| Nacia Liberiga Fronto
|
| ???? ??????? ?????? ?abhat at-Ta?r?r al-?a?an?
|
|
|
 flago de la GPRA (1958-1962)
|
| partio
|
| Lando
|
Al?erio
|
|
|
| Estro
|
Abou El Fadhel Baadji
|
|
|
| Fondi?o
|
23-an de oktobro 1954
|
|
|
| Ideologio
|
al?eria naciismo, araba naciismo, kontra?imperiismo, popolismo
|
|
|
|
|
| Retejo
|
www
.pfln
.dz
|
|
La
Naciliberiga Fronto
a?
Nacia Liberiga Fronto
(
arabe
???? ??????? ??????
?abhat at-Ta?r?r al-?a?an?
;
france
Front de Liberation Nationale
, NLF a? FLN) estas
socialisma
politika partio
en
Al?erio
. ?i estis la ?efa
naciisma movado
dum la
Al?eria Milito
kaj la nura la?le?a kaj la reganta politika partio de Al?erio ?is aliaj partioj estis la?le?igitaj en 1989.
[1]
La FLN estis establita en 1954
[2]
post disi?o en la Movado por la Venko de la Demokrataj Liberoj, kaj estis formita ?efe de iamaj membroj de la Speciala Organizo, nome preska?milita grupo kiu estis ka?e.
[3]
?i sukcedis al la Revolucia Komitato de Unueco kaj Agado (CRUA), kiu esti formita pli frue en la jaro.
[3]
?i dekomence havis kvin-homan estraron konsistanta el Mostefa Ben Boulaid, Larbi Ben M'hidi, Rabah Bitat, Mohamed Boudiaf kaj Mourad Didouche. Ili estis aligitaj de Krim Belkacem en A?gusto, kaj Hocine Ait Ahmed,
Ahmed Ben Bella
kaj Mohamed Khider, poste en la somero.
[3]
La 1an de Novembro 1954 la FLN lan?is la
Al?erian Militon
.
[3]
Didouche estis mortigita la 18an de Januaro 1955, dum kaj Ben Boulaid kaj Bitat estis kaptitaj de la francoj. Abane Ramdane estis rekrutita por ekkontroli la Al?eran kampanjon de la FLN, kaj i?is unu el ties plej efikaj estroj.
[3]
?irka? 1956 preska? ?iaj naciismaj organizoj en Al?erio estis ali?intaj al la FLN, kiu estis establinta sin mem kiel la ?efa naciisma grupo pere de allogo kaj de perforto al pli malgrandaj organizoj; la ?efa grupo kiu restis ekster la FLN estis la Al?eria Nacia Movado (MNA) de Messali Hadj. Tiame la FLN reorganizi?is en io kiel provizora registaro, konsistanta el kvin-homa plenuma kaj le?ofara organismo, kaj estis organizita teritorie en ses
provincoj
, la? la
otomanepokaj
administraciaj limoj.
[4]
La armita flanko de la FLN dum la milito estis nomita la
Naciliberiga Armeo
(ALN). ?i estis dividita en
gerilaj
unuoj kiuj luktis kontra? Francio kaj la MNA en Al?erio (kaj luktante kontra? la sekvantoj de Messali por la kontrolo de la eksterlanda komunumo, en la nomita "Kafeja Milito" en Francio), kaj alia, pli forta kompona?o pli simila al tradicia armeo. Tiuj unuoj estis bazitaj sur najbaraj berberaj areoj (?efe ?e
U?da
en
Maroko
, kaj Tunizio), kaj kvankam ili enfiltris fortojn kaj armilojn kaj livera?ojn tra la landlimoj, ili ?enerale vidis malpli da agado ol la ruraj gerilaj fortoj. Tiuj unuoj estis poste aperintaj sub la estreco de la armekomandanto
kolonelo
Houari Boumediene
kiel povega opozicio al la politikaj kadroj de la
ekzilregistaro
de la FLN, nome Provizora Registaro de la Al?eria Respubliko a? GPRA, kaj ili finfine venis al dominado de la al?eria
politiko
.
La milito por la sendependeco pluis ?is Marto 1962, kiam la
franca registaro
finfine subskribis la Traktaton de Evian, nome interkonsento por
batalpa?zo
kun la FLN. En Julio samjare, la al?eria popolo aprobis la batal?eson kontra? Francio per
referendumo
, subtenante anka? ekonomian kaj socian kunlaboradon inter amba? landoj. Sekvis plena sendependeco, kaj la FLN ekhavis kontrolon de la lando. Politika opozicio de la MNA kaj de
komunismaj
organizoj estis eksterle?igita, kaj Al?erio estis konstituita kiel
ununurpartia ?tato
. La FLN i?is ties nura la?le?a kaj reganta partio.
Tuj post la sendependeco, la partio suferis fortan internan povolukton Politikestroj ari?is en du grandan frakcioj: a
Politika Buroo
formita de la radikala
Ahmed Ben Bella
, kiu estis helpita de la landlima armeo, frontita kontra? la politikestraro de la iama ekzilregistaro; la armeo de Boumediene tuj rezistis kaj instalis Ben Bella kiel prezidento. La ununura plej pova politika institucio restanta estis la iama armeo ALN, kiu pluestis sendisiga el ekzilo kaj estis nun organizita kiel la
armitaj fortoj
de la lando; aldone estis regione povaj geriloj neregulaj kaj aliaj kiuj ser?is influon en la partio. Konstruante sian unu-partian re?imon, Ben Bella forpelis restantaj opoziciintojn (kiaj Ferhat Abbas), sed anka? tuj trafis opozicion el Boumediene kiam li klopodis sendependi?i el la armeo.
Abdelaziz Bouteflika
En 1965, malamikeco inter Boumediene kaj Ben Bella finfinis en
pu?o
, post Ben Bella estis klopodinta elpostenigi unu el la plej proksimaj kunlaborantoj de la kolonelo, nome Ministro de Eksterlandaj Aferoj
Abdelaziz Bouteflika
(kiu estis en 1999 elektita
Prezidento de Al?erio
). Estante
socialisto
kaj
kontra?kolonia
naciisto, Boumediene regis pere de dekretoj kaj "revolucia
legitimeco
", mar?enigante la FLN favore de sia persona decidfarado kaj la militista establado, kvankam retenante la unu-partian sistemon. Boumediene tenis fortan kontrolon super la partiestreco ?is sia morto en 1978, kiam la partio reorganizi?is denove sub la estreco de la venonta kandidato de la militistaro, nome kol.
Chadli Bendjedid
. La militistaro restis bone reprezentitaj en la Centra Komitato de la FLN, kaj estas amplekse konsiderata kiel havanto de la reala povo en la lando. Dum la 1980-aj jaroj la FLN forigis la socialisman enhavon de sia programo, permesante kelkajn reformojn por
libera merkato
kaj forigante la partianojn de Boumediene.
En 1988
amasaj manifestacioj kaj tumultoj
pelis la landon al gravaj politikaj reformoj. Tiuj tumultoj kondukis al fakto ke la
konstitucio
estis amendita por ebligi mult-partian sistemon. La unuaj mult-partiaj elektoj estis la lokaj elektoj de 1990, kiam la FLN estis tre venkitaj de
islamisma
Islama Savofronto
(ISF), kiu akiris kontrolon de ?irka? duono de la lokaj urbestraroj; la FLN ricevis nur ?irka? kvaronon de la vo?donantaro, retenante kontrolon de simila nombro de urbestraroj. En la parlamenta elekto de 1991 la venontan jaron la ISF atingis tutlandan venkon, akirante 188 el la 231 sidlokoj, dum la FLN akiris nur 15, finante en tria loko post la Fronto de Socialismaj Fortoj. Tamen, tio estis tuj poste sekvata de militista
pu?o
kontra? la malfortigita registaro de FLN, kio havigis komencon al la
Al?eria Enlanda Milito
Al?erio estis sub rekta militista regado dum kelkaj jaroj, dum kiuj la partio restis en opozicio al la registaro dum la unua parto de la milito, eble en 1995 subskribante la Platformon de Sant'Egidio, kiu estis tre kritika kontra? la militista establado. Post interna povolukto kaj ?an?o de estraranoj, ?i revenis al subteno de la prezidenteco. Post la resta?ro de formala
demokratio
, la FLN dekomence malsukcesis reakiri sian elstarecon; en la parlamenta elektoj de 1997, ?i aperis kiel la tria plej granda partio, ricevante 14% de la vo?donantaro kaj atingante 69 el la 231 sidlokoj. Tamen, ?i atingis tutlandan venkon en la balotado de 2002, atingante 199 el la 389 sidlokoj.
La partio nomumis Ali Benflis kiel sia kandidato por la prezidenta elektado de 2004. Li finis kiel dua post la oficiala
Abdelaziz Bouteflika
, sed ricevis nur 6.4% el la vo?donantaro. En la parlamenta balotado de 2007 la FLN malplii?is al nur 163 sidlokoj, kvankam
Abdelaziz Belkhadem
de FLN restis ?efministro. Bouteflika estis la kandidato de lapartio en la prezidenta elekto de 2009, en kiu li venkis per 90% el la vo?donantaro.
La FLN restis la plej granda partio post la parlamenta balotado de 2012, ricevante 208 el la 462 sidlokoj. Bouteflika estis reelektita per la listo de FLN en la prezidenta elektado de 2014 kun 82% el la vo?donantaro. La tre maljuna kaj malsana Bouteflika estas amplekse konsiderata kiel simpla
prufiguro
por kio estis ofte priskribita kiel "ombra" grupo de generaloj kaj spioficiroj konata de la al?erianoj kolektive kiel
le pouvoir
(“la povo”) kaj kies individuaj membroj estas nomataj
decideurs
(decidantoj) kiel aludas artikolo de
The Economist
de 2012 "La plej pova homo en la lando eble estas Mohamed Mediene, konata kiel Toufiq kiu estris la militan spionadon dum du jardekoj".
[5]
Generalo
Mohamed Mediene
, nome ?efo de la milita spionado el 1990 al 2015 estas konata kiel estra
decideur
ene de
le pouvoir
kiel aludas
The Economist
en la 21a de Septembro 2013: "Despite his leading role in defeating Islamic militants in a brutal civil war between 1991 and 2000, and his less public role as kingmaker in the
pouvoir
, General Mediene’s face remains unknown; it is said that anyone who has seen it expires soon after."
[6]
- ↑
Europa World Year Book 2014
, p 565
- ↑
The Multi-Party System in Algeria
.
Yale University
. Alirita 7a de Majo 2016.
- ↑
3,0
3,1
3,2
3,3
3,4
Frank Tachau (1994)
Political parties of the Middle East and North Africa
, Greenwood Press, p31
- ↑
S. N. Millar, "Arab Victory: Lessons from the Algerian War (1954?62)",
British Army Review
, No. 145, A?tuno 2008, p. 49.
- ↑
Still Waiting for Real Democracy
.
The Economist
(12a de Majo 2012). Alirita 4a de Novembro 2016.
- ↑
The dead live longer
.
The Economist
(21a de Septembro 2013). Alirita 2016-31-16.
- Aussaresses, General Paul, The Battle of the Casbah: Terrorism and Counter-Terrorism in Algeria, 1955?1957 (New York: Enigma Books, 2010).
ISBN 978-1-929631-30-8
.
- Derradji Abder-Rahmane, The Algerian Guerrilla Campaign: Strategy & Tactics, NY, USA: The Edwin Mellen Press, 1997.
- Derradji Abder-Rahmane, Concise History of Political Violence in Algeria in Arms: Brothers in Faith, Enemies in Arms, Vol. 1, NY, USA: The Edwin Mellen Press, Septembro 2002.
- Derradji Abder-Rahmane, Concise History of Political Violence in Algeria in Arms: Brothers in Faith, Enemies in Arms, Vol. 2, NY, USA: The Edwin Mellen Press, Novembro 2002.