Irizar sozietate kooperatiboa
Goierri
eskualdeko
Ormaiztegi
(
Gipuzkoa
) udalerrian egoitza duen
enpresa multinazional
bat da,
autobusen
karrozeriak egiten dituena, eta bere jarduera komertziala 71 herrialdetara hedatua duena.
Espainian
lider absolutua da, eta Europako sektorean bigarrena. 731 pertsonak osatua dago, eta
1889an
sortu zen.
1998an, itunak sinatzeko estrategiaren haritik,
Irizar Group
sortu zen, kokagune hauetako jarduerak integratuz: IRIZAR TIANJIN (Txina 1995), IRIZAR MAGHREB (Maroko, 1997), IRIZAR BRASIL (1998), IRIZAR MEXIKO (1999), INTERNATIONAL HISPACOLD (Espainia 1997), IRIZAR TVS LTD (India 2001), MASATS S.A. (Espaina 2002) eta IRIZAR SOUTHERN AFRICA (Hegoafrika 2004) honek bederatzi proiektu suposatzen ditu 3.000 pertsona baino gehiagorekin.
Luxuko autobusen karrozeriagintza sektoreak, Espana urteko 9000 unitateko merkatua hornitzen du. Europan 7 fabrikatzaile dira urtean 1 autobus baino gehiagokoak eta horien artean IRIZAR bigarrena da 1998tik (gaur egun Irizarrek urtean 12 autobus baino gehiago egiten ditu). Espainiako merkatua guztira 13 karrozeriagilek hornitzen dute eta horien artean IRIZAR da lider nagusi %40,5ko kuotarekin (2005). IRIZARek, Europan nagusi den joeratik aldenduz, 1993tik merkatuak ugaritu eta produktu bakarrean
1991n IRIZARek Enpresa Bikaintasuneranzko aurrerabide ikusgarriari ekin zion eta horrek poliki-poliki antolaera hierarkiko-funtzional gunekako edo sailkako interesen arabera kudeatutako batetik bezeroa asebetetzea helburu duen prozesukako kudeaketa batera iraganarazi zuen, eta azken horren ezaugarria, batez ere talde-lanaren bidez, pertsonak pixkanaka autokudeatzea da, horrela “bezero edo merkaturatzetik hasi eta autobus zerbitzatuaren azkeneraino”
- Irizar Tianjin (Txina 1995)
- Irizar Maghreb (Maroko 1997)
- International hispacold (Espainia 1997)
- Irizar Brasil (Brasil 1998)
- Irizar Mexiko (Mexiko 1999)
- Irizar Tvs ltd. (India 2001)
- Masats S.A. (Espainia 2002)
- Irizar Southern Africa (Hego Afrika, 2004)
Irizarren produktuak ondorengoak dira:
- Irizar PB:
- Irizar Century
- Irizar i4
Irizar karrozeriak merkatuko ekoizle gehienei saltzen zaie: Mercedes-Benz, Iveco, MAN, DAF, Volvo, Master Road eta, batik bat, Scania-ri.
- Irizar : caminando a lo largo de tres siglos = hiru mendeetako bidea = walking along three centuries
/ [redaccion y direccion de la obra, Mercedes Etxebarria Cano ; traduccion ingles, Sarah Line ; traduccion euskera, Idoia Gillenea]. Ormaiztegi : Irizar S. Coop., 2001
- Ormaiztegi 1860-1970. 1. libk. Industrializazioaren garapena = Proceso de industrializacion
/ Norberto Ibanez Ortega, Xabier Irizar Asurabarrena, Zeles Otamendi Jauregi, Jose Antonio Perez Perez. Ormaiztegi : Millan Irizarren Eskutik Kultur Elkartea, 2013. ISBN: 978-84-616-5683-7 (lan osoa) 978-84-616-5684-4 (1. libk.) [3. kapitulua: "Irizar familia eta karrozatzeko tradizioaren sorrera = La familia Irizar y el nacimiento de una tradicion carrocera", 389-637 or.]