Na Galipedia, a Wikipedia en galego.
Inigo Urkullu, elixido lehendakari en 2012.
O
Eusko Jaurlaritzako Lehendakari
(en
galego
:
Presidente do Goberno Vasco
), conecido simplemente como
lehendakari
, e a mais alta representacion do
Goberno Vasco
. A sua sede e oficina institucional e a lehendakaritza (
presidencia
), situada en
Vitoria
, xunto a sua residencia oficial, o pazo de
Ajuria Enea
.
En
euscaro
a palabra
lehendakari
e sinonimo de "presidente" (significa literalmente "primeiro responsable") e pode facer referencia tamen ao presidente do
Goberno de Navarra
, o presidente do
Parlamento de Navarra
ou os presidentes de diversas institucions tanto publicas como privadas. Non obstante, fora dos territorios
euscalduns
, conecese como
lehendakari
ao presidente do
Goberno Vasco
.
Con anterioridade o establecemento da ortografia oficial do euscaro nos anos
1970
, a grafia empregada era
Euzko Jaurlaritzaren Lehendakari
.
Tanto
jaurlaritza
como
lehendakari
son neoloxismos en euscaro. Foron creados por membros do
Partido Nacionalista Vasco
.
Os termos xenericos en euscaro para "presidente" son
lehendakari(a)
[
1
]
ou
presidente(a)
.
[
2
]
En euscaro, reservase o neoloxismo "jaurlaritza" para o Goberno Vasco.
Lista de presidentes do Pais Vasco
[
editar
|
editar a fonte
]
Jose Antonio Aguirre
foi o primeiro
lehendakari
da
Rexion Autonoma do Pais Vasco
, pero
Francisco Franco Bahamonde
suspendeu o estatuto de autonomia de 1936, asi como os concertos economicos de
Biscaia
e
Guipuscoa
, por consideralas ≪provincias traidoras≫. Asi a todo, si mantivo os seus similares en Alava e a Navarra que actualmente forma parte
Espana
xunto coa comunidade autonoma do Pais Vasco.
Tanto Aguirre como Leizaola empregaron o titulo de
lehendakari
, Ramon Rubial foi conecido como
Presidente do Consello Xeral Vasco
, a partir de Garaikoetxea vense empregando a forma
lehendakari
tanto en euscaro como en castelan.
| Lehendakari
|
Inicio do mandato
|
Fin do mandato
|
Partidos no Goberno
|
|
|
|
Jose Antonio Aguirre Lecube
|
7 de outubro
de
1936
(dende 1939 no exilio)
|
22 de marzo
de
1960
|
EAJ-PNV
,
PSOE
,
PCE-EPK
,
IR
,
UR
,
ANV
|
|
|
|
Jesus Maria Leizaola Sanchez
|
22 de marzo
de
1960
|
17 de febreiro
de
1978
(como predecesor do presidente do
Consello Xeral Vasco
)
16 de decembro
de
1979
(como lehendakari)
|
EAJ-PNV
,
PSOE
,
PCE-EPK
,
IR
,
UR
,
ANV
|
| Presidente
|
Inicio do mandato
|
Fin do mandato
|
Partidos no Consello
|
|
|
|
Ramon Rubial Cavia
|
17 de febreiro
de
1978
|
9 de xuno
de
1979
|
PSE-PSOE
,
EAJ-PNV
,
ESEI
,
PCE-EPK
,
DCV
,
EAE-ANV
|
|
|
|
Carlos Garaikoetxea Urriza
|
9 de xuno
de
1979
|
9 de abril
de
1980
|
EAJ-PNV
,
PSE-PSOE
,
ESEI
,
PCE-EPK
,
DCV
,
EAE-ANV
|
| Lehendakari
|
Inicio do mandato
|
Fin do mandato
|
Lexislaturas
|
Partidos no Goberno
|
|
|
|
Carlos Garaikoetxea Urriza
|
9 de abril
de
1980
|
2 de marzo
de
1985
|
I, II
|
1980-1985:
EAJ-PNV
|
|
|
|
Jose Antonio Ardanza Garro
|
2 de marzo
de
1985
|
2 de xaneiro
de
1999
|
II, III, IV, V
|
1985-1987:
EAJ-PNV
1987-1991:
EAJ-PNV
,
PSE
1991:
EAJ-PNV
,
EA
,
EE
1991-1993:
EAJ-PNV
,
PSE
,
EE
1993-1995:
EAJ-PNV
,
PSE-EE
1995-1998:
EAJ-PNV
,
EA
,
PSE-EE
1998-1999:
EAJ-PNV
,
EA
|
|
|
|
Juan Jose Ibarretxe Markuartu
|
2 de xaneiro
de
1999
|
7 de maio
de
2009
|
VI, VII, VIII
|
1999-2001:
EAJ-PNV
,
EA
2001-2009:
EAJ-PNV
,
EA
,
EB-B
|
|
|
|
Francisco Javier Lopez Alvarez
|
7 de maio
de
2009
|
15 de decembro
de
2012
|
IX
|
2009-2012:
PSE-EE
|
|
|
|
Inigo Urkullu Renteria
|
15 de decembro
de
2012
|
No cargo
|
X, XI
|
2012-2016:
EAJ-PNV
Dende 2016:
EAJ-PNV
,
PSE-EE
|
