|
Por aliaj signifoj, bv. rigardi la apartigilan pa?on:
Georgo la 1-a
|
Georgo la 1-a
(
kartvele
: ?????? I) (
998
a?
1002
- m. la
16-an de a?gusto
1027
), de la bagratida dinastioj, estis la re?o de
Kartvelio
de
1014
?is sia morto en
1027
. Li foruzis la plej grandan parton el lia sep-jar-longa regado kondukante sangan kaj vanan teritorian militon kontra? la Bizancia Imperio.
Georgo estis naskita en 998 a?, la? pli posta versio de la kartvelaj kronikoj, en 1002, de la re?o Bagrat la 3-a. Post la morto de lia patro la
7-an de majo
1014
, li heredis la regnojn de
Ab?azio
, kaj
Kartli
kaj
Ka?eti
unui?is en ununura ?tato,
Kartvelio
. Kiel lia anta?ulo, Georgo da?re estis titolita kiel Re?o de la
ab?azoj
kaj
kartveloj
. Tamen, kelkaj fontoj ofte preterlasis unu el la du komponentoj de tiu titolo por mallongigi ?in.
La nova reganto pro juna a?o estis tuj ekspluatita de la grandaj nobeloj, kiuj estis subpremitaj sub peza mano de Bagrat. ?irka? la sama jaro, la plej orientaj provincoj de Ka?eti kaj
Hereti
, ne facile akiritaj de Bagrat, enscenigis ribelon kaj restarigis tie propran registaron sub Kvirike la 3-a, kiuj anka? asimilis parton de la najbara Arano (
Kuris
), permesante al li postuli la titolon de Re?o de la ka?etoj kaj ranianoj. Georgo estis nekapabla malhelpi la movon kaj ser?is aliancon kun tiu regno, prefere ol provado reaneksi ?in en la kartvela ?tato, tiel lasante multjaran postulon je Ka?eti kaj Hereti al liaj posteuloj.
La pleja politika kaj milita okaza?o dum la regado de Georgo, estis milito kontra? la Bizanca Imperio, kiu havis radikojn en la
990-aj jaroj
, kiam la kartvela princo Davido la 3-a Kuropalates, sekvante sian malsukcesan ribelon kontra? imperiestro Basileio la 2-a Bulgaroktonos, cedis siajn ampleksajn hava?ojn en Tao kaj la najbaraj teroj al la imperiestro post sia morto. ?iuj klopodoj de la duonfilo de Davido kaj la patro de Georgo, Bagrat la 3-a, malhelpi tiujn teritoriojn estis aneksitaj al la imperio i?is vanaj. Juna kaj ambicia, Georgo lan?is kampanjon por reestigi la sukcedon de Kuropalates al Kartvelio kaj okupata Tao en 1015-1016. Li anka? eniris en alianco kun la fatimida kalifo de
Egiptujo
,
Al-Hakimo
(996-1021), kiuj metis Bazilion en malfacila situacio, devigante lin sindeteni de akuta respondo ?is la ofensivo de Georgo.
La konstruado de la katedralo Svetic?oveli en Mc?eta estis iniciatita, en la 1020-aj jaroj, de Georgo la 1-a. Multaj legendoj ?irka?as la historion de tiu grandioza katedralo, kaj la ejo ?enerale. ?i nun estas, kune kun aliaj historiaj monumentoj en la urbo,
Monda hereda?o de Unesko
.
Preter tio, la bizancanoj estis en tiu tempo implikitaj en sen?esa milito kun la
prabulgaroj
, limigante iliajn agojn al Okcidento. Sed tuj kiam Bulgario estis konkerita, kaj Al-Hakimo estis ne plu vivanta, Bazilio gvidis sian armeon kontra? Kartvelio (1021). Stre?a milito da?ris dum du jaroj, kaj fini?is en decida Bizanca venko, devigante Georgon konsenti pri packontrakto, en kiu li devis ne nur prirezigni liajn postulojn sur Tao, sed kapitulaci al pluraj de liaj sudokcidentaj hava?oj al Bazilio, kaj doni sian trijaran filon, Bagrat, kiel osta?o. Sekvante la packontrakton, Konstantinopolo estis vizitita de la katolikoso-patriarko Melkisedek la 1-a de Kartvelio, kiu akiris Bizancan financan helpon por la konstruado de grava ortodoksa katedralo en orienta kartvela urbo
Mc?eta
.
Poste, Bazilio konservis la pacon kun Kartvelio, permesis al la princo Bagrat reveni hejmen du jarojn poste (1025): sed la nova imperiestro, Konstantino la 8-a, kiu sukcedis post la morto de Bazilio, decidita por alporti Bagraton reen al Konstantinopolo. Tamen, la imperia kuriero ne povis preterpasi la princon, li jam estis en la kartvelaj teritorioj. La bizanc-kartvelaj rilatoj poste plimalboni?is, precipe post komploto, organizita de Nikiforo Komneno,
arkonto
de
Vaspurakano
, kaj supoze implikanta Georgon la 1-a.
Georgo evidente prepari?is por preni ven?on por sia malvenko, sed li mortis subite en Trialeti la 16-an de a?gusto 1027. Li estis entombigita en la Bagratida Katedralo en lia ?efurbo Kutaisi. ?us malkovrita tombo, supozeble prirabita en la 19-a jarcento, estas proponita aparteninta al Georgo la 1-a.
Georgo la 1-a geedzi?is dufoje, unue al la armena princino Mariam de Vaspurakano kun kiu li havis filon nomitan Bagrat kaj filinoj: Katan Guarandu?t, Marta, kaj dua edzino Alde de Alanio, kiu naskis filon, Demetro.