Νοεμβριαν? Επαν?σταση

Απ? τη Βικιπα?δεια, την ελε?θερη εγκυκλοπα?δεια
Γερμανικ? Επαν?σταση
Ανταλλαγ?? πυροβολισμ?ν κατ? τη δι?ρκεια τη? εξ?γερση? των Σπαρτακιστ?ν
Χρονολογ?α
  • Πρ?το στ?διο:
    29 Οκτωβρ?ου ? 9 Νοεμβρ?ου 1918
  • Δε?τερο στ?διο:
    3 Νοεμβρ?ου 1918 ? 11 Αυγο?στου 1919
Τ?πο? Γερμανικ? Αυτοκρατορ?α
?κβαση Ν?κη των κοινοβουλευτικ?ν δυν?μεων
Αντιμαχ?μενοι
Ηγετικ? πρ?σωπα

Η Γερμανικ? Επαν?σταση ? Νοεμβριαν? Επαν?σταση [1] ( Γερμανικ? : Novemberrevolution ) ονομ?στηκε η εμφ?λια σ?γκρουση που ξ?σπασε στη Γερμανικ? Αυτοκρατορ?α στο τ?λο? του Πρ?του Παγκοσμ?ου Πολ?μου και ε?χε σαν αποτ?λεσμα την αλλαγ? του καθεστ?το? τη? χ?ρα?.

Η σ?γκρουση που ?ρχισε απ? τον Νο?μβριο του 1918 , ?ληξε τον Α?γουστο του 1919 με την ανατροπ? του καθεστ?το? τη? συνταγματικ?? μοναρχ?α? και την αντικατ?στασ? του απ? τη δημοκρατ?α, που αργ?τερα ?γινε γνωστ? ω? Δημοκρατ?α τη? Βα?μ?ρη? .

Στι? 3 Νοεμβρ?ου, να?τε? στο Κ?ελο ?ψωσαν την κ?κκινη σημα?α, στο πλευρ? του? προσχ?ρησε και η φρουρ? τη? π?λη? με αποτ?λεσμα την 4η Νοεμβρ?ου να γ?νουν οι κ?ριοι τη? κατ?σταση?. Οι εργ?τε? και οι Σπαρτακιστ?? εν?θηκαν με του? επαναστ?τε? συγκροτ?ντα? ?να ηγετικ? μεικτ? συμβο?λιο για τι? αποφ?σει? που θα λαμβ?νονταν, κηρ?χθηκε γενικ? απεργ?α και η επαν?σταση διαδ?θηκε γρ?γορα σε ?λλε? μεγ?λε? π?λει? ?πω? στο Ανν?βερο , στη Βρ?μη και εξαπλ?θηκε σε ?λη τη Γερμαν?α. Το Βερολ?νο αντ?δρασε κηρ?σσοντα? στρατιωτικ? ν?μο προκειμ?νου να εμποδ?σει την επαν?σταση. Το Σοσιαλδημοκρατικ? κ?μμα ?στειλε τελεσ?γραφο με το οπο?ο ζητο?σε την παρα?τηση του Κ?ιζερ και το σχηματισμ? κυβ?ρνηση? αναγκ?ζοντα? του? να παραιτηθο?ν και να καταφ?γουν στην Ολλανδ?α . Τ?τε ανακηρ?χθηκε στη Γερμαν?α σοσιαλιστικ? δημοκρατ?α η οπο?α προκ?ρυξε εκλογ?? στι? 19 Ιανουαρ?ου 1919. Τα Χριστο?γεννα ?μω? του 1918 ξ?σπασαν αιματηρ?? συγκρο?σει? και κ?ποιοι ανεξ?ρτητοι βουλευτ?? παραιτ?θηκαν και αντικαταστ?θηκαν απ? συντηρητικο??, κλε?νοντα? τον κ?κλο α?ματο? ακολουθο?μενο απ? την Εξ?γερση των Σπαρτακιστ?ν τον Ιανου?ριο του 1919.

Ιστορικ? υπ?βαθρο [ Επεξεργασ?α | επεξεργασ?α κ?δικα ]

Οι ρ?ζε? τη? επαν?σταση? βρ?σκονταν στην ?ττα τη? Γερμανικ?? Αυτοκρατορ?α? στον Πρ?το Παγκ?σμιο Π?λεμο και στι? κοινωνικ?? εντ?σει? που ?φθασαν στα ?κρα, σ?ντομα μετ?. Οι πρ?τε? πρ?ξει? τη? επαν?σταση? προκλ?θηκαν απ? τι? πολιτικ?? τη? Αν?τατη? Διο?κηση? τη? Γερμαν?α? και απ? την ?λλειψη συντονισμο? με τη Ναυτικ? Διο?κηση. Εν?ψει τη? ?ττα?, η Ναυτικ? Διο?κηση επ?μενε να προσπαθ?σει να επιταχ?νει μια κλιμακωτ? μ?χη με το Βρετανικ? Βασιλικ? Ναυτικ? με τη ναυτικ? διαταγ? τη? 24η? Οκτωβρ?ου 1918. Η μ?χη δεν ?γινε ποτ?. Αντ? να ακολουθ?σουν τι? εντολ?? του? να ξεκιν?σουν τι? προετοιμασ?ε? για τη μ?χη με του? Βρετανο??, οι Γερμανο? να?τε? ξεκ?νησαν μια εξ?γερση στα ναυτικ? λιμ?νια του Βιλχελμσχ?φεν στι? 29 Οκτωβρ?ου 1918, ακολουθο?μενη απ? την ανταρσ?α του Κι?λου τι? πρ?τε? ημ?ρε? του Νοεμβρ?ου. Αυτ?? οι ταραχ?? δι?δωσαν το πνε?μα τη? πολιτικ?? αναταραχ?? στη Γερμαν?α και τελικ? οδ?γησαν στη διακ?ρυξη μια? δημοκρατ?α? στι? 9 Νοεμβρ?ου 1918. Λ?γο αργ?τερα, ο αυτοκρ?τορα? Γουλι?λμο? Β? παραιτ?θηκε απ? το θρ?νο του και εγκατ?λειψε τη χ?ρα.

Οι επαναστ?τε?, εμπνευσμ?νοι απ? σοσιαλιστικ?? ιδ?ε?, δεν παρ?δωσαν τη δ?ναμη σε συμβο?λια σοβιετικο? τ?που, ?πω? ε?χαν κ?νει οι Μπολσεβ?κοι στη Ρωσ?α , επειδ? η ηγεσ?α του Σοσιαλδημοκρατικο? Κ?μματο? τη? Γερμαν?α? (SPD) αντιτ?χθηκε στη δημιουργ?α του?. Το SPD επ?λεξε αντ? αυτο? μια εθνικ? συν?λευση που θα αποτελο?σε τη β?ση για ?να κοινοβουλευτικ? σ?στημα διακυβ?ρνηση?. [2] Φοβο?μενο ?ναν γενικευμ?νο εμφ?λιο π?λεμο στη Γερμαν?α αν?μεσα σε μαχητικο?? εργαζ?μενου? και αντιδραστικο?? συντηρητικο??, το SPD δεν σχεδ?αζε να απομακρ?νει εντελ?? τι? παλαι?? γερμανικ?? αν?τερε? τ?ξει? απ? την εξουσ?α και τα προν?μι? του?. Αντ? αυτο?, επιδ?ωξε την ενσωμ?τωσ? του? στο ν?ο σοσιαλδημοκρατικ? σ?στημα. Σε αυτ? την προσπ?θεια, οι αριστερο? του SPD επιδ?ωξαν συμμαχ?α με την Αν?τατη Διο?κηση τη? Γερμαν?α?. Αυτ? ?δωσε τη δυνατ?τητα στον στρατ? και στα Φρ?ικορπ? (εθνικιστικ?? πολιτοφυλακ??) να καταπν?ξουν με β?α την κομμουνιστικ? εξ?γερση των Σπαρτακιστ?ν μεταξ? 4η?-15η? Ιανουαρ?ου 1919. Η ?δια συμμαχ?α πολιτικ?ν δυν?μεων κατ?ρθωσε να καταστε?λει τι? εξεγ?ρσει? τη? αριστερ?? σε ?λλα μ?ρη τη? Γερμαν?α?, με αποτ?λεσμα η χ?ρα να ειρηνε?σει εντελ?? μ?χρι τα τ?λη του 1919.

Οι εκλογ?? για τη ν?α Εθνοσυν?λευση τη? Βα?μ?ρη? διεξ?χθησαν στι? 19 Ιανουαρ?ου 1919. Η επαν?σταση ?ληξε στι? 11 Αυγο?στου του 1919, ?ταν εγκρ?θηκε το Σ?νταγμα τη? Βα?μ?ρη? .

Τα γεγον?τα [ Επεξεργασ?α | επεξεργασ?α κ?δικα ]

Η ανταρσ?α του Κι?λου [ Επεξεργασ?α | επεξεργασ?α κ?δικα ]

Λ?γο πριν το τ?λο? του πολ?μου τα πλο?α του Γερμανικο? Αυτοκρατορικο? Ναυτικο?, διατ?χτηκαν στι? 24 Οκτωβρ?ου του 1918 να αποπλε?σουν για μια σχεδιαζ?μενη ναυμαχ?α στη Β?ρεια θ?λασσα, εναντ?ον του Αγγλικο? Βασιλικο? Ναυτικο?. Οι να?τε?, στον να?σταθμο του Κι?λου, προσδοκ?ντα? το τ?λο? του πολ?μου αλλ? και τι? διαπραγματε?σει? για την παρ?δοση τη? Γερμαν?α? που ε?χαν ?δη αρχ?σει, αρν?θηκαν να υπακο?σουν στι? διαταγ?? και κ?ρυξαν ανταρσ?α. Στι? 4 Νοεμβρ?ου, 40.000 να?τε? κατ?λαβαν την π?λη του Κι?λου εν? την ?δια μ?ρα ?φτασε και το στ?λεχο? του Σοσιαλδημοκρατικο? Κ?μμματο? τη? Γερμαν?α?, Gustav Noske, για να του? θ?σει υπ? τον ?λεγχο του κ?μματο?. Αν και κατ?φερε να ανακ?ψει τη δ?ναμη των αυτοδιοικο?μενων ομ?δων που οι να?τε? ε?χαν δημιουργ?σει, δεν κατ?φερε να περιορ?σει την επαν?σταση απ? την εξ?πλωσ? τη? και στην υπ?λοιπη Γερμαν?α.

Κατ?λυση των βασιλε?ων τη? Γερμαν?α? [ Επεξεργασ?α | επεξεργασ?α κ?δικα ]

Αντιπροσωπε?ε? των ναυτ?ν ?φτασαν το πρ?το δεκα?μερο του Νοεμβρ?ου σε ?λε? τι? μεγ?λε? π?λει? τη? Γερμαν?α? πυροδοτ?ντα? και εκε? εξεγ?ρσει?. Μια σειρ? επαναστ?σει? συντ?ραξε τα κρατ?δια, ρ?χνοντα? απ? του? θρ?νου? του? ?λου? του? βασιλι?δε?. Η αρχ? ?γινε με το Βασ?λειο τη? Βαυαρ?α? και τον ηγεμ?να του, τον Λουδοβ?κο τον Γ' . ?να? απ? του? ηγ?τε? τη? επαν?σταση?, ο Κουρτ ?ισνερ ανακ?ρυξε στι? 8 Νοεμβρ?ου τη μετατροπ? τη? Βαυαρ?α? σε "Δημοκρατ?α του Λαο?". Μ?χρι τι? 23 Νοεμβρ?ου, με την παρα?τηση απ? το θρ?νο του Πρ?γκιπα Gunther Victor, του Πριγκιπ?του του Σβ?ρτσμπουργκ-Ρο?ντολστατ, ?λοι οι θρ?νοι ε?χαν καταργηθε?.

Παραπομπ?? [ Επεξεργασ?α | επεξεργασ?α κ?δικα ]

  1. Εγκυκλοπα?δεια Υδρ?γειο?, Εκδ?σει? Δομικ?, σελ. 120
  2. Ralf Hoffrogge, Working-Class Politics in the German Revolution. Richard Muller, the Revolutionary Shop Stewards and the Origins of the Council Movement, Brill Publications 2014, ISBN 978-90-04-21921-2 , pp. 93?100.

Εξωτερικο? σ?νδεσμοι [ Επεξεργασ?α | επεξεργασ?α κ?δικα ]