1583
sa roun lannen koumin ki ka koumanse oun sanmdi.
- 2 fevriye : viktwe potidje desiziv asou lirwe-a di Langola (Ngola) ate Teka-Ndungo.
- 9 me : batay de Torche. Viktwe de Otoman asou Pers-ya asou bo-ya di Samour, annan plenn-an di Derbent. Priz di Bakou.
- 11 jen : Japon : Katsuie Shibata sa briga pa Hideyoshi Toyotomi ate batay-a di Shizugatake.
- Angra, asou zil-a di Terceira, o Acores. Oun flot franse ka tante di anpare so ko pou segon fwe de Acores pou etabli Antoine, ki ka pretann pou tronn potidje-a, e ka konnet menm lechek di lannen presedant-a. 4 out-a, larchipel-a sa soumet pa Espagnol-ya di Juan de Urbina (pt).
- 5 out : Sir Humphrey Gilbert ka pran ofisyelman posesyon di Late-Nov pou kouronn-an di Langlete. De kolon sa voye.
- 4 septanm, Boukhara : koumansman di regn di Abd Allah ibn Iskandar, khan chaybanid de Ouzbek. Li ka sigsede a so papa Iskandar ki mouri 22 jen-an.
- Kreyasyon di konsila di Lafrans ate Tinis.
- Lannen esepsyonnelman cho an Lalmagn di Sid.
- 17 janvye : firi franse d’Anvers. Lechek di douk d’Anjou o Peyi-Ba. So led ki manke asou Anvers ka acheve di diskredite li opre de olande. Li ka rantre an Lafrans kote li ka mouri an 1584.