2
Фудбал	FIFA		1	1	1	1	1	1	1	1		1	1	1	1	1	1	1	1	1	1	1	1	1	2	2	2	2	2	2
Голф	IGF		2	2																										2
Ракомет	IHF											1		?					1	2	2	2	2	2	2	2	2	2	2	2
?удо	IJF																4		6	6	8	8	7	14	14	14	14	14	14	14
Современ петобо?	UIPM						1	1	1	1	1	1	1	2	2	2	2	2	2	2	2	2	2	2	1	2	2	2	2	2
Весла?е	FISA		4	5	6	4	4	5	7	7	7	7	7	7	7	7	7	7	7	14	14	14	14	14	14	14	14	14	14	14
Рагби-7	WR																													2
Едре?е	ISAF		7			4	4	14	3	3	4	4	5	5	5	5	5	5	6	6	6	7	8	10	10	11	11	11	10	10
Стрелаштво	ISSF	5	9		16	15	18	21	10		2	3	4	7	7	6	6	7	8	7	7	11	13	13	15	17	17	15	15	15
Пинг-понг	ITTF																						4	4	4	4	4	4	4	4
Теквондо	WTF																						?	?		8	8	8	8	8
Тенис	ITF	2	4	2	4	6	8	5	5									?				?	4	4	4	4	4	4	5	5
Триатлон	ITU																									2	2	2	2	2
Крева?е тегови	IWF	2		2	2			5	5	5	5	5	6	7	7	7	7	7	9	9	10	10	10	10	10	15	15	15	15	15

Прекинати летни спортови

Ко?ички спорт/Акробации	FEI							2

Рагби	WR		1			1		1	1

Бе?збол	IBAF						?					?		?	?		?					?	?	1	1	1	1	1
Баскиска пелота	FIPV		1						?									?						?
Крикет	ICC		1
Крокет	WCF		3
Лакрос	FIL			1		1				?	?		?
Же де пом			?			1			?
Поло	FIP		1			1		1	1			1
Рекетс						2
Роке				1
Софтбол	ISF																								1	1	1	1
Влече?е ?аже	TWIF		1	1	1	1	1	1
Водно-моторни спортови	IWWF		?			3

Уметничко лизга?е	ISU					4		3	Додадени на програмата на Зимските олимписки игри
Хоке? на мраз	IIHF							1	Додадени на програмата на Зимските олимписки игри

Вкупно дисциплини		43	85	94	78	110	102	156	126	109	117	129	136	149	151	150	163	172	195	198	203	221	237	257	271	300	301	302	302	306
Спорт	Тело	96	00	04	06	08	12	20	24	28	32	36	48	52	56	60	64	68	72	76	80	84	88	92	96	00	04	08	12	16

(?) означува спорт ко? бил показен .

Класификаци?а на олимписките спортови по поделба на приходот [ уреди | уреди извор ]

Летните олимписки спортови се поделени во категории во основа на популарноста, измерена по: телевизиска гледаност (40%), интернет популарност (20%), ?авни анкети (15%), побарува?а за билети (10%), покриеност на прес (10%), и бро? на национални федерации (5%). Категори?ата го определува уделот ко? спортската ме?ународна федераци?а го добива од олимпискиот приход. ^[10]^[11]

Моменталните категории се наведени подолу. Категори?ата А ги претставува на?популарните спортови; категори?ата E ги претставува спортовите или кои се на?малку популарни, или се нови на Олимписките игри (голф и рагби).

Категори?а	Поединечен спорт	Екипен спорт
A	атлетика, водени спортови, гимнастика	??
B	велосипедизам, тенис	кошарка, фудбал, одбо?ка
C	стреличарство, бадминтон, бокс, ?удо, весла?е стрелаштво, пинг понг, крева?е тегови	??
D	кану/ка?ак, ко?ички спорт, мечува?е, едре?е, теквондо, триатлон, боре?е	ракомет, хоке? на трева
E	современ петобо?, голф	рагби

Зимски олимписки игри [ уреди | уреди извор ]

Пред 1924 година, кога првите Зимски олимписки игри биле одржани, спортови одржани на мраз, како уметничко лизга?е и хоке? на мраз , се одржувале на Летните олимписки игри. ^[12] Овие два спортови дебитирале на игрите во 1908 и 1920 редоследно, но биле тра?но внесени на програмата на Зимските олимписки игри од првото издание.

За еден спорт да може да биде внесен на офици?алната програма на Зимските олимписки игри, то? треба да биде применуван во 25 зем?и и на три континенти. ^[2]

Моментални спортови [ уреди | уреди извор ]

Три од спортовите се состо?ат од подспортови. Подспортовите се групирани во иста бо?а:

Лизга?е ? Ски?а?е ? Санка?е

Спорт	Тело	08	20	24	28	32	36	48	52	56	60	64	68	72	76	80	84	88	92	94	98	02	06	10	14	18

Уметничко лизга?е	ISU	4	3	3	3	3	3	3	3	3	3	3	3	3	4	4	4	4	4	4	4	4	4	4	5	5
Брзо лизга?е				5	4	4	4	4	4	4	8	8	8	8	9	9	9	10	10	10	10	10	12	12	12	14
Брзо лизга?е на кратки патеки																		?	4	6	6	8	8	8	8	8

Хоке? на мраз	IIHF		1	1	1	1	1	1	1	1	1	1	1	1	1	1	1	1	1	1	2	2	2	2	2	2
Карлинг	WCF			1		?												?	?		2	2	2	2	2	3

Ски?ачко трча?е	FIS			2	2	2	3	3	4	6	6	7	7	7	7	7	8	8	10	10	10	12	12	12	12	12
Алпско ски?а?е							2	6	6	6	6	6	6	6	6	6	6	10	10	10	10	10	10	10	10	11
Ски?ачки скокови				1	1	1	1	1	1	1	1	2	2	2	2	2	2	3	3	3	3	3	3	3	4	4
Нордиска комбинаци?а				1	1	1	1	1	1	1	1	1	1	1	1	1	1	2	2	2	2	3	3	3	3	3
Слободно ски?а?е																		?	2	4	4	4	4	6	10	10
Ски?а?е на даска																					4	4	6	6	10	10

Биатлон	IBU			1	? ¹		? ¹	? ¹			1	1	2	2	2	3	3	3	6	6	6	8	10	10	11	11
Санка?е	FIL											3	3	3	3	3	3	3	3	3	3	3	3	3	4	4

Боб	FIBT			1	1	2	2	2	2	2		2	2	2	2	2	2	2	2	2	2	3	3	3	3	3
Скелетон	FIBT				1			1														2	2	2	2	2

Вкупно дисциплини				16	14	14	17	22	22	24	27	34	35	35	37	38	39	46	57	61	68	78	84	86	98	102

¹ Како воена патрола .

(?) означува спорт ко? бил показен .

Наводи [ уреди | уреди извор ]

↑ ^1,0 ^1,1 ^1,2 ^1,3 ?Olympic Sports“ . International Olympic Committee . Посетено на 2010-03-13 .
↑ ^2,0 ^2,1 ^2,2 ^2,3 ^2,4 ^2,5 ?Olympic Sports, Disciplines & Events“ . HickokSports.com. 2005-02-04. Архивирано од изворникот на 2007-04-18 . Посетено на 2007-03-18 .
↑ ?Aquatics“ . Sports . International Olympic Committee . Посетено на 2007-04-06 .
↑ ?Skating“ . Sports . International Olympic Committee . Посетено на 2007-04-06 .
↑ ?Olympic sports of the past“ . Sports . International Olympic Committee . Посетено на 2007-04-06 .
↑ ^6,0 ^6,1 ?Demonstration Sports at the Olympic Games“ . Top End Sports. 2007-01-26 . Посетено на 2007-03-18 .
↑ ?Albertville 1992“ . International Olympic Committee . Посетено на 2008-07-08 .
↑ ?Wushu to be part of Beijing Olympic Games“ . News Guangdong. 2005-10-14 . Посетено на 2007-03-18 .
↑ ?Rogge says wushu no "Olympic sport" in 2008“ . Xinhua News Agency. 2005-10-16 . Посетено на 2007-03-18 .
↑ ?Athletics to share limelight as one of top Olympic sports“ . The Queensland Times . 2013-05-31 . Посетено на 2013-07-18 .
↑ ?Winners Include Gymnastics, Swimming - and Wrestling - as IOC Announces New Funding Distribution Groupings“ . The Association of Summer Olympic International Federations . Посетено на 2013-07-18 .
↑ ?A History of Winter Olympic Games: Celebration and Contrariety“ . WorldWeb Travel Guide. 2000. Архивирано од изворникот на 2010-02-13 . Посетено на 2008-08-01 .

Надворешни врски [ уреди | уреди извор ]

Олимписки спортови на Ризницата
Olympic Official Reports Архивирано на 12 ?уни 2007 г.
International Olympic Committee - Sports
IOC Olympic Programme Commission
International Sports Federations

[Sports-1] 1,0 ^1,1 ^1,2 ^1,3 ?Olympic Sports“ . International Olympic Committee . Посетено на 2010-03-13 .

[Hickok-2] 2,0 ^2,1 ^2,2 ^2,3 ^2,4 ^2,5 ?Olympic Sports, Disciplines & Events“ . HickokSports.com. 2005-02-04. Архивирано од изворникот на 2007-04-18 . Посетено на 2007-03-18 .

[Aquatics-3] ?Aquatics“ . Sports . International Olympic Committee . Посетено на 2007-04-06 .

[Skating-4] ?Skating“ . Sports . International Olympic Committee . Посетено на 2007-04-06 .

[discontinued-5] ?Olympic sports of the past“ . Sports . International Olympic Committee . Посетено на 2007-04-06 .

[Dem.-6] 6,0 ^6,1 ?Demonstration Sports at the Olympic Games“ . Top End Sports. 2007-01-26 . Посетено на 2007-03-18 .

[dem_ban-7] ?Albertville 1992“ . International Olympic Committee . Посетено на 2008-07-08 .

[2008dem.1-8] ?Wushu to be part of Beijing Olympic Games“ . News Guangdong. 2005-10-14 . Посетено на 2007-03-18 .

[2008dem.2-9] ?Rogge says wushu no "Olympic sport" in 2008“ . Xinhua News Agency. 2005-10-16 . Посетено на 2007-03-18 .

[10] ?Athletics to share limelight as one of top Olympic sports“ . The Queensland Times . 2013-05-31 . Посетено на 2013-07-18 .

[11] ?Winners Include Gymnastics, Swimming - and Wrestling - as IOC Announces New Funding Distribution Groupings“ . The Association of Summer Olympic International Federations . Посетено на 2013-07-18 .

[Cool-12] ?A History of Winter Olympic Games: Celebration and Contrariety“ . WorldWeb Travel Guide. 2000. Архивирано од изворникот на 2010-02-13 . Посетено на 2008-08-01 .

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]

[9]

[10]

[11]

[12]