Першы з'езд даследчыка? беларускай археалог?? ? археаграф?? , як? адбы?ся 17 ? 18 студзеня 1926 у М?нску . Удзельн?чала каля 60 дэлегата? ? гасцей. Было заслухана 12 даклада? ? паведамлення?, 4 з ?х цалкам надрукаваны ? ≪Працах Першага з'езду...≫, змест астатн?х прыведзены ? пратаколах з'езда. Даклады А. Ля?данскага ≪Некаторыя дадзеныя аб гарадз?шчах Смаленскай губерн?≫ (надрукаваны ? ≪Научных известиях Смоленского государственного университета≫), Дз. Да?гялы ≪Л?то?ская метрыка ? яе кашто?насць для вывучэння м?ну?шчыны Беларус?≫, М. До?нар-Запольскага ≪Старыя беларуск?я арх?вы за межам? БССР≫, М. Мялешк? ≪Арх??ныя справы ? БССР да сучаснага моманту≫, А. Сп?цына ≪Аб сучасным стане беларускай археалог??≫ ? ?нш.

З'езд прыня? 6 рэзалюцый:

• ≪Аб Л?то?скай метрыцы≫
• ≪Аб беларуск?х арх??ных фондах за межам? БССР≫
• ≪Аб археалаг?чных доследах≫
• ≪Аб музейнай справе≫
• ≪Аб Цэнтрарх?ве БССР ? яго аддзелах≫
• ≪Аб звароце б?бл?ятэк≫.

У ?х став?л?ся пытанн? пра неабходнасць пераводу Л?то?скай метрык? ? Беларусь, ? выданне яе дакумента?, аб вяртанн? ? рэспубл?ку арх??ных, музейных матэрыялаз?, што датычацца Беларус? ? знаходзяцца за яе межам?.

З'езд канстатава? незадавальняючы стан старажытных помн?ка? Беларус?, як?я не ахо?ваюцца, самавольна раскопваюцца, раскрадаюцца. Было вырашана падрыхтаваць спецыяльны законапраект аб старажытных помн?ках г?сторы? ? мастацтва. З'езд звярну? увагу ?нбелкульта на неабходнасць звярнуцца да ?рада рэспубл?к?, каб вярнуць на Беларусь б?бл?ятэк? Храптов?ча ? Полацкай ун?яцкай сем?нары?, вывезеныя ? К?е? , б?бл?ятэку М. Х. Каладзеева па беларусазна?ству ? г?сторы? вайны 1812 , якая знаходз?лася ? Маско?ск?м г?старычным музе? .

Л?таратура [ прав?ць | прав?ць зыходн?к ]

• Алексеев, Л. В. Археология и краеведение Беларуси, XVI в. ? 30-е годы XX в. / Л. В. Алексеев; под редакцией Б. А. Рыбакова; Академия наук Российской Федерации, Институт археологии, Витебский областной историко-краеведческий музей. ? Мн.: Беларуская навука, 1996. ? 205, [1] с. ? ISBN 985-08-0007-0 .
• Працы Першага з'езда даследчыка? беларускай археалог?? ? археаграф??, г. М?нск, 17?18 студзеня 1926 г. ? Мн., 1926. ? 36, [2] с. ? (Працы ? матэрыялы да г?сторы? археалог?? Беларус?, Кн?га 1; Серыя 1, аддзяленне 2).
• Шумейка, М. Першы з'езд даследчыка? беларускай археалог?? ? археаграф?? / М?хась Шумейка // Энцыклапедыя г?сторы? Беларус?: У 6 т. / Беларуская Энцыклапедыя; Рэдкал.: М. В. Б?ч ? ?нш.; Прадм. М. Ткачова; Маст. Э. Э. Жакев?ч. Т. 5: М?Пуд / Рэдкал.: Г. П. Пашко? (гал. рэд.) ? ?нш. ? Мн.: БелЭн, 1999. ? 590 с. ? С. 478. ? ISBN 985-11-0141-9 .
• Шумейко, М. Ф. Собрать рассеяное: О реституции белорусских архивов в прошлом и настоящем / БелНИИДАД, Белорусский фонд культуры, Комиссия ≪Вяртанне≫. ? Мн.: БелНИИДАД, 1997. ? 153 с. ? ISBN 985-6099-27-7 .