Dit artikel is gesjreve (of begos) in 't
Nuts
. Laes
hie
wie v'r mit de versjillende saorte Limburgs omgaon.
Mesjtreech
is houfsjtad van
Nederlands Limborg
Hesselt
is houfsjtad van
Belsj Limborg
De
houfsjtad
van 'n
landj
,
(deil)sjtaat
, of
provincie
is 'n
belangrieke
sjtad
woevandaan 't landj, de (deil)sjtaat of de provincie besjtuurd weurt. Bie 'n
gemeinte
kalt me vaak euver 'n
houfplaatsj
.
Brussel
is de houfsjtad van
Vlaondere
, 't
Belsj
en de
Europese Unie
.
'n Belangrieke oetzundering op dees raegel vurmp
Nederland
, woe de houfsjtad
Amsterdam
neet de zeitel van de regiering vurmp; dees zit in de
residentiesjtad
D'n Haog
. De
Republiek der Nederlanden
woerd in de Franse tied een koninkriek onger
Lodewijk Napoleon
. Hae vestigde zich in Amsterdam en vanaaf dat moment woerd de sjtad Amsterdam 't regieringscentrum en de houfdsjtad. In
1813
vertrokke de Franse en in 1815 woerd
Willem I
keuning van Nederland. Amsterdam bleef nog ummer de houfsjtad. De regiering vertrok, net als daoveur, truuk nao D'n Haog. Hiemit is Den Haag de
regieringszeitel
van Nederland geweure.
't Zelfde is 't geval bie
Bolivia
.
Sucre
is de formeil houfsjtad; de regiering zeitelt in
La Paz
.
De houfsjted van vaol leng zunt relatief groete sjtae. Zoe woene d'r in de
agglomeraties
van
Londe
en
Paries
miljoene luuj. In leng as
Cuba
mit
Havanna
en
Mexico
mit
Mexico sjtad
woent tot 'n derde van de bevolking in de hoefsjtedelijke agglomeratie.
De volgende sectie van dit artikel is gesjreve in 't
Mestreechs
.
E rillatief groet aontal hoofstei is
oontworpe
; dees stei zien daan speciaol gestiech um es hoofstad te dene. Gemeinelek deit me dat um 'n hoofstad centraol in 't land te hobbe, of umtot bestoonde stei te belaoje zien ('n kaos veur stad A kin in 't naodeil vaan stad B weure oetgelag). 'n Oetzundering is
Sint-Petersborg
, wat speciaol aon de rand vaan Rusland woort aongelag um beter contak te hawwe met 't weste (intosse is
Moskou
weer de hoofstad). Wijer veurbeelde vaan oontworpe hoofstei zien
Belmopan
(hoofstad vaan
Belize
),
Brasilia
(hoofstad vaan
Brazilie
),
Canberra
(
Australie
),
Naypyidaw
(
Birma
) en
Washington D.C.
(
Vereinegde Staote
).
De hoofstad steit meistes geliek aon de groetste stad vaan de betroffende regio. In Europa is dat beveurbeeld euveral 't geval, met oetzundering vaan
Ankara
, wat de hoofstad vaan
Torkije
is mer neet de groetse stad.
Istanboel
is vaan ajds de groetste stad vaan Torkije en 't veurmaoleg
Osmaons Riek
. Wie
Ataturk
de Torkse Rippebliek oetreep besloot heer evels tot de nui hoofstad moos ligke in 'n centraol plaots in
Anatolie
. In de
VS
is 't tegeneuvergestelde 't geval. Dao zien de meiste staotshoofstei neet de groetste stad vaan de staot, en deks zelfs ikkenomisch irrillevant. Zoe is neet
New York City
mer
Albany
de hoofstad vaan
de staot New York
. Dit heet versjellende reies. Soms waor 't strategisch gezeen 'n gooj plaots um te
marchandere
met aander staote of um Europese legers (bev. de Ingelse of de Spanjole) aof te hawwe, mer 't kump bekans ummertouw drop neer tot de Amerikaanse hoofstei woorte aongeweze veurtot 't de groete demografische veranderinge gaof in
Noord-Amerika
die 't begin vaan de greuj vaan de allewijl prommenente stei in beweging zatte. Dit dewijl in Europa de hoofstei zien aongeweze naotot de groete urbaon centra vaan 't continent ziech al hadde gevormp. Dink daan beveurbeeld aon
Amsterdam
,
Londe
,
Paries
en, nog awwer,
Roeme
. Amsterdam is zelfs e contraveurbeeld vaan de Amerikaanse hoofstei: Amsterdam heet gein inkel institutie die normaliter weure gebruuk um 'n hoofstad te definiere. Zie heet haoren titel te daanke aon 't feit tot zie sumpeleweg al veur 'n paar iewe 't groetste ikkenomisch centrum vaan 't land is.
De hoofstad vaan
Nederlands Limborg
is
Mestreech
en die vaan
Belsj Limborg
is
Hasselt
. Wie Limborg e
Hertogdom
waor vaan
1082
bis
1795
waor
de stad Limborg
de hoofstad. Dao zien de allewijl provincies daan ouch nao verneump. Vaan de allewijl Limborge waore evels allein stokskes vaan 't allewijl Nederlands
Zuid-Limborg
deil vaan 't Hertogdom. De provincie Limborg die daonao opvolgde kaom groofeweg euverein met de allewijl Limborge. Daovaan waor Mestreech de hoofstad. Limburg laog oondertosse in de
provincie Luik
. In
1830
, wie
Nederland
't oostelek deil vaan Limborg bezat en Belsj ziech met 't westelek deil oonaofhenkelek had verklaord, had 't nui Belsj Limborg zien eigeleke hoofstad neet mie oonder controle: Mestreech woort succesvol bezat door de Hollenders. Gekoze woort veur 'n centraole stad, wat Hasselt waor, es tijdeleke hoofstad. Dat waor ouch umtot Hasselt vaan recent historisch belaank waor. In de
Tiendaogse Veldtoch
in
1831
hadde de Hollenders nog 's geperbeerd Hasselt in te numme, mer die stad voch succesvol trok. Hasselt waor dus Belsjgezind. Mestreech bleef hoofstad vaan Nederlands Limborg - neet allein meh umtot 't dat historisch al waor mer ouch umtot Mestreech 'n strategische en Nederlandsgezinde stad waor in 'n wijer vrij Belsjgezinde provincie. De kaozes vaan de hoofstei vaan de Limborge hobbe daorum vaol te make met mekaars polletieke hajding met hun eige len. De Limborgse hoofstei zien oonveranderd gebleve.