Рэчыца

З В?к?педы?, свабоднай энцыклапеды?
У паняцця ёсць ? ?ншыя значэнн?, гл. Рэчыца (значэнн?) .
Горад
Рэчыца
Герб Сцяг
Герб Сцяг
Кра?на
Вобласць
Раён
Каардынаты
Першая згадка
Вышыня цэнтра
128 м [1]
Водныя аб’екты
Насельн?цтва
  • ▼ 65 213 чал. ( 1 студзеня 2024 ) [2]
Часавы пояс
Тэлефонны код
+375 2340
Паштовыя ?ндэксы
247500
А?тамаб?льны код
3
СААТА
3245501000
Аф?цыйны сайт
Рэчыца на карце Беларус?  ±
Рэчыца (Беларусь)
Рэчыца
Рэчыца (Гомельская вобласць)
Рэчыца

Рэ?чыца [3] ( трансл?т. : Re?yca ) ? горад раённага падпарадкавання ? Гомельскай вобласц? Беларус? , на рацэ Дняпро . Адм?н?страцыйны цэнтр Рэчыцкага раёна , порт на р. Дняпро . За 50 км ад Гомеля . Чыгуначная станцыя на л?н?? Гомель ? Кал?нкав?чы , вузел а?тамаб?льных дарог на Гомель, Кал?нкав?чы, Светлагорск , Жлоб?н , Лое? , Хойн?к? . Насельн?цтва 66 009 чалавек (2017) [4] .

Кл?мат [ прав?ць | прав?ць зыходн?к ]

У горадзе в?льготны кантынентальны кл?мат, з мяккай з?мой ? цёплым летам. Сярэднегадавая тэмпература складае +6,7 °C.

Самы халодны месяц ? студзень, сярэдняя тэмпература ?7,1 °C, самае цёплае месца ? л?пень з сярэдняй тэмпературай +18,5 °C.

Ападка? больш ? л?пен?, у сярэдн?м 85 мм, найменш ? студзен? ? 29 мм. У год выпадае каля 609 мм ападка?.

Кл?матаграма Рэчыцы
С Л С К М Ч Л Ж В К Л С
 
 
37
 
-3.9
-7.1
 
 
29
 
-2.2
-5.5
 
 
32
 
3.1
-0.6
 
 
42
 
12.4
7.8
 
 
49
 
19.7
14.1
 
 
85
 
23
17.4
 
 
85
 
24
18.5
 
 
64
 
23.2
17.7
 
 
51
 
18
12.9
 
 
45
 
11
7.1
 
 
46
 
3.4
1.1
 
 
44
 
-0.9
-3.5
Тэмпература ? °C ? Сума ападка? у мм

Г?сторыя [ прав?ць | прав?ць зыходн?к ]

Старажытнасць [ прав?ць | прав?ць зыходн?к ]

Горад з’яв??ся на землях дрыгав?цкага засялення, на шляху з вараг у грэк? . Упершыню згадваецца пад 1213  годам у Густынск?м летап?се . 1-ы На?гародск? летап?с у 1214 годзе Рэчыцу называе ≪чарн?га?ск?м≫ горадам, што бы? разгромлены на?гародск?м князем Мсц?славам Мсц?слав?чам Удатным . Назва паходз?ць ад р. Рэчыцы ? старажытнага прытока Дняпра . Паводле падання Рэчыцкая Васкрасенская царква была пабудавана ? 1079 годзе. У XII?XIII стагоддзях горад ужо ме? умацаванн? .

У Вял?к?м Княстве Л?то?ск?м [ прав?ць | прав?ць зыходн?к ]

У XIV стагоддз? пры Гедз?м?не Рэчыца ?вайшла ? склад Вял?кага Княства Л?то?скага . У 1392?1430 гадах належала вял?каму князю В?та?ту , як? пабудава? Рэчыцк? замак . У 1511 годзе, паводле прыв?лея Жыг?монта I Старога , Рэчыца атрымала частковае магдэбургскае права , а ? 1561 годзе ? по?нае (пацверджана ? 1596 годзе). У 1566 годзе бы? утвораны Рэчыцк? павет ? Рэчыца стала павятовым горадам.

У Рэчы Паспал?тай [ прав?ць | прав?ць зыходн?к ]

Рэчыцу 1603 года ап?свае Джон См?т, будучы губернатар адной з англ?йск?х калон?й у Па?ночнай Амерыцы. Паводле яго, Рэчыца ? горад размешчаны на правым крутым беразе Дняпра, на самым беразе стая? замак, як? займа? тэрыторыю аднаго гектара, ме? пяць вежа? у форме шматгранн?ку, як?я был? пакрыты стрэшкам?-шатрам?. Замак злуча?ся з горадам пад’ёмным мостам. Па-за замкам знаходз?лася гандлёвая плошча, будынк? маг?страту, дамы больш заможных гараджан, гасц?нны двор. Рынак у Рэчыцы на той час бы? вельм? багаты, з бл?жэйшых вёсак прывоз?л? жыта, пшан?цу, мёд, воск, гародн?ну, мясныя ? малочныя вырабы, з замежжа ? розныя крамныя рэчы, турэцкую бакалею. Прадавал?ся на рынку мясцовыя вырабы з жалеза.

Рэчыца. Гравюра Ван-Абрама Вестэрвельда. Сярэдз?на XVII ст.

У 1634 годзе менск? ваявода Аляксандр Слушка , як? раней бы? старастам рэчыцк?м , заснава? у Рэчыцы дам?н?канск? кляштар ? касцёл Святой Тройцы. Кляштар ме? невял?кую б?бл?ятэку ? 270 тамо?, бы? скасаваны ? 1832 годзе, а дра?ляны касцёл згарэ? у 1862 годзе. Найбольшую шкоду гораду прынесл? часы Казацкай вайны ? вайны Рас?? з Рэччу Паслал?тай (1648?1667). Рэчыца ? Рэчыцк? замак бы? разбураны казакам? ?. Залатарэнк? , пасля гэтага горад паступова заняпа?.

У Рас?йскай ?мперы? [ прав?ць | прав?ць зыходн?к ]

З 1793 года ? складзе Рас??, цэнтр павета. У пачатку XIX стагоддзя ? горадзе 316 дра?ляных дамо?, 2 дра?ляныя правасла?ныя царквы, катал?цк? кляштар ? с?нагога. Асно?ным? заняткам? мяшчан был? земляробства, рыбало?ства, рамесн?цтва ? спла? лесу. У 1886 годзе праз Рэчыцу прайшл? Палеск?я чыгунк?, у 1890-я адкрыта прыстань. У 1908?1910 гадах дзейн?чала запалкавая фабрыка ≪Днепр≫. У 1908 годзе мела лакамаб?ль, працавала 79 рабочых. У 1910 годзе выраблена 787 тыс. скрынак запалак.

Беларуская ССР [ прав?ць | прав?ць зыходн?к ]

З сакав?ка да пачатку л?пеня 1920 года Рэчыца занята польск?м? войскам? .

6-9 мая 1920 года горад з рука? бальшав?ко? адб?ла польскае войска ? Палеская Група пад к?ра?н?цтвам ген. Уладз?слава С?корскага , аднак ужо ? чэрвен? 1920 горад нано? занял? бальшав?к? [5] . У 1919?1926 гадах у Гомельскай губерн? РСФСР, з 1926 года ? БССР , цэнтр раёна, у 1926?1927 гадах ? акруг? .

18 л?стапада 1943 года ? ходзе Гомельска-Рэчыцкай наступальнай аперацы? горад бы? вызвалены с?лам? Беларускага фронту .

Насельн?цтва [ прав?ць | прав?ць зыходн?к ]

У XIX стагоддз?:

пач. ст. 1825 1863 1871 1872 1873 1877 1887 1888 1889 1890 1892 1893 1894 1897 1898
1770 2440 4596 4341 4698 5074 6429 6980 7103 7245 7511 8373 8605 8602 9280 9818

У XX стагоддз?:

1900 1901 1903 1904 1905 1906 1907 1908 1909 1910 1911 1912 1913 1923 1926 1930 1934 1939 1959 1970 1979 1989
10054 10313 10889 11095 11259 11423 11645 11805 12027 12187 12341 12511 12677 14954 16487 20874 21500 29796 30602 48393 60327 69427

У XXI стагоддз?:

2005 2006 2007 2009 2012 2013 2014 2015 2016 2017 2018 2019
65500 65400 65300 64731 [6] 65091 65289 65367 65624 66172 [7] 66009 [4] 65940 65873

Эканом?ка [ прав?ць | прав?ць зыходн?к ]

У 1964 годзе ? вакол?цах Рэчыцы была знойдзена нафта, што паклала пачатак разв?ццю нафтаздабы?най прамысловасц? ? Беларус?. У 1998 годзе была здабыта 100-м?льённая тона нафты. Дзеля перапрацо?к? нафтавага газу бы? пабудаваны Беларуск? газаперапрацо?чы завод . На тэрыторы? Рэчыцкага раёна дзейн?чаюць 15 з 21 структурнага аддзялення РУП ПА ≪Беларуснафта≫. У Рэчыцы прадпрыемствы нафтаздабываючай ? газаперапрацо?чай, ААТ ≪ Рэчыцк? метызны завод ≫, х?м?чнай, буда?н?чых матэрыяла?, лёгкай, харчовай прамысловасц?. Гасц?н?цы: ≪Рытм≫, ААТ ≪Рэчыцадрэ?≫ ? жыллёва-камунальнай гаспадарк?. Санаторый-праф?лакторый ААТ ≪Рэчыцадрэ?≫.

Культура [ прав?ць | прав?ць зыходн?к ]

  • Рэчыцк? краязна?чы музей  ? знаходз?цца ? маля?н?чым месцы ? цэнтры горада, непадалёк ад г?старычнага гарадз?шча ? помн?ка? арх?тэктуры канца XIX ? пачатку XX стагоддзя?. 1 верасня 2006 года для наведвальн?ка? адкрыты аддзелы ≪Этнаграф?я≫, як? складаецца з 3-х зала?: ≪Народныя промыслы ? рамёствы≫, ≪Хата беларускага селян?на≫, ≪Ткацтва≫ ? аддзел ≪Рэчыца на рубяжы XIX?XX стагоддзя?≫, адкрыта зала, прысвечаная Вял?кай Айчыннай вайне.
  • Карц?нная галерэя.
  • У цэнтры горада знаходз?цца к?натэатр ≪Беларусь≫.
  • Летняя канцэртная пляцо?ка з амф?тэатрам на беразе рак? Дняпро.
  • Парк культуры ? адпачынку ≪Перамога≫

Адукацыя [ прав?ць | прав?ць зыходн?к ]

Гасц?н?цы [ прав?ць | прав?ць зыходн?к ]

  • Гасц?н?чны комплекс ≪Рэчыцалюкс≫.
  • Гасц?н?ца ≪Рытм≫.

Славутасц? [ прав?ць | прав?ць зыходн?к ]

Касцёл Найсвяцейшай Тройцы, Рэчыца
  • Будынак па вул. Набярэжнай
    Будынак па вул. Набярэжнай
  • Будынак паштова-тэлеграфнай канторы
    Будынак паштова-тэлеграфнай канторы
  • Гарадзішча
    Гарадз?шча
  • Капліца Святой Еўфрасінні Полацкай
    Капл?ца Святой Е?фрас?нн? Полацкай
  • Успенскі сабор
    Успенск? сабор

На гарадск?х землях, як?я ? м?нулым был? заняты дам?н?канск?м манастыром, цяпер размешчаны парк. Разам з цэнтральным скверам, азелянёным замчышчам ? былой крэпасцю з рэшткам? вало? ? прыбярэжнай паласой ? яны ствараюць жывап?сную зону адпачынку. Традыцыйныя рысы план?ро?к? цэнтра горада, ≪абап?раючагася≫ на раку Днепр, замацаваны сучаснай горадабуда?н?чай практыкай.

Вядомыя асобы [ прав?ць | прав?ць зыходн?к ]

Асно?ны артыкул: Вядомыя асобы Рэчыцы

Гл. таксама [ прав?ць | прав?ць зыходн?к ]

Зноск? [ прав?ць | прав?ць зыходн?к ]

  1. ↑ GeoNames ? 2005. Праверана 9 л?пеня 2017.
  2. ↑ Численность населения на 1 января 2024 г. и среднегодовая численность населения за 2023 год по Республике Беларусь в разрезе областей, районов, городов, поселков городского типа ? Белстат , 2024.
  3. ↑ Назвы населеных пункта? Рэспубл?к? Беларусь: Гомельская вобласць: нарматы?ны даведн?к / Н. А. Багамольн?кава ? ?нш.; пад рэд. В. П. Лемцюговай . ? Мн.: Тэхналог?я, 2006. ? 382 с. ISBN 985-458-131-4 ( DJVU ).
  4. ↑ а б Колькасць насельн?цтва на 1 студзеня 2017 г. ? сярэднегадавая колькасць насельн?цтва за 2016 год па Рэспубл?цы Беларусь у разрэзе абласцей, раёна?, гарадо? ? пасёлка? гарадскога тыпу   (руск.) . Нацыянальны статыстычны кам?тэт Рэспубл?к? Беларусь (29 сакав?ка 2017). Праверана 3 красав?ка 2017.
  5. ↑ Lech Wyszczelski: Operacja na Mozyrz i Kalenkowicze. W: Lech Wyszczelski: Wojna polsko-rosyjska 1919?1920 . Wyd. 1. Warszawa: Bellona, 2010, s. 313. ISBN 978-83-11-11934-5 .
  6. ↑ (руск.) Вын?к? перап?су насельн?цтва 2009 года па Рэчыцк?м раёне
  7. ↑ Колькасць насельн?цтва на 1 студзеня 2016 г. ? сярэднегадавая колькасць насельн?цтва за 2015 год па Рэспубл?цы Беларусь у разрэзе абласцей, раёна?, гарадо? ? пасёлка? гарадскога тыпу   (руск.) . Нацыянальны статыстычны кам?тэт Рэспубл?к? Беларусь (30 сакав?ка 2016). Праверана 3 красав?ка 2017.

Л?таратура [ прав?ць | прав?ць зыходн?к ]

  • Рэчыца // Беларусь: энцыклапедычны даведн?к / Рэдкал. Б. ?. Сачанка (гал. рэд.) ? ?нш.; Маст. М. В. Драко, А. М. Х?лькев?ч. ? Мн. : БелЭн , 1995. ? С. 637?638. ? 800 с. ? 5 000 экз.  ? ISBN 985-11-0026-9 .

Спасылк? [ прав?ць | прав?ць зыходн?к ]

Узята з " https://be.wikipedia.org/w/index.php?title=Рэчыца&oldid=4682511 "