Javo
(
indonezie
Jawa
, [?ava]) estas la ?efa
insulo
de
Indonezio
. ?i havas areon de
132 000 km²
kaj 114 milionojn da lo?antoj, kaj estas unu el la plej dense lo?ataj insuloj de Indonezio, kun 864 homoj por km² kaj
la 13a plej granda insulo en la mondo
. Sur Javo estas la indonezia ?efurbo
?akarto
.
Javo apartenas al la
Sundaj Insuloj
kaj trovi?as en insula ?eno kun
Sumatro
nordokcidente kaj
Balio
oriente. Nordoriente estas
Borneo
(Kalimantan)
. Sude estas la
Kristnaska Insulo
(administrata de
A?stralio
).
Administre Javo dividi?as en kvar provincojn:
- Jawa Barat (Okcidenta Javo)
- Jawa Tengah (Centra Javo)
- Jawa Timur (Orienta Javo)
- Yogyakarta [jogjakarta], a?tonoma princlando
La ?efurbo ?akarto ne apartenas al iu provinco, sed estas administrata de la registaro.
Biogeografie
Javo trovi?as en la sundalanda-filipina
ekoprovinco
de la
orientalisa
ekozono
la? la
tipologio
de la
Monda Natur-Fonduso
(WWF), en speciala biogeografia regiono nomata
Sunda Lando
.
Semeru
a? Monto Semeru (indonezie: Gunung Semeru) estas aktiva vulkano en Orienta Javo. La nomo "Semeru" devenas de a? Monto Meruo, sankta monto en religioj kiel Hinduismo, a? Sumeru, la lo?ejo de dioj. Kun alteco de 3 676 metrojn super marnivelo, Monto Semeru havas la plej superan montpinton en la insulo Javo.
La?longe de la tempopaso multaj kulturoj kaj regnoj disvasti?is sur la insulo ekzemple la
Sultanlando Demak
sur la norda marbordo kaj la
Sultanlando Bantam
en okcidenta Javo kaj suda
Sumatro
.
Kun proksimume 100 milionoj da personoj, la
Javanoj
formas la plej grandan etnan grupon en Indonezio. Ili lo?as ?efe en la centraj ?is orientaj partoj de la insulo.
En la kvina kanto de la verko de
Abel Montagut
nome
Poemo de Utnoa
okazas asembleo de la Gobanoj (eksterteranoj). Tie oni akceptas, ke oni plikura?igu la malfortigitan Utnoan (nome la ?efrolulo
Noa
) pere de la drogo
ano?do
. Inna malsupreniras kaj liveras ?in al Noa. Je ties efiko aperas anta? li la poeto
Valmikio
kiu montras al li la enormajn atingojn de la estonta homaro, se li sukcesas savi ?in, nome, en Azio, el
?ina Murego
al insulo
Srilanko
. Jen kiel oni montras la insulon Javon:
- Poste voja?as suden al la insulo Javana,
- Borobuduron
vidas, kun sepnivela teraso,
- dense skulptitajn ?tupojn al la stupao precipa
- majeste levi?antajn ?is obelisko severa.
[1]