Hastings Kamuzu Banda
Hastings Kamuzu BANDA
(n. ?.
1902
,
Kasungu
, nun
Malavio
? m.
25-an de novembro
1997
, hospitalo de
Johannesburg
) estis la unua
?tatprezidanto
de
Malavio
kaj gvidanto de la malavia nacia movado.
Banda lernis en
misiista lernejo
, studis en
Usono
, kie li
doktori?is
en
1927
pri
medicino
. Poste plu studis en
Edinburgh
kaj akiris novan doktoran gradon (
1941
). Li praktikis inter
1945
?
1953
en
Londono
.
Li komencis
politikumi
en
1949
, kiam la blankulaj bienuloj de la regiono deziris
federacion
de
Rodezio kaj Njasalando
(posta Malavio). Banda kaj aliaj forte kontra?is en
Njasalando
la disvastixgon de la blankula dominado, sed en
1953
la federacio reali?is.
Banda praktikis en
1953
?
58
en
Ganao
, en
1958
iris al Njasalando, kie oni atendis lin kun ?ojo. Li rondiris la landon kaj parolis kontra? la federacio, kiel prezidanto de la
Njasalanda Afrika Kongreso
. La
kolonia registaro
lin kulpigis pro la akri?antaj enlandaj cirkonstancoj.
La
registaro
deklaris en
1959
eksterordinaran staton kaj lin arestis la
brita registaro
. Banda liberi?is en
1960
kaj li akceptis post kelkaj monatoj konstitucian planon de la brita registaro, kiu certigis plimulton por la njasalandanoj en la le?fara
konsilio
. Li estis en
1962
?
63
ministro
pri la naturaj resursoj kaj lokaj registaroj, ekde
1963
- post disi?o de la federacio -
?efministro
.
La
lando
sendependi?is
en
1964
kiel Malavio kaj i?is en
1966
Respubliko
(?is tiam agadis e?
arbitra guberniestro
). La prezidento Banda elformis unuapartian, a?tokratan sistemon, la malamikoj iris en
prizonon
a? estis murditaj. Oni elkriis lin en
1971
eterna
prezidento
.
Banda en
1994
permesis demokratiajn
elektojn
, kiujn li malvenkis al
Bakili Muluzi
.
Banda koncentris je evoluigo de la
infrastrukturo
,
agrikulturo
, havis amikajn rilatojn al la
kapitalismaj landoj
kaj havis e?
diplomatiajn
kontaktojn kun la
apartisma
re?imo de
Sud-Afriko
.