?????? ?? ?????
|
???? ?????? ?????
?? ???
|
????? ??????
??? ?????
?? ????? ?? ??? ????? ???
,
|
|
??????
|
??????? ???? ?????? ?????
|
????? ???????
(
????? ?? ????
),
?????? ???? ?????? ?????
|
????????
|
?????
?????? ??????
(??? ??? ????? ?? ???????? ??? ????? ?? ????)
|
??? ?????
(???? ?? ??????),
???????
(????? ?? ????????? ????)
|
?????/??????
|
950 ????????? ?????,
2,100 ?????? ??????,
[1]
100
????????
,
[1]
9
?????
(??
six-pounders
and a
howitzer
)
|
50,000 soldiers initially (but only 5,000 of them participated in battle),
a
53
cannons
|
?????? ??? ????
|
22 killed
(7 Europeans, 16 natives),
53 wounded
(13 Europeans and 36 natives)
[
???? ??????
]
|
500 ??? ??? ?????
|
a
Out of the initial 35,000 infantry and 15,000 cavalry, 45,000 of them were withheld by
Mir Jafar
, leaving 5,000 men to participate in the battle.
[1]
|
??????
?? ???? ?????
23 ??? 1757 ??
???????????
?? ?????? ??? 22 ??? ??? ????? ???? ??? ??????? ??? ?? ?????? '??????' ???? ????? ??? ??? ??? ?? ????? ??? ?? ??
??????? ???? ?????? ?????
?? ???? ?? ?? ????? ?? ?? ????? ?? ???? ?? ?????
[2]
????? ?? ???? ??
?????? ??????
?? ??????? ??? ????
?????????????
?? ??? ???? ??? ????? ?? ????? ?? ?????? ?? ??? ??? ??? ???? ?????? ????? ?? ????? ?? ???? ?? ??? ???????? ??? ????, ???? ??????, ??? ????? ?? ???? ??? ??? ??? ??? ?? ????? ?? ??????? ?? ???? ??? ???? ?? ?? ???? ???? ?? ????? ?? ??? ?? ??? ???? ?? ????? ?? ????? ???
??? ?????
?? ????? ???? ?? ???? ?? ????? ?? ?? ??? ????? ?? ???? ?? ??? ???? ?????????????? ???? ???? ?? ?? ????? ?? ?? ???? ?? ????? ?? ????? ???? ???? ???
?? ????? ?? ?????? ?? ???? ??? ??? ?? ?? ?? ??????? ???? ?? ????? ?? ?? ????? ?? ????? ?? ??????? ??????? ?? ?????? ?? ?????? ?? ?????? ?? ?????? ??
???????
?? ????? ?? ?????? ????? ?? ???????? ??? ?? ??? ???? ??? ?? ????? ?? ???
????? ?? ?????
?? ?????? ?? ??? ?????? ?? ????? ????? ????? ?? ??????? ????? ?? ?????? ???? ????????? ??? ?????? ?? ?? ???? ???? ???????? ?? ?? ???? ???? ?? ?????? ?? ??? ?? 20 ????? ???????? ?????? ??? ???? ?????? ???????? ?? ????? ?? ????????? ?? ??? ?????? ?? ????? ?? ??? ????? 300 ?????? ?? ?? ?????????? ?? ??? ??? ???? ???????
???????? ???? ?? ??????? ?? ?????? ?????? ?? ?????????? ?? ??????? ?? ???????? ?????? ?????? ?? ????? ?? ?? ???? ????? ?? ????? ??? ?? ?? ???? ?? ???? ????? ?? ?? ????? ??? ??????? ?? ?????? ?? ?? ??? ?????? ??? ?? ??????? ???????????? ?? ?? ????? ?? ??? ?? ?????????? ??? ?????? ?? ?? ??????? ?? ???? ????? ???? ?? ????????? ?? ?? ?? ??? ?????? ?? ????? ????? ?? ?? ???? ?? ?????? ??? ?????
?????? ?????? ?? ?? ???? ?? ????? ????? ?? ???? ??? ?? ?? ?? ??? ???? ?? ?????????? ?? ???? ??? ??? ??? ???? ?? ???? ?? ?????? ?? ???? ?? ?? ?????? ?? ???? ??? ???? ??? ?? ??????? ?? ???? ???? ??????? ?? ?? ??? ??? ?? ????? ?? ??? ???? ???? ??? ?? ???? ??? ?? ?? ?????? ?? ??? ?? ????? ?? ??? ???? ?? ?? ??? ?? ??? ?????? ?? ???? ?? ?? ?? ????? ?? ??? ??????? ?? ?? ??? ???? ??? ?? ?? ???? ?? ??????? ?? ??????? ??? ???? ?? ?? ??? ??? ?? ?? ???? ????? ?? ?? ?? ?? ????? ?? ???? ?????? ?? ????? ?????? ?????? ?? ??? ??? ?? ???? ??????? ?? ?? ???? ????? ?????? ?? ???? ??? ??????? ????
??? ????
?? ????? ?? ?? ????? ?? ??? ???? ?? ??? ? ?? ?? ????? ?????? ?? ??? ??? ???? ?? ?????? ?? ??? ?????? ?? ??? ???? ?? ?????? ?? ??????? ?? ???? ?????? ????? ????? ?? ??????? ??????? ???? ?? ??? ?? ???? ????? ????? ?? ??????? ??????? ???? ?? ???
?????? ????? ?? ???? ?? ??????'
?????? ???? ?? ?????? ??? ?????? ????? ?? ?????? ????? ??? ?? ????? ?? ?????? ???? ??????? ?????? ?? ????? ?? ???? ??????????? ?? ?????? ?? ????? ??? ??????? ????????? ?? ???? ????? ?? ??? ?? ????? ?? ???? ?? ???????? ??????? ??? ??????? ????? ?????? ???
????? ???? ????????? ?? ?? ?????? ??? ??? ?????? ??????? ?? ?????? ?? ??? ???? ???????? ??????? ???????? ??? ???? ?????????? ?? ????? ?? ??? ?????? ??????? ??? ?? ????? ?? ???? ?????? ?? ????? ?????? ??? ????? ???? ??? ????? ??? ????????? ??? ???? ????? ????? ???? ??:?????? ??? ????? ?? ????? ?? ??- ?? ????? ??? ????? ??? ???????, ?? ???????????? ??? ?? ???????????? ?? ???? ????? ???? ??? ????? ???? ???? ??? ??? ?? ???? ???? ???????????? ????? ?? ???? ???
10 ?????? 1756 ?? ??????? ?? ?????? ???? ?? ???????????? ????? ?? ???? ??? ?????? ???? ?? ?? ???? ??????? ?????? ?? ??? ???? ?????? ????????? ?? ???? ??? ??? 23 ??? 1757 ?? ????? ?? ??? ????? ????? ???? ?????? ????? ?? ??? ?? ???? ???? ??? ?? ????? ?? ???? ???? ?? ?? ?? ?????? ???
?????? ??????-
????? ?? ????? ?? ???????????? ?? ??????? ?? ?????? ?? ????? ???? ???? ??????? ??????? ???? ???? ????? ??? ????? ????? ???? ??? ???? ????? ????????? ?? ???? ?????? ?? ?????? ??? ??????? ?? ?? ??? ???????????? ?? ???? ???? ?? ??????? ?????? ?? ??????? ?? ?????? ????? ??????? ??? ?? ???? ????? ?? ??????? ??? ????????? ?? ????????? ????? ?? ??? ?? ???? ?? ??????? ?? ????? ?? ??? ?? ???? ?????? ???? ????????? ?? ??????? ???? ?? ?????? ?????
??????? ?????? ???? ?? ??????? ???????-
??????? ?? ?? ????????? ?? ???? ????? ?? ??? ??? ??? ??????? ????? ?? ????? ?? ??? ?????? ??? ??? ????? ?? ?????? ?? ?????? ?? ???? ?? ??? ???? ?? ???? ?? ????? ?? ??? ??? ???? ?? ???? ?? ?????? ??????????? ?? ???? ?? ?????? ?????? ???? ?? ??????? ??????? ???? ???? ???? ??? ????? ???? ???? ???
????????? ???????? ?? ?????-
???? ?????? ?? ?????? ????????? ?? ??????? ????????? ??????? ???? ?? ??? ???? ?? ????? ????????? ?? ???? ???????? ???? ???? ????? ?? ???? ????????? ??????? ?? ??:????? ???? ??? ?? ???? ??????????? ?? ???? ????? ??? ??????? ???? ?? ??? ??????????? ???? ???? ???? ???? ?? ?????? ????? ??????? ??? ???? ?????? ????? ???? ???? ?? ??, ??????? ????????? ???????? ?? ???????? ?? ???? ???? ?? ?????? ???? ?? ??????? ?????? ?? ??? ???
????????? ?????? ???? ?????-
?? ??? ????? ??? ?????????? ????? ?????? ?? ????? ??? ?????? ???????? ?? ?????? ?? ????? ?? ??????? ????? ???? ?? ??: ????? ??? ??? ?? ?? ??????? ?? ????????? ??? ????? ????? ?? ????? ??? ????? ????- 2 ?????? ?? ????? ???? ?? ??? ???????? ????????? ???? ???? ????? ???? ??? ???????? ???? ?? ???? ???
??????? ?????? ???????????? ?? ???? ?? ??????? ???? ????-
????? ?? ??????? ??????? ?? ?????? ??? ??? ??? ???? ????? ?? ????? ?? ?? ?? ??? ????? ???? ??? ?? ???? ???? ????? ???? ???? ??????, ?????? ?? ?????? ??????? ?? ???????????? ?? ????? ??? ??????? ?? ?? ????? ??? ???? ????? ??? ?? ?? ??? ???? ?? ??????? ???? ???? ?????? ???????????? ?? ?????????? ?? ???? ?? ????????? ?? ??? ????????? ????? ??? ????? ???? ???? ??????? ?? ???????????? ?? ???? ???? ????? ?? ???? ???? ?? ????? ?? ??? ?????? ?? ????????? ????? ???
???? ????? ?? ?????-
??????? ???????????? ?? ??? ?? ???? ??? ??????? ?? ???? ????? ????? ?? ?? ???? ????? ?? ???? ?? ??? ????? ?? ???? ??? ????????? ?? ?????? ???? ???? ????? ??? ????????? ??? ?????? ???? ???? ?? ???? ???
??????? ?? ??????-
?? ???? ?? ???? ???? ???? ?? ????? ?? ???? ???? ???? ?? ????????? ?? ???? ??? ????? ???? ???? ?? ???? ?? ??????? ???? ???? ???? ???? ??????? ?? ??? ?? 4 ??? 1756 ?? ?????????? ?? ???? ?? ?????? ?? ????? ??????? ????? ?? ?????? ?? ????? ?? ?? ????????? ?? ????? ??? ?? ????? ????? ?? ???? ?? ?????? ?? ???? ???? ??? ???? ?? ????? ?? ??????? ?? ????? ????? ?? ?????? ???? ???? ??????? ????? ?? ???? ?? ????? ??? ???? ???? ?? ???? ?? ???? ?? ?????? ?? ???? ?? ????? ??? ???? ??????? ????? ???????? ???? ????
???? ????? ?? ????????-
????????? ????? ??? ???? ?? 146 ??????? ??????? ?? ??? ?? ???? ?? ??? ?? ???? ?? ?????? ????? ??? ???? ?? ???? ???? ?????? 18 ??? ?? ?????? 14- 10 ??? ??? ?? ????????? ?? ?????? ????? ??? ?? ?? ????? ?????? ????????? ?? ???? ???? ???? ??? ????? ????? ?? ??? ?? ?? ????? ?? ???? ?? 123 ??????? ?? ?????? ?? ????? ?? ???? ?? ?? ?? 23 ????? ??? ?????? ?????? ?? ??????? ????? ?? ??? ??? ?? ?? ???? ?? ??????? ?????? ?? ????????? ?? ??? ??? ???????? ?? ???? ????? ?? ???????? ?? ??? ?? ???? ???? ??? ???? ???? ????????? ?? ????? ???? ??? ?? ?? ???? ?? ????? ?? ?????? ???? ????
????????? ?????? ??????? ?? ???: ??????-
???? ????? ?? ???? ???? ?? ??? ??????? ?? ????? ?? ??????? ?? ?????? ?? ????? ?? ??? ???? ?? ????????? ?? ??????? ?? ???? ??????? ???? ??? ????? ?? ????????? ?? ????? ?? ????????? ??? ???: ????????? ?? ???? ??? ??????? ???? ?? ????? ?? ????? ?? ???? 9 ????? 1757 ?? ????? ?? ??? ??? ??? ?? ???? ??? ?? ????????? ?? ??? ?? ??? ??? ?? ????????? ?????? ?????? ?? ????
???????????? ?? ????????? ?? ??????-
????????? ?? ???????????? ?? ????? ???? ??? ?? ?????? ?? ????? ?? ??? ???? ???? ?? ????? ????????? ???? ?? ????? ?? ????? ???? ?? ???? ?? ???? ??????? ???
??????? ?? ??? ????? ???? ?
??? ??? ????????? ?? ???? ?? ??????? ???? ?? ??? ?? ??????? ???? ????? ???? ?? ?? ?? ??? ????? ??? ????- ????????? ?????? ??????? ??????? ?? ??? ????????? ??? ???? ???? ????????? ?? ??????? ?? ????? ?? ???? ????? ?? ??????? ???? ?? ???? ??? ????? ???? ?? ?? ???? ?? ?????? ???? ?? ?? ???? ????? ??? ?? ??????? ??? ??? ?? ???? ?? ????? ???? ?? ?? ??? ?? ????? ????? ??????? ?? ???? ?? 22 ??? 1757 ?? ?????? ?? ????? ?????? ????? ?? ????? ??? ?????? ????? ??????? ??? ??????? ?? ???? ?? ????????? ?? ???? ?? ???? ?? ???: ???? ?? ??????? ????? ???? ????????? ?? ???? ???? ???? ?? ????? ?? ?? ?? ?? ??????? ?? ????? ?? ???? ????? ????
?????? ????? ?? ??????-
?????? ????? ?? ?????? ????? ??? ??????? ????????? ?? ???? ???? ??? ????????? ?? ???? ????? ???? ?????? ?? ????? ?????? ??? ??? ????? ???? ?? ?? ?? ??????? ?? ??????????? ?? ???????? ?? ???????? ????????? ‘???????’ ?? ?????? ?????? ?? ????? ????, ?????? ???? ?????? ???? ?????????? ?????? ????? ??? ????? ?? ???????? ??????? ??? ????? ?????? ??? ??????? ??? ?? ?????? ????? ??? ??????? ????????? ?? ???? ???? ???
?????? ?? ?? ????? ?? ??????? ?? ?????? ?? ??? ?????? ??? ?? ?? ??????? ?? ??????? ???? ?????? ?????? ?????? ?? ???? ??? ???? ???????? ? ??? ?? ?? ????????? ?????? ?? ????? ?? ???????? ?????? ???? ????? ??? ?? ??? ???? ??????? ??? ?? ?????? ?????????? ???? ????
???????? ??????-
???? ???????? ?????? ???? ?? ??? ???? ????? ???? ???? ?????? ?? ????????? ?????? ?? ????? ??? ???????? ???????? ?? ?????? ??? ?? ???? ??? ???????? ????? ???? ???? ??????: ?? ??????? ??????? ?? ??? ??????? ????? ?? ?? ????? ?? ?????? ??????? ?? ????? ?? ???? ????? ???? ?????? ?? ? ?????? ??????? ??? ???? ???????? ??????? ????? ??? ????? ?? ???????? ???? ??????? ?? ??? ????? ?? ????????? ?? ?????? ????? ??? ?? ????- 2 ??????? ????????? ?? ??????? ?? ????? ??? ???? ????
???????????? ?? ???? ?? ????????? ?? ???????? ???????? ????? ?? ????? ????? ???? ????????? ?? ??? ?? ?????? ?? ?????? ???? ????? ??? ????? ?? ????????? ???? ???? ?? ????? ????? ???? ?? ????? ?? ?? ????? ?????? ?? ??? ????????? ?? ?????? ?????? ?? ?????? ?? ??????? ??? ??? ?????? ??? ???? ???? ???? ????? ????? ?? ?????? ???? ?? ???? ?? ????? ??????? ????
?????? ??????-
?? ????? ?? ?????? ????????? ?? ???? ?????? ??? ?????? ??????? ?? ?????? ?? 1 ????? 17 ??? ????? ???? ????? ?????? ?? ?????? ?????? ???? ????? ?? ?? ????? ?? ??? ?? ?? ??? ???? ?? ??? ???? ?????? ?? ?? ??????????? ?? ????? 12 ??? ???? ????? ?????? ?? ?? ??? 24 ???? ???? ????? ?? ????? ?? ?????? ?????? ????- 2 ??????? ??? ??? ????? ?? ????? ?? ??? ?? ?????? ???? ?????? ???? ??? ??????? ????????? ?? ???? ???? ??? ????????? ?? ???: ??????? ???? ?? ?????? ???? ??????? ?? ?????? ?? ??? ?? ??? ??? 3 ????? ???? ?????? ??? ??? ??????? ?? ?? ????????? ?? 15 ????? ?? ?????? ??????
- ???? ?? ???? ?????? ??? ??? ??? ??? ?? ??????? ???? ?? ?????????
- ????? ?? ???? ?? ???? ??????, ??????? ??? ????? ?????? ?? ?? ??? ?? ?????? ?? ??? ??? ?? ?????? ?? ?????????? ???????? ?? ??????? ???? ?? ?????
- ????? ?? ???? ?? ??????, ????, ??????????? ?? ??? ?? ???? ?? ??????
- ?? ????????? ??????? ?? ????? ?? ?????? ????? ????
- ????? ?? ?????? ? ????????? ??????? ?? ???? ?? ???? ?? ???????? ?? ?? ?????? ?? ????? ??? ???, ?? ?? ?? ???? ?? ????? ??? ?? ??? ??????? ?? ?? ????? ????
- ?? ?? ?? ????? ????? ???? ?? ?? ????? ?????? ?????? ??? ?????? ??????? ?? ??????? ???? ????
- ??? ?? ?? ???????? ???? ??? ????? ??? ???????? ?? ???? ???? ?? ?? ?? ????? ?? ?? ???????? ??????? ???? ??? ???
?????? ??????? ?? ???? ??????
[
??????? ????
]
?? ???? ?? ?? ?? ???????? ????? ?? ??? ???? ?????? ?? ??? ??????? ?? ???? ?? ?? ?? ???????? ???????? ?? ??? ???? ????? ????????? ?? ???????? ?? ??? ?? ??? ?????? ?? ???? ?? ???? ???? ?? ??????, ??? ?? ??? ?? ????
- ?????, ??.
?? ????????? ?? ??????; ????? ?????????? ??? ????,
, ?? ??????, ????.
- Datta, K.K.
Siraj-ud-daulah,
, Calcutta, 1971.
- Gupta, B.K.
Sirajuddaulah and the East India Company, 1756-1757,
Leiden, 1962
- Harrington, Peter.
Plassey 1757, Clive of India's Finest Hour
, Osprey Campaign Series #35, Osprey Publishing, 1994.
- Hill, S.C.
The Three Frenchmen in Bengal
or
The Commercial Ruin of the French Settlement in 1757
, 1903
- Landes, David S.
The Wealth and Poverty of Nations
. New York: Norton and Company, 1999.
- Marshall, P.J.
Bengal - the British Bridgehead,
Cambridge, 1987.
- Raj, Rajat K.
Palashir Sharajantra O Shekaler Samaj,
Calcutta, 1994.
- Sarkar, J.N.
The History of Bengal,
2, Dhaka, 1968.
- Spear, Percival
Master of Bengal. Clive and His India
London, 1975
- Strang, Herbert.
In Clive's Command, A Story of the Fight for India
, 1904
|
---|
??????
| |
---|
??????????
?? ?????????
| |
---|
???????? ??
??????
| |
---|
?????????
| |
---|
????
??????
| |
---|
??????????
??????
| |
---|
??????? ????
| |
---|
??????????
| |
---|