El Vikipedio, la libera enciklopedio
Karel Hynek MACHA
[
KArel HInek MA:?a
] (naski?is la
16-an de novembro
1810
en
Prago
, mortis la
6-an de novembro
1836
en
Litom??ice
) estis
?e?a
poeto
, la plej elstara reprezentanto de la ?e?a
romantikismo
en la unua duono de la
19-a jarcento
. Lia
poezia
verko
Maj
apartenas al fundamentaj valora?oj de la
?e?a poezio
. Karel Hynek Macha mortis en la a?o de nuraj 26 jaroj, balda? post fino de siaj studoj, pro akuta
pne?monio
, kiu forprenis lin el la frontloko de la
renaski?anta
?e?a literaturo
.
Postlasinte la revemon de la anta?a sentimente
patriotisma
generacio li ?isvenis al revolucia kontesto de malnovaj iluzioj kaj al konscii?o pri la profundaj konfliktoj en la vivo de la novtempa homo. ?i tiujn konfliktojn li travivas en sia poezio subjektive kiel individuan destinon de soligita ekstersociigito. Tiu ?i lia mondrigardo reliefi?as en pluraj proza?oj; en historiaj prozoj: rakonto
K?ivoklad
, el nefinita ciklo
Ekzekutisto
; en kelkaj nefinitaj dramoj, lirikaj
Bildoj el mia vivo
, akravide observantaj la samtempan socian realecon, ekz. en la rakonto
Marinka
, kaj en lirike-epikaj poemrakontoj kaj en la proza?o
Ciganoj
. Lia ?efverko fari?is la poemo
Majo
(
1836
), oma?o al beloj de la naturo kaj pozitivaj valoroj de la vivo, kiun li traplektis kun vivsorto de ribelulo pereanta tragike sen ajna ebleco ?an?i sian faton. Majstra poeta imagivo de Macha kaj lia aparta sento por la sonbelo de la verso akcelis la impresivon kaj insiston de lia subjektiva klopodo pri vereca vido de homa sorto en la sufoka atmosfero de la Metterni?a A?strio. Lia poezio fari?is simbolo, al kiu ani?is la poetoj grupi?intaj ?irka? la
almanako
Maj
("Majo") en la jaro
1858
.
Dum lia vivo aperis:
Postmorte estis eldonitaj jenaj verkoj:
- Rozbroj sv?t?
(Malpaco de mondoj)
- Pou? krkono?ska
(Pilgrimo al la montaro Krkono?e)
- Ve?er na Bezd?zu
(Vespero en la kastelruino Bezd?z)
- Marinka
(Marinjo)
- Cikani
(Ciganoj)
En
Esperanto
aperis tradukoj de la poemo
Maj
: